فرمول تحلیل نقطه سر به سر

نقطه‌ سر به سر چیست ( هر آنچه که باید در رابطه با نقطه سر به سر بدانید )

نقطه سر به سر چیست؟ تا چه اندازه با نقطه سر به سر و یا (break even point) آشنا هستید؟ حتما شما هم برای راه اندازی کسب و کار به دنبال نقطه ای هستید که، در چه زمانی دیگر هزینه ها با درآمد برابر هستند و پس از آن شما به سود دهی می رسید.

نقطه سر به سری در اقتصاد، تجارت – و به طور خاص حسابداری‌ و محاسبه هزینه ها– نقطه‌ای است که در آن کل هزینه ها و درآمد کلی با هم برابر است. هیچ زیان یا سود خالصی در نقطه سر به سر وجود ندارد و هر دو “برابر” هستند، هر چند که هزینه های صورت گرفته برای راه اندازی تجارت، پرداخت شده و انتظار می‌رود سرمایه‌ی در خطر یعنی سرمایه اولیه بازگردد. به طور خلاصه، تمام هزینه‌هایی فرمول تحلیل نقطه سر به سر که باید پرداخته شود، پرداخت شده و سود و ضرری در میان نیست. معمولا پس از این نقطه است که بیزینس به سود دهی می رسد و در آمد از هزینه پیشی می گیرد.

نگاه اجمالی به نقطه سر به سر

نقطه سر به سری یا سطح تقسیم برابر، نشان دهنده مقدار فروش در هر واحد (کمیت) یا درآمد (فروش) است که نیاز به پوشش هزینه‌های کلی، اعم از هزینه ثابت و متغیر شرکت دارد. سود کل در نقطه سر به سری صفر است. یک شرکت تنها زمانی ممکن است از نقطه سر به سری عبور کند، که ارزش مالی فروش بالاتر از هزینه متغیر در هر واحد باشد. این بدان معنی است که قیمت فروش تولیدات و کالاها باید بالاتر از چیزی باشد که شرکت برای تولید آنها هزینه کرده است. زمانی که آنها از قیمت شکست برابر پیشی بگیرند، یعنی از نقطه سر به سری عبور کنند، شرکت می‌تواند فرمول تحلیل نقطه سر به سر شروع به کسب سود کند.

سر به سر در تحلیل تکنیکال چیست؟

یکی از رایج‌ترین اصطلاحات مالی، نقطه سر به سر در تحلیل تکنیکال است. با توجه به اینکه معامله در هر بازار و در هر نوع تجارتی، در گرو کسب سود است، بنابراین محاسبه نقطه سر به سر یا قیمت سر به سر، اهمیت بالایی برای معامله‌گران دارد. اگر بخواهیم این مفهوم را در مورد بازار بورس بررسی کنیم، نقطه سر به سر در تحلیل تکنیکال، می‌تواند موقعیت ما در بازار بورس را به خوبی نشان دهد. از روی این نقطه است که می‌توانیم به جریان کلی مالی فعالیت‌های اقتصادی خود در بورس پی ببریم. بنابراین در ادامه، موضوع نقطه سر به سر در تحلیل تکنیکال برای بازاری چون بورس را مورد بررسی قرار می‌دهیم. اگر شما هم به دنبال محاسبه نقطه سر به سر خود در این بازار هستید، این مقاله از دلفین وست را تا انتها مطالعه کنید.

نقطه سر به سر چیست؟

نقطه سر به سر در تحلیل تکنیکال به نقطه‌ای گفته می‌شود که در آن مقدار «درآمد» و مقدار «هزینه» برابر باشند. در حقیقت، برای رسیدن به سود، باید از نقطه سر به سر عبور کرد. این نقطه را می‌توان در مفاهیم بازاریابی، بازارهای مالی، کارآفرینی و طرح‌های توجیهی استارت‌‌آپ‌ها محاسبه کرده و زمان سوددهی تمام این فعالیت را به کمک نقطه سر به سر، پیش‌بینی کرد.

نقطه سر به سر، بسته به نوع فعالیت انجام شده در هر بُعد از تجارت، به شیوه متفاوتی اندازه‌گیری می‌شود. به این معنی که این نقطه برای تمام کسب‌وکارها به یک اندازه نیست. قیمت سر به سر یک کارگاه تولیدی لاستیک، با قیمت سر به سر کارخانه تولیدی خودرو، تفاوت زیادی دارد. چراکه این دو، سرمایه‌ها و هزینه‌های متفاوتی را متقبل می‌شوند، همچنین مقدار سود محصولات هریک از این تولیدی‌ها نیز با دیگری تفاوت دارد.

نقطه سر به سر در تحلیل تکنیکال

همانطور که گفتیم، نقطه سر به سر در تمام فعالیت‌های تجاری، رواج دارد. اما نقطه سر به سر در تحلیل تکنیکال، برای معامله‌گران و فعالان بازارهای مالی، اهمیت بیشتری دارد. در تحلیل تکنیکال، شما فرمول تحلیل نقطه سر به سر باید مقدار سرمایه‌ای که برای خرید یک دارایی اختصاص داده‌اید را جدا از مقدار کارمزد، دریافت کنید. در غیر اینصورت، اگر حتی یک درصد از سرمایه اولیه شما کم شده باشد، فعالیت اقتصادی شما با ضرر همراه بوده. همچنین اگر یک درصد از سرمایه اولیه خود، بیشتر کسب کرده باشید، از نظر اقتصادی، فعالیت شما سودده بوده است.

برای مثال، در نقطه سر به سر در تحلیل تکنیکال برای بورس، تصور کنید که ۱۰۰۰ سهم از یک نماد را با قیمت ۹۹۰ تومان خریداری کرده‌اید. حالا پس از مدتی می‌خواهید سرمایه خود را نقد کنید و سهام‌تان را می‌فروشید. در هنگام فروش، پیام (قیمت سر به سر ۹۹۵ تومان)به شما نمایش داده می‌شود؛ یعنی با در نظر گرفتن کارمزد معامله شما، اگر سهام‌تان را با قیمت ۹۹۵ تومان بفروشید، سرمایه‌ای که گذاشته‌اید را دقیقاً – بدون کم یا زیاد – دریافت خواهید کرد. به‌صورت کلی، محاسبه این مفهوم در تحلیل تکنیکال صورت می‌گیرد، چراکه این نوع تحلیل، به بررسی روند و سابقه بازار می‌پردازد.

فرمول محاسبه قیمت سر به سر در تحلیل تکنیکال

نقطه سر به سر در تحلیل تکنیکال که برای سایر بازارهای مالی مانند فارکس یا کریپتو هم صورت می‌گیرد، مانند بازار بورس، باید کارمزدها کسر شده و سرمایه اولیه به حساب تریدر بازگردد که فرمول پیچیده‌ای ندارد و به‌راحتی انجام می‌شود. اما گاهی یک دارایی را در بازه‌های زمانی مختلف، با قیمت‌های متفاوتی خریداری می‌کنیم که در این شرایط، اگر قصد نقد کردن سرمایه‌مان را داشته باشیم، قیمت سر به سر در تحلیل تکنیکال، با فرمول دیگری محاسبه می‌شود. برای بدست آوردن قیمت سر به سر در تحلیل تکنیکال برای یک سهام بورسی که در بازه‌های زمانی مختلف با دو قیمت متفاوت خریداری شده باشد، باید به صورت زیر آن را محاسبه کنیم:

• خرید ۲۰۰ سهم نماد X با قیمت ۲۶۰ تومان
• خرید ۱۵۰ سهم نماد X با قیمت ۳۰۰ تومان
• محاسبه نقطه سر به سر سهام X در تحلیل تکنیکال: (محاسبه میانگین کلی سهام خریداری شده)

۶۴۶.۶۶ = ۱۵۰ ÷ (۲۰۰ × ۲۶۰ + ۱۵۰ × ۳۰۰)

در این مثال، مقدار سهام و قیمت خرید اول را در هم ضرب کرده و سپس به اضافه‌ی حاصلضرب مقدار سهام دوم در قیمت آن می‌کنیم. نتیجه کلی این عبارت را نیز بر مقدار کلی سهام تقسیم می‌کنیم که جواب بدست آمده، همان نقطه سر به سر در تحلیل تکنیکال برای نماد X در بورس خواهد بود. البته اگر شما بیشتر از دو بار، یک سهام خاص را با قیمت‌های دیگری خریده باشید، به تعداد دفعات خرید شما، ضرب و جمع بیشتری به این فرمول اضافه می‌شود، همچنین عبارت تقسیمی نیز شامل مقدار سهام بیشتری می‌شود.

آیا نقطه سر به سر، همیشه نشان دهنده‌ی برابری سود و زیان است؟

با توجه به تعریفی که از نقطه سر به سر ارائه دادیم، می‌توان نتیجه گرفت که در این نقطه، مقدار سود و زیان برابر با صفر است. آیا همیشه و در هر حالت، محاسبه این نقطه، صفر بودن سود و زیان را به همراه دارد یا خیر؟ نمی‌توان پاسخ «بلی» به این سؤال داد؛ چراکه در تجارت‌های مختلف، قیمت محصولات در بازار، همراه با نرخ تورم، تغییر می‌کند. بنابراین محاسبه قیمت سر به سر در تحلیل تکنیکال برای صنعت‌ها و بازارهایی که با تغییر قیمت‌های پی در پی روبه‌رو هستند، با پیچیدگی بیشتری صورت می‌گیرد. بنابراین نقطه سر به سر در بورس و سایر بازارهای مالی نیز باید با یک دید همه‌جانبه صورت بگیرد، تا حقیقتاً این مفهوم، سر به سری خرید و فروش را به ما نشان دهد.

سخن پایانی

نقطه سر به سر، برابر بودن سود و زیان (نه سود کرده باشید نه ضرر) را نشان می‌دهد. اما با توجه به وضعیت اقتصادی پرنوسان کشورمان، باید نرخ تورم را نیز در محاسبات کلی خود دخیل کنیم. مثلاً اگر شما ۱۰ میلیون از سرمایه خود را صرف معامله‌ای کرده باشید و پس از یک سال، همان ۱۰ میلیون را دریافت کنید، از نظر اقتصادی سر به سر شده‌اید، اما از دیگر جهات، چنین معامله‌ای سر به سر نیست، چرا که ارزش حقیقی سرمایه شما در اقتصاد ملی، با نزول روبه رو بوده است! پس هنگام محاسبه نقطه سر به سر، مراقب هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم، ارزش سرمایه و دیگر فاکتورهای دخیل در معاملات خود باشید. برای موفقیت در این مسیر آموزش بورس را قدم به قدم دنبال کنید.

برای یادگیری “تحلیل تکنیکال” مسیر زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:

نقطه سر به سر رستوران

هدف نهایی هر کسب و کاری رسیدن به درآمد و کسب پول بیشتر است. رستورانداری نیز یکی از این کسب و کارهاست که علاوه بر هدف ارائه خدمات در زمینه کاری خود مسلما به دنبال سودآوری نیز می‌باشد. مدیران رستوران‌ها بایستی معیاری برای سنجش و ارزیابی عملکرد خود اتخاذ کنند و با بررسی و تحلیل معیارهای سنجش عملکرد روندهای منفی کسب و کار خود را ردیابی کرده و اقداماتی در جهت بهبود شرایط رستوران خود انجام دهند. یکی از مفاهیم رایج و معیارهای سنجش که از آن برای تحلیل مالی در دنیای اقتصاد و کسب و کارهای مختلف استفاده می‌شود، نقطه سر به سر رستوران است. پس با شرکت فرآورده های گوشتی پانی که اصلی ترین فروشنده رول کباب ترکی می باشد، همراه باشید.

مدیریت رستوران نیز یکی از کسب و کارهای پر رونق است که فعالیت در آن بر مبتنی بر اعداد و ارقام می‌باشد که هر مدیری باید مدیریت امور مالی رستوران را بداند. یکی از روش‌های ارزیابی دقیق مالی برای هر کسب و کاری استفاده از روش تجزیه و تحلیل نقطه سر به سر است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

نقطه فرمول تحلیل نقطه سر به سر سر به سر چیست؟

نقطه سر به سر به میزانی از تولید گفته می‌شود که در آن، میزان هزینه و درآمد برابر باشد. تحلیل نقطه سر به سر یا Break-even Point یک ابزار بیزینسی برای محاسبه سود و ارزیابی عملکرد مالی یک کسب و کار یا کمپانی است. با این هدف از این تحلیل استفاده می‌شود که بتوان با بکارگیری آن از طریق کاهش هزینه‌ها، به سود حداکثری دست یافت.

شما می‌توانید با استفاده از این ابزار تحلیلی نقطه‌ای را که هزینه‌ها و میزان درآمد شما در آن نقطه یکسان می‌شوند را تعیین نمایید. در این نقطه شما نه پولی کسب خواهید کرد و نه پولی از دست خواهید داد. بعد از اینکه از این نقطه عبور کردید، در صورت قرارگیری در بالای نقطه سودآوری خواهید داشت و در صورت قرارگیری در پایین آن پول خود را از دست خواهید داد.

نقطه سر به سر در رستورانداری

رستوران داری از جمله شغل‌هایی است که رسیدن به کسب سود و افزایش کارایی در آن یک شبه اتفاق نمی‌افتد و مستلزم تلاش فراوانی است. یک رستوران دارای بخش‌های مختلفی است که هر کدام به نوبه خود در ارتقا کارایی و عملکرد کل رستوران نقش دارند و تاثیر هر یک از این بخش‌ها در خروجی کار مدیر رستوران بسیار قابل توجه است.

از سوی دیگر کانال‌های هزینه‌ای مختلف و درآمدهای حاصله در رستوران از جمله مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار در میزان درآمد یا ضرر رستوران محسوب می‌شوند. بنابراین تمامی این عملیات و فرایندها و حواشی مرتبط با آنها پروسه‌ای یک شبه نیستند و نیازمند صرف زمان می‌باشند. نقطه سر به سر یکی از شاخصه‌ها و ابزارهای ارزیابی مالی است که بایستی در رستوران داری لحاظ شود. استفاده از این روش این امکان را برای شما فراهم می‌کند که بتوانید به صورتی دقیق و حساب شده فعالیت‌هایی را که بایستی در بخش فروش انجام شوند را تعیین نمایید و میزان سرمایه گذاری لازم را مشخص کنید.

از رقم بدست آمده در تحلیل نقطه سر به سر می‌توانید در جهت اعمال پیش بینی‌های لازم استفاده نمایید تا پی ببرید که به چه مدت زمان برای بازگشت پول سرمایه‌گذاری شده نیاز دارید. محاسبه نقطه سر به سر یکی از اقدامات ضروری برای رستوران داران است، بنابراین اگر شما هم به تازگی وارد این حوزه کاری شده‌اید یا قصد بازگشایی رستوران دارید، بهتر است از آن غافل نشوید.

مدیر رستوران با استفاده از تحلیل بدست آمده در محاسبه نقطه سر به سر رستوران خود، می‌تواند برای اعمال تصمیم‌گیری های جدید خود برای انجام هزینه‌های بزرگ مالی مانند هزینه‌هایی که به منظور تغییر در دکوراسیون و طراحی سالن پذیرایی از مشتریان انجام می‌گیرد استفاده نماید یا آن را برای هزینه‌ای که قرار است در بخش کمپین تبلیغاتی صرف کند، بکار گیرد.

نحوه محاسبه نقطه سر به سر در رستورانداری

محاسبه نقطه سر به سر معادله‌ای ساده است. زمانی که هزینه‌های نهایی (TC) با درآمدهای نهایی (TR) برابر شوند، نقطه سر به سر حاصل می‌شود. هزینه‌های نهایی نیز شامل مولفه‌های ثابت و متغیر به شرح زیر می ‌باشند:

• هزینه‌هایی مانند اجاره، بیمه، حقوق پایه پرسنل نمونه‌هایی از هزینه‌های ثابت هستند که بدون در نظر گرفتن تولید ثابت می‌مانند.
• هزینه‌های متغیر بسته به تعداد واحدهای تولید شده یا فروخته شده دچار تغییر می‌شوند. هزینه‌های مربوط به خرید مواد، کمیسیون‌های فروش و هزینه‌های کار مستقیم از جمله هزینه‌های متغیر می‌باشند.

بهتر است برای محاسبه نقطه سر به سر در رستوران ابتدا تمامی هزینه‌ها شامل هزینه اجاره رستوران، هزینه حقوق و بیمه پرسنل، سایر هزینه‌های پرسنلی از قبیل نهار، شام، صبحانه و…، هزینه تبلیغات، هزینه شوینده‌ها، هزینه قبوض، هزینه مالیات و عوارض و هزینه مواد اولیه و… را لیست کرده و به دو دسته هزینه‌های ثابت و متغیر دسته بندی کنید و محاسبه نقطه سر به سر را به صورت معادله زیر انجام دهید:

مجموع هزینه‌های ثابت ÷ ((مجموع فروش – مجموع هزینه‌های متغیر) / مجموع فروش ) = نقطه سر به سر

برای مثال اگر میزان فروش شما در رستوران در طول یک ماه 10 میلیون تومان باشد، و میبلغ سه میلیون تومان برای هزینه‌های متفرقه صرف شده باشد و 4 میلیون برای هزینه‌های ثابت در نظر گرقته شده باشد، نقطه سر به سر بدست آمده برای این ماه فرضی معادل 5.715 میلیون تومان خواهد بود.

به عبارتی پس از اینکه شما بتوانید در رستوران خود به مقدار 5.715 میلیون تومان غذا و نوشیدنی به فروش برسانید، به اولین سود رستوران خود دست خواهید یافت. شما می توانید با استفاده از شاخص محاسبه نقطه سر به سر رستوران پاسخ سوالات زیر را پیدا کنید:

نحوه محاسبه نقطه سر به سر به زبان ساده

نقطه سر به سر برای تمامی کسب و کارها از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. نقطه سر به سر یا Break-even Point (BEP) درست همان نقطه‌ای است که درآمدها و هزینه‌های کسب و کار شما یربه‌یر می‌شود و بعد از آن می‌توانید سودسازی کنید. شما باید قبل از اینکه کسب و کار خود را شروع کنید نحوه محاسبه نقطه سر به سر را یاد بگیرید. این عدد به شما می‌گوید که بعد از چه مقدار هزینه و چه میزان فروش می‌توانید توقع سودآوری داشته باشید.

فهرست مطالب

اگر بعد از محاسبه نقطه سر به سر متوجه شدید که اعداد و ارقام با چیزی که مد نظر شما است همخوانی ندارند یعنی یک جای کار می‌لنگد! یا باید ایده کسب و کار خود را تغییر دهید یا شاید مجبور باشید روی شیوه قیمت گذاری محصولات یا خدمات خود تجدید نظر کنید.

در این مطلب قصد داریم نحوه محاسبه نقطه سر به سر را بررسی کنیم. سپس به شما نشان خواهیم داد که چطور استراتژی کسب و کار خود را با این محاسبات تطبیق دهید تا به سودآوری برسید.

فرمول محاسبه نقطه سر به سر

فرمول ساده نقطه سر به سر به این صورت است:

نقطه سر به سر = هزینه های ثابت / حاشیه مشارکت (حاشیه فروش)

1. هزینه های ثابت کسب و کار خود را محاسبه کنید. این هزینه‌ها مواردی مثل اجاره ملک یا تجهیزات، حقوق و دستمزد کارکنان، مالیات، بیمه و غیره را شامل می‌شود.

2. حاشیه مشارکت که با عنوان حاشیه فروش نیز شناخته می‌شود با این فرمول محاسبه می‌شود:

حاشیه مشارکت (حاشیه فروش) = قیمت محصول – هزینه های متغیر

هزینه های متغیر هزینه هایی هستند که بنابر روش تولید محصول و نحوه فروش می‌توانند نوسان داشته باشند، مثلا هزینه کارگر و نیروی انسانی، حق‌العمل یا کمیسیون، یا هزینه خرید مواد اولیه جزو هزینه‌های متغیر هستند.

3. هزینه های ثابت را تقسیم بر حاشیه مشارکت کنید.

4. به همین سادگی نقطه سر به سر به دست آمد. این عدد به شما نشان می‌دهد چقدر محصول یا سرویس باید بفروشید تا درآمدهای شما با هزینه‌هاتان برابر شود. از این به بعد هر چه حاصل کنید سود کسب و کار شما محسوب می‌شود.

قیمت محصولات و هزینه‌های شما همیشه ثابت نیست، بنابراین نیاز دارید هر زمانی که با این تغییرات مواجه می‌شوید نقطه سر به سر کسب و کار خود را مجددا محاسبه کنید.

چطور از نقطه سر به سر استفاده کنیم؟

حالا که متوجه شدید نقطه سر به سر کسب و کار شما چه عددی است، باید استراتژی‌هایی تدوین کنید تا هرچه زودتر به این عدد برسید و آن را پشت سر بگذارید تا سود بیشتری به دست آورید. گاهی ممکن است این عدد آنقدر بزرگ باشد که یکه بخورید. با خود فکر کنید که «این همه باید بفروشم تا تازه به نقطه سر به سر برسم»، اما نگران نباشید!

راه‌ها و اهرم‌هایی وجود دارند که با به کارگیری آن‌ها می‌توانید این عدد را دستکاری کنید و نقطه سر به سر کسب و کار خود را به عدد واقع‌بینانه‌تری تبدیل کنید.

یکبار دیگر به فرمول محاسبه نقطه سر به سر و همچنین فرمول حاشیه مشارکت نگاهی بیندازید. در این فرمول‌ها هزینه های ثابت و هزینه های متغیر را می‌بینید. پس یک راه منطقی برای کاهش عدد نقطه سر به سر کاهش هزینه‌های کسب و کار است.

کاهش هزینه های ثابت

برای اینکه پول دربیاورید باید پول خرج کنید. اما هر چه کمتر هزینه کنید، نقطه سر به سر نیز کمتر می‌شود. به صورت سود و زیان، ترازنامه و صورت جریان نقدینگی کسب و کار خود نگاه کنید فرمول تحلیل نقطه سر به سر تا ببینید پولی که صرف می‌کنید کجا می‌رود. معمولا هزینه های ثابت بخش بزرگی از هزینه های یک کسب و کار را تشکیل می‌دهند و کم کردن آن نیز سخت است چون می‌تواند تاثیرات منفی روی کلیت و روال عادی کسب و کار داشته باشد.

آیا کسب و کار شما واقعا به وانت تحویل بار که هزینه‌های زیادی نیز می‌تراشد نیاز دارد؟ آیا این امکان وجود دارد که موجودی کالاهای خود را کم کنید تا فضای کمتری برای انبار کردن کالا، و احتمالا کاهش اجاره انبار نیاز داشته باشید؟ با توجه به نوع و نیازهای کسب و کار خود، نقاط هزینه ساز را شناسایی کنید و تا جایی که لطمه‌ای به روال عادی فرمول تحلیل نقطه سر به سر کسب و کار شما وارد نشود هزینه‌های ثابت را کاهش دهید.

افزایش قیمت‌ها

قیمت گذاری محصولات و خدمات می‌تواند امری پیچیده و سخت باشد. شاید دوست داشته باشید قیمت محصولات و خدمات خود را تا جایی بالا ببرید که از حصول سود کافی خیال‌تان راحت شود، اما اگر این قیمت گذاری بالاتر از عرف بازار و قیمت محصولات و خدمات رقبا باشد، مشتریان خود را از دست می‌دهید. پس برای افزایش قیمت باید تحقیق کنید و فرمول تحلیل نقطه سر به سر فرمول تحلیل نقطه سر به سر با برنامه ریزی عمل کنید.

کاهش هزینه های متغیر

هزینه های متغیر را نیز می‌توان به روش‌های مختلف کاهش داد. بعد از شناسایی این نوع هزینه‌ها، برای مثال می‌توانید با تامین کنندگان خود سر قیمت پایین‌تر چانه بزنید، برخی از وظایف را برون سپاری نمایید، فرایندهای تولید و فروش را بهینه‌تر کنید، هزینه‌های بازاریابی و تبلیغات را کاهش دهید و یا از فناوری‌های جدید بیشتر کمک بگیرید.

نرم افزار حسابداری محک، ابزاری که به کاهش هزینه فرمول تحلیل نقطه سر به سر های کسب و کار کمک می‌کند

همان طور که گفتیم، استفاده بیشتر از فناوری می‌تواند تاثیر زیادی در کاهش هزینه‌های کسب و کار شما داشته باشد. نرم افزار حسابداری محک با خودکارسازی بخش زیادی از فرایندهای مالی و حسابداری کسب و کارها می‌تواند هزینه‌های شما را کاهش دهد. ضمن اینکه با ارائه گزارشات مالی مختلف، مثل صورت سود و زیان، ترازنامه، گزارشات فصلی و غیره به شما در امر تحلیل داده‌ها کمک می‌کند تا بتوانید استراتژی کسب و کار خود را طوری بچینید که در زمان کمتری به نقطه سر به سر برسید و در نهایت در مدت زمان کوتاه‌تر، به سود بیشتری دست یابید.

نقطه سر به سر چیست

از دیدگاه نوسانات هزینه فرمول تحلیل نقطه سر به سر فرمول تحلیل نقطه سر به سر تولید برحسب میزان تولید محصول، هزینه های تولید به دو بخش ثابت و متغیر تقسیم می شوند. بخشی از هزینه ها نظیر مواد اولیه متناسب با افزایش ظرفیت تولید، افزایش می یابند و با کاهش آن نیز از حجم مصرف آنها کاسته می شود که به آن هزینه های متغیر گفته می شود. اما برخی هزینه ها نظیر هزینه اجاره زمین از جمله هزینه های تولیدی می باشند که بدون توجه به حجم تولید محصول فرمول تحلیل نقطه سر به سر طرح، ثابت مانده و با نوسانات حجم تولید تغییری در مقدار آنها ایجاد نمی گردد که بدان جهت به آنها هزینه های ثابت تولید گفته میشود. برخی هزینه ها نیز نظیر هزینه های پرسنلی هم دارای بخش ثابت و هم دارای بخش متغیر می باشند. بعنوان مثال هزینه های پرسنلی بخش تولید ممکن است با افزایش میزان تولید افزایش یابد ولی هزینه های پرسنلی بخش اداری مستقل از نوسانات حجم تولید باشد. در اینگونه موارد می توان با تعیین درصد، بخش ثابت و متغیر این هزینه ها را از یکدیگر تفکیک نمود.

موارد فوق را می توان هم برای هریک از هزینه های تولید نظیر هزینه های پرسنلی، هزینه های مواداولیه و سایر هزینه ها بصورت جداگانه بیان نمود و هم اینکه پس از جمع بندی کلیه هزینه های تولید، ارقام تجمیعی در بخش ثابت و متغیر را در قالب این موارد نشان داد که البته ممکن است در این حالت باتوجه به تعدد پارامترها شکل منحنی بصورت خطی نبوده و فرمول هزینه ها از جملاتی با درجات بالاتر از یک تشکیل یافته باشد.

لازم به توضیح است که منحنی هزینه ثابت تولید نیز در همه مواقع بصورت خط مستقیم نمی باشد و نمی توان در کل بازه افزایش ظرفیت تولید انتظار داشت که این نمودار بصورت خطی ثابت باشد. چراکه افزایش ظرفیت تولید محصول با محدودیت هایی روبرو است. این امکان وجود دارد که با افزایش ظرفیت تولید نیاز باشد تا یک خط تولید جدید به ماشین آلات کارخانه اضافه گردد و یا اینکه نیاز به ولتاژ برق مصرفی بیشتری باشد که در این صورت هزینه های ثابت تولید بصورت پلکانی افزایش می یابد.

میزان درآمد طرح که حاصل از فروش محصول می باشد نیز ارتباط مستقیمی با میزان تولید دارد و همراستا با افزایش ظرفیت تولید محصول، میزان درآمد طرح نیز افزایش می یابد. براین اساس و باتوجه به اینکه هم هزینه های متغیر تولید و هم درآمد طرح تابعی از میزان تولید محصول می باشند لذا نقطه ای وجود دارد که در آن حجم تولید محصول به اندازه ای است که مجموع کل هزینه های تولید طرح برابر با میزان درآمد آن می شود. این حجم از تولید را نقطه سربسر گویند.

اگر حجم تولید طرح در منطقه ای پایین تر از محل تقاطع نمودار کل هزینه تولید و درآمد باشد در اینصورت به جهت عدم استفاده مناسب از هزینه های ثابت سرمایه گذاری، میزان هزینه های تولید بیش از درآمد طرح بوده و طرح سود دهی ندارد. اما هرچه حجم تولید افزایش یابد باتوجه به ثابت بودن بخشی از هزینه تولید، قیمت تمام شده به ازاء واحد محصول کاهش و درنتیجه سود دهی طرح افزایش خواهد یافت. لذا بایستی سعی شود که همیشه از نقطه سربه سر فاصله گرفته و به میزانی بیش از آن تولید نمود.