الگوی سر و شانه
تمامی معاملهگران فعال در بازار های مالی ، برای کسب سود ، باید به سه تحلیل فاندامنتال ، تکنیکال و سنتیمنتال تسلط داشته باشند. از تحلیل فاندامنتال برای پیدا کردن بهترین سهام ها یا ارزها برای سرمایهگذاری ، از تحلیل تکنیکال برای پیدا کردن بهترین نقطه ورود به معامله و از تحلیل سنتیمنتال برای اینکه مشخص شود معاملهگران به چه سمتی گرایش دارند و رفتارشناسی آنها استفاده میشود. در این مقاله قصد داریم شما را با مشخصات و انواع یکی از پرطرفدارترین الگوی های قیمتی در تحلیل تکنیکال، یعنی الگوی سر و شانه آشنا کنیم.
الگو سر و شانه چیست؟
این الگو یکی از انواع الگوی های بازگشتی است. همان طور که مشخص است، روند قیمتی پس از شکل گرفتن این الگو، تغییر جهت میدهد. الگوی سر و شانه، از سه قله و دو دره تشکیل شده است و معمولا قله وسط از دو قله دیگر بلندتر است که به آن “سر” گفته میشود و همچنین دو قلهای که در سمت چپ و راست قله وسط واقع شدند، تقریبا همسطح هستند که به آنها “شانه” نیز گفته میشود. خط گردن(Neck line)، یکی دیگر از اجزای تشکیل دهنده این الگو است که از به هم وصل کردن نقاط برخوردی سه قله، حاصل میشود.
انواع الگوی های سر و شانه
الگو سر و شانه سقف
این الگو در انتهای یک روند صعودی ایجاد میشود و باعث تغییر روند به حالت نزولی میشود. در این الگو ، سر (قله وسط) ارتفاع بیشتری نسبت به شانه ها (دو قله مجاور) دارد.
چگونه با استفاده از این الگو سود کسب کنیم؟
برای کسب سود با استفاده از این الگو ، باید هنگام بازگشت روند قیمتی و نزدیک شدن آن به خط گردن آماده معامله باشید. در صورتی که خط گردن توسط یک کندل پر قدرت به طرف پایین شکسته شود، میتوانید پوزیشن فروش(sell) باز کنید.
حد سود و ضرر الگو سروشانه سقف
حد سود خود را در این حالت میتوانید به اندازه فاصله قله وسط تا خط گردن در نظر بگیرید. همچنین حد ضرر را میتوانید کمی بالاتر از خط گردن قرار دهید.
شیب خط گردن
توجه داشته باشید که در این نوع از الگوی سر و شانه، هر چقدر شیب خط گردن کمتر باشد، سیگنال خروج از ارز یا سهام مورد نظر زودتر برای شما ارسال میشود.
الگو سر و شانه کف
این الگو در انتهای یک روند نزولی ایجاد میشود و باعث تغییر روند به حالت صعودی میشود. در این الگو ، سر (قله وسط) عمق بیشتری نسبت به شانه ها (دو قله مجاور) دارد.
چگونه با استفاده از این الگو سود کسب کنیم؟
برای کسب سود از این الگو ، باید هنگام بازگشت روند قیمتی و نزدیک شدن آن به خط گردن ، برای باز کردن پوزیشن معاملاتی آماده باشید. در صورتی که خط گردن توسط یک کندل پر قدرت به طرف بالا شکسته شود ، میتوانید پوزیشن خرید باز کنید.
حد سود و ضرر الگو سر وشانه کف
حد سود خود را در این حالت میتوانید به اندازه فاصله قله وسط تا خط گردن در نظر بگیرید. همچنین حد ضرر را میتوانید کمی پایین تر از خط گردن قرار دهید.
شیب خط گردن
در این نوع از الگوی سر و شانه ، هر چقدر شیب خط گردن بیشتر باشد ، سیگنال ورود به ارز یا سهام مورد نظر دیرتر برای شما ارسال میشود.
↵ همچنین اگر شما توانایی نوسانگیری از روند قیمتی را دارید ، حتی از نوساناتی که در الگو سر و شانه وجود دارد میتوانید سود کسب کنید.
⇐نکته مهم : معاملهگران باید توجه داشته باشند که در الگوی سر و شانه حتما بعد از شکسته شدن خط گردن، وارد معامله شوند. گاهی اوقات این الگو با این که تمام بخش هایش کامل شکل میگیرد ولی در نهایت امکان دارد در الگوی سر و شانه سقف، خط گردن نقش یک حمایت و یا در الگوی سر و شانه کف، خط گردن نقش یک مقاومت را بازی میکنند.
توجه به عدد شاخص ترس و طمع میتواند ، کمک شایانی به معاملهگران برای تصمیمگیری در نزدیکی این ناحیه حساس خط گردن کند.
سخن پایانی
بسیاری از معاملهگران و نوسانگیر های فعال در بازار های مالی تنها بر مبنای الگوهای قیمتی معامله میکنند. در این مقاله با مشخصات و چگونگی انجام معاملات با یکی از الگو های قیمتی معتبر ، یعنی الگوی سر و شانه آشنا شدیم. استفاده از این الگوهای قیمتی به تنهایی ، درست نیست و معمولا معاملهگران حرفهای از این الگو ها به عنوان تاییدهای بر تحلیل های خود برای ورود یا خروج از یک سهم یا ارز استفاده میکنند.
معاملهگران و اساتید فعال در بازار های مالی در آکادمی آینده، اقدام به برگزاری دورههای صفر تا صد آموزش ارزهای دیجیتال در مشهد (به صورت حضوری) و الگو سر و شانه چیست؟ در سایر شهرها (به صورت غیرحضوری) کردند. برای دریافت مشاوره رایگان و ثبت نام در دورههای آموزشی آکادمی آینده میتوانید به وبسایت این مجموعه مراجعه کنید.
آموزش الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال به زبان ساده
این روزها برای موفقیت در انجام معاملات بازار مالی استفاده از تحلیل تکنیکال امری بسیار مهم است. به دلیل توسعه ابزارهای تحلیل تکنیکال در چندین سال اخیر روش های گوناگون تحلیل تکنیکال در اختیار تحلیلگران قرار دارد. یکی از روش های تحلیل تکنیکال، الگوهای نمودار قیمت دارایی ها هستند که در پیش بینی روند در بازار نقش مهمی دارند. از پرکاربردترین الگوها میتوان به الگوی سر و شانه اشاره کرد که به طور جدی مورد توجه تحلیلگران تکنیکال قرار دارد. در این مقاله به بررسی الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال میپردازیم.
الگوی سر و شانه چیست؟
یکی از پرکاربردترین الگوهای مورد استفاده تحلیلگران ارز دیجیتال و بازار بورس ایران ، الگوی سر و شانه یا Head And Shoulders میباشد. شکل ظاهری این الگو از سه قله تشکیل شده است که بطور مداوم پشت سر هم قرار دارند. قله وسط این الگو بالاتر از دو قله دیگر قرار میگیرد. دلیل نامگذاری الگوی سر و شانه شکل ظاهری آن میباشد که شبیه به سر و قله های کناری شبیه به شانه هستند. الگوی سر و شانه نوعی الگوی قیمتی بازگشتی است. در الگوی بازگشتی روند قیمت پس از تشکیل الگو در آن تغییر قیمت میدهد. این الگو یکی از مورد اعتمادترین الگوی برگشتی میباشد که نشان دهنده پایان روند صعودی یا نزولی است.
تحلیلگران مبتدی به راحتی میتوانند الگوی سروشانه در تحلیل تکنیکال را شناسایی کنند. یکی از نشانه های مهم تشخیص الگوی سر و شانه یک خط مبنا است که اصطلاحا خط گردن گفته میشود. با توجه به شکل بالا که نشان دهنده یک روند صعودی در قیمت است و احتمالا از حالت صعودی وارد فاز نزولی میشود.
انواع الگوهای سروشانه در تحلیل تکنیکال
در این بخش به دو حالت الگوی سر و شانه به اسم «الگوی سر و شانه سقف» و «الگوی سر و شانه کف یا معکوس» میپردازیم.
1- الگوی سر و شانه سقف
الگوی سر و شانه سقف در پایان حرکت صعودی اتفاق میوفتد و باعث تغییر بازار از صعود به نزول قیمت میشود. در این الگو ابتدا شانه چپ ایجاد میگردد. پس از تشکیل قله قیمتی روند کاهشی اتفاق میافتد سپس دوباره روند کاهشی به روند افزایشی تغییر میکند. این حالت تا تشکیل شدن یک قله بالا تر از شانه سمت چپ ادامه مییابد. بعد از تشکیل قله وسط دوباره روند، کاهشی خواهد بود سپس روند کاهشی رو به افزایش حرکت میکند و قله سمت راست یا همان شانه سمت راست را تشکیل میدهد. پس از تشکیل شدن قله سمت راست روند نزولی شدیدی ایجاد میشود. در این الگو مانند تصویر زیر سه قله تشکیل شده است که قله وسط بلندتر از دو قله سمت چپ و راست میباشد. برای انجام معاملات خود با استفاده از این الگو باید بعد از پیدا کردن حالت کلی الگو، منتظر شکسته شدن خط گردن بمانید. در زمان تشکیل این الگو امکان دارد بین تشکیل سر و کتف ها حرکات دیگری نیز دیده شود که در اصل قضیه تاثیر گذار نیستند.
خلاصه شکل گیری الگوی سر و شانه سقف
- شانه چپ: ابتدا افزایش قیمت، ایجاد یک قله و سپس کاهش قیمت
- سر: ابتدا افزایش مجدد روند و شکل گیری قله بالاتر از قله اول، کاهش مجدد قیمت
- شانه راست: ابتدا افزایش قیمت برای ایجاد قله راست، و در آخر افت شدید قیمت
2- الگوی سر و شانه کف یا معکوس
الگوی سر و شانه کتف یا معکوس پس از یک حرکت نزولی اتفاق میافتد و شروع به تشکیل شانه سمت چپ میکند. این شانه یک دره قیمتی بوده و پس از الگو سر و شانه چیست؟ آن روند حالت صعودی پیدا میکند. بعد از مدتی روند از حالت صعودی به حالت نزولی برمیگردد. این روند تا زمان تشکیل یک دره بزرگتر از دره قبلی ادامه پیدا میکند و سر یا دره اصلی شکل میگیرد. سپس روند افزایش قیمت آغاز میشود. در ادامه این فرایند برای تشکیل دره سمت راست دوباره حالت صعودی به نزولی تغییر میکند. به این دره تشکیل شده، شانه راست میشود. در آخر روند صعودی نسبتا تندی شکل میگیرد. در زمان تشکیل این الگو امکان دارد بین تشکیل سر و کتف ها حرکات دیگری نیز دیده شود که در اصل قضیه تاثیر گذار نیستند.
خلاصه شکل گیری الگوی سر و شانه کتف یا معکوس
- شانه چپ: ابتدا کاهش قیمت، ایجاد یک دره و بعد از آن افزایش قیمت
- سر: کاهش قیمت، این کاهش تا زمانی اتفاق می افتد که پایین ترین دره تشکیل شود و سپس افزایش روند
- شانه راست: کاهش قیمت و تشکیل دره سمت راست
هنگامی که گفته میشود الگوی سر و شانه یک الگوی بازگشتی است، چه معنایی دارد؟
نمودار قیمت در الگوهای بازگشتی در انتها دچار تغییر میشود. برای مثال نمودار که در حال افزایش میباشد را در نظر بگیرید این نمودار زمانی که قدرت فروشنده از خریدار بیشتر شود روند قیمتی تغییر کرده و یک الگوی بازگشتی را ایجاد میکند. یعنی روند از حالت صعودی به نزولی تغییر میکند. به همین دلیل به این الگوها، الگوی بازگشتی میگویند. این نوع الگوی بازگشتی مناسب برای حالت «فروش» است.
نوع دیگر نمودارهای هستند که روند نزولی را طی میکنند. روند نزولی در این الگوها تا زمانی ادامه پیدا میکند که قدرت خریدار از فروشنده بیشتر شود در این حالت روند قیمتی تغییر کرده و الگوی بازگشتی اتفاق میافتد. یعنی نمودار از حالت نزولی به حالت صعودی تغییر حالت میدهد. این نوع الگوی بازگشتی مناسب برای حالت «خرید» است. تشخیص الگوهای بازگشتی کمک بسیار به معامله گر برای ورود یا خروج از یک معامله را میکند.
نکته مهم دیگری که باید توجه کنید این است که در زمان تحلیل تکنیکال به الگوهای شکل گرفته توجه کرده و فقط روند قیمت را پیش بینی میکنیم که آیا روند صعودی خواهد بود یا نزولی. اما در زمان معامله و سرمایه گذاری علاوه بر تحلیل نمودار به بررسی موارد دیگر هم میپردازیم و قطعا حساسیت ما بیشتر از قبل میشود. اگر قصد دارید معاملات خود را به صورت حرفه ای انجام داده و کسب سود کنید حتما اطلاعات خود را در زمینه تحلیل تکنیکال و اصول معامله گری حرفه ای بیشتر کنید.
مفهوم خط گردن(neckline)
پس از آشنایی نسبی با انواع الگوهای سر و شانه در تحلیل تکنیکال در این بخش به توضیح کامل خط گردن میپردازیم. تا هیچ ابهامی برای کاربران درباره خط گردن وجود نداشته باشد. خط گردن سطح حمایتی و مقاومتی است. این خط در الگوی سر و شانه سقف خط حمایتی به حساب میآید و در الگوی سر و شانه کتف یا معکوس نوعی خط مقاومتی است. خط گردن یک راهنما برای تشخیص ورود یا خروج در یک معامله میباشد. برای مشاهده خط گردن و رسم آن حتما باید تا زمان تشکیل شانه راست و چپ منتظر ماند. برای ترسیم خط گردن در الگوی سر و شانه سقف، کف قیمت در شانه سمت چپ را به کف قیمت پس از تشکیل سر را به هم وصل کرده و خط گردن ایجاد میشود. همچنین در الگوی سر و شانه کتف اوج قیمت بعد از شانه چپ را به اوج قیمت پس از تشکیل سر وصل میکنیم و خط گردن این الگو تشکیل میشود.
نحوه انجام معامله با الگوی سر و شانه
مهمترین نکته در استفاده از الگوی سر و شانه و تصمیم گیری درباره خرید و فروش در بازار صبر کردن تا تشکیل شدن کامل الگو میباشد. زیرا ممکن است الگو اصلا تکمیل نشود. زمان تشکیل شانه سمت چپ و سر نسبت به نمودار حساس باشید و آن را زیر نظر بگیرید و بعد از تشکیل شده شانه سمت راست تصمیم گیری برای انجام معامله بستگی به میزان ریسکپذیری فرد دارد. معاملات خود را از قبل برنامه ریزی کنید و حتما نقاط ورود، حد سود و حد زیان را مشخص کنید. رایجترین و معمولترین نقطه ورود به معامله در محدودهٔ تقاطع خط گردن و روند شکل میگیرد. یک نقطه دیگر برای ورود به معامله، نیاز به حوصله و صبر دارد. این حالت که یک روش محتاطانه تر است پس از قطع شدن خط گردن، باید منتظر روند بازگشت مجدد بود و با اطمینان کامل وارد معامله شد. اگر قیمت در جهت شکست ادامه یابد، ممکن است فرصت به طور کامل برای معامله گر از دست برود.
تعیین حد ضرر با استفاده از الگوی سر و شانه
هر معامله گری برای ورود به بازار مالی باید حد ضرر را تعیین کند. الگوی سر و شانه نقش مهمی در تعیین حد ضرر دارد. برای تعیین حد ضرر در هر دو الگوی سر و شانه، شانه سمت راست را در نظر میگیریم. برای تعیین حد ضرر در الگوی سر و شانه کتف معمولا حد ضرر را بالاتر از شانه راست و برای تعیین حد ضرر در الگوی سر و شانه کتف حد ضرر را پایین تر از شانه راست در نظر گرفته میشود. در بعضی مواقع شانه راست با سر الگو در یک ارتفاع قرار میگیرند که در این صورت حد ضرر مطمئن را حوالی قیمت سر الگو قرار میدهند.
تعیین حد سود با استفاده از الگوی سر و شانه
همانطور که در تصویر زیر مشخص است پس از تشکیل شدن کامل الگوی سر و شانه حد سود بین فاصله سر و خط گردن تعیین میشود. در الگوی سر و شانه کتف یا معکوس زمانی که شانه راست تشکیل میشود و شروع به حرکت صعودی میکند، خط گردن قطع میشود. در این صورت پیش بینی میشود که قیمت دارایی به اندازه فاصله بین سر و خط گردن افزایش مییابد.
در الگوی سر و شانه سقف زمانی پس از شکسته شدن خط گردن پیش بینی میشود که به اندازه فاصله سر با خط گردن افت قیمت اتفاق الگو سر و شانه چیست؟ بیفتد و در این صورت مانند تصویر زیر حد سود دوم را به اندازه قیمت ابتدایی موج ورودی در نظر میگیریم.
مزایای الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
هیچ الگویی بدون ایراد و کامل نیست. تجربه نشان میدهد که این الگوها در شرایط مختلف رفتارهای متفاوتی نشان میدهند. در زیر به تعدادی از دلایل کارآمدی و مفید بودن این الگو میپردازیم.
- در الگوهای سر و شانه کتف و کف، شانه راست پایه و اساس معتبری برای تعیین حد ضرر در معاملات میباشد.
- در معاملات بازار بورس خط گردن یکی از پایه های تصمیم گیری برای ورود و خروج در یک معامله است. و معمولا افزایش حجم معاملات در این نقاط رخ میدهد.
معایب الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
الگوی سر و شانه علاوه بر مزایا، معایبی هم دارد.
- برای تشخیص این الگو نیاز به زمان زیادی است و برای استفاده از این الگو باید صبر داشته باشید.
- این الگو مانند هر الگوی دیگری امکان دارد که به درستی عمل نکند. ممکن است در الگوی سر و شانه خط گردن چند بار شکسته شود و نتیجه مورد انتظار شخص اتفاق نیفتد.
- در تعیین حد سود علاوه بر توجه به فاصله خط گردن و سر به دیگر شرایط هم باید توجه کرد.
کلام آخر
الگوی سر و شانه از الگوی معتبر بازگشتی میباشد که در صورت تشخیص انتظار تغییر روند را داریم. سر و شانه در بازه های مختلفی اتفاق میافتد و قابل مشاهده است. اما زمانی که این الگو به طور کامل تشکیل شود میتوانیم زمان ورود، خروج، حد ضرر و حد سود را مشخص کنیم و معاملات خود را به راحتی انجام دهیم. این الگو کامل و بدون ایراد نیست اما روش هایی را برای معاملات در بازار بر اساس حرکات قیمتی ارائه میدهد. بعد از تشکیل کامل الگوی سر و شانه، در الگوی سر و شانه سقف انتطار ریزش و در الگوی سر و شانه کتف انتظار رشد قیمت را داریم.
سوالات متداول
الگوی سر و شانه چیست؟
الگوی سر و شانه نوعی الگوی قیمتی بازگشتی است. در الگوی بازگشتی روند قیمت پس از تشکیل الگو در آن تغییر قیمت میدهد. این الگو یکی از مورد اعتمادترین الگوی برگشتی میباشد که نشان دهنده پایان روند صعودی یا نزولی است.
الگوی سر و شانه از چه بخش هایی تشکیل شده است؟
این الگو از سه دره یا سه قله تشکیل شده است که قسمت میانی که بلندتر از بقیه قرار دارد «سر» و دو قسمت دیگر که در سمت راست یا چپ قرار داد «شانه» نامیده میشود. همچنین خطی که حاصل از برخورد سر با شانه ها میباشد «خط گردن» نامیده میشود.
نقش خط گردن در الگوی سر و شانه چیست؟
این خط در الگوی سر و شانه سقف خط حمایتی به حساب میآید و در الگوی سر و شانه کتف نوعی خط مقاومتی است. از این خط برای تعیین حد سود و حد ضرر کمک گرفته میشود.
صرافی بینگ ایکس
صرافی آبان تتر
صرافی تبدیل
صرافی نوبیتکس
این مقاله به کوشش سمانه اطراف و دیگر اعضای تیم نظارت الگو سر و شانه چیست؟ تولید شده است. تکتک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در بهبود کیفیت وب فارسی داشته باشیم.
الگوی سر و شانه چیست و چگونه میتواند معامله را سودآور کند؟
الگوی سر و شانه یک الگوی نموداری برگشتی بوده و بیشتر اوقات در روند های صعودی مشاهده می شود. سر و شانه ها بواسطه سیگنال برگشت روند، نزد معامله گران شناخته شده هستند. در این درس از آموزش فارکس، ما به بحث در مورد الگوهای برگشت روند ادامه می دهیم. ابتدا سرفصلهای این مقاله را مشاهده کنید.
الگوی سر و شانه چیست؟
الگوی سر و شانه نیز یک آرایش برگشت روند است. این الگو از طریق یک قله (شانه) و سپس یک قله بالاتر (سر) و سپس یک قله پایین تر دیگر (شانه) تشکیل می شود. “خط گردن” با اتصال پایین ترین نقاط دو تغار یا فرورفتگی ترسیم می شود. شیب این خط می تواند افزایشی یا کاهشی باشد. در حالت معمول ، وقتی شیب رو به پایین است، سیگنال صادره قابل اطمینان تر است.
در این مثال، می توان الگوی سر و شانه را به راحتی مشاهده کرد. سر، قله دوم بوده و بالاترین نقطه در این الگو است. دو شانه نیز تشکیل قله می دهند اما ارتفاع آنها از سر فراتر نمی روند. با مشاهده این آرایش، می توان یک سفارش ورود در زیر خط گردن قرار داد. همچنین می توانیم با اندازه گیری نقطه بالای سر تا خط گردن، یک هدف را محاسبه کنیم. این فاصله تقریباً حدی است که قیمت بعد از شکستن خط گردن تا آنجا حرکت می کند.
می بینید که وقتی قیمت به زیر خط گردن می رود حرکتی که انجام می دهد، حداقل به اندازه فاصله سر تا خط گردن است. می دانیم که الان با خود می گویید ، “البته قیمت حتی پس از رسیدن به هدف نیز همچنان به حرکت خود ادامه داده الگو سر و شانه چیست؟ است.” و پاسخ ما این است: “طمع نکنید!“.
الگوی سر و شانه معکوس
اسمش گویای همه چیز است. اساساً یک آرایش سر و شانه است، با این تفاوت که این بار وارونه است. در این الگو یک دره (شانه) تشکیل می شود، و بعد از آن مجدد یک دره پایین تر (سر)، و سپس مجدد یک دره بالاتر (شانه) دیگر تشکیل می شود. این آرایش پس از حرکات ممتد نزولی رخ می دهد.
در اینجا می توانید ببینید که این الگو دقیقاً مانند الگوی سر و شانه است، با این تفاوت که وارونه می شود. در این آرایش، ما یک سفارش ورودی خرید را بالای خط گردن قرار می دهیم. نحوه محاسبه هدف، دقیقاً همانند الگوی سر و شانه است. فاصله الگو سر و شانه چیست؟ بین سر تا خط گردن را اندازه بگیرید و این فاصله تقریباً همان مسافتی است که قیمت پس از شکستن خط گردن حرکت می کند.
می بینید که قیمت پس از شکستن خط گردن به زیبایی بالا رفته است. اگر هدف شما خورد، به سود خود قانع باشید. با این حال، تکنیک های مدیریت سرمایه وجود دارند که با استفاده از آنها می توانید مقداری از سود خود را قفل کرده و در صورت ادامه حرکت قیمت به نفع شما، همچنان معامله خود را باز نگه دارید. بعداً در ادامه مباحث به آنها خواهیم پرداخت.
تنظیم حد ضرر یا استاپ لاس بر مبنای head and shoulder
مانند آنچه در مورد الگوی سقف دوقلو و کف دوقلو گفتیم، در الگوی سر و شانه هم دو روش برای تعیین حد ضرر وجود دارد.
- قرار دادن حد ضرر بالای شانه راست بعد از شکست خط گردن
- قرار دادن حد ضرر بالای سطح سر الگو
مشکلی که قرار دادن حد ضرر بالای سر الگو دارد نداشتن نسبت ریسک به ریوارد مناسب است. با توجه به اینکه حد سود شما فاصله سر تا شانه است، اگر حد ضرر را بالای سر قرار دهید نسبت ریسک به ریوارد کمتر از 1:1 خواهد بود که از نظر مدیریت سرمایه مناسب نیست.
الگوی قیمتی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
ما در پارسیان بورس و در مقالات قبلی هفت الگوی کلاسیک در بازارهای سرمایه را معرفی کرده ایم. الگوی سر و شانه به دلیل استفاده زیاد کاربران از آنها از اعتبار بالایی برخوردار هستند، این الگوها در بازار سرمایه بهراحتی قابلتشخیص هستند. ولی لازمه آن شناخت درست و صحیح الگوها است.همچنین این الگوها در تایم فریمهای(دورههای زمانی) مختلفی تشکیل میشوند. از بسیاری جهات، الگوهای قیمتی را میتوان نوع پیچیدهتری از خطوط روند به شمار آورد. مهم است که قبل از ادامه مبحث الگوهای قیمتی، ابتدا مفاهیمی مانند حمایت و مقاومت، خطوط روند و سایر مفاهیم ابتدایی تحلیل تکنیکال را یاد بگیرید. برای یادگیری مباحث یاد شده می توانید مقالات قبلی آموزش تحلیل تکنیکال که توسط آکادمی پارسیان بورس تهیه و گردآوری شده است را مطالعه کنید :
نکته مهم: یکی از بهترین شیوههای تحلیل تکنیکال که تحلیلهای درستی ارائه میدهد و استفاده از آن توسط تمام تحلیلگران حرفهای پیشنهاد میشود، پرایس اکشن است. به همین دلیل پیشنهاد میکنیم بعد از یادگیری تحلیل تکنیکال کلاسیک، با شرکت در دوره آموزش صفر تا صد پرایس اکشن، این سبک معاملهگری را یاد بگیرید.
الگوی سرشانه
این الگو یکی از الگوهای برگشتی کلاسیک بهحساب میآید، هنگامیکه نمادی در مسیر صعودی قرار دارد، اگر این الگو تشکیل شود، تغییر مسیر داده و به سمت پایین حرکت میکند (الگوی سر و شانه سقف) حالت برعکس آن به این صورت است که سهم در یکروند نزولی قرار دارد و سپس الگوی برگشتی سرشانه تشکیل میشود و روند نزولی تغییر مسیر داده و به سمت بالا برمیگردد (الگوی سر و شانه سقف) ، برای تشکیل این الگو شرایطی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره میشود.
الگوی سر و شانه سقف
همانطور که از نام آن مشخص است، الگوی سر و شانه سقف از یک شانه چپ، یک سر، یک شانه راست و یک خط گردن تشکیل میگردد. سایر فاکتورهای دخیل در الگو شامل حجم معاملات، شکست خطوط، هدف قیمتی و تغییر نقش حمایت به مقاومت هستند. در ادامه به هر بخش بطور جداگانه میپردازیم.
شناسایی الگوی سر و شانه سقف
- روند قبلی : قبل از تشکیل یک الگوی معتبر سر و شانه سقف، وجود یک روند صعودی لازم است. به عبارت دیگر اگر روند صعودی وجود نداشته باشد، عملا نباید به دنبال تشخیص الگوی سر و شانه سقف بود. (هر الگوی بازگشتی دیگر نیز چنین است و میبایست قبل از آن یک روند تشکیل شده باشد، وجود الگویی بازگشتی بدون وجود روند بیمعناست)
- شانه چپ: روند صعودی است و شانه چپ در بالاترین نقطه روند تشکیل میشود. بعد از تشکیل این سقف، یک نزول رخ میدهد تا شانه چپ کاملا شکل بگیرد. کف تشکیل شده پس از شانه چپ معمولا بالای خط روند صعودی است و چنین به نظر میرسد که روند صعودی ادامه دارد.
- سر : از کف شانه چپ افزایش قیمت شروع میشود، از قله قبلی نیز عبور میکند و سر را تشکیل میدهد. بعد از این سقف، کف دوم نیز شکل میگیرد که نقطه دوم خط گردن است. این کف معمولا خط روند را میشکند و اخطار پایان روند را صادر میگردد.
- شانه راست: بعد از تشکیل نقطه دوم خط گردن، قیمت مجددا به سمت بالا حرکت میکند ولی نمیتواند به سقف قبلی برسد و کمی پایینتر (نزدیک به سقف شانه چپ) قله دیگری شکل میدهد که در این الگو به شانه راست معروف است.
- خط گردن: خط گردن از وصل کردن دو نقطه پایینی ۱ و ۲ شکل میگیرد. نقطه ۱ نشانگر نقطه پایین شانه چپ و آغازگر سر، و نقطه ۲ نیز نشاندهنده پایان سر و شروع شانه راست است.
- حجم معاملات : در حین تشکیل الگوی سروشانه سقف، حجم معاملات نقش مهمی در تایید این الگو بازی میکنند. حجم معاملات را میتوان از طریق یک اندیکاتور (مثلا Chaikin Money Flow یا OBV) یا به سادگی با بررسی سطوح حجم بررسی نمود. در حالت ایدهآل ( و نه همیشه ) حجم معاملات در طول تشکیل شانه چپ باید بیشتر از زمانی باشد که “سر” تشکیل میشود. کاهش حجم در زمان تشکیل سر که به عنوان یک سقف جدید است، یک اخطار برای شکست روند به شمار میروند. اخطار بعدی زمانی صادر میشود که حجم معاملات در زمان کاهش قیمت از “سر” افزایش مییابد.
هدف و شکست الگوی سر و شانه
- شکست خط گردن : تا زمانی که حمایت خط گردن شکسته نشده است، الگوی سر و شانه سقف هنوز کاملا نشده و روند نیز به نزولی تبدیل نشده است. در حالت ایدهآل شکست خط گردن باید بصورتی قاطعانه (با حجمی زیاد) رخ دهد.
- تبدیل حمایت به مقاومت : وقتی حمایت شکسته میشود، معمولا به خط مقاومت تبدیل میگردد. گاهی اوقات قیمت به حمایت شکسته شده بر میگردد (پولبک میزند) و یک شانس فروش به معاملهگران میدهد تا از بازار خارج شوند.
- هدف قیمت :پس از شکست حمایت خط گردن، میزان کاهش قیمت از طریق محاسبه فاصله بین خط گردن و سقف سر بدست میآید. این فاصله از زیر خط گردن تا پایین محاسبه میشود تا هدف قیمت مشخص گردد. هر الگو سر و شانه چیست؟ هدف قیمتی را میبایست یک قیمت تخمینزده شده دانست و باید موارد دیگر را نیز برای تشخیص تارگت در نظر داشت. سایر فاکتورهای دخیل در هدف قیمتی را میتوان شامل سطح حمایت قبلی، فیبوناچی اصلاحی و میانگین متحرک بلندمدت دانست.
نکات مهم در الگوی سر و شانه سقف
- ترجیح این است که دو شانه بصورت متقارن باشند و نزول قیمت از شانه راست، شکست خط گردن را در پی داشته باشد
- بسته به رابطه بین دو نقطه پایین، خط گردن میتواند شیب نزولی یا صعودی داشته باشد یا اینکه کاملا افقی شود. شیب خط گردن روی درجه نزولی بودن الگوی سر و شانه سقف اثر میگذارد؛ یک خط گردن با شیب نزولی، نشاندهنده الگویی نزولیتر است.
- گاهی اوقات بیش از ۲ نقطه پایین را میتوان در خط گردن رسم شده مشاهده کرد.
- همچنین تایید دیگر این الگو زمانی است که افزایش حجم معاملات را در زمان کاهش قیمت از سقف شانه سمت راست، شاهد باشیم.
- الگوی سر و شانه سقف یکی از متداولترین الگوهای بازگشتی است که شکل میگیرند. مهم است که به یاد داشته باشید این الگو بعد از یک روند صعودی تشکیل میشود و اگر الگو تایید شود یک نزول بزرگ در انتظار قیمت خواهد بود.
الگوی سر و شانه کف
الگوی سر و شانه کف با الگوی سروشانه سقف شباهتهای زیادی دارد اما این الگو برای معتبر بودن، به مقدار زیادی روی حجم معاملات وابسته است. به عنوان یک الگوی بزرگ بازگشتی، سر و شانه کف بعد از یک روند نزولی شکل میگیرد و باعث تغییر روند به صعودی میشود. الگو شامل سه کف یا دره است و دره وسطی (سر) عمیقترین دره و دو دره کناری آن که به عنوان دره (شانه) سمت راست و شانه سمت چپ نامیده میشوند عمق کمتری دارند.
در حالت ایدهآل دو شانه یا دو دره در این الگو در ارتقاع و عرض یکسان هستند. با اتصال برخوردهایی که به عنوان سطح یا محدوده مقاومتاند خط گردن شکل میگیرد.
حرکات قیمت در الگوهای سر و شانه سقف و سر و شانه کف تقریبا شبیه هم ولی بالعکس هستند. نقش قیمت در الگوی سر و شانه کف، تفاوت این دو الگوست. گرچه افزایش حجم در زمان شکست خط گردن در “الگوی سر و شانه سقف” نشانهای قوی برای تایید الگوست ولی در الگوی سر و شانه کف، این مورد برای تایید الگو کاملا لازم و حیاتی است.
شناسایی الگوی سر و شانه کف
در ادامه به بخشهای مختلف الگوی سر و شانه کف بطور جداگانه میپردازیم و سپس در یک مثال این الگو را نشان میدهیم.
- روند قبلی : مانند همه روندهای بازگشتی، برای بودن یک الگوی سر و شانه کف، ابتدا باید روندی نزولی وجود داشته باشد. بدون یک روند نزولی قبلی، نباید انتظار تشکیل یک الگوی معتبر سر و شانه کف را داشت.
- شانه چپ : در حین روند نزولی، شانه سمت چپ یک دره شکل میدهد که یک کف پایین در روند محسوب میشود و به نظر میرسد روند نزولی بدون مشکل در حال ادامه است. بعد از تشکیل این دره، یک افزایش قیمت، شانه چپ را کامل میکند.
- سر : از نقطه بالایی و مقاومت شانه چپ، یک نزول رخ میدهد و تا پایینتر از کف قبلی نیز ادامه مییابد؛ این نقطه پایینترین نقطه الگو و به عنوان سر وارونهی الگو است. بعد از تشکیل این کف، یک افزایش قیمت متعاقبا نقطه دوم خط گردن را شکل میدهد و سر کامل میشود. در اینجا گاهی اوقات خط روند نزولی شکسته میشود و ادامهدار بودن روند نزولی زیر سوال میرود.
- شانه راست : قیمت از نقطه بالایی سر (خط گردن) شروع به نزول و تشکیل شانه راست میکند. این کف همیشه بالاتر از کفی است که سر تشکیل داده و معمولا با کف شانه چپ در خطی افقی قرار میگیرد. گرچه ترجیح این است که خط گردن افقی باشد، گاهی شانهها میتوانند پایینتر، بالاتر یا پهنتر و نازکتر باشند. پس از اینکه قیمت از کف شانه راست حرکت کرده و خط گردن (مقاومت) را به سمت بالا قطع میکند، الگوی سروشانه کف تکمیل میگردد.
- خط گردن : این خط از وصل کردن دو نقطهی ۱ و ۲ بالای این الگو نشان مشخص میشود. نقطه ۱ در واقع انتهای شانه چپ و شروع سر، و نقطه ۲ پایان سر و شروع شانه راست است. بسته به رابطه بین این ۲ نقطه بالایی، خط گردن میتواند افقی یا دارای شیب نزولی و یا صعودی باشد. شیب خط گردن، مشخص کننده میزان صعودی بودن الگوست: یک خط گردن با شیب صعودی، الگوی صعودی قویتری نسبت به خط گردن صاف یا نزولی است.
- حجم معاملات : در الگوی سر و شانه کف، حجم معاملات نقش بسیار مهمی را ایفا میکند. بدون وجود حجم مناسب، به شکست خطوط همواره با تردید نگاه میشود. حجم میتواند توسط اندیکاتورهایی مانند OBV و یا Chaikin Money Flow یا با مشاهده سطوح حجم مورد بررسی قرار گیرد.
هدف و شکست الگوی سر و شانه
- شکست خط گردن : الگوی سروشانه کف تا زمانی که خط گردن شکسته نشود و روند نزولی کاملا نقض نشود تایید نمیشود. همانطور که گفته شد، زمانی الگو مورد تایید است که مقاومت خط گردن همراه با حجم بالای معاملات شکسته شود.
- تبدیل مقاومت به حمایت : پس از اینکه مقاومت خط گردن شکسته شد، اغلب اوقات به حمایت تبدیل میشود و گاهی قیمت یک پولبک به خط گردن میزند، در این هنگام یک فرصت خرید دیگر فراهم شده است و میتوان از آن استفاده کرد.
- هدف قیمتی : بعد از شکست خط گردن که به عنوان مقاومت عمل میکند، هدف قیمتی آینده معادل فاصله بین کف سر و خط گردن خواهد بود. این فاصله از خط گردن شکسته شده به سمت بالا به قیمت اضافه میشود و هدف قیمتی بدست میآید.
نکات مهم در الگوی سر و شانه کف
- حجم معاملات در زمان تشکیل نصف اول الگو از اهمیت کمتری نسبت به نصف دوم برخوردار است. در زمان افت قیمت برای تشکیل شانه چپ، حجم معاملات و همچنین فشار فروش معمولا زیاد است. فشار فروش حتی میتواند زمانی که قیمت در حال نزول است تا کف سر را تشکیل دهد بسیار زیاد باشد. بعد از کف سر، الگوهای بعدی حجم باید مشاهده شود تا افزایش حجم آتی در آینده را مشاهده کرد.
- بعد از کف سر، میبایست شاهد افزایش در حجم معاملات باشید. بعد از اینکه نقطه دوم خط گردن تشکیل شد، خط نزولی تشکیل دهنده شانه راست، میبایست با حجم کم همراه باشد.
- در پولبک که به خط گردن زده میشود، اندیکاتورهایی مانند CMF و OBV باید قدرتمند باقی بمانند.
- مهمترین لحظه برای حجم معاملات زمانی است که قیمت از کف شانه راست به سمت خط گردن حرکت میکند تا آنرا بشکند.
- برای یک شکست معتبر لازم است قیمت در حین حرکت به سمت خط گردن با حجم زیاد بوده و شکست خط با قدرت صورت بگیرد.
سروشانههای کف مانند سروشانه سقف از الگوهایی هستند که در بازار به تعداد زیاد دیده میشوند.
در نظر داشته باشید که فقط بعد از یک روند نزولی این الگو شکل میگیرد و وقتی تکمیل شود یک تغییر بزرگ در روند در پی دارد.
“گاهی ممکن است بنا به دلایلی همچون حمایتهای پیشین و سایر حمایتها یا مقاومتها هدف قیمتی الگو شما تکمیل نشود”
این الگو زمانی که بتواند از خط گردن با حجم معاملات بالا یا گپ معاملاتی یا به همراه یک کندل تو خالی این خط را رد کند و بتواند سه روز معاملاتی بالای آن معامله کند، بهمنزله شکست خط گردن تلقی خواهد شد.
ولی این الگو در این سهم هیچگاه محقق نشده، چراکه خط گردن با شرایطی که توضیح داده شد، شکسته نشده است! ( به دو عکس زیر دقت کنید )
سؤال: آیا در نمودار زیر ما یک الگوی سرشانه صعودی میبینیم؟
با توجه به شکل بالا دو نکته حائز اهمیت است، ابتدا اینکه روند قبل از الگو نزولی است، ولی بسیار کوچکتر از خود الگو است، نکته دوم این است که خط گردنشکسته نشده است
الگوی سر و شانه
الگوی سر و شانه: الگوی سر و شانه، یک الگوی نزولی است و زمانی که در یک روند صعودی شکل بگیرد نشاندهنده پایان آن روند است.
برخلاف الگوی سر و شانه معکوس که در کف شکل میگیرد، الگوی سر و شانه در سقف شکل میگیرد.
این الگو از چهار بخش تشکیل شده است:
شانه چپ، سر، شانه راست، خط گردن. اوج اول و سوم، همان شانه ها هستند و اوج دوم، قسمت سر الگو میباشد.
خطی که کف اول و دوم را به هم وصل میکند، خط گردن نامیده میشود.
الگوی سر و شانه به شکل زیر است:
در الگوی سر و شانه، ارتفاع شانه در یک حد است و سر بالاتر از شانه ها قرار میگیرد.
این الگو که در تحلیل تکنیکال نشاندهنده برگشت روند صعودی میباشد، یکی از معتبرترین الگوهای برگشتی است.
این الگو زمانی شکل میگیرد که قیمت ها بعد از یک افزایش به سطح حمایتی برمیگردند و سپس مجدد افزایش میابد و از اوج قبلی بالاتر میرود.
بعد از اوج دوم نیز قیمت ها مجدد به آن سطح حمایت برمیگردند. در نهایت قیمت ها مجدد تا سطح اوج اول افزایش میابند و سپس مجدد ریزش میکنند.
شکل گیری الگوی سر و شانه:
-یک بازار صعودی در نهایت می ایستد و نیروهای عرضه و تقاضا در تعادل قرار میگیرند.
-در نقطه اوج، فروشندگان وارد بازار میشوند(شانه چپ) و بازار کاهش میابد(شکل گیری خط گردن).
-سپس خریداران وارد بازار میشوند و بازار را تا نقطه اوج جدید (سر) بالا میبرند.
-سپس نقطه اوج جدید مجدد کاهش میابد و خط گردن مجدد تست میشود.
-حال، خریداران مجدد وارد بازار میشوند، اما نمیتوانند به اوج قبلی برسند و نقطه اوجی که شکل میدهند به عنوان شانه راست شناخته میشود.
سپس بازار کاهش میابد و مجدد خط گردن را تست میکند. خط روند در این الگو باید از ابتدای خط گردن تا انتهای آن رسم شود.
در اینجا مثال دیگری داریم:
چگونه با الگوی سر و شانه معامله کنیم:
به دو طریق میتوان در این الگو معامله کرد:
۱-زمانی که قیمت ها خط گردن را میشکنند از بازار خارج شوید. در این حالت، ایست ضرر را در بالای آخرین اوج قرار دهید.
۲-اگر قیمت ها مجدد افزایش یافتند و به خط گردن رسیدند، آنگاه در یک سیگنال برگشت از بازار خارج شوید.
در این حالت، ایست ضرر را در بالای سطح مقاومت قرار دهید.
این دو روش در شکل زیر نشان داده شده است.
نحوه محاسبه هدف سود:
برای محاسبه سطح سود میتوان کف قبلی را در نظر گرفت. روش دیگر این است که فاصله خط گردن و سر را به عنوان سطح هدف سود در نظر بگیرید.
برای مثال، اگر فاصله بین خط گردن و سر، ۱۰۰ پیپ باشد و شما در نقطه شکست معامله کنید؛ آنگاه هدف سود را ۱۰۰ پیپ پایینتر قرار میدهیم.
دیدگاه شما