معایب پول های فیات

پول فیات چیست؟

پول فیات یک ارز صادر شده توسط دولت است که توسط یک کالای فیزیکی مانند طلا یا نقره پشتیبانی نمی شود، بلکه توسط دولتی صادر کننده آن پشتیبانی می شود.

ارزش پول فیات از رابطه بین عرضه و تقاضا و ثبات دولت صادرکننده به جای ارزش کالایی که پشتوانه آن است، به دست می‌آید.

اکثر ارزهای کاغذی مدرن، ارزهای فیات هستند، از جمله دلار آمریکا، یورو و سایر ارزهای اصلی جهانی.

ارزش پول های فیات در اکسچنج ها و از طریق رابطه بین عرضه و تقاضا بدست می آید.

برخی کشور ها برای توسعه صادرات سیاست های پولی خاصی را دنبال میکنند و تلاش میکنند ارزش پول خود کمی پایین تر از معمول نگه دارند.

برعکس برخی از کشورها مانند کشورهای صادر کننده نفت وظیفه دارند تا حد امکان ارزش پول خود را بالاتر از حد معمول نگه دارند تا به واردات کالاهای غیر ضروری دامن بزنند و زمینه های خروج ارز به کشور های غربی را فراهم کنند.

درک فیات مانی

اصطلاح “fiat” یک کلمه لاتین است که اغلب به عنوان “آن را باید” یا “اجازه دهید انجام شود” ترجمه می شود.

بنابراین، ارزهای فیات فقط به این دلیل ارزش دارند که دولت آن ارزش را حفظ می کند.

هیچ فایده ای برای فیات کردن پول به خودی خود وجود ندارد.

پول فیات زمانی به وجود آمد که دولت ها از یک کالای فیزیکی با ارزش مانند طلا یا نقره سکه ضرب می کردند یا پول کاغذی را چاپ می کردند که می توانست برای مقدار مشخصی از کالای فیزیکی بازخرید شود.

با این حال، فیات غیرقابل تبدیل است و صرفاً به این دلیل که هیچ کالایی پشتوانه آن وجود ندارد، قابل بازخرید نیست.

از آنجایی که پول فیات به ذخایر فیزیکی مانند ذخیره ملی طلا یا نقره مرتبط نیست، خطر از دست دادن ارزش به دلیل تورم یا حتی بی ارزش شدن در صورت تورم فوق العاده را دارد.

در برخی از بدترین موارد ابر تورم، مانند مجارستان بلافاصله پس از جنگ جهانی دوم، نرخ تورم می تواند در یک روز دو برابر شود.

علاوه بر این، اگر مردم اعتماد خود را به پول یک کشور از دست بدهند، پول دیگر ارزشی نخواهد داشت.

این بسیار متفاوت از ارزی است که برای مثال طلا پشتوانه آن است.

به دلیل تقاضا برای طلا در جواهرات و تزئینات و همچنین ساخت دستگاه های الکترونیکی، کامپیوترها و وسایل نقلیه هوافضا، ارزش ذاتی دارد.

تاریخچه فیات مانی در ایالات متحده

دلار آمریکا هم به عنوان پول واقعی و هم ارز قانونی در نظر گرفته می شود که برای بدهی های خصوصی و دولتی پذیرفته می شود.

مناقصه قانونی اساساً هر ارزی است که یک دولت قانونی اعلام کند. بسیاری از دولت‌ها ارز فیات صادر می‌کنند، سپس با تعیین آن به عنوان استاندارد بازپرداخت بدهی، آن را به عنوان ارز قانونی تبدیل می‌کنند.

پیش از این در تاریخ ایالات متحده، پول این کشور با پشتوانه طلا (و در برخی موارد، نقره) بود.

دولت فدرال با تصویب قانون بانکداری اضطراری در سال 1933 به شهروندان اجازه مبادله ارز با طلای دولتی را متوقف کرد.

استاندارد طلا که از پول ایالات متحده با طلای فدرال حمایت می کرد، در سال 1971 زمانی که ایالات متحده نیز صدور طلا به دولت های خارجی را در مبادله متوقف کرد، به طور کامل پایان یافت.

از آن زمان، دلارهای ایالات متحده توسط “ایمان و اعتبار کامل” دولت ایالات متحده، “پول رایج (Legal Tender) برای همه بدهی ها، دولتی و خصوصی” پشتیبانی می شود، اما “قابل بازپرداخت با پول قانونی در خزانه داری ایالات متحده یا در هیچ کشوری نیست.

بانک فدرال رزرو،” همانطور که قبلاً ادعا می شد اسکناس های دلار آمریکا را چاپ می کرد.

از این نظر، دلار آمریکا اکنون به جای «پول قانونی» که می‌تواند با طلا، نقره یا هر کالای دیگری مبادله شود، پول رایج یا «مناقصه قانونی» است.

مزایا و معایب فیات مانی

مزایای پول فیات

به عنوان یک ارز خوب عمل می کند اگر بتواند نقش هایی را که اقتصاد یک کشور به واحد پولی خود نیاز دارد که عبارتند از :

همچنین دارای اعتبار عالی است، به این معنی که تولید آن مقرون به صرفه تر از ارزی است که مستقیماً به یک کالا وابسته است.

ارزهای معایب پول های فیات فیات در قرن بیستم تا حدی به این دلیل محبوبیت پیدا کردند که دولت ها و بانک های مرکزی به دنبال محافظت از اقتصاد خود در برابر بدترین اثرات رونق و رکود طبیعی چرخه تجاری بودند. از آنجایی که پول ثابت مانند طلا منبع کمیاب یا ثابت نیست، بانک‌های مرکزی کنترل بسیار بیشتری بر عرضه آن دارند که به آنها قدرت مدیریت متغیرهای اقتصادی مانند عرضه اعتبار، نقدینگی، نرخ بهره و سرعت پول را می‌دهد.

به عنوان مثال، فدرال رزرو ایالات متحده دارای وظایف دوگانه برای پایین نگه داشتن نرخ بیکاری و تورم است.

معایب

با این حال، بحران وام مسکن در سال 2007 و رکود مالی متعاقب آن، این باور را کاهش داد که بانک‌های مرکزی لزوماً می‌توانند با تنظیم عرضه پول از رکود یا رکود جدی جلوگیری کنند.

ارزهای فیات و آینده پول‌های کاغذی (Fiat Money)

در این مقاله به بررسی تاریخچه پول و روند تغییر آن تا رسیدن به ارزهای فیات پرداخته شده است. بررسی ماهیت ارزهای فیات و آینده آنها و نیز جایگزین های آن را در اینجا مطالعه کنید.

آیا ارزهای فیات نسل آخر پول‌های کاغذی هستند؟

استفاده از پول در جهت انجام مبادلات تجاری مختلف قرن‌های زیادی است که توسط بشر انجام می‌شود. در این مدت، پول مورد استفاده مردم از نظر ظاهری و ماهیتی تغییرات فراوانی داشته است و همچنان در حال تغییر است. از شروع مبادلات اولیه انسان که به صورت کالا به کالا انجام می‌شد تا ضرب سکه‌های طلا و نقره توسط سلسله‌های پادشاهی در سراسر جهان و در نهایت تولید پول کاغذی و استفاده از این واسط برای انجام آسان‌تر معاملات همگی بخشی از این پروسه بوده‌اند.

پول کاغذی نیز خود در دومین فاز ماهیتی خود به سر می‌برد. اولین فاز این پول،پول کالای اولیه (Commodity Money) بود که در آن یک ضریب توافقی از واحد پول رایج کشور با یک کالای اولیه اساسی نظیر طلا یا نقره وضع می‌شد و دولت حاکم تنها براساس میزان تولیدی آن کالای اساسی اجازه تولید واحد پول اضافه‌تر را داشت. فاز ثانویه پول کاغذی که با جدا شدن از کالاهای اساسی اتفاق افتاد را پول یا فیات (Fiat Money) می‌گویند.

ارزهای فیات

پول فیات یک ارز صادر شده توسط دولت است. این ارز با یک کالای اولیه فیزیکی، مثل طلا یا نقره، پشتیبانی نمی‌شود و تنها پشتیبان آن دولت صادر کننده آن ارز است. ارتباط بین عرضه و تقاضا و پایداری دولت صادرکننده، به جای ارزش کالای اولیه پشتیبان آن تحت عنوان پول کالای اولیه، ارزش پول فیات را تعیین می‌کند. مدرن‌ترین ارزهای کاغذی ارزهای فیات هستند که شامل دلار آمریکا، یورو و سایر ارزهای جهانی بزرگ می‌شوند.

نکات کلیدی:

• پول فیات یک ارز صادرشده توسط دولت است که توسط یک کالای اولیه نظیر طلا پشتیبانی نمی‌شود.
• پول فیات به بانک مرکزی کنترل بیشتری بر روی اقتصاد می‌دهد؛ زیرا می‌تواند کنترل میزان چاپ پول را در دست داشته باشد.
• مدرن‌ترین ارزهای کاغذی، مانند دلار آمریکا، ارزهای فیات هستند.
• یکی از خطرهای پول فیات این است که با چاپ بیش از حد آن توسط دولت، یک تورم افسارگسیخته اتفاق بیوفتد.

نحوه کار پول یا ارزهای فیات

پول فیات فقط به این دلیل ارزشمند است که دولت آن ارزش را حفظ می‌کند. یا اینکه دو طرف یک قرارداد بر سر ارزش آن توافق می‌کنند. در گذشته، دولت‌ها سکه‌ها را از یک کالای اولیه ارزشمند نظیر طلا یا نقره ضرب می‌زدند. یا پول کاغذی که قابل بازخرید برای یک میزان مشخص از یک کالای اولیه فیزیکی بود را چاپ می‌کردند. پول فیات غیرقابل تبدیل است و قابلیت بازخرید ندارد. واژه فیات (Fiat) از زبان لاتین می‌آید که معمولاً به صورت دستوری “باید باشد (it shall be)” و “بگذارید انجام شود (let it be done)” ترجمه می‌شود.

ریسک از دست دادن ارزش پول فیات به دلیل تورم یا حتی بی‌ارزش شدن آن در واقعه تورم افسار گسیخته، به دلیل عدم ارتباط آن با منابع فیزیکی، همانند ذخیره ملی طلا یا نقره وجود دارد. اگر مردم ایمان خود را از ارز ملی از دست بدهند، آن پول دیگر هیچ ارزشی نخواهد داشت. این قضیه برای ارزهای پشتیبانی شده با طلا متفاوت است. این مدل ارز به دلیل تقاضا برای طلا در جواهرات و دکوراسیون و همچنین ساخت ادوات الکترونیکی، کامپیوترها و وسایل نقلیه در صنعت هوا و فضا دارای ارزش ذاتی است.

نکات ویژه

دلار آمریکا هم پول فیات و هم پول رایج (Legal Tender) است؛ به این معنی که برای قرض‌های خصوصی و عمومی قابل قبول است. پول رایج به طور ساده هر ارزی است که توسط یک دولت قانونی می‌شود. بسیاری از دولت‌ها یک ارز فیات عرضه می‌کنند و سپس آن را تحت عنوان استاندارد بازپرداخت قبوض، تبدیل به پول رایج می‌کنند.

در گذشته ایالات متحده، ارز کشور توسط طلا (و در مواردی توسط نقره) پشتیبانی میشد. دولت فدرال جلوی مبادله ارز برای طلای دولت توسط مردم را با تصویب عملکرد بانکی فوری سال 1933 گرفت. استاندارد طلا، که ارز آمریکا را با طلای فدرال پشتیبانی می‌کرد، وقتی که آمریکا عرضه طلا به سایر کشورها در ازای ارز آمریکا را متوقف کرد، به طور کامل در سال 1971 به پایان رسید.

از آن موقع، برای دلار آمریکا گفته شده که توسط “اعتماد و اعتبار کامل” دولت آمریکا پشتیبانی می‌شود. “پول رایج برای همه بدهی‌ها، چه عمومی چه خصوصی” می‌باشد. ولی “قابل بازخرید به پول قانونی در خزانه‌داری ایالات متحده یا در هر بانک ذخیره فدرال”، آنطوریکه چاپ روی ورق دلار آمریکا ادعا می‌کند، نیست. به این معنا که دلار آمریکا اکنون به جای “پول قانونی” که قابل معاوضه برای طلا، نقره یا هر کالای اولیه دیگر است، “پول رایج” است.

مزایا و معایت ارزهای فیات

مزایا:

پول فیات در صورتی که بتواند نقش‌هائی که اقتصاد یک کشور از واحد پولی خود انتظار دارد (حفظ ارزش، ایجاد حساب عددی و ساده‌سازی تبادل) را برآورده کند، ارز خوبی خواهد بود. همچنین حق‌الضرب بسیارخوبی دارد.

ارزهای فیات در قرن 20 برتری یافتند. مخصوصاً به دلیل اینکه دولت‌ها و معایب پول های فیات بانک‌های مرکزی در تلاش بودند تا اقتصادشان را از بدترین تأثیر رونق و ورشکستی طبیعی چرخه کسب‌و‌کار ایزوله کنند. پول فیات مثل طلا نادر یا منبع ثابت نیست. به همین دلیل، بانک‌های مرکزی کنترل بسیار بیشتری در تأمین آن دارند. این قضیه به آن‌ها قدرت مدیریت متغیرهای اقتصادی مثل تأمین اعتبار، نقدشوندگی، نرخ‌های سوددهی و سرعت پول را می‌دهد. برای مثال، ذخیره فدرال آمریکا تعهد دوگانه برای پائین نگه داشتن بیکاری و تورم دارد.

معایب:

بحران رهن مسکن سال 2007 و بحران مالی پیروی آن، این عقیده که بانک‌های مرکزی الزاماً می‌توانند از بروز رکود یا کسادی‌های بزرگ با تنظیم تأمین پول جلوگیری کنند را نقض کرد. یک ارز گره خورده با یک کالای اولیه مثل طلا ، به طور کلی بخاطر عرضه محدود طلا از پول فیات پایداری بیشتری دارد. بخاطر عرضه نامحدود آن، فرصت‌های بیشتری برای ایجاد حباب‌ با پول فیات وجود دارد.

مثالی که پول فیات نتیجه اشتباه داد: تورم افسارگسیخته

کشور آفریقائی زیمبابوه یک مثال از بدترین سناریو در ابتدای دهه 2000 ارائه داد. در پاسخ به مشکلات جدی اقتصادی، بانک مرکزی کشور شروع به چاپ پول با سرعت سرسام‌آور کرد. این منجر به تورم افسارگسیخته شد که بین 230 تا 500 میلیارد درصد در سال 2008 افزایش یافت. قیمت‌ها با سرعت افزایش یافتند و مصرف‌کننده‌ها ناچار به حمل کیف‌های پرپول فقط برای خرید اقلام اولیه شدند. در اوج بحران، 100 تریلیون دلار زیمبابوه حدود 40 سنت از ارز آمریکا ارزش داشت.

علت ارزش پول فیات

در تضاد با پول بر پایه کالای اولیه (Commodity-Based Money) همانند سکه‌های طلا یا برگه‌های کاغذی قابل معاوضه برای فلزات ارزشمند، پول فیات تماماً با اعتقاد و اعتماد کامل به دولتی که آن را عرضه کرده است، پشتیبانی می‌شود. یک علت برای امکان‌پذیری این قضیه، این است که دولت‌ها از شما بابت عرضه پول فیات مالیات طلب می‌کنند. از آنجائیکه همه باید مالیات بپردازند یا در غیر اینصورت با مجازات‌های سرسختانه یا زندان روبرو شوند، مردم آن را در مبادلات قبول می‌کنند (این اصطلاحاً نقشه‌گرائی (Chartalism) گفته می‌شود). تئوری‌های دیگر پول، مانند تئوری اعتبار، باور دارد که از آنجائیکه همه گونه‌های پول در اصل یک ارتباط اعتبار و بدهی است، مهم نیست که پول با چیزی برای حفظ ارزش پشتیبانی نشود.

علت ارجحیت پول فیات توسط اقتصادهای مدرن

پیش از قرن 20، بیشتر کشورها گونه‌ای از استاندارد طلا یا پشتیبانی توسط یک کالای اولیه را مورد استفاده قرار می‌دادند. هرچند با رشد و گسترش معاملات و سرمایه‌داری بین‌المللی در مقیاس و وسعت، میزان محدود طلا خروجی از معادن و موجود در گاوصندوق بانک مرکزی توانائی پیش آمدن با ارزش جدید پیش رو را نداشت که باعث ایجاد اختلالات جدی در بازار و تجارت جهانی میشد. پول فیات به دولت‌ها انعطاف‌پذیری بیشتری برای مدیریت ارز خود، گذاشتن قوانین مالی و ثبات بازارهای جهانی می‌دهد. همچنین امکان وجود ذخیره جبران کسری را می‌دهد که به بانک‌های تجاری اجازه می‌دهد تا میزان پول در دسترس خود را برای تلاقی با تقاضای قرض گیرندگان چندبرابر کند.معایب پول های فیات

جایگزین‌های پول فیات

امروزه عملاً هر کشور یک پول رایج دارد که پول فیات است. در حالی که قابلیت خرید و فروش طلا و سکه‌های طلا وجود دارد، به ندرت از آن‌ها برای مبادلات یا خرید روزانه استفاده می‌شود و بیشتر تحت عنوان اشیاء کلکسیونی یا دارائی معاملاتی درنظر گرفته می‌شود.

رمزارزهائی، مثل بیت‌کوین، در دهه گذشته به عنوان یک چالش برای طبیعت تورمی ارزهای فیات ظهور کردند؛ ولی جدا از افزایش علاقه‌مندی و مقبولیت، این دارائی‌های مجازی از دید سنتی “پول” دیده نمی‌شود. در میان ارزهای دیجیتال، شاخه‌ای تحت عنوان کوین‌های ثابت (Stablecoin) وجود دارد که کوین‌های در حال چرخش درون این شبکه با یک میزان معادل از ارزهای فیات، مثل دلار، یورو، یا ین ژاپن، پشتیبانی می‌شود که درون یک حساب بانکی مشخص نگهداری می‌شوند و هدف از طراحی این ارزها وجود یک منبع ثابت و پایدار برای ارزش‌گذاری سایر ارزهای دیجیتال می‌باشد. از میان کوین‌های ثابت وثیقه فیات (Fiat-Collaterized Stablecoins) که اکثراً برمبنای دلار آمریکا ارزش گذاری می‌شوند، می‌توان به تتر (Tether(USDT))، TrueUSD (TUSD)، USD Coin (USDC) و Binance USD (BUSD) اشاره کرد.

پول فیات و احتمال بروز تورم افسار گسیخته

تاکنون، اکثر کشورهای دارای پول فیات تنها میزان متوسطی از تورم را تجربه کرده‌اند که به طور متوسط زیر 2% در سال در چند دهه گذشته بوده است. در واقع، داشتن یک سطح ثابت از تورم یک محرک مثبت یا رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری دیده می‌شود؛ زیرا مردم را به درگیر کار کردن پول به جای بیکار گذاشتن آن و از دست دادن قدرت خرید در طول زمان تشویق می‌کند.

در حالی که دولت‌ها ظرفیت چاپ “نامحدود” واحد ارزی فیات را به صورت تئوری دارند، معایب پول های فیات معمولاً چنین کاری را انجام نمی‌دهند. داشتن یک ارز پایدار و نسبتاً قدرتمند فقط یک تعهد از مدرنترین بانک‌های مرکزی نیست. یک ارز درحال بی‌ارزش شدن پیوسته برای معاملات و تأمین مالی مضر است. همچنین، این قضیه نامشخص است که آیا “چاپ فراوان” پول عامل ایجاد تورم افسارگسیخته است یا خیر. در واقع، تورم‌های افسارگسیخته در طول تاریخ، حتی در مواقعی که پول بر مبنای فلزات گرانبها بود نیز اتفاق افتاده است. همه تورم‌های افسارگسیخته معاصر با یک شکست بنیادی در اقتصاد تولید بنیادی و یا ناپایداری اقتصادی در کشور شروع شده است.

ارز فیات چیست و چه تفاوتی با ارز رمز پایه دارد؟

اگر بخواهیم ارز فیات را به ساده ترین شکل ممکن تعریف کنیم باید بگوییم ارزی است بدون پشتوانه که اعتبار خود را از دولت ها و عرضه و تقاضای مردم دریافت می کند. معایب پول های فیات دلار و ریال دو نمونه از ارز های فیات هستند اما چرا ارز های فیات به وجود آمدند و اولین Fiat Currency ها چه بودند؟

قبل از ارز های فیات

اگر از دوران مبادلات کالا به کالا بگذریم، به دورانی خواهیم رسید که مردم برای پرداخت هزینه های خود از سکه هایی از جنس طلا، نقره و یا سایر فلزات ارزشمند استفاده می کردند. استاندارد طلا و یا سیستم پولی با پشتوانه طلا به قرن ها پیش باز می گردد. مردم با ضرب سکه هایی از این جنس، به داد و ستد می پرداختند. بعد ها اسکناس رواج پیدا کرد. تمامی پول ها در این زمان بر مبنای طلا بودند. پشتوانه تمام این پول ها فلز ارزشمند طلا بود. منظور از پشتوانه به زبان ساده یعنی معادل اسکناسی که در دست دارید می توانید طلا دریافت کنید. مثلا دولت ایران تعیین می کند که هر اونس طلا قیمتی 500 هزار ریال دارد، به این واسطه مشخص شده است که ارزش ریال یک پانصد هزارم یک اونس طلاست.

چین اولین کشوری بود که تصمیم گرفت پول بدون پشتوانه طلا ایجاد کند. هرچند در قرن 13 ارائه این سیستم پولی موجب شد امپراطوری حاکم بر چین در آن دوران سقوط کند. اما بعد از رکود اقتصادی بریتانیا تصمیم گرفت طلا را از سیستم خود حذف کند. پس از بریتانیا باقی کشور ها نیز کم کم از سیستم پول بدون پشتوانه استقبال کردند. هر چند که در ابتدا در برخی کشور ها با شکست هایی مواجه می شد. این گونه بود که ارز های فیات به وجود آمدند.

ارز فیات چیست؟

ارز فیات ارزی است که توسط دولت یک کشور توزیع می شود. دولت اعلام می کند که این ارز، پول رایج برای پرداخت است، اما این ارز با هیچ کالایی مثل طلا، پشتیبانی نمی شود. منظور اینکه معادل دلار های آمریکا بانکی طلا نگهداری نمی کند!

ارزش این پول از ارتباط عرضه و تقاضا و ایمان مردم به آن پول تامین می شود، و به خاطر ارتباط آن با دولت است که ارزش آن همواره حفظ می شود. دلار آمریکا نمونه ای از ارز فیات است. این پول توسط هیچ نوع کالای فیزیکی پشتیبانی نمی شود، و ارزش آن تماما به دولت آمریکا بستگی دارد. البته این ارزش، از طریق روش مدیریت اقتصاد توسط دولت آمریکا نشات می گیرد و همواره در حال تغییر است. این جا است که در هنگام تبدیل یک ارز فیات به یک پول دیگر، نرخ تبدیل ارز به میان می آید. با این که ارز فیات می تواند کارآمد باشد، اما همین تفکر بی ارزش بودن که در پس آن هست، در نظر افرادی که محتاط هستند خوش نمی آید.

اما این تنها نکته منفی در خصوص پول های فیات نیست که این ارز را زیر سوال می برد.

معایب پول های فیات

قبل از اینکه معایب Fiat را برشمریم، باید واژه نقدینگی آشنا شوید. نقدینگی از واژه نقد گرفته شده است. پول نقد همان پولی است که شما می توانید با آن مبادله کنید. نقدینگی واژه ای عمومی تر است.

نقدینگی به درجه نقد شوندگی دارایی های مختلف در قیمت مشخص اطلاق می شود. مثلا فرض کنید شما برای خرید یک خانه به یک میلیارد پول نیاز دارید اما فقط 800 میلیون پول در بانک دارید. برای 200 میلیون باقی مانده شما باید ماشین خود را بفروشید. در این مثال اگر شما در نهایت یک میلیارد پول برای خرید خانه دارید اما سرعت تامین این دارایی متفاوت است. به زمانی که طول می کشد دارایی شما به پول نقد تبدیل شود، درجه نقدشوندگی گفته می شود.

چک ها نیز نوعی پول نقد محسوب می شوند. چرا که شما با داشتن یک چک روز، می توانید به بانک مراجعه کنید و پول نقد دریافت کنید.

به طور کلی به مجموعه پول شامل سپرده‌های بخش غیر دولتی نزد بانک‌ ها و اسکناس و سکه ها در دست اشخاص و شبه پول شامل سپرده‌های سرمایه‌ گذاری مدت‌ دار، سپرده‌ های قرض‌ الحسنه پس‌ انداز و سپرده‌ های متفرقه نقدینگی گفته می‌شود.

حال ارتباط نقدینگی با پول فیات چیست؟

پیشتر گفتیم این دولت ها هستند که ارزش یک پول را تعیین می کنند. میزان چاپ پول نیز در اختیار دولت هاست. زمانی که پول نقد به مقدار زیادی وجود داشته باشد، قدرت خرید مردم بالا می رود و این موضوع سبب می شود که کالا ها به قیمتی بیشتر از ارزش واقعی خود به فروش برسند. زمانی که سطح پایه ای کالایی افزایش غیر متناسبی را داشته باشد، تورم بالا شکل می گیرد.

از این رو یکی از خطراتی که ارز های فیات در صورت کنترل نکردن درست دولت ها، به وجود می آورند، تورم است.

اگر یک دولت فاسد به چاپ پول ادامه دهد، و اگر مدیریت آن ها نیز ضعیف باشد، تورم بالا به سرعت فراگیر شده و ارز را نابود می کند. از آن جایی که هیچ کالایی از این ارز پشتیبانی نمی کند و یا محدودیتی برای عرضه آن نیست، به سادگی می تواند از کنترل خارج شود، و این موضوع یکی از دلایل و مشکلات اصلی است که برای مقابله با آن، ارزهای رمز پایه ایجاد شدند.

فواید پول های فیات

با این وجود، پول فیات مزایایی نیز دارد. این که این نوع پول به طلا وابسته نیست، باعث می شود کنترل کردن آن آسان تر باشد، و در نتیجه از وقوع فاجعه جلوگیری شود. برای مثال دولت ایالات متحده آمریکا می تواند با کنترل ارزش دلار آمریکا، از اتفاقات و رویدادهای مصیبت بار جلوگیری نماید، مانند رکود اقتصادی سال 2008 که در پی سقوط ارزش پول به وجود آمده بود.

از آن جایی که ارزش قابل تبدیل دلار آمریکا ثابت است، در مقایسه با ارزی که ارزش آن مدام در حال تغییر و بالا و پایین رفتن است، کار را برای اهداف تجاری و ذخیره سازی نیز آسان تر می کند.

ارز فیات در مقایسه با ارز رمز پایه

ارز های دیجیتال دارای شباهت ها و تفاوت هایی با معایب پول های فیات پول های رایج هستند. یکی از شباهت های این دو ارز، نبود پشتوانه فیزیکی برای هر دو است. اما در مقایسه با ارز های فیات عمومیت بهتری دارند. به این معنا که شما با خرید بیت کوین در ایران می توانید در تمام دنیا با آن معامله کنید و نیاز به تغییر ارز با تغییر مرز های جغرافیایی نیست.

رمز ارز ها امنیت بیشتری نسبت به سایر دارایی ها دارند. و از همه مهم تر آنکه تورم ارز های دیجیتال را تهدید نمی کند و این ارز ها را به یک پایگاه امن برای ذخیره دارایی ها تبدیل می کند.

آیا ارزهای رمز پایه می توانند جایگزین پول فیات شوند؟

این موضوع به نظر ممکن و شدنی می آید، و در حقیقت هم اکنون دولت هایی نیز در پی معرفی ارز رمز پایه خودشان هستند.برای این که یک ارز رمز پایه متمرکز بتواند جایگزین ارزهای فیات شود، در قدم اول باید قابل اعتماد بودن خودش را اثبات کند، همچنین احتمالا آن نیز باید یک دارایی وابسته باشد تا بتواند از پس وظایف دلار آمریکا برآمده و باز هم دارای مزایای رمز نگاری باشد.

آینده ارز فیات

به نظر می رسد که در دولت های آینده، بحث معرفی ارزهای رمز پایه داغ تر شود؛ ارزهای فیات جدید که دیجیتال باشند. ایجاد یک ارز غیر متمرکز بعید به نظر می رسد، اما یک سکه رمز گذاری شده که توسط دولت ایجاد شده باشد، می تواند توانایی ردیابی بسیار خوبی را به لطف بلاکچین ارائه دهد.

در آن زمان احتمالا پول کاغذی حذف خواهد شد، اما اصول فیات باقی می مانند، تا کنترل کامل بر همه چیز وجود داشته باشد. البته ارزهای رمز پایه سنتی نیز همانند همیشه به خوبی در کنار آن ها عمل خواهند کرد. این موضوع چگونه بر نحوه انجام تجارت در دنیا تاثیر می گذارد؟ برای پاسخ به این سوال باید منتظر باشیم.

منظور از ارزهای فیات(Fiat Currency) چیست؟

به بیان ساده، ارز فیات همان پول رایج قانونی بدون پشتوانه است که جایگزین ارزهای با پشتوانه طلا یا سایر کالاهای فیزیکی شده‌اند. این یعنی ارزش ارزهای فیات به فلزات گران‌بها یا کالاهای فیزیکی وابسته نیست، بلکه تنها به پشتوانه دولت صادر کننده آن تعیین می‌شود. در نتیجه قدرت اقتصادی-سیاسی دولت صادر کننده یک ارز فیات نقش کلیدی در ارزش در نظر گرفته شده برای آن دارد. امروزه بیشتر کشورهای جهان از پول بدون پشتوانه فیزیکی یا همان ارزهای فیات (Fiat Currency) برای خریداری کالا و خدمات، سرمایه‌گذاری و پس‌انداز دارایی‌ها استفاده می‌کنند.

ارزهای فیات از کجا آمده‌اند؟

خواستگاه ارزهای فیات به یکی از استان‌های چین باز می‌گردد. استان سی‌شوان برای نخستین بار در قرن 11 میلادی اقدام به صدور پول کاغذی کرد. در ابتدا تنها می‌شد از این پول‌های کاغذی را با طلا، نقره و ابریشم مبادله کرد. اما در نهایت، این گوبلای‌خان مغول بود که با رسیدن به قدرت در قرن 13 میلادی نخستین سیستم پولی فیات را بنا نهاد. تاریخ‌دانان معتقدند همین صدور پول کاغذی بود که نقش معایب پول های فیات کلیدی در افول امپراطوری مغول‌ها بازی کرد. از قرار معلوم، ول‌خرجی و ابرتورم از دلایل کلیدی نزول این امپراطوری وسیع بوده‌اند.

Fiat Currency در قرن 17 میلادی به اروپا رسیدند. از جمله کشورهایی که رو به استفاده از ارزهای فیات آوردند می‌توان به اسپانیا، سوئد و هلند اشاره کرد. این سیستم در سوئد جواب نداد و در نهایت دولت این کشور مجبور شد از نقره به‌عنوان پشتوانه رسمی پول این کشور استفاده کند. همچنین در طول دو قرن بعدی بخش فرانسوی کانادا، کلنی‌های اولیه آمریکا و سپس بانک مرکزی ایالات متحده با درجات مختلفی از موفقیت دست به آزمایش ارزهای فیات زدند.

با شروع قرن بیستم، ایالات متحده به سیستم تامین پشتوانه پول با طلا یا Gold Standard بازگشته بود. در سال 1933، دولت ایالات متحده به رسم مبادله پول کاغذی با طلا در بانک‌ها پایان داد. با فرا رسیدن سال 1972 و در دوران ریاست جمهوری نیکسون، دولت ایالات متحده به‌دلیل کسری بودجه سنگین ناشی از جنگ و هزینه‌های فراوان با مشکلات متعددی مواجه بود. به همین دلیل هم بانک مرکزی این کشور دست از استفاده از طلا به‌عنوان پشتوانه ارز رسمی خود برداشته و عملا به دوران پول‌های دارای پشتوانه در سطح جهان پایان داد. پس از این اقدام آمریکا، سایر کشورها نیز به استفاده از ارزهای فیات روی آوردند.

مقایسه پول با پشتوانه طلا با ارزهای فیات

سیستم تامین پشتوانه پول با طلا امکان مبادله اسکناس با این فلز گران‌بها را فراهم می‌کرد. درواقع، اعتبار کل پول‌های چاپ شده توسط مقدار مشخصی طلا که در اختیار دولت قرار داشت، تامین می‌شد. در سیستم پولی با پشتوانه طلا، دولت و بانک‌ها تنها در صورت داشتن ذخایر طلا با ارزش کافی می‌توانستند پول جدیدی وارد چرخه اقتصادی کنند. در نتیجه توانایی دولت برای چاپ پول و افزایش ارزش نسبی آن تنها به‌واسطه عوامل اقتصادی بسیار محدود می‌شد.

از طرف دیگر، در سیستم پولی ارزهای فیات، پول قابل تبدیل به هیچ کالای دیگری نیست. مقامات دولتی می‌توانند مستقیما ارزش ارزهای فیات را دستکاری کرده، یا آن را به عملکرد و شرایط اقتصادی کشور گره بزنند. دولت‌ها و بانک مرکزی کشورها در عمل کنترل کاملی بر سیستم‌های پولی مبتنی بر Fiat Currency دارند. این امر به آنها اجازه می‌دهد با ابزار سیاست‌های پولی مثل افزایش پایه پولی یا کاهش نرخ بهره به مقابله با تاثیرات رویدادها و بحران‌های اقتصادی بپردازند.

طرفداران استفاده از طلا به‌عنوان مبنی ارزش‌گذاری پول معتقدند یک سیستم پولی با پشتوانه پایدارتر است، چرا که مابه‌ازای فیزیکی و دارای ارزش برای هر اسکناس چاپ شده وجود دارد. از طرف دیگر، طرفدارن بکارگیری ارزهای فیات معتقدند قیمت طلا نوسان زیادی دارد و نمی‌توان به‌عنوان پشتوانه‌ای قابل‌ اطمینان برای پول از آن استفاده کرد.

واقعیت این است که ارزش پول‌های با پشتوانه طلا و ارزهای فیات هر دو می‌توانند نوسان داشته باشند. اما در سیستم‌های پولی مبنی بر ارزهای فیات، دولت از انعطاف‌پذیری بیشتری برای مقابله با شرایط اضطراری اقتصادی برخوردار است.

برخی از مزایا و معایب ارزهای فیات

همه اقتصاد‌دانان و دیگر متخصصین حوزه مالی و اعتباری موافق بکارگیری ارزهای فیات نیستند. موافقان و مخالفان این ارزها دلایل متعددی در تایید نظر خود دارند که در ادامه به برخی از مهم‌ترین آنها اشاره می‌کنیم:

• کم‌یاب بودن پشتوانه‌های با ارزش: Fiat Currency محدود به ذخایر کم‌‎یاب کالاهای باارزش فیزیکی مانند طلا و نقره قرار نبوده و ارزش آن تحت تاثیر این موضوع قرار نمی‌گیرد.
• هزینه کمتر: چاپ پول بدون پشتوانه از چاپ پول با پشتوانه فیزیکی هزینه کمتری دارد.
• انعطاف‌پذیری بیشتر: استفاده از ارزهای فیات به دولت‌ها و بانک‌های مرکزی امکان می‌دهد با بحران‌های اقتصادی بهتر مقابله کنند.
• تجارت بین‌الملل: ارزهای فیات در سراسر جهان بکار می‌روند و تبدیل به ارز رایج مبادلات تجاری جهانی شده‌اند.
• راحتی استفاده: ارزهای فیات برخلاف ارزهای با پشتوانه به ذخایر فیزیکی فلزات گران‌بها، که هزینه‌های نگهداری و تامین امنیت‌شان بسیار بالا است، نیازی ندارند. در نتیجه دولت‌ها بسیار راحت‌تر می‌توانند از آنها در چرخه پولی خود استفاده کنند.
• نداشتن ارزش ذاتی: همان‌طور که گفتیم ارزهای فیات به‌خودی‌خود ارزشی ندارند. این نکته به دولت‌ها اجازه می‌دهد هرچقدر که می‌خواهند پول چاپ کنند، که می‌تواند منجر به تورم شدید و واپاشی اقتصادی شود.
• خطرات احتمالی: از نظر تاریخی، بکارگیری Fiat Currency همیشه متناظر با فروپاشی اقتصادی بوده است. نکته مهمی که نشان می‌دهد شاید سیستم کنونی مالی جهانی نیز رو به فروپاشی باشد.

ارزهای فیات یا رمزارزها؟

ارزهای فیات و رمز ارزها یک خصوصیت مشترک دارند و آن نداشتن پشتوانه فیزیکی است. هرچند این تنها تشابه این دو است و در باقی موارد عملا در تضاد با یکدیگر قرار دارند.

ارزهای فیات توسط دولت‌ها و بانک‌های مرکزی کنترل می‌شوند. در حالی که رمز ارزها، بخاطر استفاده از سیستم دفترکل گسترده دیجیتال یا همان بلاک‌ چین اساسا ساختاری غیرمتمرکز دارند.

یک تفاوت اساسی دیگر این دو سیستم پولی، نحوه ایجاد پول جدید در آنها است. بیت‌کوین، مثل اکثر رمز ارزهای معتبر،ذخیره پولی کنترل‌شده و محدودی دارد. یعنی تعداد بیت‌کوین‌های قابل استخراج مشخص بوده و به‌راحتی قابل تغییر نیست. در مقابل بانک‌های مرکزی می‌توانند بسته به نیازهای اقتصادی کشورها بدون هیچ پشتوانه‌ای اقدام به چاپ پول کنند.

رمزارزها به‌عنوان دارایی‌های دیجیتال ما‌به‌ازای فیزیکی نداشته و تحت کنترل هیچ دولتی نیستند. در نتیجه استفاده از آنها برای انجام تراکنش‌های مالی بین‌المللی راحت‌تر از انتقال پول از طریق سیستم‌‌های بانکی است. به‌علاوه، تراکنش‌های ثبت‌شده روی بلاک‌چین غیرقابل‌بازگشت و نهایی هستند، یعنی نمی‌توان پولی را دو بار خرج کرد که کلاه‌برداری را غیرممکن می‌کند. همچنین ماهیت فناوری رمز ارزها باعث می‌شود ردگیری مبادلات مالی انجام شده با آنها بسیار دشوارتر از Fiat Currency باشد.

نکته جالب‌توجه دیگر این که بازار رمز ارزها از بازار Fiat Currency بسیار کوچک‌تر است و در نتیجه نوسانات قیمت بیشتری را تجربه می‌کند. به همین دلیل هم استفاده از آنها در سراسر جهان به جای ارزهای فیات رواج پیدا نکرده است. هرچند با رشد بیشتر بازار رمزارزها و گسترش کاربرد آنها در تراکنش‌های روزمره، شاهد کاهش نوسانات قیمت و پایداری بیشتر آنها خواهیم بود.

ارز فیات چیست ؟ هرآنچه باید در مورد پول‌های فیات بدانید

همه ما در روز برای خریدوفروش کالاهای مختلف از پول‌های کاغذی یا کارت‌های بانکی استفاده می‌کنیم. اما برای کمتر کسی از ما این سوال پیش می‌آید که منشا این پول‌ها کجاست؟ درکی که شما از ارزهای فیات و انواع آن دارید (منظور همین پول‌هایی است که در طول روز از آن‌ها استفاده می‌کنیم)، می‌تواند در درک درست از پدیده‌های اقتصادی مانند تورم نیز کارساز باشد. به همین دلیل ما در این مقاله قصد داریم تا به این سوال پاسخ دهیم که منظور از ارز فیات چیست و تفاوت ارز دیجیتال و فیات کدامند؛ با ما همراه باشید.

با خرید سرور مجازی بورس ایران ،‌ برنده‌ی معاملات بورسی خود باشید و درست در لحظه‌ی طلایی با بیشترین سرعت ممکن به خرید و فروش سهام خود بپردازید.

ارز فیات چیست ؟

اصطلاح پول فیات برای توصیف ارزهایی استفاده می‌شود که توسط دولت صادرکننده آن حمایت می‌شوند. این نوع پول‌ها بدون پشتوانه‌اند؛ یعنی به ارزش یک کالای فیزیکی مانند طلا یا نقره وابسته نیستند. در واقع آن‌ها ارزش خود را از طریق اعتماد عمومی به ناشران به دست می‌آورند.

در میان عموم مردم، همچنان این باور وجود دارد که پول‌های ملی پشتوانه‌ای از طلا یا دیگر فلزات ارزشمند دارند. اما این باور کاملاً اشتباه است. امروزه اکثر ارزهای موجود در جهان، پول فیات هستند. تا اواخر قرن بیستم، پول‌ها پشتوانه‌ای مثل طلا یا نقره داشتند. برای مثال اگر ۱۰۰۰ واحد از یک ارز در اختیار مردم قرار می‌گرفت، به همان اندازه طلا در بانک نگه‌داری می‌شد تا پشتوانه‌ای برای آن پول باشد. اوایل قرن بیستم، نظام استاندارد طلا، دولت‌ها را با مشکل کمبود نقدینگی مواجه کرد. در قرن بیستم، زمانی که دلار آمریکا از قیمت طلا جدا شد، استفاده گسترده از آن آغاز شد.

اواخر جنگ جهانی دوم، نمایندگانی از چند کشور جهان، طی توافق‌نامه‌ای تصمیم گرفتند به‌جای طلا، دلار ذخیره کنند و آمریکا به میزان دلارهای صادرشده، در خزانه خود طلا نگه دارد. اکتبر ۱۹۷۲ ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، دریافت طلا در ازای دلار را لغو کرد. او به صورت غیررسمی، پایان عصر استاندارد طلا را اعلام کرد. ارزشمندی تمام ارزهای فیات، به عرضه و تقاضا و اعتماد مردم به حکومت بستگی دارد.

با ظهور ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت کوین، بحث هایی در مورد این‌که آیا چنین دارایی‌های دیجیتالی می‌توانند در نهایت جایگزین پول فیات به عنوان رسانه ترجیحی مبادله شوند یا حداقل یک جایگزین ارائه کنند، وجود دارد.

آشنایی با تاریخچه ارز فیات

پول فیات در قرن دهم از چین سرچشمه گرفت؛ زمانی که سلسله‌های یوان، تانگ، سونگ و مینگ در آن سرزمین حاکم بودند. در دوره حاکمیت سلسله تانگ (907-618)، تقاضای زیادی برای پول فلزی (سکه) وجود داشت که بیش از عرضه فلزات گرانبها بود. بنابراین مردم با کاربرد پول کاغذی (اسکناس) آشنا شدند و به‌راحتی تکه‌های کاغذ اعتباری را به رسمیت می شناختند. در واقع، کمبود سکه مردم را مجبور کرد پول را از سکه به اسکناس تبدیل کنند.

در طول سلسله سونگ (1276-960)، تجارت پررونقی در منطقه سیچوان وجود داشت که منجر به کمبود سکه مسی شد. بازرگانان شروع به انتشار اسکناس‌های اختصاصی کردند و این اولین ارز قانونی محسوب می‌شد. پول کاغذی همچنین تنها ارز قانونی در سلسله یوان (1367-1276) بود. در دوران حکومت سلسله مینگ (1644-1368)، صدور اسکناس به وزارت دارایی واگذار شد.

غرب در قرن 18 شروع به استفاده از پول کاغذی کرد. مستعمرات آمریکا و فرانسه، شروع به صدور اسناد اعتباری کردند که برای پرداخت استفاده می‌شد. در این زمان، صدور بیش از حد اوراق بهادار، تورمی جنجالی ایجاد کرد.

در برخی مناطق از جمله نیوانگلند و کارولینای آمریکا، با کاهش ارزش اسکناس‌ها، قیمت کالاها به‌صورت سرسام‌آوری افزایش یافت. در طول جنگ، کشورها برای حفظ ارزش فلزات گرانبها مانند طلا و نقره، به ارزهای فیات روی می‌آورند. به‌عنوان‌مثال، دولت فدرال ایالات متحده در طول جنگ داخلی آمریکا، نوعی ارز فیات به نام Greenbacks منتشر کرد. در این جنگ، دولت تبدیل پول کاغذی خود به طلا یا نقره را متوقف کرد.

روش کار ارز فیات چیست ؟

پول فیات ارزش ذاتی ندارد. به‌عنوان مثال، طلا به‌طور ذاتی باارزش و کمیاب است؛ اما ارزهای فیات معایب پول های فیات به‌خودی‌خود فقط یک‌تکه کاغذ بی‌ارزش هستند. این ارزها به دستور دولت و قانون، به ارز رایج کشور تبدیل می‌شوند. احتمالاً عبارت «با حمایت کامل از ایمان و اعتبار دولت ایالات متحده» را در مورد دلار شنیده‌اید. این اصل بنیادین پول فیات است. از سوی دیگر، ارزهای دارای پشتوانه کالا، ارزش خود را از قیمت پایه طلا، نقره یا سایر موادی که با آن‌ها مرتبط هستند، به‌دست می‌آورند.

پول معایب پول های فیات کاغذی به‌عنوان یک وسیله برای ذخیره‌سازی قدرت خرید و جایگزینی برای سیستم تبادل عمل می‌کند. این به مردم اجازه می‌دهد تا محصولات و خدمات را همان‌طور که نیاز دارند، بدون نیاز به مبادله کالا به کالا خریداری کنند. همان‌طور که در مورد تجارت مبادله‌ای وجود داشت.

با توجه به قابلیت ذخیره‌سازی قدرت خرید، افراد می‌توانند با خیالی آسوده برنامه‌ریزی کنند و فعالیت‌های اقتصادی‌شان را به انجام برسانند. به‌عنوان مثال، یک کسب‌و‌کار که با مونتاژ تلفن همراه سر‌و‌کار دارد، می‌تواند تجهیزات جدید بخرد، کارکنان موردنظر را استخدام کند و شعب خود را در مناطق دیگر گسترش دهد.

ارزش پول فیات بستگی به نحوه عملکرد اقتصاد یک کشور، نحوه اداره کشور و تأثیر این عوامل بر نرخ بهره دارد. کشوری که بی‌ثباتی اقتصادی را تجربه می‌کند، به احتمال زیاد دارای یک ارز ضعیف و قیمت‌های متورم کالاها خواهد بود، که خرید محصولات مورد نیاز را برای مردم دشوار می‌کند.

یک ارز فیات زمانی به‌خوبی کار می‌کند که عموم مردم به توانایی آن برای حفظ قدرت خرید، اعتماد کافی داشته باشند.

دلیل اهمیت ارزهای فیات چیست ؟

استفاده از پول-کالا در طول تاریخ رایج بوده است. سکه‌های ساخته شده از فلزات گرانبها مانند نقره و طلا برای هزاران سال به‌عنوان استاندارد شناخته می‌شدند. در قرن 18 و 19، ارزهای کاغذی شروع‌به‌کار کردند؛ اگرچه بسیاری از آنها به‌عنوان نوعی سفته برای پرداخت مقدار مشخصی از طلا و نقره به‌کار می‌رفت.

کشورهایی مانند بریتانیا و ایالات متحده، استاندارد طلا را پذیرفتند. یک سیستم پولی که یک واحد پول استاندارد را به ارزش مقدار معینی طلا گره می‌زند. زمانی که رکود بزرگ و دو جنگ جهانی به شدت اقتصاد جهانی را تحت تأثیر قرار داد، رهبران جهان یک سیستم پولی بین‌المللی ایجاد کردند که دلار آمریکا را به‌عنوان یک ارز جهانی و مرجع مورد استفاده قرار می‌داد.

موجودی‌های بین المللی به دلار تسویه و با نرخ تبادل ثابت به طلا تبدیل می‌شد. استاندارد طلا تا سال 1971 برقرار بود؛ زمانی که ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهور آمریکا، در مواجهه با تورم فزاینده و بیکاری بالا، به آن پایان داد. زیرا مقدار دلارهای خارجی از مقدار طلای موجود در ذخایر ایالات متحده فراتر رفت.

بزرگ‌ترین دلیل این‌که کشورها استفاده از استاندارد طلا را متوقف کردند، این است که توان‌مندی دولت‌ها را برای واکنش به رویدادهای اقتصادی محدود می کند. با پذیرش استاندارد طلا، عرضه پول به عرضه طلای موجود گره می‌خورد؛ در‌حالی‌که تقاضای پول در کشورها بر اساس رشد جمعیت و اقتصاد آن‌ها تغییر می کند.

اگر ایالات متحده و سایر کشورها همچنان روی استاندارد طلا باقی مانده بودند، عرضه پول جهان به طلای موجود محدود می شد؛ در‌حالی‌که مقدار طلا روی کره زمین در طی میلیاردها سال افزایش چندانی نداشته است. اما بدیهی است جمعیت انسانی، بازده اقتصادی آن و تقاضا برای پول با سیب تندی افزایش یافته است.

مزایا و معایب ارز دیجیتال فیات چیست ؟

ثبات نسبی پول فیات و توانایی بانک‌های مرکزی برای کنترل عرضه و مدیریت اقتصاد، یکی از بزرگ‌ترین مزیت‌های آن است. با این حال، این تلاش‌ها همیشه موفقیت‌آمیز نیستند. برخی از منتقدان استدلال می‌کنند که در صورت چاپ بیش از حد پول توسط سیاست‌گذاران، ارزهای فیات به جای ایجاد مانع در برابر شوک‌های اقتصادی، گاهی اوقات حتی می‌توانند آن‌ها را تشدید کنند.

مزایا استفاده از انواع ارز فیات

– به ناشران کنترل بیشتری بر عرضه پول می‌دهد و به آن‌ها در مدیریت اقتصاد کمک می‌کند.

– برخلاف ارزهای دارای پشتوانه، نسبتاً پایدار است ارزش خود را حفظ می‌کند. با استفاده از آن، قیمت کالاها معمولاً در کوتاه‌مدت نوسان ندارد.

– به طور گسترده در جهان پذیرفته شده است و می‌تواند به‌عنوان ابزار قانونی در معاملات مختلف استفاده شود.

معایب ارز فیات کدام است ؟

– چاپ بیش‌از‌حد پول، می‌تواند باعث افزایش تورم شود.

– عرضه بالقوه نامحدود، می‌تواند ارزش آن را از بین ببرد و حباب ایجاد کند.

– با توجه به وابستگی کامل آن به دولت، اگر صادرکننده با مشکل مواجه شود، ارزش ارز فیات نیز به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌یابد.

چند نمونه از فیات و موردهای ناموفق آن

یکی از بزرگ‌ترین شکست‌های پول فیات، اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی در کشور زیمبابوه در جنوب آفریقا روی داد. زمانی که این کشور درگیر مشکلات اقتصادی جدی بود، بانک مرکزی زیمبابوه بی‌محابا شروع به چاپ پول‌ کرد. نتیجه، قابل پیش بینی بود. این انتشار گسترده و سریع پول، منجر به تورم شدید شد. نرخ این تورم این کشور در سال ۲۰۰۸ به ۲۳۰ تا ۵۰۰ میلیارد درصد رسید! قیمت‌ها به قدری بالا رفت که مردم برای خرید کالاهای اساسی و روزمره، مجبور به حمل مداوم مقدار زیادی پول‌ در کیف‌های متعدد بودند.

ونزوئلا، جدیدترین نمونه چنین بحران پولی است. این کشور دچار رکود اقتصادی شدیدی شد که تورم سنگینی بر اقتصاد آن تحمیل کرد. اکنون بولیوار، واحد پول ونزوئلا، به‌عنوان کم‌ارزش‌ترین ارز دنیا شناخته می‌شود. گرچه این کشور تلاش کرد با معرفی رمزارز «پترو» بخشی از مشکلات پول فیات خود را حل کند؛ اما این اقدام نیز تاکنون، نتیجه قابل‌توجهی نداشته است.

بررسی تفاوت فیات و ارز دیجیتال

ظهور ارزهای دیجیتال، تردید‌های جدی را در مورد آینده ارزهای فیات و این‌که آیا در نهایت جای خود را به سکه‌های رمزارز خواهند داد یا نه، برانگیخته است. ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت کوین، پول واقعی نیستند. زیرا از سوی هیچ مرجع قانونی صادر، کنترل یا پشتیبانی نمی‌شوند. در بیشتر موارد هم، مجموع عرضه آن‌ها با سقف معینی برنامه‌ریزی می‌شود.

ارزهای دیجیتال و پول فیات، شباهت‌های زیادی به هم دارند. هر دو نوع دارایی (رمزارزها و ارز فیات) ارزش ذاتی ندارند. برای مثال مانند طلا یا نقره نیستند که به‌خاطر کمیابی، سختی استخراج و موارد دیگر، به‌تنهایی ارزش بالایی داشته باشند. ارزش پول فیات و رمزارزها را، استقبال مردم در کشورهای مختلف تعیین می‌کند. همچنین این هر دو گونه دارایی‌ها، قابل تقسیم هستند. یعنی همان‌طور که می‌توان هر دلار را به ۱۰۰ سنت تقسیم کرد، یک بیت کوین را هم می‌توان به ۱۰۰۰ میلی بیت کوین تقسیم کرد.

همانند پول‌های فیات، ارزهای دیجیتال را نیز می‌توانیم جابه‌جا کنیم. یعنی از کسی رمزارز بگیریم یا برای او ارسال کنیم. امروز می‌شود ارزهای دیجیتال را، خیلی جاها به‌عنوان روش پرداخت استفاده کرد. هرچند هنوز فراگیری آن‌ها، قابل قیاس با پول‌های فیات نیست.

اما تفاوت این دو نوع دارایی‌ چیست؟ صاحب‌نظران بدبین معتقدند که بعید است ارزهای رمزپایه جایگزین پول فیات به عنوان رسانه غالب مبادله شود. اما محبوبیت کریپتو در حال افزایش است. به‌عنوان مثال، پارسال السالوادور به نخستین کشوری تبدیل شد که بیت کوین را به‌صورت قانونی برای معامله‌های رسمی پذیرفت. سامانه پی پال هم به بعضی از کاربران خود اجازه می‌دهد تا در خریدهایشان از بیت کوین برای پرداخت استفاده کنند. مؤسسه اعتباری ویزا نیز با پلتفرم های کریپتو در تبادلات کارتی شریک شده است.

سخن پایانی

امیدواریم که در این مقاله توانسته باشیم به طور کامل به این سوال پاسخ دهیم که رمز ارز فیات چیست و استفاده از آن چه مزایایی را برای شما به همراه دارد. اما اگر در این خصوص به مشکلی برخوردید، سوالات خود را با ما در قسمت کامنت به اشتراک بگذارید تا در سریع‌ترین زمان ممکن به آنها پاسخ دهیم. علاوه بر آن ما در پیج اینستاگرامی خود، پیرامون جدیدترین و تازه‌ترین اخبار حوزه‌ی تکنولوژی و فناوری صحبت خواهیم کرد. ما را در اینستاگرام دنبال کنید.