خبر آنلاین:دلار چرا گران شد؟/ امسال ارز تک نرخی می شود؟
اتفاقات سال گذشته، تنها مربوط به قیمت ارز نمی شد. بهمن ماه بود که رییس کل بانک مرکزی اعلام کرد: خرید و فروش ارز توسط دلالها «جرم» است.
خبرآنلاین:تاثیر گذارترین و تاثیرپذیرترین ارزی که در بازار داخلی وجود دارد و با کوچکترین تغییر در سیاست خارجی و اقتصاد کشور و کمترین اظهار نظر داخلی و بین المللی بالا و پایین می رود، دلار است. اسکناس سبزی که در این یکسال گذشته، نه به اندازه سال های آخر دولت احمدی نژاد، اما با این حال به اندازه خود نوساناتی داشته است.
اسکناس سبز سال 93 را در کانال سه هزار تومانی آغاز کرد. در دومین ماه افزایش پیدا کرد و به 3300 تومان رسید. به این ترتیب، قیمت دلار در این ماه دوباره به قیمت تیرماه سال 92 برگشت. البته در روزهای آخر اردیبهشت تا 3200 تومان هم پایین آمد و با اندکی افزایش، خرداد ماه دوباره کاهش پیدا کرد.
با این حال، رکورد کاهش قیمت دلار به چهارمین ماه سال برمی گردد. ماهی که در آن قیمت اسکناس سبز به زیر 3100 تومان رسید. نیمه تیرماه، قیمت هر یک دلار 3093 تومان فروخته شد.
دلار در مرداد ماه، به طور کامل در کانال 3100 تومانی در نوسان بود و در آخرین روز این ماه گریزی به کانال 3000 تومانی زد و 3098 تومان فروخته شد. دقیقا از همین نقطه سقوط تا انتهای سال، قیمت دلار همین چرا دلار تقویت میشود؟ طور بالا رفت و دیگر هیچ وقت کانال 3100 تومان را به خود ندید. به این ترتیب، سرمایه گذاران که از اول سال تا نیمه سال دچار ضرر شده بودند، از شهریور ماه دوباره سعی به بازیابی خود کردند.
در آخرین ماه از نیمه اول سال، اسکناس سبز همچنان در کانال 3100 تومانی باقی ماند. البته در یکی دو روز باقی مانده از ماه وارد کانال 3200 تومانی شد. در آخرین روز دوباره افت قیمت پیدا کرد و در نهایت نیمه دوم سال را با کانال 3200 تومانی شروع شد. از ابتدای مهرماه به مدت دوماه تا ابتدای آذرماه، دلار در کانال 3200 تومان سپری کرد.
شاید بیشترین تغییر در افزایش قیمت دلار از آذرماه شروع شد. ماهی که مهلت نشست های 1+5 قرار بود تمام شود، اما دوباره تمدید شد. شاید همین تمدید دوباره هم باعث شد تا بعد از آن دلار دیگر رنگ 3200 تومانی را نبیند.
بعد از این ماه، هر مرتبه که مسئولان داخلی و خارجی صحبت از توافق هسته ای زدند، قیمت دلار دچار نوسان شد. ولی هیچ وقت کانال 3300 تومانی را ترک نکرد و با شروع سال جدید میلادی وارد کانال 3500 تومانی شد و در بیشترین حالت در هفتم دی ماه 3562 تومان فروخته شد. به این ترتیب، قله افزایش قیمت اسکناس سبز در سال 93، به اولین هفته دی ماه برمی گردد. در زمان اوج گرانی، وليالله سيف، رییس کل بانک مرکزی، در چهارمين همايش سياستهاي پولي و چالشهاي بانكداري و توليد گفت: «به دليل تقاضاي زيادي كه در بازار رخ داده افزايشي در بازار داشتهايم؛ پيشبيني اين است كه بعد از ژانويه اين قضيه تقليل مييابد و شرايط متعادلتر ميشود.» بنابراین پیش بینی های او درست از آب درآمد و بعد از آن، دلار کاهش قیمت پیدا کرد و تا مرز 3400 تومان هم پایین آمد.
این نوسانات قیمت در حالی اتفاق افتاد که دولت ابتدا صحبت از تک نرخی شدن ارز می کرد، اما بعد از آن، اعلام کرد، تک نرخی شدن به سال 94 موکول خواهد شد. الان هم که انتهای سال 93، به نظر نمی رسد که دولت تا دو سه ماه دیگر بتواند ارز را تک نرخی کند. چرا که در حال حاضر قیمت نفت کاهش پیدا کرده و دولت در سال آینده کسری بودجه خواهد داشت. همچنین طبق لایحه بودجه ای که دولت یازدهم تنظیم کرده، قیمت دلار دولتی در سال 94، 2850 تومان در نظر گرفته شده است. قیمتی که نسبت به سال 93، 200 تومان گران تر است. به گفته کارشناسان اقتصادی همین افزایش 200 تومانی نرخ دلار دولتی، باعث رشد قیمت دلار در بازار آزاد شود، چرا که بازار در پی تنظیم فاصله خود با نرخ دولتی برمی آید.
در کنار افزایش قیمت دلار در بازار کشور، قیمت دولتی آن هم در طول سال گذشته رشد کرد. البته فرق دلار دولتی و آزاد در این بود که اگر دلار آزاد بالا می رفت، در دوره ای هم کاهش پیدا می کرد، اما دلار دولتی هر زمانی که گران تر شد، دیگر کاهش قیمت پیدا نکرد. به این ترتیب، قیمت دلار بانک مرکزی در اولین روز سال 93 که 2510 تومان بود، تا سوم اسفند ماه به 2767 تومان رسید. بنابراین، دلار دولتی در طول سال 93، 257 تومان افزایش قیمت پیدا کرد. به عبارتی نرخ دولت دلار، در طول امسال 10 درصد گران شد.
اتفاقات سال گذشته، تنها مربوط به قیمت ارز نمی شد. بهمن ماه بود که رییس کل بانک مرکزی اعلام کرد: خرید و فروش ارز توسط دلالها «جرم» است.
فرمانده سابق نیروی انتظامی کشور هم درباره برخورد با اخلالگران بازار ارز گفت: در این خصوص پلیس با عقلانیت و شرایط سازگار با این فضا عمل خواهد کرد. او ادامه داد: چنین حوزههایی حساس محسوب میشوند. سال 91 از ما خواستند همه دلارفروشان غیرمجاز جمعآوری شوند اما پس از آن دیدیم که دلار گران شد؛ چراکه دولت وقت با کمبود ارز روبهرو بود و این اقدام باعث بالارفتن قیمت ارز نیز شد؛ بنابراین این حوزه حساسیتهای خاص خود را دارد.
چرا قیمت دلار و یورو پس از 20 سال برابر شد؟
در درازمدت، این احتمال وجود دارد که جهان به طور کلی از دلار دور شود و به سمت جایگزینهایی از انواع مختلف، از جمله سیستمهای پرداخت جدید و ارزهای دیجیتال، احتمالاً با پشتوانه طلا، سوق یابد.
به گزارش گروه اقتصادی ایسکانیوز، برای اولین بار در ۲۰ سال گذشته، ارزش یورو و دلار برابر شدند و این نشان میدهد که بازار معتقد است حمله روسیه به اوکراین باعث رکود شدید اقتصاد اروپا خواهد شد.
در حال حاضر ۱ یورو برابر با ۱ دلار آمریکا است و با این تغییر، کسبوکارها و مصرفکنندگان اروپایی هزینه بیشتری برای کالاها و خدماتی که وارد میکنند پرداخت خواهند کرد و در عین حال شاهد کاهش فوری قیمت صادرات اروپا در بازارهای جهانی خواهند بود.
از اوایل فوریه که ارزش یورو بیش از ۱.۱۳ دلار بود که به شدت کاهش یافته است. ترس از اینکه روسیه، تامین کننده اولیه انرژی اتحادیه اروپا، صادرات گاز خود را به طور کامل در پاسخ به تحریمهای غرب قطع کند، باعث شده است که این رکود در هفتههای اخیر سرعت بیشتری بگیرد.
اکنون ۱۲ کشور اتحادیه اروپا کاهش کامل یا جزئی گاز روسیه را تجربه کردهاند. همچنین برای تعمیر و نگهداری برنامه ریزی شده ۱۰ روزه، عرضه خط لوله نورد استریم ۱ در اوایل این هفته به حالت تعلیق درآمد. مشخص نیست که آیا کرملین دستور خواهد داد که این تعلیق تا آن تاریخ ادامه یابد و به طور نامحدود ادامه یابد. برونو لومر، وزیر دارایی فرانسه، گفته است: خود را برای قطع کامل گاز روسیه آماده کنیم.
البته ارزش یورو در نوامبر ۲۰۰۲ برابر ۰.۹۹ دلار بود. با این حال، حمله همه جانبه روسیه به اوکراین اوضاع را تغییر داده و شدیدا به اقتصاد اتحادیه اروپا آسیب وارد کرده است. قیمت گاز در نتیجه اختلال در بازارهای انرژی به بالاترین حد خود رسیده است. این چرا دلار تقویت میشود؟ شوک غیرمنتظره هم به کاهش مداوم فعالیتهای اقتصادی و هم منجر به رکوردشکنی تورم در سراسر منطقه یورو شده که در مجموع ۸.۶ درصد در ژوئن بوده است. بانک مرکزی اروپا در تلاشی برای مهار تورم نرخ بهره را افزایش داده است و در آینده نیز با بدتر شدن اوضاع، قصد دارد این کار را انجام دهد.
با تکمیل فرآیند پیوستن کرواسی به منطقه یورو و تبدیل شدن به بیستمین کشور عضو اتحادیه اروپا که ارز مشترک را اعمال میکند، یورو و دلار به برابری رسیدهاند. انتظار میرود کمیسیون اروپا یک تجدید نظر نزولی جدید در چشم انداز اقتصادی به روز شده خود اعلام کند. بروکسل عمداً از هرگونه پیش بینی قطعی در مورد رکود قریب الوقوع فعلا خودداری کرده و همچنان خوشبین است که منطقه یورو به اندازه کافی قوی باشد تا بتواند در برابر اختلالات ناشی از درگیری در اوکراین و موضوع انرژی مقاومت کند.
شاخص دلار آمریکا که ارزش پول آمریکا را در برابر شش ارز اصلی خارجی اندازه گیری میکند، امسال با جهش ۱۲ درصدی به بالاترین سطح در دو دهه اخیر رسیده است. ارزش دلار آمریکا به اندازهای افزایش یافته است که برای اولین بار در ۲۰ سال گذشته تقریباً از نظر ارزش با یورو برابری میکند. این روند به شرکتهای آمریکایی آسیب میزند چون کالاهای آنها برای خریداران خارجی گرانتر میشود و اگر صادرات ایالات متحده تضعیف شود، اقتصاد ایالات متحده نسبت به گذشته بیشتر تضعیف خواهد شد.
با این حال، یک جنبه مثبت نیز برای آمریکاییها وجود دارد: پول قویتر باعث فروکش کردن تورم سرسامآور میشود، چون طیف وسیعی از کالاهایی که به ایالات متحده وارد میشوند - از جمله اتومبیل، رایانه، اسباببازی و تجهیزات پزشکی - ارزانتر میشوند. همچنین دلار تقویت شده برای گردشگران آمریکایی که از اروپا بازدید میکنند، مفید خواهد بود.
دلار عمدتاً به این دلیل در حال افزایش است که فدرال رزرو نرخ بهره را با شدت بیشتری نسبت به بانکهای مرکزی سایر کشورها افزایش میدهد. افزایش نرخ فدرال رزرو باعث افزایش بازده اوراق خزانهداری ایالات متحده میشود، بنابراین سرمایه گذاران سایر نقاط جهان که به دنبال بازدهی هستند را جذب میکند. این افزایش تقاضا برای اوراق بهادار دلاری، به نوبه خود ارزش دلار را افزایش میدهد.
امسال، ارزش یورو به دلیل ترس فزاینده از رکود در ۱۹ کشوری که از این ارز استفاده میکنند، مدام کاهش یافته است. همچنین جنگ در اوکراین بهای نفت و گاز را افزایش داده و به مصرف کنندگان و شرکتهای اروپایی آسیب رسانده است. به ویژه، کاهش اخیر عرضه گاز روسیه باعث افزایش سرسامآور قیمتها شده و نگرانیها از قطع کامل گاز را افزایش داده است که میتواند دولتها را مجبور به سهمیه بندی انرژی کند. اقتصاددانان بانک برنبرگ محاسبه کردهاند که با نرخهای فعلی مصرف، هزینه اضافه شده ۲۲۰ میلیارد یورو (۲۲۴ میلیارد دلار) در طی ۱۲ ماه یا ۱.۵ درصد از تولید اقتصادی سالانه خواهد بود.
بانک مرکزی اروپا اعلام کرده است که نرخ بهره خود را در جلسه پایانی ماه جاری، یک چهارم واحد و احتمالاً تا نیم واحد در ماه سپتامبر افزایش خواهد داد. باید توجه داشت که یورو ضعیف با گرانتر کردن واردات اروپا، فشارهای تورمی را افزایش میدهد.
افزایش ارز دلار دورنمای اقتصادی ایالات متحده را پیچیده میکند. دلار قویتر، کالاهای خارجی را برای آمریکاییها ارزان تر میکند و فشارهای تورمی را تا حدودی کاهش میدهد. براساس محاسبات اقتصاددانان، افزایش ۱۰ درصدی دلار در برابر ارزهای شرکای تجاری در سال گذشته، تورم را حدود ۰.۴ درصد کاهش داد. اگرچه این رابطه «معنیدار» است، اما باید توجه داشت که قیمتهای مصرفکننده در سال گذشته ۸.۶ درصد افزایش یافته که بزرگترین افزایش سالانه از سال ۱۹۸۱ تاکنون است.
یک ارز قویتر به شرکتهای آمریکایی در خارج از کشور آسیب میزند و سود شرکتهای چند ملیتی را که به فروش خارج از کشور متکی هستند، از بین میبرد. دلار قویتر باعث میشود درآمد خارجی آنها وقتی به دلار تبدیل شود و آن را به ایالات متحده بیاورند، کمتر ارزش شود. به عنوان مثال، مایکروسافت ماه گذشته چشم انداز درآمدی آوریل تا ژوئن خود را به دلیل نوسان نرخ ارز کاهش داد.
در مجموع، قویتر شدن دلار بر رشد اقتصادی آمریکا تأثیر میگذارد چون منجر به کاهش صادرات، افزایش واردات و در نتیجه کسری تجاری بیشتر میشود. براین اساس، شکاف تجاری فزاینده، ۳.۲ واحد درصد از رشد اقتصادی ایالات متحده در دوره ژانویه تا مارس کاهش داد که دلیل اصلی کاهش تولید ناخالص داخلی کشور در سه ماهه اول بود.
دلار؛ خطرناکترین سلاح
قدرتمندترین سلاح جنگی آمریکا شلیک نمیکند، پرواز نمیکند و منفجر نمیشود یا یک زیردریایی، هواپیما، تانک یا لیزر نیست؛ بلکه قدرتمندترین سلاح استراتژیک آمریکا امروزه دلار است. در واقع، ایالات متحده از دلار برای پاداش دوستان و تنبیه دشمنان استفاده استراتژیک میکند. استفاده از دلار به عنوان یک سلاح محدود به جنگهای تجاری و جنگ ارزی نمیشود. دلار را میتوان برای تغییر رژیم با ایجاد تورم فوق العاده و نارضایتی داخلی در کشورهای مورد هدف ایالات متحده مورد استفاده قرار داد.
دلار حدود ۶۰ درصد از ذخایر جهانی، ۸۰ درصد از پرداختهای جهانی و تقریبا ۱۰۰ درصد از معاملات جهانی نفت را تشکیل میدهد. بانکهای اروپایی که وامهای دلاری به مشتریان میدهند، چرا دلار تقویت میشود؟ مجبورند برای تامین مالی این بدهیها، وام دلاری بگیرند. به طور خلاصه، دلار تامین کننده اکسیژن برای تجارت جهانی است و ایالات متحده می تواند هر زمان که بخواهد اکسیژن شما را قطع کند. فهرست راههایی که از طریق آنها میتوان دلار را به سلاح تبدیل کرد، گسترده است. ایالات متحده از دلار استفاده میکند تا دشمنان خود را در صورت تمایل به مبادله کالاهای خام یا بازار سیاه وادار کند.
نمونههایی از استفاده ایالات متحده از این تسلیحات مالی در همه جا وجود دارد که نمونه اخیر آن، تحریمهای سختگیرانه اعمال شده علیه روسیه در پی تهاجم اخیر این کشور به اوکراین است. آمریکا پس از الحاق کریمه در سال ۲۰۱۴ و حمله به شرق اوکراین، روسیه را تحریم کرد. ایالات متحده از سال۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳ یک جنگ مالی تمام عیار با ایران به راه انداخت که منجر به سقوط بانکی، تورم شدید، کاهش ارزش پول محلی و ناآرامی اجتماعی شد. همچنین ایالات متحده مجازاتهای سختی را برای چین به دلیل سرقت مالکیت معنوی اعمال کرد. دیگر قربانیان آشکار تسلیحات مالی آمریکا، کره شمالی، سوریه، کوبا و ونزوئلا هستند.
موارد اشاره شده در روند عادی تجارت و مالی رخ ندادهاند. تحریمهای روسیه، ایران و سایر تحریمهای ذکر شده صراحتاً ژئوپلیتیکی هستند، در حالی که تحریمهای چین تا حدی ژئواستراتژیک هستند که ایالات متحده و چین برای برتری فناوری در قرن بیست و یکم رقابت میکنند. اما هیچ یک از این تحریمها بدون استفاده از دلار و سیستم پرداخت دلاری موثر و حتی ممکن نخواهد بود.
با این حال برای هر عمل یک واکنش وجود دارد. دشمنان آمریکا متوجه شدهاند که در برابر تحریمهای دلاری چقدر آسیب پذیر هستند و حالا دنیایی را متصور هستند که در آن دلار ذخیره و ارز اصلی تجارت نیست. در درازمدت، روسیه، چین، ایران و سایرین به طور مستقیم در حال ایجاد و پیاده سازی ارزهای غیردلاری و سیستمهای پرداخت مستقل هستند. بطوریکه ولادیمیر پوتین در نشست اخیر بریکس یک ارز ذخیره جدید را پیشنهاد کرد.
حتی اروپا نیز نشانههایی از خود نشان میدهد که میخواهد از هژمونی دلار بگریزد. وزیر امور خارجه آلمان خواستار یک سیستم پرداخت جدید مبتنی بر اتحادیه اروپا مستقل از ایالات متحده و سوئیفت شده که شامل پرداخت دلاری نخواهد شد.
سوئیفت کانون شبکه مالی جهانی است. تمام بانکهای بزرگ با استفاده از سیستم پیام سوئیفت، تمام ارزهای اصلی را انتقال میدهند و از همین روی قطع ارتباط یک ملت با سوئیفت مانند برداشتن اکسیژن آن است.
ایالات متحده قبلاً ایران را از سیستم پرداخت دلاری (Fedwire) که تحت کنترل خود است منع کرده بود، اما ایران برای حفظ وصول ارز برای صادرات نفت، برای انتقال یورو و ین به سوئیفت روی آورد. در سال ۲۰۱۲، آمریکا با موفقیت ایران را از سوئیفت خارج کرد که نمیتوانست پول نفت خود را با ارزهای رایج دریافت کند. البته، ایالات متحده روسیه را پس از تهاجم فوریه به اوکراین از سوئیفت منع کرد.
اما در درازمدت، این احتمال وجود دارد که جهان به طور کلی از دلار دور شود و به سمت جایگزینهایی از انواع مختلف، از جمله سیستمهای پرداخت جدید و ارزهای دیجیتال، احتمالاً با پشتوانه طلا، سوق میدهد. نتیجه این است که جهان به دنبال دور شدن از سلطه دلار در امور مالی جهانی است.
شاخص دلار آمریکا چیست و نوسانات آن چگونه بر بازار اثر میگذارد؟
سلب مسئولیت: شبکه اطلاع رسانی طلا، سکه و ارز TGJU صرفا نمایشدهنده این متن تبلیغاتی است و تحریریه مسئولیتی درباره محتوای آن ندارد.
شاخص دلار آمریکا یا همان ایندکس دلار که به نامهای USDX و DXY نمایش داده میشود، یکی از بخشهای مهم در تحلیل تکنیکال بازار سرمایه بوده که کمتر کسی به آن پرداخته است. این شاخص، به سادگی قدرت و ضعف ارز دلار در مقابل مجموعهای از ارزهای خارجی (یا همان سبد ارزی) را نشان داده که این سبد خود متشکل از شش ارز معتبر جهانی است. یورو (با نزدیک به 58 درصد)، ین ژاپن (13.6 درصد)، پوند انگلستان (11.9 درصد)، دلار کانادا (9.2 درصد)، کرون سوئد (4.2 درصد) و نهایتا فرانک سوییس (با 3.6 درصد) اجزای سبد ارزی هستند که در مقایسه با دلار آمریکا، USDX را ایجاد میکنند.
تاریخچه شاخص دلار
یکی از دلایلی که دلار آمریکا توانسته تبدیل به رایجترین ارز دنیا برای انجام معاملات شود، پیمان یا توافقنامه برتون وودز (منعقد شده در سال 1973 میلادی) است. در این پیمان، دولت آمریکا و 100 کشور دنیا توافق کردند که قیمت دلار آمریکا در مقایسه با دلار آمریکا ثابت مانده و از این ارز بتوانند برای مبادلات خود استفاده کنند. در آن سال، بانک مرکزی آمریکا (یا همان فدرال رزور) تضمین کرد که قیمت هر اونس طلا معادل 35 دلار آمریکا باشد.
طولی نکشید که همهی کشورها متوجه شدند که این قیمتگذاری بیشتر از ارزش واقعی دلار بوده و یکی یکی از این پیمان خارج شدند. در حال حاضر قیمت هر اونس طلا معادل 1،762 دلار آمریکا است که نسبت به 35 دلار ذکر شده در توافق، تفاوت بسیار زیادی دارد. اما همین پیمان باعث شد تا مفهومی به نام شاخص دلار آمریکا شکل بگیرد. از آنجاییکه آمریکا یکی از قویترین اقتصادهای دنیا بوده و شرکای اقتصادی متعددی نیز دارد، این ایندکس به سرمایه گذاران نشان میدهد که شرایط کلی اقتصاد جهان (اقتصاد آمریکا در مقایسه با شرکای بزرگ تجاری) در چه وضعیتی قرار گرفته است.
کاربرد شاخص دلار آمریکا
در تمام دنیا از ارز آمریکا به عنوان یکی از امنترین سرمایهها نام میشود. این بدان معناست که هرگاه بازار دچار نوسان شود، سرمایهی بسیار زیادی از بازارهای مختلف روانه دلار آمریکا میشود. برای مثال، هنگامیکه بازار مسکن در سطح جهانی متزلزل شده و سرمایهگذاران از آیندهی آن مطمئن نباشند، سرمایهی خود را از بخش مسکن خارج کرده و به جای آن، دلار را در حسابهای بانکی خود ذخیره میکنند. این افزایش تقاضا برای خرید دلار، باعث افزایش ارزش آن در مقایسه با سایر ارزهای دنیا شده و چرا دلار تقویت میشود؟ شاخص یا همان ایندکس دلار، افزایش خواهد یافت.
این جریان سرمایه مخصوص بخش مسکن نبوده و تقریبا تمامی بازارها اگر دچار بحران یا تزلزل شوند، سرمایه گذاران به سرعت به سمت دلار حرکت خواهند کرد. برای مثال، سرمایههای موجود در بورسهای جهانی، بازار رمزارزها، طلا، فارکس و . نیز سرمایههای سیالی هستند که در صورت بروز مشکل، به سرعت تبدیل به دلار آمریکا خواهند شد.
اهمیت USDX
همانطور که متوجه شدید، شاخص دلار در یک نگاه به ما میگوید که وضعیت بازارها مختلف چگونه است! اگر شاخص دلار آمریکا در حال افزایش باشد، این به معنای بالا رفتن ریسک در سایر بازارها بوده و سرمایه گذار پیش از ورود به هر بازاری، باید کمی دست نگهدارد. در نقطهی مقابل، اگر USDX در حال کاهش باشد، این به معنای تبدیل شدن دلار به داراییهای مختلف در سایر بازارها بوده و احتمال جهش قیمتی در این بازارها وجود دارد. بنابراین، سرمایهگذاران از این سیگنال بسیار مهم استفاده میکنند تا تصمیم نهایی را در خصوص ورود به بازار گرفته و هرگز برعکس جریان سرمایه، سرمایهگذاری نکنند. برای مطالعه بیشتر در خصوص شاخص دلار و همچنین فهم اهمیت آن، این مقاله را مطالعه کنید.
معامله USDX یا استفاده از آن؟
تریدرهای بازارهای مختلف، از این شاخص استفاده کرده تا معاملات خود را مطمئن انجام دهند. اما حالت دیگری نیز برای معامله وجود داشته که آن، معامله کردن برروی خود USDX است. از آنجاییکه هیچ کالایی در این شاخص وجود ندارد، بنابراین، معامله کردن آن باید با استفاده از قراردادهای آتی و درقالب بازار آتی باشد. بعضی از بروکرهای بازار فارکس این دارایی را برای معامله کردن ارائه کردهاند. برای مثال، بروکر آلپاری این شاخص را به مشتریان خود ارائه کرده که در وبسایت ایران-بروکر بیشتر در خصوص آن توضیح داده شده است.
نمایش شاخص دلار در تریدینگ ویو
یکی از قدرتمندترین وبسایتهای موجود برای تکمیل اطلاعات و انجام تحلیلهای تکنیکال (و حتی فاندامنتال)، وبسایت تریدینگ ویو یا Tradingview بوده که همواره در جلو تریدرها باز است! این وبسایت یکی از جامعترین وبسایتهای بازار سرمایه گذاری بوده و ابزارها و اندیکاتورهای بی نظیری را در اختیار شما قرار میدهد. با افتتاح حساب رایگان، تریدر میتواند نمودار مد نظر را تحلیل کرده، خطوط حمایت و مقاومت را ترسیم کرده و اندیکاتورهای مختلفی را برروی نمودار شمعی، ترسیم نماید. نکته مثبت این وبسایت این است که تاریخچهی تمام تحلیلهای شما حفظ شده و نیازی نیست که مجددا تحلیل انجام دهید. برای یادگیری نحوه نمایش شاخص دلار در تریدینگ ویو این مقاله را مطالعه نمایید.
نمودار USDX
شاخص دلار آمریکا تاریخچهی طولانیای داشته و فراز و نشیبهای فراوانی را پشت سر چرا دلار تقویت میشود؟ گذاشته است. برای مثال، در سال 2008 میلادی که رکود اقتصادی بازارهای دنیا و خصوصا آمریکا را متاثر کرد، بسیاری از سرمایهگذاران بخشهای زیادی از سرمایهی خود را از دست دادند. هر زمان که مشکلات جهانی اقتصاد رخ میدهد، تمامی ارزها ارزش خود را از دست داده، اما اندکی بعد ارز آمریکا تقویت میشود! از آنجاییکه آمریکا پیشگام اقتصاد و صنعت در سرتاسر دنیا است، نگاه تمامی دنیا به آمریکا دوخته میشود تا بلکه راهی برای فرار از رکود جهانی ارائه نماید. به همین دلیل نیز به سرعت، ارز آمریکا یا همان دلار در برابر تمامی ارزهای دنیا تقویت شده و سپس با رفع مشکل، دوباره موازنه ارزها به حالت معمول خود برخواهد گشت. برای مثال، میتوانید نمودار تغییرات ایندکس دلار در زمان پاندمی کرونا را بررسی کنید تا این تغییرات را با چشمان خود ببینید.
نمایش ایندکس دلار آمریکا در متاتریدر
یکی از رایجترین پلتفرمهای معاملاتی در سرتاسر دنیا، پلتفرم معاملاتی متاتریدر بوده که نسخهی چهارم آن یا همان Metatrader4 محبوبترین در سطح جهان است. شرکت متاکوتس این پلتفرم را در سال 2003 میلادی معرفی کرد و سپس در سال 2008 میلادی نیز نسخهی جدیدتر آن را در سال 2008 میلادی، روانه بازار کرد. از آنجاییکه بیشتر تریدرهای جهانی از این پلتفرم برای تحلیل یا انجام معاملات خود استفاده میکنند، بنابراین بهتر است روش نمایش ایندکس دلار در متاتریدر را بدانید. اما پیش از آن بهتر است بدانید که ممکن است USDX در متاتریدر شما ارائه نشده باشد، چرا که تنها چند بروکر معتبر دنیا این شاخص را در لیست متاتریدر خود قرار دادهاند. برای آشنایی بیشتر با متاتریدر این مقاله را بخوانید تا تفاوت نسخههای مختلف ارائه شده توسط بروکرها را بهتر درک کنید.
اگر نسخهای که از آن استفاده میکنید، از ایندکس دلار پشتیبانی بکند، به سادگی میتوانید از منوی View و اضافه کردن نمودار USDX به متاتریدر، روند تغییرات آن را در تایم فریمهای مختلف مشاهده کرده، آن را تحلیل کنید و حتی برروی آن معامله انجام دهید.
تفاوت USDX با DXY چیست
در عمل، هیچ تفاوتی میان USDX و DXY وجود نداشته و منظور از هر دوی آنها، همان شاخص دلار آمریکا است که در بعضی وبسایتها از آن با نام USDX و در بعضی دیگر با نام DXY یاد شده است. جالب است بدانید که این شاخص، تحت تاثیر میکروالمانهای اقتصادی آمریکا بوده و به شدت نسبت به آن واکنش نشان میدهد. برای مثال، افزایش یا کاهش تورم در آمریکا (یا سایر کشورهایی که ارز آنها در سبد مقرار گرفته است) میتواند باعث تغییرات قابل توجه در این شاخص شود.
ذکر این نکته بد نیست که بیشترین مقدار شاخص دلار آمریکا در ماه فوریه سال 1985 میلادی ثبت شد که عدد آن معادل 164.27 بوده است. این بدان معناست که در آن سال، اقتصاد آمریکا در قویترین نقطه نسبت به شرکای تجاری خود قرار گرفته بود. در نقطهی مقابل، در شانزدهم ماه مارچ سال 2008 میلادی، شاخص دلار آمریکا به 70.698 سقوط کرد و کمترین میزان خود را از سال 1973 میلادی به این سمت، ثبت کرد.
چرا دلار و طلا رابطه معکوس دارند؟
در این مقاله قصد داریم این را برای شما کامل توضیح دهیم. البته قبل از اینکه وارد بحث های مفصل در این خصوص بشویم این را لازم است بگویم که همیشه به این صورت نیست که این دو دارایی این رابطه را با هم داشته باشد.این موضوعی بود که اتفاقاً یکی از دوستان هم در پیج اینستاگرام ما سوال کرده بود و گفته بود که گاهی اوقات در نمودار میبیند که هر دوی اینها در یک جهت حرکت میکنند.
این 2 نکته را به یاد داشته باشید:
- این اتفاق همیشگی نیست ولی در غالب موارد به این صورت رفتار می کنند.
- نکته دوم اینکه معمولاً این طلا است که از دلار پیروی میکند. یعنی زمانی که دلار حرکتی به سمت بالا یا پایین انجام میدهد، طلا در خلاف جهت آن حرکت می کند و البته این هم باز وحی منزل نیست و گاهی خلاف این مورد هم دیده میشود. اما در حالت کلی دلار پیشرو هست و رهبری میکند و طلا پیروی میکند از رفتار دلار.
اما چرا دلار و طلا رابطه معکوس با هم دارند؟
برای توضیح این ارتباط بین دلار و طلا سه دلیل را میتوان در نظر گرفت.
دلیل اول:
اگر خیلی ساده بخواهیم صحبت کنیم اولین دلیل این است که وقتی شما چارت طلا را بررسی میکنید میبینید که صورت کسر طلا هست و مخرج کسر دلار (XAU/USD). به این معنی که ارزش طلا در برابر دلار سنجیده می شود.
بنابراین خیلی واضح هست، زمانی که ما یک کسر داریم که صورت و مخرج آن دو دارایی متفاوت هستند، وقتی که یکی از آنها زیاد شود دیگری احتمالاً در حال کاهش است و خارج قسمت کسر ما در حال تغییر است. خیلی ساده چرا دلار تقویت میشود؟ چرا دلار تقویت میشود؟ اگر بگوییم صورت و مخرج با هم رابطه معکوس دارند. این شاید ساده ترین روش باشد برای اینکه ما بتوانیم این رابطه بین دلار و طلا را بررسی کنیم.
دلیل دوم:
اما از طرف دیگر اگر به صورت فاندامنتال یا بنیادی بخواهیم این موضوع را بررسی کنیم، میتوانیم این مورد را در نظر داشته باشیم که زمانی که دلار در حال افزایش ارزش خود در بازار است (ما قبلاً در مقاله شاخص دلار چیست؟ شاخص دلار را بررسی کردیم و راجع به اینکه ارزش دلار در مقایسه با ۶ ارز دیگه محاسبه میشود صحبت کردیم. پیشنهاد میکنم این مقاله را از دست ندهید)، در واقع به این معنی هست که قدرت آن شش ارز دیگر در مقابل دلار در حال کاهش است.
پس بنابراین چه اتفاقی میافتد؟
وقتی ارزش دلار بالا میرود آن شش ارز دیگر کمتر توانایی خرید طلا را دارند، چرا که پول آنها نسبت به دلار ضعیف تر شده است. برعکس آن زمانی که ارزش دلار در حال کاهش است، قدرت ارزهای دیگر برای خرید طلا بالا میرود.
مثلاً در همین چند وقت گذشته میبینیم که ارزش دلار در برابر یورو یا پوند یا سایر ارزها روز به روز در حال کاهش است. به عنوان مثال همین الان هر یک یورو تقریباً به اندازه ۱.۲1 صدم دلار ارزش داره. یعنی بیست و یک درصد بیشتر از دلار ارزش داره.
بنابراین بیایید با هم بررسی کنیم:
اگر یک آمریکایی بخواهد الان یک اونس طلا بخرد، باید تقریباً ۱۷۰۰ دلار پول بپردازد. در حالی که اگر یک نفر بخواهد با یورو یک اونس طلا بخرد فقط باید در حدود 1300 یورو پرداخت کند.
پس بنابراین زمانی که ارزش دلار در حال کاهش است، سایر ارزها توانایی این را بیشتر پیدا میکنند که بتوانند طلا بخرند. این باعث می شود که تقاضا برای طلا بالا برود و افزایش تقاضا برای طلا به معنی افزایش ارزش آن در بازار است.
اما دلیل سوم را هم به شما بگویم
هر زمان در اقتصاد آمریکا شرایط خوب باشد از آن سمت دلار هم ارزشش تقویت میشود، این یک موضوع بدیهی است. در این حالت مردم میآیند و در اقتصاد و بازارهای اقتصادی سرمایه گذاری می کنند. مثلاً در بورس و سایر بازارها و سرمایه ها به سمت اقتصاد امریکا میآید. این باعث تقویت دلار می شود. اما برعکس آن، مثلا در همین شرایطی که آمریکا با کرونا به شدت درگیر است پول از اقتصاد خارج میشود و سرمایهگذارها ترجیح میدهند که سرمایههایشان را به سمت سرمایهگذاریهای امنتر ببرند، مثل طلا یا مثلاً اتفاقی که در رابطه با بیتکوین هم دیدیم افتاد و چرا دلار تقویت میشود؟ ارزش آن بالا رفت. البته هنوز نمی شود بیتکوین را یک سرمایهگذاری امن بشناسیم، اما به هر حال شباهتهایی رو با طلا میتواند داشته باشد. پس این موضوع هم باعث میشود ارزش طلا بالا برود و ارزش دلار کاهش پیدا کند.
این سه دلیل را می توان برای توضیح این که چرا دلار و طلا رابطه معکوس دارند؟ عنوان کرد.
شاخص دلار آمریکا را بشناسید | چرا دلار در رکود و یا رونق اقتصادی تقویت میشود؟
مجله افیکس کار : دلار برای دهه هاست که ارز اصلی در سیستم مالی بین المللی میباشد. واحد پول بزرگترین اقتصاد جهان که دارای بیشترین شناوری بازار(شناوری نقدینگی) در جهان میباشد. شاخص دلار یک راه ساده برای پیش بینی رشد دلار در مقایسه با سایر ارزهای بین المللی است. در این مقاله قصد داریم در ارتباط با محاسبات و ارتباط با دیگر دارایی ها و علم اینکه چطور از آن استفاده کنیم، صحبت کنیم.
شاخص دلار چیست؟
شاخص دلار آمریکا (USDX) یا (DXY) ارزش دلار آمریکا را در مقایسه با یک سبد متشکل از ۶ ارز بین المللی دیگر نشان میدهد. این شاخص در سال ۱۹۷۳ عنوان شد.این شاخص با ارزشی برابر با ۱۰۰ واحد و در بازار قراردادهای فیوچر آمریکا معامله می شد. شاخص دلار نشان دهنده یک میانگین وزنی هندسی از مقایسه دلار با ۶ ارز زیر میباشد :
(Euro (EUR) ،Japanese yen (JPY) ،British pound (GBP) ،Canadian dollar (CAD) ،Swedish crown (SEK) ،Swiss franc (CHF
همانطور که درشکل بالا مشاهده می شود یورو با داشتن ۵۷٫۶ درصد بیشترین وزن را در این شاخص دارد.
تا سال ۱۹۹۸ مارک آلمان بزرگترین شریک در شاخص دلار بود. (در آن زمان تعداد این ارزها ۱۰ عدد بود) و در حدود ۲۱ درصد از این شاخص سهم داشت .تا زمانیکه یورو با ۵۷۰۶ درصد سنگین ترین وزن در این شاخص را به خودش اختصاص داد. این شاخص در سال ۱۹۹۹ و با معرفی یورو به عنوان واحد پول اروپا بازنگری شد. از تعداد ۱۰ ارز به ۶ ارز کاهش یافت و وزن آنها نیز مورد بازنگری قرار گرفت و به یورو بیشترین وزن داده شد. در شکل بالا وزن هریک از ارزهایی که در شاخص دلار قرار دارند بر حسب درصد عنوان شده است .
نحوه محاسبه شاخص دلار آمریکا
در زیر فرمول محاسبه شاخص دلار آمریکا را بر اساس ارزهایی که شامل می شود عنوان شده است:
۵۰٫۱۴۳۴۸۱۱۲ * ((EUR ^ 0,576) * (JPY ^ 0.136) * (GBP ^ 0.119) *(CAD ^ 0.091) * (SEK ^ 0.042) * (CHF ^ 0.036))
به شاخص وزنی – حجمی دلار (Volume-Weighted USDX) شاخص گستره (Broad Index) نیز گفته می شود. که به عنوان یک شاخص جایگزین و دقیق شناخته می شود.فدرال رزرو (بانک مرکزی دولت فدرال آمریکا) در سال ۱۹۸۸ این شاخص را محاسبه و در محاسبه آن،دلار را با تعداد قابل توجهی بیشتر از محصولات مورد مقایسه قرار داد. ولی وزن ارزها بستگی به حجم بخصوص در صادرات و واردات دارد. به همین خاطر یوان چین که در شاخص دلار در نظر گرفته نمی شود در این شاخص در کنار یورو بیشترین وزن را به خود اختصاص می دهد.
استفاده از USDX در فارکس
چه طور میتونم از شاخص دلار در سیستم معاملاتی استفاده کنیم؟ همه ما می دانیم که بسیاری از جفت ارزهای پر معامله شامل دلار امریکا هستند مانند EUR/USD . USD/JPY . USD/CHF . GBP/USD . USD.CAD ، در واقع زمانی که چشم انداز بازار برای دلار امریکا مشخص نیست، اغلب USDX تصویر بهتری فراهم می کند. در جهان گسترده فارکس، می توان از USDX به عنوان شاخص قدرت دلار امریکا استفاده کرد. از آنجا که USDX بیش از 50 درصد توسط منطقه یورو تشکیل شده است با EUR/USD رابطه کاملا معکوس دارد.
بیشتر بخوانید :
نوسانات تاریخی
شاخص دلار یک ابزار بسیار عالی برای تحلیل میباشد. به این دلیل که در یک لحظه قدرت و یا ضعف دلار را در مقایسه با شش ارز قدرتمند متوجه می شوید و بررسی میکنید. به این صورت که اگر این شاخص صعودی بود نشان دهنده این است که دلار در مقابل این شش ارز قوی تر شده است و یا در حال قویتر شدن است. اگر این شاخص نزولی بود سیگنال ضعیف شدن دلار در مقایسه با آنها میباشد.به این ترتیب یک چشم انداز از وضعیت دلار و این شش ارز در مقایسه با هم برای تحلیلگران بوجود می آید.
در شکل بالا نوسانات شاخص دلار را در دهه گذشته مشاهده می کنید. برجسته ترین و مهمترین اتفاق در تاریخ این شاخص مربوط به ترکیدن حباب کالاهای با ارزش (Commodities) در سال ۱۹۸۰ می باشد. این مسئله بطور کلی به دلار نسبت داده می شود که در این سالها یک کف ایجاد کرد و سپس ظرف پنج سال بعد به دو برابر آن واحد رسید. بین سالهای ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۵ شاخص دلار یک فاز افت قابل توجه را نشان میدهد و پس از آن در تابستان ۲۰۰۱ یک رشد ۵۰ درصدی و قوی شدن دلار را نشان می دهد.
سیاست رو به رشد بانک مرکزی آمریکا(فدرال رزرو) باعث یک نزول تا محدوده ۷۲ واحد در سال ۲۰۰۸ شد.تشدید بحران مالی جهانی نیز تنها ظرف چند ماه این شاخص را به سمت ۹۰ واحد پرتاب کرد. محدوده ای که در آن مدتی آرام گرفت و تثبیت شد و در اواخر سال ۲۰۱۴ مجدداً روند افزایشی خود را از سر گرفت.
ارتباط شاخص دلار با سایر دارایی ها
فعالان بازار که علاقمند به دانستن ارتباط سایر داراییها با شاخص دلار هستند می دانند که دلار آمریکا نقش بسیار مهمی را در بازارها دارد. نوسانات تاریخی قیمت به ما نشان می دهد که ارز اصلی ارتباط ناچیز و معکوسی با بازار کالاهای اساسی (Commodities) دارد که در شکل زیر به تصویر کشده شده است. در زیر نمودار می توانید ضرایب ارتباط برای شاخص کامودیتی (CRB) ملاحظه نمایید.
شاخص دلار ، ابزاری قابل معامله
معامله گرانی که می خواهند شاخص دلار را خرید و فروش کنند می توانند به راحتی اینکار را انجام دهند. شاخص دلار در بازار فیوچر در حدود ۲۰ سال است که مورد معامله قرار می گیرد.این معاملات از روز دوشنبه تا جمعه و از ساعت ۲ صبح تا ۲۳ و از سال ۲۰۰۷ بصورت الکترونیکی انجام می شود. هر واحد از شاخص دلار نشان دهنده ۱۰۰۰ دلار است و کوچکترین واحد ۱ تیک است که نشان دهنده ۵ دلار می باشد.
نظریه لبخند
چرا دلار هم در زمان رکود و هم در زمان رونق اقتصاد تقویت می شود؟
شخصی واقعا هوشمند به نام مورگان استنلی نظریه ای برای توضیح این پدیده ارائه کرد. استفان جن، استراتژیست ارز و اقتصاددان سابق نظریه ای ارائه کرد و آن را (تئوری لبخند دلار) نامید. نظریه او چرا دلار تقویت میشود؟ سه سناریو اصلی در مورد رفتار دلار آمریکا را به تصویر می کشد.
سناریو 1
بخش اول لبخند نشان می دهد که دلار آمریکا از جریان ریسک گریزی استفاده می کند که باعث می شود سرمایه گذاران به سراغ ارزهای مطمئن و امن مانند دلار و ین بروند. از آنجا که سرمایه گذاران فکر می کنند که وضعیت اقتصاد جهانی متزلزل است تردید دارند که به دنبال دارایی های پر ریسک بروند و ترجیح می دهند دلار کم ریسک تر آمریکا را صرف نظر از وضعیت اقتصاد آمریکا بخرند.
سناریو 2
دلار به کف جدید افت می کند. بخش پایین لبخند نشان دهنده عملکرد ضعیف دلار آمریکا است. زیرا اقتصاد آمریکا در وضعیت ضعیف بسر می برد. همزمان امکان کاهش نرخ بهره ، وزن دلار آمریکا را کاهش می دهد. این منجر به دوری جریان بازار از دلار می شود. شعار برای USD می شود فروش! فروش! فروش!
سناریو 3
دلار به دلیل رشد اقتصادی افزایش می یابد. در نهایت وقتی اقتصاد آمریکا روزهای خوشی را پیش رو دارد تشکیل لبخند آغاز می شود. با افزایش خوش بینی و ظهور نشانه های بهبود اقتصادی، احساسات مربوط به دلار شروع به افزایش می کند. به عبارت دیگر وقتی اقتصاد آمریکا از رشد قوی تر GDP برخوردار می شود و انتظارات از افزایش نرخ بهره افزایش می یابد، دلار آمریکا شروع به افزایش می کند.
چشم انداز دلار آمریکا
دلار آمریکا مهمترین ارز جهان میباشد و خواهد بود (از نظر نویسنده) که دلیل آن اندازه اقتصاد امریکا، نقدینگی موجود در بازارهای مالی و یا جایگاه بخصوص بانک مرکزی آمریکا می باشد. البته باید اشاره کرد که آمریکا سرگروه و پیشرو اقتصاد جهان است. ولی اقتصاد چین هم به سرعت در حال پیشرفت و نفوذ می باشد و بعید به نظر نمیرسد که این جایگاه به زودی در آینده تغییر کند.
دیدگاه شما