افزایش44درصدی توکنهای قرارداد هوشمند پیش از ادغام اتریوم
با نزدیکتر شدن زمان فرایند ادغام اتریوم و ارتقاء هارد فورک واسیل کاردانو، ارزش بازار برترین توکن های قرارداد هوشمند با 1.19 درصد افزایش در 24 ساعت گذشته به 316 میلیارد دلار رسیده است. علاوه بر این، ارزش بازار دارایی های دیجیتال قراردادهای هوشمند برتر امروز از پایان ژوئن 44.35 درصد افزایش یافته است.
هنگام راه اندازی فرایند ادغام دومین دارایی بزرگ دیجیتال و بزرگترین توکن قرارداد هوشمند، اتریوم از الگوریتم اثبات کار، PoW به الگوریتم اثبات سهام، PoS منتقل خواهد شد. علارغم اظهارات برخی از منتقدان فرایند ادغام تاثیر بسیاری روی قیمت آلت کوین ها داشته و قیمت اتریوم در کمتر از دو یا سه روز تا ادغام افزایش یافته است. علاوه بر مرج اتریوم، شبکه بلاک چین کاردانو نیز در 22 سپتامبر ارتقا خواهد یافت.
بر اساس داده های کوین مارکت کپ، ارزش کلی 316 میلیارد دلاری در میان برترین دارایی های دیجیتال قرارداد هوشمند وجود داشته و پنج توکن برتر قراردادهای هوشمند اتریوم، بایننس کوین، کاردانو، آوالانچ و اتریوم کلاسیک روند صعودی خود را ادامه داده اند.
بدین ترتیب؛ اتریوم 12.52 درصد، بایننس کوین 6.05درصد، کاردانو 2.67 درصد، آوالانچ 8.15درصد و اتریوم کلاسیک 19.34درصد از هفته گذشته افزایش یافته اند. قیمت این توکن های قرارداد هوشمند بسیار بالاتر از 80 روز پیش است که ارزش کل همه آنها 218.9 میلیارد دلار بوده است.
ارزش کل قفل شده در پروتکل های دیفای نیز از 23 ژوئن افزایش یافته است. طبق داده هایdefillama.com ؛ ارزش کل قفل شده به حدود 60.26 میلیارد دلار رسیده و از 80 روز پیش تاکنون حدود 8.98 درصد افزایش یافته است.
تاثیر مرج اتریوم بر مارکت
با نزدیکتر شدن مرج اتریوم، معامله گران با پیش بینی حرکت های آتی قیمت اتریوم، روی دیگر مشتقات ارزهای دیجیتال و بازارهای اسپات شرط بندی کرده اند. به تحلیل برخی از کارشناسان، تغییر موفقیت آمیز از اثبات کار به اثبات سهام احتمالا قیمت بیت کوین و اتریوم را بشدت تحت تأثیر قرار خواهد داد.
اتریوم در چند هفته گذشته به دلیل حواشی پیرامون مرج، عملکرد بهتری نسبت به بیت کوین داشته و در یک بازه زمانی 30 روزه حدود 17 درصد افزایش یافته و به حدود 1700 دلار رسیده است، بیت کوین نیز با 1.7 درصد افزایش نسبتا ثابت بوده است.
در همین حال، علاقه بازار برای قراردادهای اتریوم در سراسر Deribit، OKEx، Bit.com و CME از پایین ترین سطح جولای به حدود 7.8 میلیارد دلار در سطوح فعلی افزایش یافته که بیانگر انتظار معامله گران از افزایش قیمت در آستانه 15 سپتامبر است. همچنین طبق اظهارات کارشناسان؛ اگر ادغام به نوعی به تعویق بیفتد، قیمت ها کاهش خواهند یافت و احتمالا اتریوم به قیمت قبل از 2016 باز خواهد گشت.
با این حال بسیاری از سرمایه گذاران نهادی تاثیر ادغام را کاملا رد کرده اند. برای مثال، کایل کلمر، مدیر عامل شرکت گیمینگ Mech.com اظهار داشته است که با توجه به شرایط اقتصادی کنونی، قیمت ها بیشتر از پیشرفت فن آوری اتریوم به نرخ بهره و تورم مرتبط خواهند بود.
قرارداد هوشمند اتریوم یا Smart Contract چیست؟
اتریوم یک پلتفرم محاسباتی غیرمتمرکز است که یک ارز دیجیتال محبوب هم به نام اتر (ETH) دارد. برنامهنویسان میتوانند «قراردادهای هوشمند» را روی بلاکچین اتریوم بنویسند و این قراردادها بهطور خودکار طبق کد آنها اجرا میشوند. اگر میخواهید با قرارداد هوشمند و مزایای آنها آشنا شوید با ما همراه شوید.
اتریوم چیست؟نام اتریوم اغلب در کنار بیت کوین قرار میگیرد، اما این دو ارز با هم متفاوت هستند. بیت کوین یک ارز دیجیتال و شبکه پرداخت غیر متمرکز است که امکان انتقال توکنهای بیت کوین را بین کاربران فراهم میکند. پروژه اتریوم اهداف بزرگتری دارد. وبسایت اتریوم مدعی است: «اتریوم یک پلتفرم غیرمتمرکز است که قراردادهای هوشمند را اجرا میکند.» این قراردادها روی «ماشین مجازی اتریوم» اجرا میشوند. ماشین مجازی اتریوم یک شبکه محاسباتی توزیعشده متشکل از همه دستگاههایی است که گرههای اتریوم را اجرا میکنند.
بخش «پلتفرم غیرمتمرکز» به این معنی است که هرکسی میتواند یک گره اتریوم را راهاندازی و اجرا کند، همانطور که هرکسی قادر است یک گره بیت کوین را اجرا کند. هرکسی که میخواهد یک «قرارداد هوشمند» روی گرهها اجرا کند، باید به اپراتورهای آن گرهها با اتر که ارز دیجیتال اختصاصی اتریوم است، پول بپردازد.
بنابراین، افرادی که گرههای اتر را اجرا میکنند، قدرت محاسباتی را ارائه میکنند و با اتر پاداش میگیرند، به همان روشی مشابهی که گرههای بیت کوین را اجرا میکنند، قدرت هش را فراهم میکنند و با بیت کوین پاداش میگیرند. بهعبارتدیگر، درحالیکه بیت کوین فقط یک بلاکچین و شبکه پرداخت است، اتریوم یک شبکه محاسباتی توزیعشده با یک بلاکچین است که میتواند برای بسیاری موارد دیگر استفاده شود.
اتر چیست؟اتر (ETH) ارز دیجیتال بومی بلاکچین اتریوم است. به زبانی سادهتر، اتر رمزارزی است که در شبکه اتریوم اجرایی میشود. بااینحال، مردم در حال حاضر اغلب از این اصطلاحات بهجای یکدیگر استفاده میکنند. برای مثال، صرافیهایی مانند صرافی ایرانی اکسبیتو به شما اجازه میدهند تا اتریوم بخرید. اتریوم به معنای توکنهای اتر است. اتریوم و اتر باهم کار میکنند، اما یکسان نیستند. فرینگتون دراینباره توضیح میدهد: «اتریوم یک بلاکچین است و اتر ارز دیجیتال آن. میتوانید اتر را بهعنوان پول نقد یا سوخت شبکه اتریوم در نظر بگیرید.» برای خرید اتریوم و آگاهی از قیمت این کوین میتوانید از صرافی اکسبیتو کمک بگیرید.
اتریوم ازنظر فنی یک آلت کوین است که درواقع به ارزهای دیجیتال بهجز بیت کوین اطلاق میشود. اتر هم مانند بیت کوین توسط یک بلاکچین غیرمتمرکز پشتیبانی میشود که بلاکچین اتریوم نام دارد. توسعهدهندگانی که میخواهند برنامهها یا «قراردادهای هوشمند» را در بلاکچین اتریوم ایجاد کنند، به توکن اتر برای پرداخت گرهها برای میزبانی آن نیاز دارند، درحالیکه کاربران برنامههای مبتنی بر اتریوم ممکن است برای پرداخت خدمات در آن برنامهها به اتر نیاز داشته باشند. کاربران همچنین میتوانند خدماتی را خارج از شبکه اتریوم بفروشند و پرداخت با اتر را بپذیرند یا توکنهای اتر را بهصورت نقدی در یک صرافی بفروشند.
قراردادهای هوشمند چیست؟قراردادهای هوشمند برنامههایی هستند که روی ماشین مجازی اتریوم اجرا میشوند. ماشین مجازی اتریوم یک «کامپیوتر جهانی» غیرمتمرکز است که در آن قدرت محاسباتی توسط تمام گرههای اتریوم ارائه میشود. هر گرهای که قدرت محاسباتی را ارائه میدهد برای آن منبع با توکنهای اتر پاداش میگیرد. این قراردادها قراردادهای هوشمند نامیده میشوند، زیرا میتوانید قراردادهایی بنویسید که در صورت برآورده شدن الزامات بهطور خودکار اجرا شوند.
بهعنوانمثال، تصور کنید که یک سرویس سرمایهگذاری جمعی شبیه به کیکاستارتر (Kickstarter) بر روی اتریوم بسازید. کسی میتواند یک قرارداد هوشمند اتریوم تنظیم کند که پول را برای ارسال به شخص دیگری جمع کرده باشد. قرارداد هوشمند میتواند به این صورت نوشته شود که وقتی 100 هزار دلار ارز به استخر اضافه میشود، همه آن برای گیرنده ارسال شود یا اگر آستانه 100 هزار دلار طی یک ماه برآورده نشده باشد، تمام ارز به دارندگان اصلی ارز بازگردانده شوند. البته، بهجای دلار آمریکا از توکنهای اتر استفاده میشود.
همه اینها طبق کد قرارداد هوشمند اتفاق میافتند، که بهطور خودکار تراکنشها را بدون نیاز به شخص ثالث قابلاعتماد برای نگهداشتن پول و امضای تراکنش انجام میدهند. بهعنوانمثال، کیکاستارتر (Kickstarter)، پنج درصد کارمزد بیشتر برای پردازش تراکنش دریافت میکند، که به معنای ۸ تا ۱۰هزار دلار کارمزد در یک پروژه ۱۰۰هزار دلاری سرمایهگذاری جمعی است. یک قرارداد هوشمند مستلزم پرداخت هزینه به شخص ثالثی مانند Kickstarter نیست.
قراردادهای هوشمند را میتوان برای موارد مختلف مورداستفاده قرار داد. توسعهدهندگان میتوانند قراردادهای هوشمندی ایجاد کنند که ویژگیهایی را برای سایر قراردادهای هوشمند فراهم میکند. قراردادهای هوشمند میتوانند بهسادگی بهعنوان برنامهای برای ذخیره اطلاعات در بلاکچین اتریوم استفاده شوند. برای اجرای واقعی کد قرارداد هوشمند، شخصی باید اتر کافی را بهعنوان کارمزد تراکنش بفرستد. اتر کافی به منابع محاسباتی موردنیاز بستگی دارد. این اترها به گرههای اتریوم برای مشارکت و ارائه قدرت محاسباتی آنها پرداخت میشوند.
چرا بلاکچین و قراردادهای هوشمند جذاب هستند؟بلاکچین بیت کوین فقط تاریخچه تراکنشهای بیت کوین را ذخیره میکند. بلاکچین اتریوم توکنهای اتر را در کیف پول افراد ذخیره میکند، اما آخرین وضعیت قرارداد اتریوم هر قرارداد هوشمند و همچنین کد هر قرارداد هوشمند را نیز ذخیره میکند. درواقع بلاکچین یک دفتر کل توزیعشده است که در چندین مکان ذخیره میشود، بنابراین این بدان معناست که دادههای قرارداد هوشمند توسط گرههای اتریوم ذخیره میشوند. اگر یک "قرارداد هوشمند" که بهعنوان یک برنامه کاربردی نیز شناخته میشود روی بلاکچین ایجاد کنید، بهصورت غیرمتمرکز ذخیره و اجرا میشود.
برای درک بهتر این موضوع برنامههایی که امروزه استفاده میکنید را در نظر بگیرید. برنامههای ایمیل مانند جیمیل (Gmail)، برنامههای یادداشتبرداری مانند مایکروسافت واننُت (Microsoft OneNote) و هر چیز دیگری است که در آن از یک برنامه استفاده میکنید و دادههای خود را در سرورهای یک شرکت ذخیره میکنید. اگر شرکتی که دادههای شما را ذخیره میکند حسابهای شما را مسدود کند، برنامه را غیرفعال کند یا از کار بیفتد، تمام اطلاعاتی را که در آن برنامه داشتید از دست خواهید داد، مگر اینکه یک نسخه پشتیبان آفلاین از آن داشته باشید.
اگر از یک اپلیکیشن ساختهشده بر روی اتریوم استفاده میکردید، هم کد سازنده برنامه (کد قرارداد هوشمند) و هم دادههای شخصی (وضعیت قرارداد هوشمند) روی بلاکچین ذخیره میشدند. هر زمان که از یک برنامه استفاده میکردید و دادههای خود را تغییر میدادید، تمام گرههای اتریوم وضعیت قرارداد هوشمند را بهروز میکردند. این بدان معنی است که هیچ دلیلی برای عدم امکان دسترسی شما به دادههایتان وجود ندارد. با بلاکچین از دادههای شما و خود کد برنامه در سراسر جهان پشتیبان گیری میشود. دادههای شما توسط بلاکچین رمزگذاری میشوند تا هیچکس دیگری نتواند آنها را بخواند.
مثالهایی از قرارداد هوشمندیکی از شناختهشدهترین اپلیکیشنهایی که با استفاده از قراردادهای هوشمند در شبکه اتریوم ساخته شده است، کریپتو کیتیز (CryptoKitties) نام دارد که خود را بهعنوان «یکی از اولین بازیهای جهان که بر اساس فناوری بلاکچین ساخته شده» معرفی میکند. در اصل، کریپتو کیتیز شکلی از یک کلکسیون دیجیتالی است که در بلاکچین اتریوم ذخیره شده است. کریپتو کیتیز نمایش خوبی از توانایی ذخیره و تبادل اقلام دیجیتال در شبکه اتریوم ارز دیجیتال ارائه میدهد.
کریپتو کیتیهای جدید از طریق «پرورش» تولید میشوند. پرورش شامل انتخاب دو کریپتو کیتیز پایه و مصرف توکنهای اتر برای اجرای یک قرارداد هوشمند است. این قراردادها از دو گربه انتخابشده برای تولید یک کریپتو کیتی جدید استفاده میکنند. این کیتیها و جزئیات فرآیند پرورش در دفتر کل بلاکچین اتریوم ذخیره میشوند. شما میتوانید مالک کریپتو کیتیهایی باشید که در دفتر کل بلاکچین اتریوم ذخیره میشوند. میتوانید آنها را به افراد دیگر بفروشید یا معامله کنید و یا آنها را بخرید.
این با استفاده از یک برنامه گوشی هوشمند که به شما امکان خرید، تجارت و پرورش گربه را میدهد متفاوت است. آنها معمولاً در سرورهای خود برنامه ذخیره میشوند و اگر شرکت برنامه را تعطیل کند یا حساب شما را مسدود کند، ممکن است حیوانات خانگی دیجیتالی ارزشمند خود را از دست بدهید، اما چون کریپتو کیتیز روی بلاکچین ذخیره میشوند، این اتفاق نمیافتد. هیچکس نمیتواند بچهگربههایتان را از شما بگیرد. در دسامبر 2017 مردم بیش از 12 میلیون دلار اتر را برای کریپتو کیتیز خرج کردند. گرانترین کریپتو کیتی با قیمتی حدود 120 هزار دلار فروخته شد.
قراردادهای هوشمند چگونه کار میکنند؟پیشنهاد قراردادهای هوشمند برای اولین بار در سال 1994 توسط نیک سابو ارائه شد. سابو دانشمند آمریکایی علوم کامپیوتر است که ارز مجازی «بیت گلد» را نیز در سال 1998 اختراع کرد. سابو قراردادهای هوشمند را بهعنوان پروتکلهای تراکنش کامپیوتری تعریف کرد که شرایط یک قرارداد را اجرا میکنند. او میخواست عملکرد روشهای تراکنش الکترونیکی مانند POS را به قلمرو دیجیتال گسترش دهد.
نیک سابو در مقاله خود به مزیتهای اجرای قراردادی داراییهای مصنوعی مانند مشتقات و اوراق قرضه اشاره کرد. سابو در مقالهاش نوشت: «این اوراق بهادار جدید با ترکیب اوراق بهادار (مانند اوراق قرضه) و مشتقات (اختیارات و قراردادهای آتی) به روشهای مختلف شکل میگیرند.» به عقیده سابو، معاملات بسیار پیچیده برای پرداختها اکنون میتوانند در قراردادهای استاندارد ساخته شده و با هزینههای مبادله کم انجام شوند.
چرا قراردادهای هوشمند اتریوم؟بیت کوین اولین ارز دیجیتالی بود که از قراردادهای هوشمند اولیه پشتیبانی کرد، اگرچه این قراردادها در مقایسه با اتریوم بسیار محدود هستند. هر تراکنش یک قرارداد هوشمند است، زیرا شبکه تنها در صورت رعایت شرایط خاصی تراکنشها را تأیید میکند. کاربر یک امضای دیجیتالی ارائه میدهد که ثابت میکند واقعاً مالک یک ارز دیجیتال است. فقط صاحب یک کلید خصوصی بیت کوین میتواند چنین امضای دیجیتالی تولید کند.
در مقابل، اتریوم جایگزین زبان محدودتر بیت کوین میشود و زبانی را جایگزین آن میکند که به توسعهدهندگان اجازه میدهد از بلاکچین برای پردازش بیشتر تراکنشهای ارزهای دیجیتال استفاده کنند. این زبان «Turing-complete» است، به این معنی که از مجموعه گستردهتری از دستورالعملهای محاسباتی پشتیبانی میکند. برنامه نویسان میتوانند بدون محدودیت هر قرارداد هوشمندی را که فکر میکنند بنویسند.
درحالیکه این قراردادها مزیتهای آشکاری دارند، چون قراردادهای هوشمند جدید کمتر مورد آزمایش قرار میگیرند، احتمال آسیبپذیری بالاتری وجود دارد. اتریوم تاکنون میلیونها دلار ضرر ناشی از آسیبپذیریهای مورداستفاده در قراردادهای هوشمند را تجربه کرده است.
سوالات متداول
قرارداد هوشمند چگونه تنظیم میشود؟
یک توسعهدهنده میتواند با نوشتن یک صفحه کد، یک قرارداد هوشمند ایجاد کند. البته باید قوانین را رعایت کند.
چگونه از قرارداد هوشمند استفاده کنیم؟
هرکسی میتواند از قراردادهای هوشمند استفاده کند، البته باید توکن بومی اتریوم یعنی ETH را در اختیار داشته باشد. اتر (ETH) را میتوانید از صرافیهای ارز دیجیتال معتبر مانند صرافی اکسبیتو خریداری کنید.
قراردادهای هوشمند چگونه میتوانند باهم کار کنند؟
قراردادهای هوشمند قرار نیست بهصورت مجزا مورداستفاده قرار گیرند. برخی از قراردادهای هوشمند برای کمک به سایر قراردادهای هوشمند ساخته شدهاند.
قراردادهای هوشمند برای چه مواردی استفاده میشوند؟
برخی از روشهای رایج استفاده از قراردادهای هوشمند عبارتاند از حسابهای چند امضایی و کدگذاری قراردادهای مالی.
1- حسابهای چند امضایی: وجوه را تنها زمانی میتوان خرج کرد که درصد بیشتر مردم موافق باشند.
2- کدگذاری قراردادهای مالی: قراردادهای بین کاربران را مدیریت میکنند. مثلاً اگر یک نفر از یک شرکت بیمه خرید کند، قوانین مربوط به زمان بازخرید بیمه را میتوان در یک قرارداد هوشمند برنامهریزی کرد.
اتریوم چیست و قرارداد هوشمند چطور کار میکند؟
اتریوم چیست و قرارداد هوشمند چطور کار میکند؟
اتریوم چیست ؟ در چند سال اخیر ارزهای دیجیتال طرفداران زیادی پیدا کرده و انواع مختلفی از آن ایجاد شده است. شاید خیلی از افراد ارز دیجیتال را منحصر به بیت کوین بدانند اما در حقیقت این گونه نیست و ارزهای گوناگونی وجود دارد.
اتریوم یکی از انواع ارزهای دیجیتال است که در این مطلب قصد داریم اطلاعات کاملی در این باره با شما به اشتراک بگذاریم. با ما همراه باشید.
اتریوم که با اصطلاح انگلیسی Ethereum بیان می شود، در واقع نسل دوم ارزهای دیجیتال است. این ارز دیجیتال، از سال ۲۰۱۵ و توسط یک جوان روسی ۲۳ ساله به نام «ویتالیک بوترین» توسعه پیدا کرد.
به طور کامل تر می توان اتریوم را اینگونه تعریف کرد که : اتریوم یک پلتفرم غیرمتمرکز است که قادر به اجرای قرارداد های هوشمند است. قرارداد های هوشمند به قراردادهایی گفته می شود که صرفاً با تحقق یک سری شرایط امکان پذیر هستند.
این پلتفرم مبتنی بر فن آوری بلاک چین بوده که به توسعه دهندگان این امکان را می دهد تا برنامه های غیر متمرکز خود را روی آن پیاده سازی کنند.
مهم ترین ویژگی اتریوم این است که هیچ گونه احتمال از کار افتادگی، تقلب یا دخالت شخص ثالث بر روی برنامههایی که توسط اتریوم اجرا می شوند، وجود ندارد. ارز دیجیتال این پلتفرم " اتر " نامیده شده و با واحد ETH نشان داده می شود.
از دیگر ویژگی های ارز دیجیتال نسل دوم می توان به این مورد اشاره کرد که تراکنش ها و معاملاتی که در بستر اتریوم انجام می شود از بانک ها و سایر نهاد های مرتبط مستقل هستند و هیچ سازمانی توانایی نظارت و کنترل آن ها را ندارد.
با تعریف اتریوم و ویژگی های مهم آن آشنا شدید. در ادامه می خواهیم بررسی کنیم که این ارز دیجیتال چه مزایایی دارد.
تراکنش ها در بستر اتریوم با سرعت بالا انجام می شود و سرعت اتریوم ۱۵ تراکنش بر ثانیه است.
همچنین برای تایید تراکنش ها زمان کمی نیاز دارد به گونه ای که فقط ۱۴ ثانیه طول می کشد تا یک تراکنش تایید شود، در حالی که زمان لازم برای تایید هر بلاک در بیت کوین حداقل ۱۰ دقیقه زمان نیاز دارد.
همچنین امنیت و حریم خصوصی بالایی داشته و غیر قابل دستکاری و نفوذ است.
پلتفرم اتریوم هیچ وقت متوقف نمی شوند و هیچ شخصی نیز قادر به جلوگیری از فعالیت آن ها نیست.
با استفاده از پلتفرم هایی مانند اتریوم، شرکتها و خدمات گوناگون می توانند اعتماد سازی در کار خود را به حداکثر برسانند و به کسب و کار خود اعتبار ببخشند.
اتریوم نیز مانند بیت کوین یک نوع ارز دیجیتال است و می تواند به عنوان روش پرداخت مورد استفاده قرار بگیرد.
اتریوم مانند بیت کوین بر الگوریتم ماینینگ مبتنی است اما به سمت اثبات سهام حرکت می کند. اثبات سهام باعث می شود تا هر شخصی بر اساس مقدار دارایی خود در شبکه، به تایید پردازش ها بپردازید و از این طریق پاداش دریافت کند.
سرعت انجام تراکنش های اتریوم سرعت بیشتری نسبت به بیت کوین دارد اما ر مقابل کارمزد آن کمتر است.
از دیگر تفاوت های موجود اتریوم با بیت کوین در تعداد قابل استخراج آن ها است. بیت کوین تا ۲۱ میلیون واحد ظرفیت دارد در حالی که هیچ گونه محدودیتی برای اتریوم وجود ندارد.
امنیت هر دو نوع بیت کوین و اتریوم بالا است و از این لحاظ تفاوت زیادی بین آن ها وجود ندارد.
همانطور که اشاره کردیم اتریوم یک پلتفرم غیرمتمرکز است که قادر به اجرای قرارداد های هوشمند است. قرارداد هوشمند معامله ها و انواع مختلف فرایند ها را به صورت کاملا تضمینی و بدون هیچ گونه دخالت شخص ثالث انجام می دهد. این قراردادها غیر قابل برگشت و قابل پیگیری بوده و تمام اطلاعات مربوط به شرایط قرارداد و اجرای تمام اقدامات را به طور خودکار فراهم می کند.
برای انجام قراردادهای هوشمند نیازی به افراد یا سازمان های واسطه نیست چرا که به صورت خودکار فرایند پرداخت یا شرایط اجرای یک قرارداد پردازش می شود. اگر شرایط موجود درست باشد، فعالیت مورد نظر انجام خواهد شد. به عبارت ساده، تنها کاری که این دستگاه ها انجام می دهند، اجرای دستورالعمل های داده شده به صورت خودکار است.
نحوه انجام دستورالعمل های خودکار قرارداد های هوشمند به این صورت است که شرایط انجام معامله یا فرآیند پرداخت به صورت کدگذاری شده تعیین می شوند و سپس در بلاک چین قرار می گیرند. کدهای بارگذاری شده توسط پلتفرم مورد نظر پردازش شده و سپس قراردارد بر اساس شرایط مشخص شه انجام می شود.
مهم ترین تفاوتی که بین قراردادهای هوشمند و معمولی وجود دارد، در غیر متمرکز بودن و عدم امکان بازگشت آن است.
برای مثال تراکنش هایی که در بانک انجام می شود می تواند وسط بانک مورد نظر مدیریت شده و حتی از انجام آن جلوگیری شود. اما در قراردادهایی که در پلتفرم اتریوم انجام می شود امکان هیچ گونه دخالت در معاملات وجود ندارد و زمانی که شرایط قرارداد به صورت صحیح وارد شده باشد، آن معامله به صورت خودکار انجام شده و امکان وجود تغییرات در آن وجود ندارد.
مهم ترین مزیت اتریوم این است که هیچ گونه محدودیت در پردازش قرارداد ها ندارد. اتریوم به جای ارائه مجموعه ای از عملیات های محدود، به توسعه دهندگان اجازه می دهد تا نرم افزارهای خودکار را روی بلاک چین خود اجرا کنند. بلاک چین اتریوم برای همه کسانی که بتوانند برنامه غیر متمرکزی ارائه دهند، قابل استفاده است.
قرارداد هوشمند اتریوم؛ قدمی به فردای تکنولوژی
اتریوم به طور خاص برای قرارداد هوشمند اتریوم ایجاد شد. این ارز، دومین ارز دیجیتال بزرگ جهان است. تا به امروز، اتریوم محبوبترین پلتفرم هوشمند برای انجام این قرارداد است. ما در این مقاله قصد داریم تا شما را با قرارداد هوشمند اتریوم آشنا کنیم. تا انتهای این مقاله از سری مقالات صرافی ارز دیجیتال والکس همراه ما باشید. خرید eth اولین راه برای کار با این قرارداد هوشمند است.
smart contract اتریوم معمولا در خارج از اتریوم مورد استفاده قرار نمیگیرند. برخی از افراد گمان میکنند که این قراردادها به عنوان راهی برای مدیریت تراکنشها به محبوبیت اصلی دست نمییابند. با این حال، طرفداران اتریوم بر این باورند که در نهایت قرارداد هوشمند اتریوم میتواند به یک قانون برای اجرا و ایمن سازی روابط آنلاین تبدیل شوند.
قرار داد هوشمند چیست؟
قرارداد هوشمند برنامهای است که در صورت رعایت شرایط خاص، بدون نیاز به واسطه، تراکنشها را بهطور خودکار انجام میدهند.
قرارداد هوشمند اتریوم ابزارهایی هستند که در صورت برآورده شدن شرایط خاص، بدون نیاز به کمک یک شرکت یا نهاد واسطه، میتوانند به طور خودکار معاملات را انجام دهند. به همین دلیل جزء پلتفرمهای غیر متمرکز به حساب میآید. این قرار داد اغلب با اتریوم مرتبط بوده و بر پایه بلاک چین است. این ایده برای تطبیق قراردادهای هوشمند طراحی شده، اما به هیچ پلتفرم یا شبکه خاصی محدود نمیشود.
چه واضح باشد چه نباشد، واسطهها در زندگی دیجیتال ما نفوذ میکنند. حتی به اشتراک گذاری ساده عکس گربه با دوستان به صورت آنلاین به خدمات یک واسطه مانند فیس بوک یا توییتر نیاز دارید. یک واسطه یا نهاد مرکزی که نه تنها شبکه را مدیریت میکند، بلکه قوانین را نیز تعیین و اجرا میکند. قراردادهای هوشمند امکان خودکارسازی این وظایف دیجیتالی را بدون نیاز به یک نهاد متمرکز برای مدیریت و تأیید تراکنش فراهم میکنند.
قرارداد هوشمند اتریوم توسط بلاک چینها امکان پذیر میشود. شبکهای از رایانهها که با هم کار میکنند تا قوانین را در شبکه بدون نیاز به کمک واسطه اجرا کنند.
در قراردادهای سنتی، یک سند شرایط رابطه بین دو طرف را مشخص میکرد که توسط قانون قابل اجرا بود. اگر یکی از طرفین الف شرایط را نقض می کرد، طرف ب میتوانست طرف الف را به دلیل رعایت نکردن قرارداد به دادگاه بکشاند. اما یک قرارداد هوشمند چنین قراردادهایی را به صورت کد تقویت میکند. بنابراین قوانین به طور خودکار بدون دخالت دادگاه (یا هر شخص ثالثی) اجرا میشوند.
صدها برنامه امروزه از قراردادهای هوشمند استفاده میکنند. برنامههای محبوب اتریوم MakerDAO و Compound از قراردادهای هوشمند در هسته خود برای وام دادن استفاده میکنند. همچنین در این برنامهها به کاربران سود داده میشود.
حالا که میدانیم قرارداد هوشمند چیست بد نیست به سراغ تاریخچه پیدایش آن برویم.
تاریخچه پیدایش قرارداد هوشمند
اولین بار در سال ۱۹۹۳ ایده قرارداد هوشمند توسط دانشمند کامپیوتر و رمزنگار Nick Szabo (نیک سابو) به عنوان نوعی ماشین فروش دیجیتال توصیف شد. در مثال معروف خود، توضیح داد که چگونه کاربران میتوانند ۱ دلار را وارد کنند و یک کالا مانند غذا یا نوشیدنی را از یک دستگاه دریافت کنند.
قراردادهای هوشمند از این نظر یکسان هستند که با یک ورودی خاص (۱ دلار)، کاربر باید بتواند انتظار یک نتیجه خاص (نوشیدنی انتخابی) را داشته باشد.
چرا بهتر است از قرارداد هوشمند اتریوم استفاده کنیم؟
بین کوین اولین ارز دیجیتال جهان بود که از قراردادهای هوشمند اولیه پشتیبانی میکرد. اما در مقایسه با اتریوم بسیار محدود عمل میکند. هر تراکنش یک قرارداد هوشمند است زیرا شبکه تنها در صورت رعایت شرایط خاص تراکنشها را تایید میکند. کاربر باید امضای دیجیتالی ارائه دهد که ثابت کند واقعاً مالک ارز مورد نظر است. فقط صاحب یک کلید خصوصی بیت کوین میتواند چنین امضای دیجیتالی ایجاد کند.
در مقابل، اتریوم جایگزین ارز محدود بیتکوین میشود و زبانی را جایگزین آن میکند که به توسعهدهندگان اجازه میدهد از بلاک چین برای پردازش بیشتر ارزهای دیجیتال استفاده کنند. این زبان Turing-complete است، به این معنی که از مجموعه گستردهتری از دستورالعملهای محاسباتی پشتیبانی میکند. بدون محدودیت، برنامه نویسان میتوانند هر قرارداد هوشمندی را که فکر میکنند بنویسند.
از قراردادهای هوشمند برای چه مواردی میتوان استفاده کرد؟
برخی از روشهای رایج استفاده از قرارداد هوشمند اتریوم عبارتند از:
حسابهای چند امضایی: وجوه را تنها زمانی میتوان خرج کرد که افراد شریک آن را تایید کنند.
کدگذاری قراردادهای مالی: قراردادهای بین کاربران را مدیریت کنید. به طور مثال اگر یک نفر از شرکت بیمه، بیمه خود را بخرد، قوانین مربوط به زمان بازخرید بیمه را میتوان در یک قرارداد هوشمند برنامه ریزی کرد.
قراردادهای مبتنی بر دنیای بیرون: با کمک اوراکلها، دادهها را از دنیای بیرون (مالی، سیاسی یا هر چیز دیگری) جمع آوری میکند.
ارائه شخص ثالث: مشابه نحوه عملکرد یک کتابخانه نرم افزاری، قراردادهای هوشمند میتوانند با سایر قراردادهای هوشمند به صورت زنجیره ای کار کنند.
ذخیره سازی: اطلاعات مربوط به یک برنامه کاربردی مانند اطلاعات ثبت دامنه یا سوابق عضویت را ذخیره کنید. ذخیره سازی در یک بلاک چین مانند اتریوم از این نظر منحصر به فرد است که دادهها تغییرناپذیر هستند و نمیتوان آنها را پاک کرد.
قراردادهای هوشمند چگونه با یکدیگر کار میکنند؟
قراردادهای هوشمند قرار نیست به صورت مجزا مورد استفاده قرار گیرند. برخی از قراردادهای هوشمند برای کمک به سایر قراردادهای هوشمند ساخته شده اند.
به طور مثال وقتی شخصی از طریق یک قرارداد هوشمند روی دمای هوا در یک روز گرم تابستان شرطبندی میکند، ممکن است واکنش زنجیرهای از قراردادها را در پشت سر خود ایجاد کند. یک قرارداد از دادههای خارجی برای تعیین آب و هوا استفاده میکند و قرارداد دیگر میتواند شرط را بر اساس اطلاعاتی که از قرارداد اول دریافت کرده در صورت تحقق شرایط، تسویه کند.
با در نظر گرفتن این موضوع، قرارداد هوشمند اتریوم بلوکهای سازنده برنامههای غیرمتمرکز و حتی کل شرکتها را تشکیل میدهند که شرکتهای مستقل غیرمتمرکز نامیده میشوند.
ویژگیهای اتریوم، شبکهای شگفتانگیز
اتریوم یک پلتفرم بسیار منعطف را ارائه میدهد که بر اساس آن میتوان برنامههای غیرمتمرکز را با استفاده از زبان اسکریپت نویسی و ماشین مجازی اتریوم ایجاد کرد. توسعهدهندگان برنامههای غیرمتمرکز که قراردادهای هوشمند را روی اتریوم مستقر میکنند از اکوسیستم غنی ابزار توسعهدهنده و بهترین شیوههای ایجاد شده با توسعه پروتکلها بهره میبرند. این توسعه همچنین در کیفیت تجربه کاربری برای کاربران معمولی برنامههای اتریوم مورد استفاده قرار میگیرد. کاربران میتوانند با کیفپولهایی مانند MetaMask ،Argent ،Rainbow و موارد دیگر که رابط کاربردی بسیار سادهای دارند با بلاک چین اتریوم و قرارداد هوشمند اتریوم موجود در آنجا تعامل کنند. این ارز هم مانند بیت کوین قابل ماین است و در واقع استخراج اتریوم بسیار سودآور است.
با قرارداد هوشمند اتریوم و اتر در این مقاله آشنا شدیم. امروزه تمامی افراد به دلیل ایمنی بالا و سرعت مبادلات به سراغ پلتفرمهای غیرمتمرکز می روند. اگر میخواهید با دنیای رمز ارزها و انواع آنها بیشتر آشنا شوید به بلاگ صرافی ارز دیجیتال والکس مراجعه نمایید.
قرارداده هوشمند اتریوم نوعی حساب اتریوم هستند. به این معنی که این حسابها موجودی داشته و میتوانند تراکنشها را از طریق شبکه ارسال کنند. با این حال توسط سایر افراد کنترل نمی شوند.
در یک مثال ساده از یک قرارداد هوشمند اتریوم، کاربر ۱۰ قرارداد اتریوم اتر (توکن بومی اتریوم) را برای دوستش ارسال میکند، اما میخواهد تا پس از یک تاریخ خاص با استفاده از یک قرارداد هوشمند اعمال نشود.
اتریوم یک پلتفرم غیر متمرکز است که قراردادهای هوشمند را اجرا می کند. این قراردادها روی ماشین مجازی اتریوم اجرا میشوند. یک شبکه محاسباتی توزیعشده متشکل از تمام دستگاههایی است که دستورات اتریوم را اجرا میکنند.
قراردادهای هوشمند اتریوم چگونه کار می کنند؟
قراردادهای هوشمند اتریوم چگونه کار میکنند؟ مزایا و معایبی که سیستم قرارداد هوشمند اتریوم دارد چیست؟ قرارداد هوشمند اتریوم چگونه عمل میکند؟ برای درک بهتر از قراردادهای هوشمند پیشنهاد میکنیم ابتدا مقاله بلاک چین چیست و این فناوری پیشرفته چگونه کار میکند؟ را مطالعه بفرمایید. در این مقاله قصد داریم قراردادهای هوشمند اتریوم را معرفی کنیم که تاکنون بسیار مورد استقبال قرار گرفته است.
اتریوم چیست؟
در ابتدا توضیحی مختصر در مورد رمزارز اتریوم (ETH) خواهیم داد و سپس قراردادهای هوشمند آن را به همراه هم بررسی میکنیم. برای مطالب دریافت مطالب مفید و جامع در رابطه با اتریوم، مقاله اتریوم چیست؟ را مطالعه کنید.
در واقع اتریوم (Etereum) یک پلتفرم بلاک چین مانند بیت کوین دارد که شباهتهای زیادی با یکدیگر دارند. اتریوم علاوه بر اینکه شبکه بلاک چین مخصوص به خود دارد، دارای رمزارزی به نام اتر است که با نماد (ETH) در بازارهای کریپتوکارنسی به نمایش درآمده است.
پلتفرم بلاک چین اتریوم یک پلتفرم «متن باز» میباشد که البته غیرمتمرکز (Distributed) است. شبکه بلاک چین اتریوم از قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) و نرمافزارهای غیرمتمرکز که ممکن است آنها را با نام “DApp” دیده باشد، پشتیبانی میکند؛ علاوه بر این دو مورد، شبکه بلاک چین اتریوم از امور مالی غیرمتمرکز
(Decentralized Finance | DeFi) نیز پشتیبانی به عمل میآورد.
همانطور که گفتیم پلتفرم اتریوم به کاربران این قابلیت را میدهد تا توانایی تولید برنامههای غیرمتمرکز را داشته باشند. بهعنوان مثال برنامههای امنیتی، پرداخت، سیستمهای امنیتی و… هستند که برای استفاده عموم آزاد هستند. این شیوه مدرن قصد دارد فروشگاههایی مانند گوگلپلی را از رده خارج کنند بهطوری که تمام فعالیتها و نیازمندیهای مردم با پلتفرمهای نوین برطرف شود.
در وبسایت رسمی اتریوم برای سؤال اتریوم چیست؟ نوشته شده است که:
«اتریوم پلتفرمی غیرمتمرکز برای برنامههایی است که به طور دقیق همان گونه که برنامهریزی شدهاند، اجرا میشوند و به هیچ عنوان امکان دستکاری و ایجاد اختلال و تقلب در آن وجود ندارد.»
شاید بپرسید چه قابلیتی باعث شده تا اتریوم تا این حد از شبکه خود مطمئن باشد؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت که کد نوشته شده در بلاک چین اتریوم بههیچوجه قابل تغییر و هک نیست.
بنابراین اتریوم تنها یک بلاک چین نیست بلکه یک پلتفرم نرمافزاری است که قابلیت برنامهریزی دارد و مبتنی بر بلاک چین میباشد.
قرارداد هوشمند (smart contract) اتریوم چیست و چگونه کار می کند؟
قرارداد هوشمند (smart contract) اتریوم چیست و چگونه کار می کند؟
اگر بخواهیم توضیحی ساده در رابطه با قرارداد هوشمند بگوییم، قرارداد هوشمند یکی از کدهای برنامهنویسی است که بر روی شبکه بلاک چین قرار میگیرد و بهگونهای برنامهنویسی میشود که در صورت رخدادن برخی از شرایط، دستورات مخصوصی که برنامهنویس به آن داده است را اجرایی کند.
قراردادهای هوشمند یک فناوری بسیار مهم و ارزشمند هستند که واسطهها را حذف نموده که اعتمادسازی بالایی صورت میگیرد.
اما نوبت به مرحله اجرایی قرارداد هوشمند اتریوم میرسد. بعد از برنامهنویسی ارسال به بلاک چین، بررسی دستورالعملهای قرارداد هوشمند با کمک نودها و همکاری ماشینهای (EVM) برنامه (قرارداد) جدید را دریافت و آن را اجرا میکنند. ماشین مجازی اتریوم فضایی بهصورت مجازی است که برای اجرای قراردادهای هوشمند مورد استفاده قرار میگیرد. در نهایت اگر کارمزد قرارداد جدید به میزان کافی باشد، تراکنش تأیید خواهد شد.
شاید برای شما این سؤال مطرح شده باشد که قرارداد معمولی نیز وجود دارد؟ بله و از مهمترین تفاوتهای قرارداد هوشمند و قرارداد معمولی میتوان به غیرمتمرکز بودن و عدم بازگشت ارز دیجیتال و … قرارداد معمولی اشاره کرد.
بنا به مطالب قبلی متوجه شدیم قرارداد هوشمند اتریوم مبتنی بر بلاک چین است و روی این شبکه قرار میگیرد و یکی از مهمترین مزیتهای بلاک چین، توزیع بودن آن میباشد.
در کنار فرایندهای فنی و پیچیده بلاک چین زمانی که یک قرارداد هوشمند (Smart Contracts) اتریوم روی بلاک چین به ثبت برسد به تمام اعضای شبکه بلاک چین (Block chain) به اشتراک گذاشته میشود و همه کاربران یک نسخه از آن قرارداد را دارند؛ در نتیجه امکان دستکاری و ایجاد اختلال در شبکه تقریباً ناممکن است زیرا نمیتوان ادعا کرد که یک نسخه از قرارداد مشکل دارد و سایر نسخههای قرارداد بدون ایراد باشند.
قرارداد هوشمند اتریوم میتواند برای صاحبان مشاغل و شرکتها بسیار مفید باشد زیرا در این قراردادها میتوانند صرفهجویی بسیاری در هزینههای خود داشته باشند و این فناوری میتواند شیوه سنتی کسب و کارها را تغییر دهد و این قرارداد توانایی بهینهسازی فرایندهای بانکی را به ارمغان میآورد و سبب کاهش هزینهها میشود.
علاوه بر این موارد در ادامه مقاله مزایا و معایب قرارداد هوشمند اتریوم را بررسی کردهایم.
به شما حق میدهیم که در مورد نحوه کارکرد قراردادهای هوشمند، هنوز به شکل کامل متوجه نحوه عملکرد آنها نشده باشید که این امری طبیعی است زیرا فرایندهایی که اجرایی میشوند پیچیدگیهای فنی زیادی دارند.
مزایا و معایب قرارداد هوشمند اتریوم
مزایا و معایب قرارداد هوشمند اتریوم
مزایای قراردادهای هوشمند اتریوم
تغییرناپذیر
با توجه به مطالب گفته شده واسطهها توانایی کنترل، انتقال اطلاعات و تغییر در سیستم را ندارند و تمام مکانیزم قراردادهای هوشمند بهصورت خودکار انجام شده که امکان تغییر وجود ندارد.
آشکار بودن اطلاعات
یکی از مهمترین مزیتهای قراردادهای هوشمند اتریوم، پنهان نبودن اطلاعات است؛ زیرا شما نمیتوانید از قانونی ته خطی کنید و کسی متوجه این موضوع نشود. قراردادهای هوشمند در سرتاسر جهان منتشر میشوند و از هر عملیات یک نسخه بهتمامی کاربران داده میشود.
امنیت
بههیچوجه امکان تغییر در پلتفرم وجود ندارد که نشانه از امنیت بسیار بالای این شبکه میدهد که امنیت آنها توسط قراردادهای هوشمند اتریوم تأمین میشوند و جای نگرانی برای ازدسترفتن اطلاعات وجود ندارد.
سرعت حداکثر، هزینه حداقل
در اصل کاهش هزینهها به دلیل حذف واسطههایی مانند بانکها و مؤسسات مالی هستند و سرعت آن ناشی از خودکار بودن شبکه میباشد.
بدون توقف
شبکه بلاک چین و پلتفرمهای غیرمتمرکز بدون هیچ توقفی به کار خود ادامه میدهند زیرا هیچ مرکز مدیریتی ندارند و وابسته به شبکه غیرمتمرکز هستند. کارایی قراردادهای هوشمند کاهش پیدا نمیکند و برنامههای آنها بدون ایرادی در همه زمان و مکان، قبل اجرا هستند.
معایب قراردادهای هوشمند اتریوم
عوامل انسانی
با توجه به اینکه کدهای قراردادهای هوشمند به کمک انسان نوشته میشود، امکان آن وجود دارد که اشتباهی در نوشتن کدها ایجاد شود و این مسئله زمانی مشکلساز میشود که اگر قرارداد هوشمند روی شبکه بلاک چین مستقر شود، بههیچعنوان امکان تغییر در کدهای آن وجود ندارد.
یکی از شناخته شده ترین مشکلاتی که توسط خطای انسانی رخ داد، در مورد قراردادهای هوشمند ” The DAO “بود که هکرها توانستند به کمک اشتباه برنامهنویسان این سازمان استفاده کنند و حدود 60 میلیون دلار از کاربران به سرقت بردند.
مشکل در برخی از کدها
کدهای استفاده شده در قراردادهای هوشمند اتریوم باید بدون هیچ مشکل و ایرادی باشند چراکه اگر مشکلی در کدی وجود داشته باشد در تله یکی از بدافزارها قرار گیرد، ممکن است تمام سرمایه شما به حساب دیگری ارسال شود که هیچ کاری از دست شما ساخته نیست.
هزینه برنامهنویسان
اگر شرکت یا ارگانی قصد اضافهکردن یک قرارداد هوشمند را داشته باشد، باید برنامهنویسان خبرهای استخدام کند زیرا بدون داشتن این علم امکان ارائه یک قرارداد هوشمند وجود ندارد. برای استخدام این افراد باید هزینه زیادی متقبل شود که البته در آینده سود زیادی به دست میآورد.
نکتهای که باید به آن توجه داشت این است که ساختار داخلی شرکتهایی که طرف قرارداد هستند باید با پلتفرم و فناوری بلاک چین (Block chain)سازگاری داشته باشد.
تصویب نشدن قانون
تاکنون هیچ قانونی توسط هیچ کشوری در رابطه با قراردادهای هوشمند تنظیم نشده است. از این موضوع میتوان برداشت کرد که ممکن است برخی از کشورها مقرراتی در این باب تهیه و تنظیم کنند که تأثیر بسزایی در وضعیت قراردادهای هوشمند اتریوم و… دارد.
با حذف واسطههایی مانند بانکها این وضعیت به ضرر دولت تمام خواهد شد اما با کمی تدبیر و آیندهنگری میتوان از همان بانکها در راستای قراردادهای هوشمند اتریوم و سایر قراردادهای هوشمند و همینطور در شبکه بلاک چین استفاده کرد.
آیا قرارداد هوشمند اتریوم پیشرفت کرده است؟
شبکه اتریوم با توجه به اینکه هزینههای پایین دارد، قراردادهای هوشمند زیادی در آنبه ثبت رسیده است که در سال 2018 تاکنون افزایش زیادی داشته است و از خط 2 میلیون نیز رد شده است.
آیا قرارداد هوشمند اتریوم پیشرفت کرده است؟
پلتفرم دیون آنالیتیکس، پلتفرمی است که در تجزیه و تحلیل آنلاین کاربرد دارد. بهتازگی این پلتفرم اعلام کرده است که قراردادهای هوشمند اتریوم در یک سال گذشته بررسی و تحلیل شده است و مشخص شده است که به طور متوسط در هر ماه نزدیک به 670 هزار قرارداد هوشمند جدید روی این پلتفرم بارگذاری شده است که نوید از اتفاقات خوب است.
این نکته قابل ذکر است که این تجزیه تحلیل در زمانی رخداده است که هزینه تمام شده در شبکه اتریوم در پایینترین مقدار خود بوده است و به توسعه دهندگان به طور متوسط هزینهای حدود 11600 دلار پرداخت میکنند.
بنابراین قرارداد اتریوم قرارداد اتریوم میتوان نتیجه گرفت که قراردادهای هوشمند اتریوم با استقبال زیادی همراه بوده است و همچنان این پیشرفت ادامهدار خواهد بود.
در این مقاله سعی داشتیم تا با قرارداد هوشمند اتریوم آشنا شویم که امیدوارم مطالب را به خوبی درک کرده باشید. بهطورکلی هرچه به سمت آینده جلوتر میرویم، فناوری و شبکههای بلاک چین و… پیشرفتهای زیادی میکنند و میتوان به قراردادهای هوشمند اتریوم نیز امیدوار بود که حجم زیادی از کسب و کارها را در خود جایداده و باعث پیشرفت آنها شوند.
ایراداتی که در حال حاضر در قراردادهای هوشمند اتریوم وجود دارد قابل بحث هستند اما نمیتوان بهخاطر چند ایراد آن را نادیده گرفت؛ بنابراین برای ورود به دنیای بلاک چینها و قراردادهای هوشمند برنامهریزی اساسی انجام دهید.
دیدگاه شما