وضعیت حقوقی بیت کوین

ممنوعیت بیت کوین و سایر رمزارزها: در کدام کشورها رمزارزها محدود یا غیرقانونی هستند؟

بیت کوین، اولین و ارزشمندترین ارز دیجیتالی جهان از سال ۲۰۰۹ پایه ریزی شد و مدتی بعد رمزارزها دیگر هم از راه رسیدند. اما ارزهای دیجیتال به دلیل نوسانات شدید قیمت، استفاده در فعالیت های مجرمانه و همینطور استفاده بی رویه از برق برای استخراج (ماینینگ) همواره بحث برانگیز بوده اند. این در حالی است که رمزارزها در بسیاری کشورها تبدیل به راهکار مناسبی برای سرمایه گذاری و عبور از بحران های اقتصادی شده اند. با روزیاتو همراه باشید.

وضعیت حقوقی بیت کوین و رمزارزها: از واحد پول رسمی تا ممنوعیت های قانونی

السالوادور اولین کشوری بود که در سپتامبر ۲۰۲۱، یک رمزارز را به عنوان ارز قانونی کشور پذیرفت. در حال حاضر، جمهوری آفریقای مرکزی هم بیت کوین را به عنوان واحد پول رسمی خود پذیرفته است تا سفر دور و دراز ارزهای مجازی وارد مرحله تازه ای شود. در همین حال، با توجه به اینکه نگاه بسیاری به رمزارزها به چشم روشی برای سرمایه گذاری یا عبور از طوفان ها و تنگناهای شدید اقتصادی است، انتقادات از این ارزهای نوظهور معمولا به صورت قوانین دست و پاگیر یا محدودیت های قانونی ظهور پیدا می کند.

در کشورهای پیشرفته، رمزارزها با وجود آنکه وضعیت حقوقی بیت کوین از محدودیت های قانونی به دور مانده اند، اما همچنان کاملا از زیر تیغ انتقادات خارج نشده اند. در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، اوضاع بیت کوین و آلت کوین ها (تمام ارزها به غیر از بیتکوین) از کشوری به کشور دیگر با هم فرق دارد. در برخی کشورها همچنان وضعیت حقوقی بیت کوین و سایر رمزارزها مبهم بوده یا اینکه دائما در حال تغییر و تحول است.

در وضعیت حقوقی بیت کوین برخی کشورها هم محدودیت ها و ممنوعیت بیت کوین وضع شده و بانک ها مشتریان خود را از انجام تراکنش ها به وسیله ارزهای دیجیتال منع می کنند. برخی کشورها هم قوانین سختگیرانه تری وضع کرده و حتی استفاده از بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال را کاملا ممنوع اعلام کردند و برای افراد خاطی مجازات ها و جریمه های سنگینی را در نظر گرفته اند. در این کشورها رابطه بین دولت ها و بیت کوین و رمزارزها کاملا تیره و تار است. در همین حال، در برخی کشورها مانند ایران، هر چند استفاده از ارزهای مجازی مجاز است،‌ اما برای استخراج آن محدودیت هایی وجود دارد.

الجزایر

در پی قانونی که در سال ۲۰۱۸ در الجزایر به تصویب رسید،‌ هرگونه خرید، فروش، استفاده و نگهداری از رمزارزها کاملا برای شهروندان این کشور غیرقانونی اعلام شد.

اندونزی

بانک مرکزی اندونزی از اول ژانویه ۲۰۱۸ قوانین تازه ای را برای ممنوعیت استفاده از ارزهای مجازی به تصویب رساند. بر این اساس از این تاریخ هر گونه تراکنش رمزارزهای مختلف از جمله بیت کوین در این کشور کاملا ممنوع خواهند بود.

ایران

ذکر نام کشورمان در فهرست کشورهایی که بیت کوین و سایر رمزارزها را ممنوع یا محدود کردند، ممکن است کمی تعجب آور باشد. اما باید بدانید با وجود بازار داغ رمزارزها در یکی دو سال گذشته، رابطه دولت با بیت کوین و سایر ارزها بسیار پیچیده و بسیاری اوقات ابهام برانگیز بوده است. در حالی که کاربران ایرانی امکان مبادله رمزارزها و خرید و فروش آن را داشتند، اما بانک ملی در اردیبهشت ۹۷ در اقدامی بحث برانگیز استفاده از بیت کوین و سایر رمزارزها را در تمام مراکز و موسسات مالی کشور ممنوع اعلام کرد.

این در حالی بود که وضعیت حقوقی بیت کوین بنا به گفته آذری جهرمی، وزیر وقت ارتباطات و فناوری اطلاعات کشور، مصوبه بانک مرکزی اصلا به معنای ممنوعیت معاملات رمزارزها نبود. مدتی بعد با توجه به افزایش تاثیر تحریم های فلج کننده اقتصادی، توجهات زیادی به استخراج بیت کوین و سایر رمزارزها برای دور زدن تحریم ها شد. با تشویق استخراج رمزارزها در کشور، حجم قابل ملاحظه ای از استخراج بیت کوین جهان در ایران انجام گرفت. به طوری که برآورد می شود، حدود ۴٫۵ درصد از استخراج این رمزارز در ایران انجام می گیرد که درآمدی بیش از ۱ میلیارد دلار (۸۴۳ میلیون یورو) را عاید استخراج کنندگان ایرانی می کند.

رابطه دولت ایران با بیتکوین و سایر رمز ارزها بسیار پیچیده و بسیاری اوقات ابهام برانگیز بوده است

در همین حال، قیمت پایین برق بخش های کشاورزی و صنعت پای استخراج کنندگان خارجی به خصوص چینی را به کشور کشاند، موضوعی که به خصوص در رسانه های اجتماعی به شدت سروصدا به پا کرد. نهایتا مشکل تأمین برق به خصوص در ماه های گرم سال، باعث روانه شدن هجمه ای از انتقادات به سوی وزارت نیرو شد. سرانجام، فشار استخراج رمزارزها بر شبکه برق کشور در بهار سال ۱۴۰۰ باعث توقف فعالیت استخراج رمزارزها از اوایل خرداد تا پایان شهریور، به مدت ۴ ماه شد. هر چند، همچنان خبرهای جسته و گریخته ای از فعالیت های زیرزمینی و ادامه فعالیت مزارع غیرقانونی استخراج در نقاط مختلف کشور به گوش می رسد، اما در حال حاضر، استخراج رمزارزها در کشور تنها منوط به مجوز رسمی از وزارت صنعت، معدن و تجارت است.

بولیوی

در بولیوی ممنوعیت استفاده از بیت کوین از سال ۲۰۱۴ در جریان است. بانک مرکزی این کشور با صدور یک قطعنامه استفاده از هر رمزارزی که به وسیله یک کشور یا منطقه اقتصادی صادر نشده باشد را کاملا ممنوع اعلام کرد.

ترکیه

با کاهش بی سابقه ارزش لیر و همینطور رکود اقتصادی در ترکیه، بسیاری از شهروندان این کشور به سرمایه گذاری در رمزارزها روی آوردند. اما دولت ترکیه خیلی زود وارد ماجرا شد و در آوریل ۲۰۲۲ بود که بانک مرکزی این کشور مبادله مستقیم و غیرمستقیم رمزارزها از جمله بیتکوین در ازای کالا یا خدمات را کاملا ممنوع اعلام کرد. رجب طیب اردوغان، رئیس ‌جمهور ترکیه حتی پا را از این هم فراتر گذاشت و تمام معاملات رمزارزها را به فهرست «تجارت هایی مشمول مقررات وضع شده برای مقابله با تأمین مالی ترورسیم و پولشویی» افزود. دولت ترکیه همچنین اعلام کرد، به دلیل پرخطر بودن پرداخت با رمزارزها تصمیم به ممنوعیت کامل تراکنش های رمزنگاری شده گرفته است.

چین یکی از کشورهایی است که طی سال های اخیر، خصمانه ترین رابطه را با بیتکوین و سایر رمزارزها داشته است. این کشور در طی سال ۲۰۲۱ مراحل قانونی را برای سرکوب هرچه بیشتر رمزارزها پیمود. مسئولان کشور چین بارها به شهروندان خود هشدار داده اند از بازار ارزهای مجازی به دور مانده و استخراج ارز مجازی هم در این کشور همواره با فشارهای زیادی مواجه بوده است. یین یوپینگ، معاون دفتر حمایت از حقوق مصرف ‌کنندگان مالی بانک خلق چین، اواسط تابستان سال گذشته از ارزهای مجازی به عنوان «دارایی هایی آمیخته با سفته بازی» یاد کرد و به مردم هشدار داد: «جدا مراقب جیب های خود باشند.»

چین یکی از کشورهایی است که خصمانه ترین قوانین را بر ضد بیتکوین و سایر رمزارزها به تصویب رسانده است

تلاش دولت چین برای تضعیف هر چه بیشتر بیتکوین- ارز غیرمتمرکزی خارج از دایره کنترل دولت ها و موسسات مالی- یکی از راهکارهای مقامات چینی برای رواج ارز مجازی دولتی خود مبتنی بر یوآن بوده است. در واقع، بانک خلق چین تلاش می کند تا خود را به عنوان نخستین بانک مرکزی جهان معرفی کند که صاحب یک رمزارز می شود. با وجودی که رمزارز چینی ها روی کاغذ فرق چندانی با سایر ارزهای دیجیتال ندارد، اما یک اصل کلی رمزارزها که ناشناسی است را زیرپا می گذارد و پای نهادهای نظارتی را به دارایی های مجازی شهروندان بازی می کند. همانطور که از مدت ها قبل انتظار می رفت، دولت چین سرانجام روز ۲۴ سپتامبر ۲۰۲۱ (۲ مهر ۱۴۰۰) میخ آخر را به تابوت رمزارزها کوبید و هرگونه تراکنش رمزارزها در این کشور را ممنوع اعلام کرد.

با وجود تلاش های مضاعف مقامات کشور عراق برای جلوگیری از رمزارزها، محبوبیت ارزهای دیجیتال در این کشور هم به شدت بالا بوده است. اما دولت عراق از پا ننشسته و در سال ۲۰۱۷ بانک مرکزی این کشور در بیانیه ای از ممنوعیت رمزارزها خبر داد. این مصوبه از آن زمان تا به حال همچنان اجرا می شود. اوایل سال ۲۰۲۱ هم در اقلیم کردستان قوانین مشابهی برای ممنوعیت فعالیت صرافی ها و کارگزاری های رمزارز به تصویب رسید.

کلمبیا

کلمبیا یکی دیگر از کشورهای دنیا است که در آن بانک ها حق ندارند، هر گونه مبادله رمزارزها به خصوص بیتکوین را تسهیل کنند. اداره نظارت مالی کلمبیا در سال ۲۰۱۴ هشدار داد، ممکن است از مدیریت هر گونه سرمایه گذاری، نگهداری یا معاملات بانکی برای ارزهای مجازی خودداری کند.

کوزوو

کشور کوزوو یکی از کشورهایی است که در آن تجارت رمزارزها همچنان آزاد است،‌ اما به دلیل بحران انرژی در این کشور، از اوایل سال ۲۰۲۱ قوانینی برای ممنوعیت استخراج ارزهای مجازی به تصویب رسید. کوزوو که از سال ۲۰۰۸ از صربستان اعلام استقلال کرده، در سال های اخیر با بحران برق مواجه شده و مقامات این کشور به دنبال اجرای طرح های مختلفی برای صرفه جویی در مصرف برق هستند. آرتان رضوانولی، وزیر اقتصاد کوزوو در همین رابطه در اوایل ۲۰۲۱ از ممنوعیت طولانی مدت استخراج رمزارزها برای جلوگیری از اتلاف برق خبر داد. در حال حاضر، در پی غیرقانونی اعلام شدن استخراج رمزارز در کوزوو، پلیس وظیفه توقیف و کشف و ضبط لوازم استخراج رمزارز و تعطیلی مزارع را برعهده دارد.

دارالافتاء مصر که مسئول اصلی فتاوی و بالاترین نهاد مشورتی اسلامی این کشور به حساب می آید، در سال ۲۰۱۸ فتوا به حرام بودن تراکنش های بیتکوین داد. هر چند این فتوای مذهبی هیچ الزام قانونی نداشت، اما نهایتا در سپتامبر ۲۰۲۰ اوضاع بیتکوین و سایر رمزارزها در مصر وخیم تر شد و دولت اعلام کرد، هرگونه معامله و تبلیغ ارزهای مجازی در این کشور بدون مجوز بانک مرکزی کاملا ممنوع است.

مقدونیه شمالی

مقدونیه شمالی تنها کشور اروپایی است که تا به حال قانون رسمی برای ممنوعیت هر کدام از ارزهای رمزنگاری شده به تصویب رسانده است. در مقدونیه شمالی استفاده از تمام ارزهای مجازی مانند بیتکوین، اتریوم و غیره کاملا ممنوع بوده و مجازات های سنگینی برای خاطیان در نظر گرفته شده است.

هند یکی دیگر از کشورهای آسیایی است که رابطه خوبی با ارزهای مجازی ندارد. دولت هند در نوامبر ۲۰۲۱ (آذر ۱۴۰۰) اعلام کرد که تصمیم دارد یک رمزارز با پشتوانه بانک مرکزی کشور راه اندازی کند. به همین ترتیب،‌ همانطور که پیش تر انتظار می رفت، سایر ارزهای مجازی در هند کاملا ممنوع اعلام شدند. این اولین اقدام جدی دولت هند برای محدودیت یا ممنوعیت ارزهای مجازی نبود. دولت این کشور چند ماه قبل از آن هم اقدامات جدی را برای جرم انگاری مالکیت، استخراج و داد و ستد رمزارزها دنبال کرده بود. نارندرا مودی، نخست وزیر هند بارها از استفاده از رمزارزها در فعالیت های مجرمانه انتقاد کرده و حتی در یکی از سخنرانی های خود گفت: «در صورتی که ارزهای دیجیتال در دستان اشتباهی قرار گیرد، می تواند جوانان را به تباهی بکشاند.»

روسیه

روسیه یکی دیگر از کشورها است که روابط پیچیده ای با رمزارزها دارد. رابطه تا پیش از این پیچیده دولت روسیه با ارزهای مجازی با حمله این کشور به اوکراین حتی از قبل هم پیچیده تر شد. تا پیش از این، رمزارزها در کشور روسیه کاملا غیرقانونی بودند، اما اکنون با توجه به فشار مضاعف تحریم های اقتصادی بر روسیه، بسیاری از لزوم به کارگیری رمزارزها برای دور زدن تحریم ها خبر می دهند.

فشار مضاعف تحریم های اقتصادی بر روسیه به خصوص پس از حمله به اوکراین، مقامات این کشور را به فکر استفاده از رمزارزها برای دور زدن تحریم ها انداخته است

دولت روسیه در بهار ۲۰۲۰ مصوبه ای را به تصویب رسانده بود که رمزارزها را مانند سایر دارایی ها مشمول مالیات می دانست. این مصوبه نهایتا در ژانویه سال ۲۰۲۲ اجرایی شد. در همین حال، کارمندان دولت روسیه هر داشتن هرگونه دارایی رمزنگاری شده منع شدند. ولادیمیر پوتین، رئیس‌ جمهور روسیه هم بارها رمزارزها را با فعالیت های مجرمانه مرتبط دانسته بود. در همین حال، دادستان کل روسیه در تابستان ۲۰۲۱ اعلام کرد، حق مصادره رمزارزهایی که به عنوان رشوه به کار رفته اند برای دولت محفوظ است. با وجود تمام گزارش ها و خبرهای ضد و نقیض حالا از روسیه زمزمه هایی از پذیرفتن رسمی رمزارزها و حتی استفاده از منابع طبیعی برای استخراح بیتکوین به گوش می رسد.

بانک مرکزی کشور نپال از اواسط سال ۲۰۱۷ بیتکوین را غیرقانونی اعلام کرده است. در سال های اخیر هم هیچ گونه تغییری در این قانون به وجود نیامده و همچنان شهروندان نپالی حق نگهداری و معامله بیتکوین و سایر رمزارزها را ندارند.

ویتنام

ویتنام وضعیت حقوقی بیت کوین هم از جمله کشورهایی با قوانین خصمانه در قبال رمزارزها است. بانک مرکزی ویتنام در همین رابطه استفاده از بیتکوین و سایر رمزارزها به عنوان یکی از روش های پرداخت را کاملا ممنوع اعلام کرد. به این ترتیب، استفاده از رمزارزها در پرداخت ها در این کشور مشمول جریمه هایی از ۱۵۰ میلیون (۶٫۵۰۰ یورو) تا ۲۰۰ میلیون دونگ (۷٫۴۴۵ یورو) است. جالب اینکه، بانک مرکزی ویتنام تجارت بیتکوین و نگهداری از آن را به عنوان دارایی برای شهروندان خود منع نکرده است.

قوانین استخراج بیت کوین چگونه است؟

احتمالاً برای تمام افرادی که قصد سرمایه گذاری در بازار ارز دیجیتال را داشتند این سؤال پیش آمده که آیا استخراج بیت کوین و سایر رمز ارزها قانونی است؟ قانونی شناخته شدن ارزهای دیجیتال در کشورهای مختلف کاملاً متفاوت است. قوانین استخراج در هر کشور با توجه به دولت آن ممکن است متفاوت باشد. همچنین این دولت‌ها هستند که میزان محدودیت خرید و فروش و استخراج ارزهای دیجیتال را مشخص می‌کنند.

قوانین استخراج در هر کشور مشخص می‌کند که ارز دیجیتال مورد نظر می‌تواند در آن کشور به عنوان پول شناخته شود یا خیر. در حال حاضر بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال در برخی کشورها به عنوان پول رسمی شناخته شده‌اند و برخی دیگر آن را ممنوع کرده‌اند؛ اما در بسیاری از نقاط جهان به عنوان یک واحد باارزش از آن یاد می‌شود. در ادامه‌ی این مطلب به بررسی قوانین خرید و فروش بیت کوین در ایران و سایر نقاط جهان می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

وضعیت حقوقی بیت کوین

اگر بیت کوین یا سایر رمز ارزها در کشوری به عنوان پول شناخته شوند به دنبال خود آثار حقوقی متعددی بر جای خواهند گذاشت. هنگامی که دولت قوانین استخراج را مشخص می‌کند، محدوده مجاز فعالیت در زمینه خرید و فروش بیت کوین برای فعالان در این زمینه نیز مشخص می‌شود.

برای مثال بیت کوین و استخراج آن در کشورهایی مثل ژاپن، آمریکا، بریتانیا و اکثر کشورهای توسعه یافته قانونی است. اما خب در مقابل در بسیاری از بازارهای نوظهور، قوانین استخراج برای ارزهای دیجیتال کمی متفاوت خواهد بود. مثلاً کشور چین معاملات بیت کوین را تا حد زیادی محدود کرد، اما به طور کلی آن را غیر قانونی اعلام نکرد. البته همین اواخر اخباری مبنی بر پذیرش بیت کوین توسط دولت چین به گوش رسید. همچنین کشور هند بانک‌های خود را از خرید و فروش بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال منع کرد اما باز هم قوانین استخراج را برای فعالین این حوزه به شکل واضحی مشخص نکرد.

با توجه به مثال‌های بالا قطعاً متوجه شده‌اید که قوانین استخراج بیت کوین و دیگر رمز ارزها در نقاط مختلف جهان و با توجه به دولت‌های مختلف کاملاً متفاوت است. در بسیاری از نقاط جهان که بیت کوین و استخراج آن قانونی است با آن مانند سایر اموال و دارایی‌ها برخورد می‌شود. به طور مثال می‌توان به قانون مالیات منطقه‌ای اشاره کرد. در مقاصد و زمینه‌های مالیاتی با بیت کوین به جای ارز مانند یک ملک رفتار می‌کنند.

در بیان قوانین استخراج خوب است به این نکته هم اشاره کنیم که عواملی مثل سختی شبکه هستند که باعث جلوگیری از تورم و تولید بی رویه رمز ارزها می‌شوند. سختی شبکه در واقع یک عامل اندازه گیری است که در پروسه‌ی استخراج بیت کوین مورد استفاده قرار می‌گیرد.

قوانین مالیاتی بیت کوین و سایر رمز ارزها

IRS در ایالات متحده آمریکا در طی چند سال اخیر علاقه‌ی زیادی به بیت کوین و معاملات مربوط به آن پیدا کرده است. لذا در سال ۲۰۱۴ این آژانس اطلاعیه‌ای درباره قوانین استخراج بیت کوین و مسائل مالیاتی مربوط به آن صادر کرد. در این اطلاعیه از عبارت ارز مجازی به جای رمز ارز استفاده شده است. لازم به ذکر است که در این اطلاعیه که در سال ۲۰۲۰ آپدیت شد، سؤالی مطرح شد که مالیات دهندگان را مجبور کرد تا در صورت انجام هرگونه معامله با ارزهای دیجیتال آن را اعلام کنند.

سؤالی که در این اطلاعیه در راستای بیان قوانین استخراج و مسائل مالیاتی پرسیده شد این گونه بود: «آیا شما هر گونه معامله‌ای اعم از خرید، فروش، ارسال یا مبادله ارز دیجیتال را انجام داده و از انجام آن بهره مالی برده‌اید؟»

تفسیر رنگ‌ها در نقشه بالا:

رنگ سبز: بیت کوین قانونی است (و یا منع قانونی ندارد).

رنگ زرد: در استفاده از بیت کوین برخی محدودیت‌های قانونی وجود دارد.

رنگ صورتی: بیت کوین مستقیماً ممنوع نیست.

رنگ قرمز: بیت کوین ممنوع است.

قبل از این که در مورد وضعیت قانونی خرید و فروش بیت کوین در ایران صحبت کنیم، اجازه دهید رویکرد برخی کشورهای دیگر را در این زمینه بررسی کنیم.

۱. ایالات متحده آمریکا

ارز دیجیتال همواره مورد توجه دولت فدرال و دولت‌های محلی ایالات متحده بوده است. علاوه بر این کمیته­‌های زیادی به دنبال قانون گذاری در عرصه ارز دیجیتال و خرید و فروش بیت کوین بوده ­اند. دو کمیته بسیار مهم و فعال در این حوزه عبارتند از:

۱- کمیته بورس و اوراق بهادار

۲- کمیته کالا و تجارت

البته باید توجه داشت هنوز هم تمام قوانین در سطح ایالتی یکسان نیست. برخی از اقدامات انجام شده در ایالت‌ها به شرح زیر است:

۱- در ایالات وایومینگ ارزهای دیجیتال معاف از پرداخت هرگونه مالیاتی هستند.

۲- در ایالات آریزونا مردم می‌توانند مالیات خود را به صورت ارزهای دیجیتال پرداخت کنند.

۳- در ایالات جورجیا نیز پرداخت مالیات به صورت بیت کوین امکان پذیر است.

در حالت کلی، خرید و فروش بیت کوین و سایر رمزارزها از طرف دولت آمریکا قانونی اعلام شده است.

شاید برای شما این سوال مطرح شود با توجه به این که بیت کوین یک رقیب جدی و بسیار سر سخت برای سیاست پولی ایالات آمریکا به شمار می‌­رود، چرا آمریکا خرید و فروش بیت کوین را ممنوع نمی‌­کند؟

بهترین پاسخ برای این پرسش این جمله «بیل بار هیت» مدیر عامل Abra Wallet (یکی از کیف پول­‌های محبوب ارز دیجیتال) است:

شما نمی‌­توانید مردم را از نگهداری صفر و یک بر روی یک ابزار در جیبشان باز دارید.

۲. کانادا

کانادا امکان استفاده از ارزهای دیجیتال و خرید و فروش بیت کوین از جمله ارزهای رمزپایه را فراهم کرده است. اما، ارزهای رمزپایه در کانادا مناقصه قانونی محسوب نمی \‌شوند. قوانین و مقررات مالیاتی کانادا از جمله قانون مالیات بر درآمد، برای معاملات ارزهای دیجیتال اعمال می‌شود. آژانس درآمدی کانادا، کریپتوکارنسی را به عنوان یک کالا توصیف کرده و اظهار داشته است که استفاده از کریپتوکارنسی برای پرداخت کالاها یا خدمات باید به عنوان یک معامله تجاری در نظر گرفته شود.

۳. مکزیک

در حال حاضر، قانون کشور مکزیک محدودیت‌هایی در استفاده از ارزهای دیجیتال اعمال کرده است. اما بانک مکزیک اظهار داشته است که به کریپتوکارنسی اجازه می‌دهد تا به عنوان یک وسیله پرداخت مورد استفاده قرار بگیرد. بنابراین، مکزیکی‌ها مجاز به خرید و فروش بیت کوین هستند.

۴. انگلیس

مقامات انگلیس تا به امروز رویکردی لیبرال و عملگرا نسبت به ارزهای دیجیتال وضعیت حقوقی بیت کوین اتخاذ کرده‌اند. خرید و فروش بیت کوین در این کشور مجاز بوده و قوانین آن مانند یک ارز خارجی تعریف شده است.

۵. روسیه

بنابر گزارش­ ها، روسیه قانون حقوق دیجیتال جدیدی را تصویب کرده است که قراردادهای هوشمند و ارزهای دیجیتال را دربر می‌گیرد. یکی از پایگاه‌های خبری روسیه گزارش داده است که این قانون به مرحله اجرا گذاشته شده است. به این ترتیب، حقوق ارز دیجیتال اکنون به عنوان دارایی در قانون مدنی روسیه دیده می‌شود و تحت نظارت قانون مدنی قرار می­‌گیرد.

۶. هند

در حال حاضر، ارز دیجیتال در هند ممنوع نیست، اما می ­توان گفت هند چندان راغب به خرید و فروش بیت کوین و یا استفاده از ارزهای دیجیتال نیست. زیرا علی رغم اینکه هیچ قانونی در هند مبنی بر ممنوعیت استخراج و معامله بیت کوین وجود ندارد، اما بانک­ ها مجوز معامله ارز دیجیتال را ندارند.

۷. ژاپن

ژاپن یکی از کشورهایی است که در حوزه ارز دیجیتال پیشرفت ‌های بسیار زیادی داشته و حتی ارز دیجیتال را به عنوان پول رایج به رسمیت شناخته است. بیشتر تحلیلگران اقتصادی علت قانونی کردن خرید و فروش بیت کوین و فناوری بلاکچین توسط دولت ژاپن را افزایش رونق اقتصادی این کشور می‌دانند.

۸. چین

استفاده از رمزارزها و خرید و فروش بیت کوین برای موسسات مالی کشور چین ممنوع است، اما معامله ارزهای دیجیتال برای افراد حقیقی بلامانع است. بانک مرکزی چین در سال ۲۰۱۴ یک تیم تحقیقاتی را برای تحقیق در مورد راه اندازی ارز دیجیتال خود به ­منظور کاهش هزینه های گردش پول سنتی و کنترل بیشتر سیاست گذاران بر عرضه پول تشکیل داد. البته در تاریخ ۱۳ می ۲۰۲۲ اخباری مبنی بر پذیرش بیت کوین توسط دولت چین منتشر شد. حالا باید دید تصمیم نهایی و قطعی این حکومت چیست.

سایر مسائل حقوقی و نظارتی و قوانین استخراج

بیت کوین در یک فضای غیر متمرکز ارائه می‌شود؛ بنابراین هیچ مرجع صدور متمرکزی برای آن وجود ندارد. در واقع انجام تراکنش‌های بیت کوین بدون ثبت هیچ گونه اطلاعاتی از کاربران انجام می‌شود و همین موضوع بود که باعث سوءاستفاده از این سیستم برای انجام فعالیت‌های غیر قانونی شد.

مخصوصاً در سال‌های اولیه ارائه بیت کوین که به عنوان یک سیستم ناشناخته مشغول به کار بود بسیاری از قاچاقچیان مواد مخدر معاملات غیر قانونی خود را از این طریق انجام می‌دادند. برای مثال تعداد زیادی معامله غیر قانونی در سیلک رود (Silk Road) بدون توجه به قوانین استخراج ارز دیجیتال انجام می‌شد که در سال ۲۰۱۳ توسط اف بی آی تعطیل شد.

با توجه به اتفاقاتی که در سال‌های گذشته افتاد، امروزه قوانین استخراج برای بیت کوین تا حدودی مشخص‌تر و محدودتر شده است. به عبارت دیگر بیت کوین یک رکورد عمومی از تمام تراکنش‌ها تهیه می‌کند و به همین دلیل است که فعالیت‌های غیر قانونی در حال دور شدن از بیت کوین هستند. با تمام این موارد بیت کوین هنوز از نظر بسیاری از فعالان و متخصصین ارزها دیجیتال، یکی از بهترین رمز ارزها برای استخراج است.

قوانین استخراج ارز دیجیتال در وضعیت حقوقی بیت کوین ایران

به طور کلی ایران نسبت به سایر کشورهای اروپایی و کلاً کشورهای توسعه یافته در زمینه‌های دیجیتالی و تکنولوژی کمی دست‌وپا بسته‌تر حرکت می‌کند. در واقع کشور ایران جزو کشورهای در حال توسعه محسوب می‌شود. به همین دلیل است که بیت کوین و سایر رمز ارزها در ایران هنوز به رسمیت شناخته نشده‌اند و بسیاری از افراد سرمایه دار، برای سرمایه گذاری در این زمینه ریسک نمی‌کنند. گرچه معاملات ارزهای دیجیتال ممنوع و غیرقانونی نیست.قوانین استخراج ارز دیجیتال در ایران به مسائل خاصی بستگی دارد. مثلاً اولین نکته تأثیرگذار، طرز استفاده کاربران از ارز دیجیتال است. دلیل این امر هم این است که قانون مشخص و واضحی در رابطه با این موضوع در کشور وضع نشده است و به عبارتی قوانین استخراج در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. لذا برای اطلاعات بیشتر می‌توانید صحبت‌های وزیر ارتباطات در خصوص ماینینگ را مطالعه کنید.

لازم به یادآوری است که خرید و فروش بیت کوین و سایر رمز ارزها برای افراد و کاربران حقیقی کاملاً بلا مانع است. این جمله به این معنا است که قوانین استخراج در ایران هیچ منعی قانونی برای افرادی که به تنهایی و کاملاً شخصی قصد سرمایه گذاری در این زمینه را دارند وجود نخواهد داشت. اما اگر این خرید و فروش به هدف راه اندازی یک کسب و کار بزرگ باشد، ممکن است قوانین استخراج درباره آن کمی متفاوت باشد.

با این وجود از آنجایی که برای انجام معاملات با ارزهای دیجیتال در ایران هیچ مجازاتی در نظر گرفته نشده؛ بنابراین نمی‌توان این عمل را یک جرم تلقی کرد. اما این موضوع هم تا زمانی قابل استناد است که در معاملات ارز دیجیتال و خرید و فروش بیت کوین، مرتکب اعمال غیر قانونی دیگری مثل پول‌شویی و … نشوید.

مجوز انجام فعالیت‌های مربوط به ارز دیجیتال در ایران

همان‌طور که قوانین استخراج در ایران برای خرید و فروش بیت کوین هیچ گونه منعی صادر نکرده، هیچ گونه مجوزی هم برای تأسیس صرافی‌های ارز دیجیتال صادر نکرده است. لذا تمام صرافی‌های فعالی که در ایران وجود دارند بدون مجوز قانونی مشغول به کار هستند و با توجه به تعدد آن‌ها باید هنگام انتخاب صرافی مورد نظر با دقت و توجه خاصی این کار را انجام دهید.

نکته‌ی مهمی که درباره قوانین استخراج در ایران وجود دارد این است که مجوز استخراج باید توسط وزارت صنعت صادر شود. در توضیح این عبارت باید اینگونه گفت که درست است که خود عمل استخراج ارز دیجیتال در ایران عملی غیر قانونی نیست، اما با توجه به امکانات و میزان انرژی برقی که در حین آن استفاده می‌شود، سازمان برق امکان شکایت را دارد.

• وضعیت قانونی خرید و فروش بیت کوین در کشور شفاف نیست و مجوز خاصی برای آن صادر نشده است. اما خرید و فروش بیتکوین توسط مردم، جرم شناخته نمی‌شود.
• بانک‌ها، صرافی ها و موسسات مالی نمی‌توانند به حوزه ارزهای دیجیتال وارد شوند و معامله بیت کوین برای بانک‌ها و موسسات مالی ممنوع است.
• ماینینگ یا استخراج بیت کوین در کشور قانونی است اما باید از وزارت صمت مجوز اخذ شود.
• جهت واردات تجهیزات استخراج به کشور، باید از وزارت صمت مجوز دریافت شود. برای این کالاها، ردیف کالا مشخص شده است.

تجارت و دستاوردهای کوتاه مدت و بلند مدت به کمک ارز دیجیتال

برای شروع در پرداختن به این موضوع و فهم بهتر قوانین استخراج و بررسی نکات مهم آن به یک مثال اشاره می‌کنیم. فرض کنید که شما سهام یک شرکت را خریداری کرده‌اید. پس از گذشت مدت زمانی از این خرید شروع به ردیابی ارزش سهام خود می‌کنید تا متوجه شوید چه زمانی بهتر است آن را بفروشید و به پول تبدیل کنید.

حال تصور کنید که شما در یک تاریخ مشخص بیت کوین را با ارزش ۳۰ هزار دلار خریداری کرده‌اید و پس از گذشت مدت زمانی مشخص آن را با ارزش ۵۰ هزار وضعیت حقوقی بیت کوین دلار خواهید فروخت. در این صورت است که شما چیزی حدود ۲۰ هزار دلار سود کرده‌اید. لازم به ذکر است که در قوانین استخراج ارز دیجیتال و نکات مربوط به آن اینگونه آمده است که اگر یک ارز دیجیتال را به مدت یک سال یا کمتر نگهداری کنید، آنگاه مشمول نرخ سود سرمایه کوتاه مدت خواهید شد. این نرخ بین ۰ تا ۳۷ درصد می‌تواند متفاوت باشد.

اکنون که بعد از بیان قوانین استخراج و بررسی نکات مربوط به آن، بحث سود در خرید فروش ارز دیجیتال به میان آمد خوب است به این نکته هم اشاره کنیم که به این عمل معامله ارزهای دیجیتال ترید کردن می‌گویند.

تفاوت ترید و استخراج رمز ارزها

افرادی که به عنوان کاربر مشغول کار با ارزهای دیجیتال هستند ممکن است علاقه‌مند به استخراج ارزهای دیجیتال شوند که در این صورت داشتن اطلاعات کافی از قوانین استخراج در سراسر جهان برای آن‌ها امری الزامی خواهد بود. اما برخی دیگر ممکن است علاقه‌مند به خرید و فروش یا معامله ارزهای دیجیتال موجود باشند. در این صورت عمل ترید کردن را انجام می‌دهند. اما ترید یا استخراج ارز دیجیتال؛ کدام گزینه بهتر است؟ پاسخ به این سؤال باید با توجه به توانایی‌ها و امکانات فرد مورد نظر و نوع ارز دیجیتال انتخابی او داده شود.

استخراج بیت کوین؛ کاری نه چندان آسان برای کسب ثروت

ما سعی کردیم در این مقاله به بررسی کامل قوانین استخراج بیت کوین و به طور کلی قوانین استخراج ارز دیجیتال در سراسر جهان بپردازیم. برای انجام فعالیت درست در این زمینه علاوه بر داشتن مهارت، استعداد، امکانات و وقت کافی، باید از قوانین مهم آن نیز آگاه باشید. استخراج بیت کوین با دریافت مجوزهای لازم از وزارت صمت، فعالیتی قانونی است که شما را به ثروت می‌رساند، اما حتما توجه داشته باشید که مراحل قانونی را طی کنید.

در جهان و به خصوص کشورهای توسعه یافته‌ای مثل آمریکا، ژاپن و … انجام فعالیت‌های مربوط به ارز دیجیتال و استخراج آن قانونی بوده و هیچ گونه منعی ندارد.

استخراج ارز دیجیتال در ایران از سوی قانون منع و مجازاتی ندارد، اما به طور رسمی قانونی هم اعلام نشده است. برای استخراج رمز ارز در ایران باید از وزارت صنعت مجوز دریافت شود. مهمترین موضوع این است که ماینترها نباید قاچاقی باشند.

در کشوری مثل آمریکا به عنوان یک کشور توسعه یافته که از بیت کوین برای انجام بسیاری از معاملات خود استفاده می‌کند، مالیاتی برای ارزهای دیجیتال در نظر گرفته شده است.

بررسی وضعیت فقهی و حقوقی بیت کوین

بیت کوین یکی از واقعیت‌ های عصر حاضر است که در کنار فرصت‌ ها، تهدیدها و مخاطراتی را برای سیستم اقتصادی کشورها به همراه دارد. در حال حاضر بیت کوین به عنوان پرکاربردترین و با ارزش‌ترین پول مجازی در دنیای واقعی است. بیت کوین که در واقع یک نوآوری اینترنتی با کارکردهای مشابه «پول بی‌پشتوانه» یا پول حکومتی است؛ یک وسیله برای نقل و انتقال یا ذخیره ارزش با ماهیت غیر متمرکز محسوب می گردد که به سرعت در فضای مجازی فراگیر شده‌ و به کاربران این امکان را می‌دهد بدون هیچ واسطه‌ای تمامی مراحل انتشار، پردازش و معاملات را انجام دهند. مباحث بسیاری در مورد ماهیت بیت کوین وجود دارد؛ آیا واقعاً بیت کوین را می‌توان به عنوان یک ارز، سرمایه یا کالا در نظر گرفت. روند گسترش استقبال از بیت کوین باعث گردیده بررسی ابعاد بیت کوین و استفاده آن در سیستم اقتصادی در دستور کار مراکز وضعیت حقوقی بیت کوین پژوهشی، مراکز فقهی، مجالس قانونگذاری و بانک‌های مرکزی بسیاری از کشورهای جهان قرار گیرد که ایران هم از این قاعده مستثنی نیست.
بسیاری از صاحب نظران معتقدند بیت کوین می تواند کارکردهای مشخصی را که پول سنتی و پول الکترونیک در اقتصاد بر عهده دارد را در دنیای حقیقی ایفا نماید و به نظر می رسد حتی با قوانین شریعت و اصول اسلامی مغایرت ندارد، بنابراین به عنوان پول مجازی( ارز دیجیتال) پذیرفته شده، لکن با مسائل و چالش هایی در این-خصوص مواجه است که باید با وضع قوانین مناسب و نظارت دقیق، وسیله‌ای قابل اتکاء و اعتماد در مبادلات شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Jurisprudential and law Investigation into Bitcoins

نویسندگان [English]

• mohamad roshan 1
• Mostafa Mozafari 2
• Hanieh Mirzayi 3

Bitcoin, one of the realities is the economic system in contemporaneously, which, despite the opportunities, threats and risks it poses to the economic system of countries. At the moment, Bitcoin be considered, as the most used and most valuable virtual currency in the real world. Bitcoin is actually an internet innovation and with similar functions of paperless money or government money, a tool for transferring or storing value is considered with a decentralized nature, which has become widespread in the cyberspace and allows users to do so the entire process of publishing, processing and deals is made by users' networks and without any intermediary. There are many discussions about the nature of bitcoin. Indeed, bitcoin can be considered as a currency, capital or commodity? Extending the welcome to bitcoin has made it possible to examine Bitcoin's various dimensions and its use in the economic system on the agenda of research centers, jurisprudence centers, legislative assembly and central banks وضعیت حقوقی بیت کوین of many countries of the world That Iran is no exception.
A look on the Bitcoin studies indicate that many experts believe Bitcoin can head certain functions in the real world that traditional cash and e-money play in the economy .Therefore, it does not contradict with Sharia law and Islamic principles, so as virtual currency accepted But the problems and challenges faced in this regard That must be The reliability and confidence in the exchanges by setting proper rules and strict monitoring

کلیدواژه‌ها [English]

• Virtual Money
• bitcoin
• Digital currency
• Government funds

مراجع

5- سلطانی، محمد، ماهیت حقوقی پرداخت در پول الکترونیک، پژوهشنامه حقوق اسلامی،سال شانزدهم،بهار و تابستان 94،ص79-120.

6- سلیمانی پور، محمد مهدی، بررسی فقهی پول مجازی، فصلنامه علمی-پژوهشی تحقیقات مالی اسلامی، سال ششم، شماره دوم، بهار و تابستان 1396، صص167-197.

7- سید حسینی، میر میثم ، بیت کوین نخستین پول مجازی، ماهنامه بازار سرمایه ایران، شماره 114 و115، صص84-88.

10- عبدالستار ابوغده، النقود الرقمیة الرؤیة الشرعیة والآثار الاقتصادیة، موتمر الدوحه الرابع للمال الاسلامی، 2018.

12- گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، سیاستگذاری کشورهای آمریکا،چین و آلمان در زمینه ابزارهای مالی دیجیتالی جدید مانند بیت ­کوین. شماره 28013691.

13- گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، بیت کوین ابزاری نوین در نظام پرداخت های الکترونیکی،شماره 13617،اردیبهشت ماه 1393

17- موسوی بجنوردی، سید محمد، نظرخواهی از وضعیت حقوقی بیت کوین فقها پیرامون مسایل فقهی و حقوقی ناشی از کاهش ارزش پول، تهران، مجله رهنمون،شماره 6، 1372 .

20- Brito and Andrea Castillo . and Spencer E. Ante, “Bitcoin Startups Begin to Attract. Real Cash,” Wall Street Journal, May 8, 2013

21- Charles W.Evans , Bitcoin in Islamic Banking and Finance, Journal of Islamic Banking and Finance, June 2015, Vol. 3, No. 1, pp. 1-11

22- Elwell & Murphy, 2013 Bitcoin: Questions, Answers, and Analysis of Legal Issues, Congressional Research Service Report (20 December).

23- Fletcher, Justin, "Currency In Transition: An Ethnographic Inquiry Of Bitcoin Adherents" (2013), Electronic Theses and Dissertations.

24- Rahn , Richard, "The End of Money &The Stuggle For Financial Privacy",Seattle ,Discovery Institute Press, 1999.

25- Sifers, R. (1997). Regulating Electronic Money in Small-Value Payment. 49Federal Communication Law Journal , 708.

احکام قضایی بیت کوین در قانون ایران

بیت‌کوین در قانون ایران : گسترش روزافزون فناوری‌های جدید ، زندگی انسانها را شدیدا تحت تاثیر قرار داده است . از مهم ترین این اثرات، ایجاد ابزارهای نوین برای انجام معاملات و پرداخت است .یکی از این ابزارهای بدیع و ظاهرا عجیب ، بیت کوین میباشد. مبنای ایجاد این ابزار یک بازی ریاضی یا محاسباتی بوده که در واقع از هیچ ساخته شده است و به عبارتی در ایجاد آن علم حقوق و اقتصاد نقشی نداشته است .

بیت کوین ابزاری است که اعتباری به افراد میدهد تا بتوانند به وسیله آن خرید انجام داده و به جای پول از آن برای ایفای تعهدات خویش استفاده نمایند. بیت کوین چیزی فراتر از یک کالای دیجیتال یا یک مال بوده و نقل و انتقال آن تابع نظام و سیستم خاصی می باشد که با سایر ارزهای خارجی نیز تفاوت دارد ولی به هر حال بیت کوین را باید پول الکترونیکی دانست تا بتوان بهتر با این پدیده نوظهور تعامل داشت و حقوق افراد را تضمین کرد. جایگاه این پدیده های مستحدثه نیز باید در علم حقوق نیز مورد تحلیل و بررسی قرارگرفته و ابعاد آن شفاف و روشن تر شده تا افرادی که از بیت‌کوین استفاده میکنند بتوانند از حمایت های قانونی نیز بهره‌مند شوند.

بیت کوین در قانون ایران

بیت کوین در گستره‌ی جرم‌شناسی

بیت کوین در قانون ایران : مطابق ماده ۲ قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 جمهوری اسلامی ایران ، هر فعل یا ترک فعل که مطابق قانون قابل مجازات یا مستلزم اقدامات تأمینی یا تربیتی باشد ، جرم محسوب میشود و هیچ امری را نمی‌توان‌ جرم دانست ؛ مگر آنکه به موجب قانون برای آن مجازات یا اقدامات تأمینی یا تربیتی تعیین شده باشد.

بنابراین به‌دلیل عدم وجود مجازات برای خریدوفروش ارزهای دیجیتال یا نگهداری بیت کوین ، نمی‌توان این اعمال را جرم دانست.
جرم نبودن استفاده از بیت کوین و نگهداری آن تنها در صورتی است که بیت کوین ابزار جرم دیگری نباشد یا قانون بالا دستی را نقض نکند. به‌عنوان مثال، از آنجایی که پول‌شویی جرم است، اگر با بیت کوین پول‌شویی یا هر فعالیت مجرمانه دیگر انجام شود، مشمول مجازات خواهد بود.

بیت‌کوین در سایر کشورهای جهان

برخی از دستگاه‌های وضعیت حقوقی بیت کوین قضایی مانند کشورهای آرژانتین و روسیه ، ارزهای خارجی را به شدت محدود و یا ممنوع کرده‌اند . بعضی دیگر از دستگاه‌های قضایی مانند تایلند ، ممکن است صدور گواهینامه برای بعضی موارد خاص مثلا صرافی‌های بیت‌کوینی را محدود کرده باشند.

قانونگذاران در دستگاه‌های قضایی کشورهای جهان ، در حال برداشتن گامهایی هستند تا برای افراد و کسب و کارها ، قوانینی برای پیوند این تکنولوژی جدید با یک سیستم مالی رسمی وتنظیم‌شده ، وضع نمایند.مثلا شبکه اجرای جرایم مالی که دفتری در وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا است ، راهنمای غیرالزام‌آوری منتشر کرده و در آن به تشریح چگونگی فعالیت‌های معین در خصوص ارزهای مجازی پرداخته است.

پرسش و پاسخ

آیا اگر جرمی در خصوص خرید و فروش و فعالیت های مربوط به بیت‌کوین و سایر ارزهای خارجی رخ دهد امکان پیگیری قانونی و طرح شکایت وجود دارد؟

امکان طرح هرگونه دعوا و شکایت در مورد خرید و فروش بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال در کشور ما وجود دارد.

آیا ردیابی و شناسایی کیف پول های دیجیتال از طرق قانونی امکانپذیر است؟

در صورتی که با روشهای ویژه ای امنیت و حریم خصوصی آنها افزایش نیافته باشد ردیابی این کیف پول ها نیز از طرق مختلف امکانپذیر است

دریافت مشاوره حقوقی

برای اینکه در زمینه ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین دچار مشکل نشوید توصیه میشود قبل از شروع به فعالیت حتما آموزش لازم را در این زمینه ببینید و از طریق سایت ها و کیف پول های معتبری که از امنیت آنها اطمینان دارید اقدام به فعالیت نمایید.

قوانین ارز دیجیتال در ایران

«رمز ارز» یا «ارز رمزنگاری شده» یک نوع ارز دیجیتال محسوب می شود که توسط تکنولوژی رمزنگاری، امنیت آن تضمین می گردد. «رمز ارز» (Cryptocurrency) نوعی ارز دیجیتال محسوب می شود که برای اشخاص، امکان انتقال ارزش در محیط دیجیتال را فراهم می نماید. توسط این ارزها در سطح بین‌الملل، امکان انجام فوری تراکنش‌ها فراهم می شود و به همین دلیل قوانین ارز دیجیتال در ایران وضع شده است تا پاسخ گوی موانع احتمالی آن باشد.

یک نفر در آسیا، با استفاده از ارزهای دیجیتال در کمترین زمان می‌تواند به شخصی در آمریکا ارز انتقال دهد. نخستین و مهم‌ترین مزیتی که ارزهای دیجیتال می توانند داشته باشند عبارتند از انتقال فوری پول و ثبت سریع معاملات و دومین مزیت ارزهای دیجیتال این است که به تجهیزات ساخت پول‌های فیزیکی در خصوص آن‌ها نیازی نیست.

قوانین استخراج رمزارزها و اخذ مجوز ماینینگ:

عملیات صدور مجوز بهره برداری ماینینگ برعهده وزارت صنعت، معدن و تجارت می باشد. از مواردی که در پروانه بهره برداری قید می شوند عبارتند از: شناسه کسب و کار، ثبت دبیرخانه، گواهی امضا دفترخانه، شرایط استخراج بیت کوین، فهرست فعالیت ها و پیش بینی سرمایه گذاری و ارزش دستگاه. اینکه جواز تاسیس، به نام چند شخص حقیقی یا حقوقی صادر گردد امکان پذیر نمی باشد.

شما می توانید با توجه به قوانین ارز دیجیتال در ایران در قالب ثبت شرکت مسئولیت محدود یا سهامی خاص جهت دریافت مجوز ماینینگ به نام شرکت، اقدام وضعیت حقوقی بیت کوین نمایید. براساس ماده 15 دستورالعمل صدور و بهره برداری رمزارزها قید شده که هنگامی پروانه بهره برداری از ماینینگ برای متقاضی صادر می شود که اقدامات لازم جهت ظرفیت سنجی محل و بازدید فنی توسط کارشناسان وزارت صنعت و سایر الزامات لازم صورت گرفته باشد. همچنین براساس ماده 17 باید از لحاظ رعایت الزامات زیست محیطی، بهداشت ایمنی و حرفه ای و حریق و … اقدامات لازم صورت پذیرد.

احکام قانونی مرتبط با بیتکوین

1) خرید و فروش بیت کوین:

بیتکوین، پول مجازی ای محسوب می شود که بر اصول رمزگذاری جهت معتبر نمودن تراکنش ها می باشد که فاقد سیستم کنترل کننده متمرکز است و بوسیله هیچ نهاد و یا سازمانی اداره نمی گردد. شما می توانید با عنوان یک کاربر جدید و بعد از نصب یک کیف پول بیتکوینی روی رایانه و یا گوشی همراهتان، نخستین آدرس بیتکوینی را تولید و جهت شروع کار با بیتکوین اقدام نمایید.

براساس اطلاعیه ی بانک مرکزی ایران در دی ماه سال 96، هر نوع استفاده، خرید و فروش ارزهای دیجیتال در موسسات مالی، بانک ها و صرافی هایی که دارای مجوز از بانک مرکزی هستند، رسما ممنوع اعلام شد. لازم به ذکر است این ممنوعیت در گذشته نیز وجود داشت ولی بخشنامه ای رسمی برای آن صادر نگردیده بود. بنابراین عملا بانکها و صرافی هایی که تحت نظر بانک مرکزی بودند، به طور رسمی منع گردیدند.
اما در چندسال گذشته با توجه به قوانین ارز دیجیتال در ایران با بر طرف شدن مقداری از موانع چند صرافی اقدام به گرفتن مجوز قانونی خرید و فروش ارز دیجیتال کرده اند.

2) بررسی وضعیت قانونی استخراج بیتکوین:

استخراج بیتکوین عبارت است از فرایندی که تراکنش ها تأیید می شوند و به متعاقبا به دفتر ثبت عمومی تحت عنوان زنجیره ی بلوکی اضافه می گردند و بدین ترتیب بیتکوین جدید در شبکه منتشر می گردد. در ایران، ماینینگ مستلزم دریافت مجوز قانونی و رسمی می باشد. چنانچه بدون اخذ مجوز قانونی، جهت استخراج رمز ارز اقدام نمایید، این امکان وجود دارد که کلیه اموال شما پلمپ و ضبط شوند. با افزایش قیمت رمز ارز ها (بیت کوین) از اواخر سال 2019 میلادی، اشتیاق ایرانیان به ماینینگ و معامله رمز ارزها افزایش پیدا کرد.

جهت استخراج رمز ارزها( کریپتو کارنسی ها)، وجود دستگاهی به نام ماینر لازم است تا عمل ماینینگ با اتصال به اینترنت، انجام شود. در برخی از کشورها، از جمله ایران، ماینینگ با دریافت مجوز، قانونی محسوب می شود. بنابراین با توجه به قوانین ارز دیجیتال در ایران جهت استخراج رمز ارز و دریافت برق و تجهیزات لازم، باید جهت اخذ مجوز بهره برداری ماینینگ اقدام نمایید. شما می توانید با دسترسی به اینترنت و سخت افزار مناسب، در فرآیند استخراج و به عنوان استخراج گر سهیم گردید.

3) جرم بودن استفاده از بیتکوین:

طبق ماده 2 قانون مجازات اسلامی : هر فعل یا ترک فعل که مطابق قانون قابل مجازات یا مستلزم اقدامات تأمینی یا تربیتی باشد، جرم محسوب می شود و هیچ امری را نمی‌توان‌ جرم دانست؛ مگر آنکه به موجب قانون برای آن مجازات یا اقدامات تأمینی یا تربیتی تعیین شده باشد. در نتیجه از آنجا که برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال و یا نگهداری بیتکوین، مجازاتی در قانون لحاظ نگردیده، نمی توان این اعمال را جرم محسوب نمود.

نکته ای که لازم به ذکر است عبارت است از اینکه استفاده از بیتکوین درصورتی جرم تلقی نمی شود که بیتکوین ابزار وقوع جرم دیگری واقع نگردیده باشد. برای نمونه پولشویی جرم محسوب و برای آن مجازات درنظر گرفته شده است، اما درصورتیکه بوسیله بیتکوین پولشویی و یا هر فعالیت مجرمانه دیگری مرتکب شوید، محکوم به مجازات خواهید شد.

جمع بندی:

قوانین ارز دیجیتال در ایران درخصوص بیتکوین ساکت است و بنابراین از این مورد می توان بلامانع بودن بیتکوین را تعبیر نمود. از آنجا که بانک مرکزی این پول مجازی را مورد رسمیت قرار نداده، در خارج از ایران کنترل می گردد. در حال حاضر و از آنجا که بیتکوین به هیچ دولت مرکزی و یا مقامی وابستگی ای ندارد لذا در بسیاری از کشورها منجمله ایران مورد حمایت نمی باشد. از آنچه که گفته شد این گونه می توان نتیجه گرفت که تاکنون بیتکوین نتوانسته مانند پول، کارکرد قانونی ای داشته باشد.