سرمایه گذاری و سودآوری

نرخ بازده سرمایه گذاری چیست؟

نرخ بازده سرمایه گذاری یا ROI معیار سنجش عملکرد است که برای ارزیابی کارایی یک سرمایه گذاری یا برای مقایسه بازدهی چند سرمایه گذاری مختلف به کار گرفته می‌شود. نرخ بازده سرمایه گذاری میزان بازده یک سرمایه گذاری را به نسبت هزینه های انجام شده برای آن سرمایه گذاری اندازه‌گیری می‌کند. برای محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری، سود یا بازده یک سرمایه گذاری بر هزینه سرمایه گذاری تقسیم می‌شود و نتیجه به عنوان درصد یا نسبت بیان می‌شود

نرخ بازده سرمایه گذاری با فرمول زیر محاسبه می‌شود:

در فرمول بالا، «عواید حاصل از سرمایه گذاری» به درآمدهای حاصل از فروش سرمایه گذاری اشاره دارد. چون ROI به شکل درصد اندازه‌گیری می‌شود، درنتیجه می‌تواند به آسانی با نرخ بازده سایر سرمایه گذاری ها مورد مقایسه قرار گیرد و درنتیجه، یک شخص می‌تواند انواع مختلفی از سرمایه گذاری ها را با هم مقایسه کند.

توضیحاتی در مورد نرخ بازده سرمایه گذاری

نرخ بازده سرمایه گذاری، به خاطر انعطاف‌پذیری و سادگی‌اش، معیار محبوبی است. این نرخ ضرورتاً می‌تواند به عنوان پیمانه ابتدایی سودآوری یک سرمایه گذاری مورداستفاده قرار گیرد. محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری بسیار آسان است و می‌تواند به شکل‌های گوناگون اعمال گردد. این یعنی اگر یک سرمایه گذاری دارای ROI مثبت نباشد، یا اگر سرمایه گذار فرصت‌های دیگری با ROI بالاتر در اختیار داشته باشد، این معیار می‌تواند به او نشان دهد که چه سرمایه گذاری هایی بر دیگری ارجحیت دارند.
به طور مثال، فرض کنید آقای سعیدی ۱۰۰۰۰۰۰ تومان در شرکت فرضی شناسا و در سال ۱۳۹۵ سرمایه گذاری کرده و یک سال بعد، سهامش را به قیمت ۱۲۰۰۰۰۰ تومان فروخته باشد. برای محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری، او سودش را (۱۲۰۰۰۰۰-۱۰۰۰۰۰۰=۲۰۰۰۰۰) بر هزینه سرمایه گذاری که همان سرمایه گذاری اولیه است (۱۰۰۰۰۰۰) تقسیم می‌کنیم، و نتیجه ۲۰ درصد می‌شود.
آقای سعیدی با داشتن این اطلاعات می‌تواند سودآوری سرمایه گذاری اش در شرکت شناسا را با سایر سرمایه گذاری ها، مقایسه نماید. فرض کنید که آقای رسولی، ۲۰۰۰۰۰۰ تومان در شرکت فرضی هیستوری در سال ۱۳۹۳ سرمایه گذاری کرده و سهامش را در سال ۱۳۹۶ و به مبلغ ۲۸۰۰۰۰۰ تومان فروخته باشد. نرخ بازده سرمایه گذاری آقای رسولی در شرکت هیستوری ۴۰ درصد خواهد بود. حالا شما می‌توانید با استفاده از ROI این دو نفر به سادگی سودآوری این سرمایه گذاری ها را با هم مقایسه کند. نرخ بازده سرمایه گذاری آقای سعیدی ۲۰ درصد و نرخ بازده سرمایه گذاری آقای رسولی دو برابر و ۴۰ درصد است. پس به نظر می‌رسد که سرمایه گذاری آقای رسولی در شرکت هیستوری اقدام هوشمندانه‌تری بوده است.

محدودیت‌های نرخ بازده سرمایه گذاری

مثال‌هایی نظیر مواردی که در بالا مشاهده کردیم، یکی از چندین محدودیت استفاده از نرخ بازده سرمایه گذاری، خصوصاً در هنگام مقایسه شرکت‌هاست. درحالی‌که نرخ بازده سرمایه گذاری آقای رسولی دو برابر نرخ بازده سرمایه گذاری آقای سعیدی بود، اما زمان بین خریدوفروش آقای سعیدی یک سال و آقای رسولی سه سال بود. نرخ بازده سرمایه گذاری آقای سعیدی، ۲۰% برای یک سال و برای آقای رسولی، ۴۰% در طول سه سال بود. اگر شخصی این را در نظر بگیرد که مدت‌زمان سرمایه گذاری آقای رسولی، سه برابر مدت‌زمان سرمایه گذاری آقای سعیدی بوده است، این نکته خود را نشان می‌دهد که آقای رسولی باید در سودآوری بهتر سرمایه گذاری خود تجدیدنظر کند. در هنگام مقایسه این دو سرمایه گذاری در یک مقیاس سالانه، آقای رسولی نیاز داشت تا نرخ بازده سرمایه گذاری چندساله خود را نیز تنظیم کند. چون نرخ بازده سرمایه گذاری مجموع او ۴۰% بود، برای به دست آوردن میانگین سالانه نرخ بازده سرمایه گذاری، لازم بود تا آن را بر مدت‌زمان سرمایه گذاری اش تقسیم نماید. چون ۴۰ تقسیم‌بر ۳ برابر با ۱۳٫۳۳% است، این‌طور به نظر می‌رسد که نتیجه‌گیری بالا نادرست بوده است. درحالی‌که سرمایه گذاری آقای رسولی سود بیشتری نسبت به آقای سعیدی برای او فراهم نموده، اما سرمایه گذاری آقای سعیدی در حقیقت انتخاب بهتری بوده، چون نرخ بازده سرمایه گذاری سالانه بالاتری داشته است.
چنین مثال‌هایی نشان می‌دهند که مقایسه سرسری سرمایه گذاری ها با استفاده از نرخ بازده سرمایه گذاری چگونه می‌تواند منجر به این شود که فرد نتیجه‌گیری‌های نادرستی درباره سودآوری آن‌ها داشته باشد. با علم به اینکه ROI ذاتاً مقدار زمانی که سرمایه گذاری در حال رخ دادن بوده را در نظر نمی‌گیرد، این معیار می‌تواند اغلب در کنار نرخ بازده که ضرورتاً به یک بازه زمانی خاص مرتبط است، مورداستفاده قرار بگیرد. شما همچنین می‌توانید ارزش فعلی خالص (NPV) که ارزش زمانی پول را بر اساس تورم در نظر می‌گیرد نیز به کار ببندید تا محاسبات نرخ بازده سرمایه گذاری خیلی دقیق‌تری داشته باشید.
به خاطر داشته باشید که ابزار محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری و همچنین تعریف آن، می‌توانند بسته به شرایط تغییر کنند. این تغییرات به این بستگی دارد که شخص چه چیزهایی را به عنوان بازده و هزینه در نظر می‌گیرد.
به طور مثال، یک شخص بازاری ممکن است دو محصول متفاوت را با تقسیم سود ناخالصی که هرکدام تولید کرده‌اند بر هزینه های بازاریابی مربوط مقایسه نماید. یک تحلیل گر مالی اما امکان دارد که این کار را با استفاده از یک محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری کاملاً متفاوت انجام دهد، شاید درآمد خالص یک سرمایه گذاری را بر ارزش کل منابع به کار گرفته شده برای ساخت و فروش کالا تقسیم کند. در هنگام استفاده از نرخ بازده سرمایه گذاری برای محاسبه سرمایه گذاری های بازار املاک، ممکن است شخصی قیمت خرید اولیه یک ملک به عنوان «هزینه سرمایه گذاری» در نظر گرفته و قیمت فروش نهایی را به عنوان «سود سرمایه گذاری» در نظر بگیرد و همه هزینه های احتمالی، مثل تعمیرات، مالیات ملک و هزینه های مشاوران املاک را نادیده بگیرد.
این انعطاف‌پذیری یک محدودیت دیگر استفاده از نرخ بازده سرمایه گذاری را نیز آشکار می‌کند، چراکه ROI می‌تواند به راحتی و بسته به میل و اهداف شخصی مورد سوءاستفاده قرار گیرد و نتایج آن می‌توانند به شکل‌های مختلفی نمایش داده شوند. به همین خاطر، یک سرمایه گذار عاقل در هنگام استفاده از این معیار باید اطمینان حاصل کند که ورودی‌های مورداستفاده را به خوبی درک کرده است.

توسعه‌های مربوط به نرخ بازده سرمایه گذاری

اخیراً گروهی از سرمایه گذاران و کسب‌وکارهای خاص علاقه خود را به توسعه شکل جدیدی از معیار نرخ بازده سرمایه گذاری، «نرخ بازده اجتماعی سرمایه گذاری» یا SROI نشان داده‌اند. SROI ابتدا در دهه اول ۲۰۰۰ توسعه داده شد و عوامل اجتماعی پروژه‌ها را در نظر گرفته و می‌کوشد تا آن‌هایی که تحت تأثیر این عوامل قرارگرفته‌اند، برای برنامه‌ریزی جهت تخصیص سرمایه و سایر منابع، در نظر بگیرد.

سبد سرمایه‌ گذاری یا سبد سهام صحیح چیست؟

به عنوان فعال و علاقه‌ مند به معاملات در بازارهای مالی حتما در خصوص سبد سرمایه‌گذاری شنیده‌اید. سبد سرمایه‌ گذاری یا سبد سهام یکی از روش‌های پذیرفته شده برای مدیریت ریسک در معاملات است. با این حال، اشتباه در تشکیل یک سبد سرمایه‌گذاری می‌تواند به زیان معامله‌گر منجر شود. در این مقاله تلاش می‌شود نکات مهم در تشکیل یک سبد سرمایه‌گذاری صحیح طرح شود.

سبد سرمایه‌ گذاری چیست؟

به زبان ساده، تنوع‌ بخشی در دارایی‌های سرمایه‌گذاری‌شده را سبد سرمایه‌گذاری می‌نامیم. در بازار ایران از اصطلاح سبد سهام نیز استفاده می‌شود که معنا و مفهوم مشابهی دارد. همان‌طور که در ضرب‌المثل «همه تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد نگذار» شنیده‌ایم، شرط عقل این است که همه دارایی خود را در یک نقطه متمرکز نکنیم. سرمایه‌ گذار با تشکیل یک سبد صحیح، ریسک آسیب‌پذیری معاملات خود را بین بازارها یا سهم‌ها یا نمادهای معاملاتی مختلف تقسیم می‌کند.

وقتی یک معامله‌ گر در بازار بورس اقدام به تشکیل سبد می‌کند، در واقع به جای آن‌ که تمام سرمایه خود را مطابق استراتژی معاملاتی خود در یک نماد معاملاتی خرج کند، آن را بین چند سهم مختلف تقسیم می‌کند. با چنین کاری، و با فرض سودآور بودن استراتژی معاملاتی، زیان‌های هر بخش از معاملات، به کمک سودهای بیشتری که در سایر معاملات به دست می‌آید پوشش داده می‌شود.

سوالی که به ویژه در ذهن کسانی که به تازگی فعالیت در زمینه معامله‌ گری در بازارهای سرمایه را شروع کرده‌ اند پیش می‌ آید این است که چرا باید با تقسیم سرمایه در سبد سرمایه‌ گذاری یا سبد سهام، سود خود را کاهش دهیم؟

این موضوع صحیح است که سود آوری یک سبد نمی‌تواند به طور معمول بیشتر از سود بهترین جزء آن سبد باشد. اما باید به خاطر داشت که سودآوری در معامله‌ گری، در درجه دوم اهمیت است. اصل اول و مهم‌ترین اصل در سرمایه‌گذاری، حفظ سرمایه است.

به تعبیر دیگر، تنها چیزی که یک معامله‌ گر در معاملات خود تحت کنترل دارد، میزان زیان است نه میزان سود. معامله‌ گری که بتواند زیان خود را کنترل کنید، می‌تواند به سود آوری فکر کند. اما معامله‌ گری که سود آوری فکر می‌کند، ولو اینکه بتواند در یک بازه زمانی، سود سرشاری کسب کند، به سرعت می‌تواند تمام آن سود را با زیان و یا حتی نابودی سرمایه و تلاش چند ساله‌اش جایگزین کند.

این رو، تشکیل سبد سرمایه‌ گذاری مناسب به عنوان یکی از روش‌های مدیریت سرمایه اهمیت به‌ سزایی پیدا می‌کند.

چگونه یک سبد صحیح تشکیل دهیم؟

باید به خاطر داشت که صرف تشکیل سبد سرمایه‌ گذاری یا سبد سهام، ما را به سود نمی‌رساند. صرف تشکیل سبد نیست که می‌تواند در سودآوری ما نقش داشته باشد. کیفیت و رفتار اجزای این سبد هستند که پیش از تشکیل خود سبد باید مورد ارزیابی دقیق قرار بگیرند.

موفقیت در تشکیل یک سبد سرمایه‌گذاری موفق به دو عامل بستگی دارد:

• سودآوری استراتژی معاملاتی در سراسر سبد
• عدم همبستگی اجزای سبد سرمایه‌گذاری

در ادامه به شرح این دو عامل می‌پردازیم:

سودآوری در سراسر سبد

بسیاری از معامله‌ گران این‌گونه می‌ اندیشند که یک استراتژی معاملاتی را می‌توان در بازارهای مختلف به کار برد. بسیاری از این معامله‌ گران، ماه‌ها یا سال‌ها زمان صرف می‌کنند تا چنین استراتژی‌ای را بیابند که در تمام قاب‌های زمانی و تمام نمادهای معاملاتی سودآور باشد. واقعیت این است که یافتن چنین استراتژی‌هایی بسیار دشوار است.

استراتژی یا استراتژی‌ های معاملاتی بایستی به دقت و با کیفیت بالا مورد تست و ارزیابی قرار بگیرند که آیا در گذشته سود آور بوده‌اند و اگر بوده‌اند، آیا از استحکام کافی در برابر تغییرات بازار برخوردار هستند یا نه. عدم توجه به این مساله می‌تواند به تشکیل سبدی منجر شود که برخی اجزای آن از اساس، زیان‌ده هستند. طبیعی است که نمی‌توان از چنین سبدی، انتظار خاصی داشت.

عدم همبستگی اجزای سبد

فرض کنید یک معامله‌ گر یک سبد سرمایه‌ گذاری شامل سکه تمام، نیم سکه، ربع سکه و طلای آب‌شده تشکیل دهد. این سبد، به یک دلیل خیلی واضح، یک سبد نادرست است: رشد و افت قیمت و سود سرمایه‌گذاری در تمام این اجزا، هم زمان رخ می‌دهد. وقتی از همبستگی صحبت می‌کنیم، منظورمان همین است. همبستگی دو نماد معاملاتی یا دو بازار یعنی رشد و افت هم‌زمان (یا تقریبا هم‌زمان) آن دو است.

با توجه به تعریفی که ما در قسمت قبل توضیح دادیم، هدف ما دقیقا نقطه مقابل این اتفاق است. ما می‌خواهیم در زمان ریزش یا زیان‌دهی یک بخش از سبد، بخش یا بخش‌های دیگر در حال کسب سود باشند. بنابراین اجزای سبد سرمایه‌ گذاری ما باید نسبت به هم، کم‌ترین همبستگی را داشته باشند.

تعیین میزان همبستگی امری حسی نیست. همبستگی بایستی به طور دقیق و طبق فرمول‌های ریاضی محاسبه و سپس ارزیابی گردد. ممکن است دو بازار که به ظاهر هیچ ربطی به هم ندارند، در عمل همبسته و دو بازاری که به ظاهر به هم وابسته‌اند، غیر همبسته رفتار کنند.

برای محاسبه میزان همبستگی دو نماد معاملاتی، روش‌های متفاوتی وجود دارد که از حوصله این مقاله خارج است.

روش پیشنهادی برای تشکیل سبد

چیزی که می‌تواند در عمل عدم همبستگی اجزای یک سبد را تحقق بخشد، عدم همبستگی رفتار استراتژی‌ های معاملاتی استفاده شده در آن سبد است. داشتن چند نماد معاملاتی در یک سبد که رفتار استراتژی معاملاتی ما روی آن‌ها، با هم همبستگی داشته باشد، به شکست آن سبد منتهی می‌شود.

با در نظر گرفتن مواردی که در این مقاله مورد اشاره قرار گرفت، بهترین روش تشکیل سبد سرمایه‌ گذاری، تشکیل یک سبد استراتژی از نمادهای معاملاتی مختلف است. در این روش، پس از تولید استراتژی‌ های معاملاتی سودده ، بهترین استراتژی‌ها پس از انجام بک‌ تست‌ های دقیق همراه با تست‌های پیشرفته استحکام، گزینش شده و سپس با روشی علمی، غیرهمبسته‌ ترین ترکیب از میان این استراتژی‌ها برای سرمایه‌ گذاری انتخاب می‌شود.

امروزه و با کمک ابزارهای پیشرفته در زمینه هوش مصنوعی می‌توان به انبوهی از استراتژی‌های معاملاتی سودآور دست پیدا کرد. به کمک این ابزارهای در واقع می‌توان در یک بازار، از چندین استراتژی که هرکدام در مواقع مختلفی در بازار اقدم به انجام معاملات می‌کنند و منطق معاملاتی‌شان هیچ ربطی به یکدیگر ندارد استفاده کرد.

این مسئله را هم می‌توان به عنوان یکی از روش‌های کاهش ریسک مد نظر قرار داد. بنابراین در روش‌های جدید، هم سبدی از بازارهای و سهام‌های مختلف و هم سبدی از استراتژی‌های مختلف تشکیل می‌شود.

روش پیشنهادی ما، تشکیل سبدی از سهام‌ها و استراتژی‌ های معاملاتی است که رفتار هر یک، نسبت به دیگران کم‌ترین همبستگی را داشته باشد. نتیجه نهایی این کار، داشتن یک سبد به شدت متنوع و کارآمد خواهد بود.

همان‌طور که در نمودار بالا می‌توانید به وضوح ببنید، سوددآوری چنین سبدی بسیار کم‌نوسان و مطلوب است. افت سرمایه این سبد بسیار محدود بوده و دقیقا همان هدف تشکیل یک سبد سرمایه‌گذاری که مهار کردن زیان‌ها و ریسک سرمایه‌ گذاری است را محقق کرده است.

این سبد، علاوه بر اینکه روند سود آوری مناسبی را در گذشته نشان می‌دهد، متشکل از استراتژی‌ هایی است که از تست‌های سنگین استحکام نیز با موفقیت عبور کرده‌اند. استفاده از چین سبدی به هیچ عنوان قابل قباس با روش‌های مبتنی بر آزمون خطای معمول در بازار نیست.

با چنین روشی، به جای گام‌نهادن در یک مسیر تاریک و مبهم، رفتار تک‌تک استراتژی‌ها را می‌شناسیم و انتظاری منطقی از ادامه روند سودآوری استراتژی‌ها و سبد حاصل از ترکیب این استراتژی‌ها داریم.

بیت کوین سودآور ترین سرمایه گذاری این روز ها

اقتصادنیوز: ​ارز های دیجیتال و در صدر آن ها بیت کوین در کنار طلا و دیگر فلزات گرانبها یکی از پناهگاه های امن برای سرمایه گذاری در این روز ها شناخه شده اند اما به نظر می رسد آن ها سود بیشتری عاید سرمایه گذاران خود می کنند.

به گزارش اقتصادنیوز، به نقل از سایت طلا؛ پس از شیوع ویروس کرونا و تعطیلی کارخانجات و صنایع و بسیاری از مشاغل دیگر یک بحران اقتصادی فراگیر به وجود آمده که باعث شد تا بسیاری از سرمایه گذاران به دنبال فضایی امن به دنبال سرمایه گذاری باشند و از این رو طلا شروع به رشدی بی سابقه کرد.

ارز های دیجیتال نیز از تغییرات این روز ها بی بهره نماندند. بیت کوین در روز های ابتدایی شاهد یک سقوط بود و سپس نه تنها ارزش از دست رفته خود را بازیافت بلکه با رشد قیمت خود ثابت کرد که می تواند در وضعیت کنونی تبدیل به یک پناهگاه امن برای سرمایه گذاران شود.

در لحظه نوشتن این متن هر بیت کوین 9254 دلار قیمت دارد که نسبت به چند ماه گذشته بیش از 1000 دلار افزایش قیمت داشته است.

بسیاری از کارشناسان این حوزه پیش بینی می کنند که قیمت بیت کوین در ادامه به بالای 1000 دلار برسد و راه برای 14000 دلاری شدن آن هموار کند.

هرچند باید توجه داشت که این پیش بینی به نظر کمی خوش بینانه می رسد اما تا به امروز بیت کوین ثابت کرده است که می تواند به سادگی قدم های بسیار بلندی بردارد.

بازده سرمایه گذاری

بازده‌ی سرمایه‌گذاری یا نرخ بازگشت سرمایه یا به اختصار ROI نسبتی است که سود حاصل از سرمایه‌گذاری را در قالب درصدی از هزینه‌ی اولیه محاسبه می‌کند. به عبارت دیگر، در قالب درصدی از هزینه‌ی خرید، حساب می‌کند که این سرمایه‌گذاری چقدر سودآوری داشته است. نرخ بازگشت سرمایه به سرمایه‌گذاران نشان می‌دهد که هر یک تومانی که در فلان پروژه سرمایه‌گذاری کردند، چقدر سود داشته است. سرمایه‌گذاران نه تنها برای ارزیابیِ چگونگی عملکردِ سرمایه‌گذاری‌شان، بلکه برای مقایسه‌ی عملکرد سرمایه‌گذاری‌‌های مختلف در انواع و اندازه‌‌های متفاوت هم از این نسبت استفاده می‌کنند.

به عنوان نمونه می‌توان گفت، سرمایه‌گذاری x در بورس، می‌تواند با سرمایه‌گذاری دیگری در زمینه‌ی تجهیزات مقایسه شود. نوع سرمایه‌گذاری مهم نیست؛ زیرا محاسبه‌ی نرخ بازگشت سرمایه فقط به هزینه‌‌ها و سود مرتبط با این سرمایه‌گذاری توجه می‌کند.

محاسبه‌ی نرخ بازگشت سرمایه یکی از رایج‌ترین نسبت‌‌های مورد توجه در بحث سرمایه‌گذاری است، زیرا بسیار ساده و تطبیق‌پذیر است. مدیران می‌توانند از این نسبت برای مقایسه‌ی نرخ‌‌های عملکرد در خرید تجهیزات سرمایه گذاری و سودآوری سرمایه‌ای (تجهیزاتی که گران هستند و برای خریدشان سرمایه‌ی زیادی لازم است) استفاده کنند، در حالی‌که سرمایه‌گذاران می‌توانند محاسبه کنند کدام‌یک از سهام‌ خریداری‌شده، عملکرد بهتری داشته‌اند.

فرمول نرخ بازگشت سرمایه:

با توجه به فرمول داده شده می‌توان مشاهده کرد که فرمول محاسبه‌ی نرخ بازگشت سرمایه بسیار ساده و در عین حال گسترده است. منظورم این است که درآمد و هزینه‌‌ها دقیقا مشخص نشده‌اند. هزینه‌ی کل و درآمد کل برای هر چیزی و در نظر هر کسی می‌توانند متفاوت باشند. برای مثال، شاید مدیری به جای درآمد و هزینه در این معادله، فروش خالص و هزینه‌ی کالا‌های فروخته‌شده را جایگزین کند، در حالی‌که سرمایه‌گذار دید جهانی‌تری به این معادله دارد و از کل فروش و همه‌ی هزینه‌‌هایی استفاده می‌کند که در فرایند تولید یا فروشِ محصول پرداخت شده‌اند، از جمله هزینه‌‌های عملیاتی و غیرعملیاتی.

با استفاده ار این فرمول، محاسبه‌ی نرخ بازگشت سرمایه می‌تواند بسیار تطبیق‌پذیر باشد، اما بسته به اینکه کاربر چه چیزی را می‌خواهد ارزیابی کند یا نشان دهد، ممکن است گمراه‌کننده هم بشود. باید بدانید که هیچ معادله‌ی استانداردِ واحدی برای محاسبه‌ی نرخ بازگشت سرمایه وجود ندارد. در عوض، به این ایده‌ی اولیه توجه می‌کنیم که سود‌ها درصدی از درآمد هستند. برای درک درست این نسبت، باید بفهمید که چه درآمد‌ها و هزینه‌‌هایی در این معادله استفاده می‌شوند.

در فرمول بالا، «عواید حاصل از سرمایه گذاری» به درآمد‌های حاصل از فروش سرمایه گذاری اشاره دارد. چون ROI به شکل درصد اندازه‌گیری می‌شود، درنتیجه می‌تواند به آسانی با نرخ بازده سایر سرمایه گذاری‌‌ها مورد مقایسه قرار گیرد و درنتیجه، یک شخص می‌تواند انواع مختلفی از سرمایه گذاری‌‌ها را با هم مقایسه کند.

توضیحات مدیر مالی در مورد نرخ بازده سرمایه گذاری

نرخ بازده سرمایه گذاری، به خاطر انعطاف‌پذیری و سادگی‌اش، معیار محبوبی است. این نرخ ضرورتاً می‌تواند به عنوان پیمانه ابتدایی سودآوری یک سرمایه گذاری مورداستفاده قرار گیرد. محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری بسیار آسان است سرمایه گذاری و سودآوری و می‌تواند به شکل‌‌های گوناگون اعمال گردد. این یعنی اگر یک سرمایه گذاری دارای ROI مثبت نباشد، یا اگر سرمایه‌گذار فرصت‌‌های دیگری با ROI بالاتر در اختیار داشته باشد، این معیار می‌تواند به او نشان دهد که چه سرمایه گذاری‌‌هایی بر دیگری ارجحیت دارند.

به طور مثال، فرض کنید آقای x ۱۰۰۰۰۰۰ تومان در شرکت فرضی شناسا و در سال ۱۳۹۵ سرمایه گذاری کرده و یک سال بعد، سهامش را به قیمت ۱۲۰۰۰۰۰ تومان فروخته باشد. برای محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری، او سودش را (۱۲۰۰۰۰۰-۱۰۰۰۰۰۰=۲۰۰۰۰۰) بر هزینه سرمایه گذاری که همان سرمایه گذاری اولیه است (۱۰۰۰۰۰۰) تقسیم می‌کنیم، و نتیجه ۲۰ درصد می‌شود.

آقای x با داشتن این اطلاعات می‌تواند سودآوری سرمایه گذاری‌اش در شرکت شناسا را با سایر سرمایه گذاری‌‌ها، مقایسه نماید. فرض کنید که آقای y، ۲۰۰۰۰۰۰ تومان در شرکت فرضی هیستوری در سال ۱۳۹۳ سرمایه گذاری کرده و سهامش را در سال ۱۳۹۶ و به مبلغ ۲۸۰۰۰۰۰ تومان فروخته باشد. نرخ بازده سرمایه گذاری آقای y در شرکت هیستوری ۴۰ درصد خواهد بود. حالا شما می‌توانید با استفاده از ROI این دو نفر به سادگی سودآوری این سرمایه گذاری‌‌ها را با هم مقایسه کند. نرخ بازده سرمایه گذاری آقای x ۲۰ درصد و نرخ بازده سرمایه گذاری آقای y دو برابر و ۴۰ درصد است. پس به نظر می‌رسد که سرمایه گذاری آقای رسولی در شرکت هیستوری اقدام هوشمندانه‌تری بوده است.

مزایا و معایب ROI

تعیین شاخص‌‌های کلیدی عملکرد به‌ویژه مواردی چون ROI که به موضوعات مالی مربوط است و پیچیدگی‌‌های خاصی دارد کار ساده‌ای نیست. از سوی دیگر هر شاخصی می‌تواند مزایا و معایب خودش را داشته باشد و محاسبه آن نیز شما را دچار چالش کند. نرخ بازگشت سرمایه (ROI) نیز از این قاعده مستثنی نیست و مزایا و معایبی دارد.

مهم‌ترین مزایای سنجش دقیق نرخ بازگشت سرمایه

• سنجش کیفیت و میزان خروجی و سود حاصله در ازای هزینه و سرمایه‌گذاری انجام شده
• ارزیابی عملکرد تیم بازاریابی در بهینه‌سازی هزینه‌‌ها و صرفه‌جویی در ازای گرفتن بهترین نتایج
• بررسی میزان پتانسیل و ظرفیت برنامه‌‌های بازاریابی برای بازگشت سرمایه در کوتاه یا بلند مدت
• سنجش عملکرد پلن‌‌های مختلف بازاریابی و نحوه تعامل مشتریان و مخاطبان
• بررسی میزان ارزش سرمایه گذاری و سودآوری یک مشتری در طولانی مدت
• ارائه محصولات جدید متناسب با سیاست‌‌های درآمدی و سودآوری کسب و کار

اما در مورد مهمترین معایب ROI می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اشتباه محاسباتی در ROI می‌تواند باعث گمراهی مدیران در سرمایه‌گذاری شود
• مشکل در محاسبه دقیق سود حاصل از برخی کمپین‌‌ها و مشتری‌‌ها
• مشکل در تعیین میزان اثرگذاری بعضی از روش‌‌های تبلیغاتی
• اشتباه در تشخیص منبع تبدیل کاربر به مشتری

توسعه‌‌های مربوط به نرخ بازده سرمایه گذاری

اخیرا گروهی از سرمایه گذاران و کسب‌وکار‌های خاص علاقه خود را به توسعه شکل جدیدی از معیار نرخ بازده سرمایه گذاری، «نرخ بازده اجتماعی سرمایه گذاری» یا SROI نشان داده‌اند. SROI ابتدا در دهه اول ۲۰۰۰ توسعه داده شد و عوامل اجتماعی پروژه‌‌ها را در نظر گرفته و می‌کوشد تا آنهایی که تحت تأثیر این عوامل قرارگرفته‌اند، برای برنامه‌ریزی جهت تخصیص سرمایه و سایر منابع، در نظر بگیرد.

مثال برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI) برای اینکه بتوانید درک بهتری از محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI) داشته باشید و کمی از فاز تئوری خارج شویم، بد نیست این موضوع را با یک مثال بررسی کنیم.

تصور کنید یک کتاب فروشی آنلاین دارید و سود خالصی که در ازای سفارش هر مشتری نصیب‌تان می‌شود ۲۰ هزار تومان باشد. از آنجایی که قیمت کاغذ بالا رفته و حاشیه سود کمی دارید و از طرف دیگر رقابت در بازار کار شما حسابی داغ است، تصمیم می‌گیرید یک میلیون تومان بابت هزینه تبلیغات در شبکه‌‌های اجتماعی بپردازید تا بتوانید مشتریان خود را افزایش دهید.

حال تصور کنید درآمد کل شما در این کمپین ۱٫۵ میلیون تومان بوده است. حالا براساس فرمول محاسبه نرخ بازگشت سرمایه داریم:

۰٫۵ = ۱، ۰۰۰، ۰۰۰ / (۱، ۰۰۰، ۰۰۰ – ۱، ۵۰۰، ۰۰۰)

با ضرب نتیجه به دست آمده در ۱۰۰ متوجه می‌شوید که نرخ بازگشت سرمایه شما ۵۰ درصد بوده که عدد خوبی است. در واقع اگر در ازای هر مشتری ۲۰ هزار تومان سود کنید، برای یک میلیون تومانی که بابت تبلیغات پرداخت کرده‌اید باید ۵۰ مشتری جذب کنید تا به نقطه سر به سر برسید و وگرنه ضرر می‌کنید. هر چه از تعداد مشتریان‌تان از ۵۰ نفر بیشتر شود، سود شما بیشتر خواهد بود.

بهبود نرخ بازگشت سرمایه

برای بهبود نرخ بازگشت سرمایه راه‌‌های مختلفی وجود دارد. افزایش سود، کاهش مخارج، بهبود راندمان و کارایی و افزایش آگاهی از برند می‌توانند مصداق‌‌های مختلفی از بهبود نرخ بازگشت سرمایه باشند.

اولین قدم برای بهبود ROI مشخص کردن تعریف دقیق و واضحی از “بازگشت سرمایه“ مورد نظر شما است. تعداد فروش بیشتر، افزایش سود به ازای هر فروش، سود‌های کلان‌تر، کاهش قیمت سر به سر، کاهش هزینه‌‌های تولید، داشتن رضایت مشتری و برندینگ مثال‌‌های خوبی از تعریف اهداف و بازگشت سرمایه هستند. برای نمونه به جای تعریف “افزایش فروش“ به عنوان هدف، “افزایش فروش در بازه زمانی مشخص، در یک منطقه خاص، از یک کانال توزیع بخصوص“ را به عنوان هدف در نظر بگیرید. مشخص‌ترین راه بهبود نرخ بازگشت سرمایه، افزایش فروش یا بالا بردن قیمت فروش و در نهایت افزایش سود است. دیگر راه بهبود نرخ بازگشت سرمایه کاهش هزینه‌هاست. هزینه‌‌های خود را به تعداد فروش سر به سر تقسیم کنید تا دید بهتری نسبت به راه‌‌ها و فرصت‌‌های کاهش هزینه‌‌ها پیدا کنید.

توقعات خود را مورد ارزیابی دوباره قرار دهید. اینگونه نیست که هر سرمایه گذاری به صورت ریالی به شما سود برساند. به عنوان مثال ارسال ایمیل تبریک عید به مشتریان، فروش شما را افزایش نخواهد داد ولی سبب افزایش رضایتمندی و وفاداری مشتریان می‌شود. یا مثلا دادن مزایا و تسهیلات بیشتر به کارمندان سبب افزایش مخارج شما شده ولی رضایت شغلی برای کارمندان ایجاد می‌کند و کارایی و راندمان آن‌‌ها را افزایش خواهد داد. بنابراین توقعات خود از نرخ ROI را مورد بررسی دوباره قرار دهید تا بتوانید نرخ بازگشت سرمایه را بهبود دهید.

سوالات متداول:

1-نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟

یکی از معیار‌های کلیدی عملکرد است ودر واقع نسبت سود حاصل از تبلیغات به میزان هزینه انجام شده است.

2- محاسبه نرخ بازگشت سرمایه به چه صورت است؟

نسبت سود حاصل از تبلیغات بر مبلغ کل سرمایه گذاری را نرخ بازگشت سرمایه می‌گوییم. که البته سود را می‌توانیم میزان کسر شده هزینه از کل درآمد محاسبه کنیم.

3- دانستن نرخ بازگشت سرمایه چه فایده‌ای دارد؟

یکی از اصلی‌ترین کاربرد‌های ROI زمانی است که شما می‌خواهید ببینید در ازای سرمایه‌گذاری انجام شده چه خروجی‌ای گرفته‌اید و سود به دست آمده چقدر بوده است.

نگارش: ساناز یوسفی

به منظور کسب اطلاعات بیشتر، مطالعه مقاله محاسبه نرخ بازده داخلی و چندگانه را به شما عزیزان پیشنهاد می نماییم.

سرمایه گذاری سازمان تامین اجتماعی در برخی حوزه ها سودآور نبوده است

تهران-ایرنا- مدیر عامل سازمان تامین اجتماعی در مراسم معارفه مشاور اقتصادی مدیرعامل این سازمان، گفت: فعالیت‌های اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان تأمین اجتماعی در برخی حوزه‌ها از قبیل هلدینگ‌های تاپیکو و تیپیکو سودآوری بیشتری دارند و در برخی حوزه‌ها از جمله در حوزه گردشگری و هلدینگ هگتا سودآوری مورد انتظار تحقق نیافته است که باید اصلاحات لازم برای بهره‌وری بیشتر سرمایه‌گذاری‌ها صورت گیرد.

به گزارش روز سه شنبه سازمان تامین اجتماعی، مصطفی سالاری در جلسه معارفه «رضا مسرور» اظهار داشت: انتظار می‌رود که سازمان تأمین اجتماعی در مدیریت فعالیت‌های اقتصادی و سرمایه گذاری نقش فعال تری داشته باشد و با کسب منابع درآمدی بیشتر از این حوزه، امکان ارتقاء خدمات و ایفای بهتر تعهدات سازمان فراهم شود.

سالاری ادامه داد: فعالیت‌های اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان تأمین اجتماعی در برخی حوزه‌ها از قبیل هلدینگ‌های تاپیکو و تیپیکو سودآوری بیشتری دارند و در برخی حوزه‌ها از جمله در حوزه گردشگری و هلدینگ هگتا سودآوری مورد انتظار تحقق نیافته است که باید اصلاحات لازم برای بهره‌وری بیشتر سرمایه‌گذاری‌ها صورت گیرد.

مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی گفت: امیدواریم از تجربیات ارزشمند و توانمندی آقای مسرور در حوزه اقتصادی سازمان نهایت بهره را ببریم و برای ایشان در کمک به فعالیت‌های سازمان آرزوی موفقیت داریم.

رضا مسرور، مشاور اقتصادی مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی نیز در این جلسه ضمن تشکر از اعتماد دکتر سالاری، گفت: به عنوان مشاور نقش ایجاد ایده و تفکر را پیگیری و به دنبال تحقق اهداف و سیاست‌های سازمانی خواهم بود. وی بر لزوم بازنگری در برخی فعالیت‌های اقتصادی سازمان تأمین اجتماعی تأکید کرد و افزود: با استفاده از خرد جمعی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های سازمان برای پیشبرد برنامه‌ها تلاش خواهیم کرد.

رضا مسرور همچنین روز یکشنبه 24 شهریور ماه به عنوان عضو هیأت مدیره شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی (شستا) معرفی و شروع به کار کرده است.

وی پیش از این رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی بوده است.