واگرایی در RSI

نمودار یک‌روزه بایننس کوین-تتر. منبع: TradingView

استراتژی معاملاتی RSI | بهترین تنظیم اندیکاتور RSI برای معاملات

در این مقاله از تاپ سایت 98 به بررسی اندیکاتور RSI می پردازیم و روش معامله با آن را یاد می گیریم. همچنین یک استراتژی پولساز را با هم بررسی می کنیم. این اندیکاتور از تنظیم پیش فرض 14 استفاده می کند اما ما آن را تغییر می دهیم تا ببینیم نتیجه چه خواهد شد.

اندیکاتور RSI دارای تنظیم پیش فرض 14 می باشد و دارای دو سطح 30 و 70 می باشد و معمولا برای بررسی اشباع خرید و فروش از آن استفاده می کنند اما کارایی این اندیکاتور، بیش از اینهاست. تا انتهای مقاله با ما باشید.

اندیکاتور RSI در تریدینگ ویو

تریدینگ ویو یکی از سایت های مهم برای تریدرها می باشد. برای استفاده از اندیکاتور RSI در تریدینگ ویو باید وارد این سایت شوید و از بخش Indicators آن را جستجو کنید.

در تصویر زیر مشاهده میکنید که من آن را جستجو کرده ام و اولین گزینه که نسخه آپدیت شده آن است نمایش داده می شود روی آن کلیک می کنم.

در نسخه جدید یک خط زرد رنگ نیزاضافه شده است اما خط آبی رنگ، همان عدد 14 می باشد.

تنظیم RSI بر تعداد دفعاتی که اندیکاتور، سیگنال های خرید و فروش و همچنین سیگنال های واگرایی برای خرید و فروش ارائه می کند، تأثیر می گذارد.

RSI 14 به چه معناست؟ تنظیم پیش‌فرض RSI عدد 14 است و بدان معناست که شاخص با استفاده از 14 کندل آخر یا 14 میله آخر در نمودار قیمت، محاسبه می شود.

اگر عدد را تغییر دهید مثلا عدد 5 را انتخاب کنید باعث می شود اندیکاتور تعداد بیشتری به بالای 70 و پایین تر از 30 برود و سیگنال صادر کند، اما این کار همیشه خوب نیست چون احتمال اینکه سیگنال اشتباه صادر شود بیشتر می شود.

به همین ترتیب، اگر RSI را روی عدد بالایی مثل 50 تنظیم کنید بازه زمانی طولانی تر باعث می شود تعداد دفعات کمتری به بالای 70 یا پایین تر از 30 برود. پس نتیجه می گیریم که عددی که وارد می کنیم می تواند باعث موفقیت یا شکست ما شود. پس باید دقت زیادی کنیم.

برای تغییر تنظیم RSI در تریدینگ ویو می توانید روی تنظیمات یا چرخ دنده کلیک کنید و سپس عدد مورد نظر را وارد کنید.

بهترین تنظیم RSI برای معاملات روزانه چیست؟

توسعه دهنده RSI، J. Welles Wilder پیشنهاد می کند از RSI ، 14 دوره ای استفاده کنید. اما سایر تنظیمات RSI نیز بسته به اینکه آیا در حال معامله در بازار فارکس، ارزهای دیجیتال یا سایر بازارهای مالی هستید یا از کدام تایم فریم استفاده می کنید می تواند برای معامله مناسب باشد.

با نگاهی به نمودار زیر، واگرایی در RSI می توانید RSI 14 روزه را در مقابل RSI 5 روزه در مقابل تنظیم RSI 50 روزه مقایسه کنید.

می توان مشاهده کرد که RSI پیش فرض 14 دوره ای چندین سیگنال خوب می دهد، RSI با تنظیم 5 دوره ای سیگنال های زیادی می دهد و احتمال اشتباه را بالا می برد و RSI با تنظیم 50 فقط یک سیگنال معاملاتی خوب در طول دوره زمانی انتخاب شده می دهد.

ولز وایلدر در کتاب خود "مفاهیم جدید در سیستم های معاملاتی فنی" تنها از مثال های استراتژی معاملاتی با RSI 14 دوره ای استفاده می کند.

اگرچه سایر تنظیمات RSI مطمئناً ممکن و به طور بالقوه سودآور هستند، از آنجایی که وایلدر این اندیکاتور را ایجاد کرده است، مطمئنا تست های زیادی زده است تا به این نتیجه برسد که عدد 14 بهترین عدد برای این اندیکاتور می باشد.

در بعضی بازارها شنبه و یکشنبه بازار تعطیل است پس 14 دوره حدود دو هفته و نیم می شود پس به این نتیجه می رسیم 14 دوره برابر با دو هفته نیست، این بازه زمانی مربوط به زمان سفر ماه به دور سیاره زمین است. این پدیده های طبیعی مانند دنباله فیبوناچی، روشی برای کار در بازارهای معاملاتی می باشند.

در واقع، وایلدر در کتاب خود می‌گوید که چندین دوره زمانی را آزمایش کرده و با استفاده از نمودارهای تایم فریم روزانه، 14 دوره را برای سبک معاملاتی نوسانی او، موثرترین بوده است. بنابراین وی بر اساس تایم فریم روزانه Daily این عدد را انتخاب کرده است اما به این معنی نیست که نمی توان در تایم فریم های دیگر استفاده کرد.

بهترین تنظیمات اندیکاتور rsi

وایلدر دو سطح 30 و 70 را در اندیکاتور قرار داده است و توصیه می کند که این سطوح را به عنوان سطوح فروش بیش از حد و خرید بیش از حد در نظر بگیرید. این بدان معنی است که وقتی RSI به زیر 30 می رسد، می توانید خرید کنید چون بیش از حد فروخته شده است و زمانی که RSI به بالای 70 می رسد، پس بیش از حد خریداری شده است و میتوانید بفروشید. با این حال، این دو مورد، تنها گزینه ها نیستند و کاربرد دیگری نیز دارد.

در هنگامی که روند قوی صعودی یا نزولی داریم این اندیکاتور کاربرد چندانی ندارد و احتمال دارد سیگنال اشتباه صادر کند پس حتما از بقیه ابزارها برای تایید استفاده نمایید.

آیا RSI خوب است یا بد؟ این اندیکاتور در بازار خنثی که در یک محدوده معامله می شود بسیار عالی جواب می دهد و براحتی می توانید پس از رسیدن به مقاومت، اگر RSI بالای 70 بود فروخت، و پس از رسیدن به حمایت و زیر 30 ، خرید.

برخی از معامله گران روزانه برای افزایش دقت خرید و فروش، تنظیمات سطوح فروش بیش از حد و اشباع خرید را به سطوح 20 و 80 تغییر می دهند.مزیت آن، این است که سیگنال های مطمئن تری را به ما می دهد و عیب اصلی استفاده از 20 و 80 برای RSI این است که برخی از فرصت های معاملاتی خوب را از دست می دهید.

پلت فرم تریدینگ ویو به راحتی به شما امکان می دهد سطح اشباع خرید و فروش را تعیین کنید. نمودار زیر تاثیر تغییر تنظیمات بر سیگنال های معاملاتی که از اندیکاتور RSI گرفته می شود را نشان می دهد.

ما دو تنظیم مختلف داریم حال نتیجه را در هر دو مشاهده میکنیم:

• اولین RSI زرد از تنظیم (70/30) با دوره 14 روزه استفاده می کند.
• نمودار دوم از تنظیم (واگرایی در RSI 80/20) برای اشباع خرید و اشباع فروش در همان تنظیم بازه زمانی 14 روزه استفاده می کند.

در تصویر بالا مشاهده می کنید که تنظیم 30/70 فرصت معاملاتی بیشتری بدست آورده است.

نکته حائز اهمیت این است که شما نمی توانید از تمامی فرصت ها در بازار استفاده کنید پس خود را ناراحت نکنید. به دلایل مختلفی ما بسیاری از فرصت ها را از دست می دهیم و حتی گاهی تحلیل ما اشتباه است و دچار ضرر می شویم. مهم این است که ما در نهایت از بازار سود بگیریم.

مهم تعداد معاملات نیست، مهم این است که ما هر ماه، سودی از بازار گرفته باشیم.

نحوه معامله با RSI

در بخش بالا در مورد اشباع خرید و فروش صحبت کردیم. حتی نکته ای نیز گفتیم که این اندیکاتور در بازارهای خنثی بهتر عمل می کند و اگر روند قوی باشد کاربرد چندانی نخواهد داشت.

دومین استفاده از RSI مشاهده واگرایی است که می تواند سود خوبی نصیب ما کند و روند بازار را به ما نشان دهد.

واگرایی زمانی اتفاق می افتد که جهت حرکت اندیکاتور مخالف جهت بازار است. مثلا بیت کوین روند صعودی دارد و قله بالاتر از قله بعدی است ولی اندیکاتور برعکس قیمت است و قله دوم پایین تر از قله اول است. بجر RSI اندیکاتورهای مختلفی برای نمایش واگرایی استفاده می شود که معروف ترین آنها، MACD است.

استفاده از استراتژی معاملاتی واگرایی با چند اندیکاتور از جمله MACD و Stochastic امکان پذیر است. MACD یا RSI کدام بهتر است؟ در واقع تفاوت چندانی نمی کند اما بهترین کار این است که حداقل 2 اندیکاتور واگرایی را نشان دهند.

در تصویر زیر یک نمودار را مشاهده می کنید که واگرایی را نشان می دهد. همان طور که مشاهده میکنید ابتدا سمت چپ، بازار صعودی است ولی اندیکاتور RSI واگرایی را نشان می دهد و بازار تغییر روند می دهد.

در قسمت پایین نیز روند نزولی است ولی اندیکاتور، واگرایی را نشان می دهد و دوباره روند تغییر می کند.

توجه: واگرایی در حالت ایده آل از سطح اشباع خرید یا اشباع فروش در RSI اتفاق می افتد یعنی بهتر است نزدیک یا بالای 70 و پایین تر از 30 اتفاق بیفتد.

نتیجه گیری: آیا RSI اندیکاتور خوبی است؟

RSI یکی از محبوب ترین اندیکاتورها برای معامله گران فارکس، معامله گران ارزهای دیجیتال، معامله گران بورس و معامله گران آتی است. اما این خود اندیکاتور نیست که باعث موفقیت کاربران RSI در معامله می شود.

معامله گران باید زمان خود را صرف آزمایش یک استراتژی معاملاتی RSI کنند تا مطمئن شوند که در گذشته کارآمد بوده است و سپس آن استراتژی را در یک محیط معاملاتی واقعی آزمایش کنند تا بهترین شانس را برای یک استراتژی معاملاتی سودآور داشته باشند که در آینده کارساز باشد.

نکته دیگر این است که در معامله گری نمی توان فقط به یک اندیکاتور بسنده کرد و باید از چندین ابزار دیگر برای تحلیل بازار استفاده کرد.

نکته بعدی استفاده از RSI در تایم فریم های مختلف (Daily و H1 و H4 و غیره) است میتوانید از همان پیش فرض 14 دوره ای استفاده کنید یا آن را تغییر دهید اما به هیچ عنوان تا یک استراتژی را در دمو تست نکرده اید در بازار لایو استفاده نکنید.

شاید بعضی از تریدرها با تنظیماتی خاص، بتوانند از بازار سود بگیرند اما به این معنی نیست که شما هم می توانید از آن سود بگیرید. حتما هر استراتژی را در دمو تست کنید. تریدینگ ویو یکی از بهترین سایت ها برای تست استراتژی می باشد.

امیدوارم از این مقاله لذت برده باشید. نظر شما در مورد این اندیکاتور چیست؟ در بخش کامنت ها بنویسید.

عزیزانی که تمایل دارند به تیم نویسندگی تاپ سایت 98 بپیوندند می توانند از طریق واتساپ با ما در ارتباط باشند. ما بهترین افراد را به تیم خود اضافه خواهیم کرد.

اگر سوال یا نظری دارید در بخش کامنت ها بنویسید.اگر موضوع خاصی مد نظر شماست که در سایت موجود نیست در بخش کامنت ها بنویسید

فیلتر rsi زیر ۲۰ و بالای ۸۰ به همراه سیگنال خرید و فروش

فیلتر rsi بورس یکی از قدرتمند ترین ابزارها برای معامله گران در انواع بازارهای سرمایه ای محسوب می شود. این فیلتر بر اساس اشباع خرید یا اشباع فروش کار می کند و بیشتر سیگنال های خرید و فروش موفق خود را معمولا در بازارها یا سهم های متعادل (رنج) نشان می دهد. برای درک کارکرد فیلتر rsi بهتر است با خود اندیکاتور rsi آشنا شویم و کارکرد آن را بهتر درک کنیم.

Rsi اندیکاتوری در دسته اسیلاتورها یا نمایشگرها محسوب می شود که در هر کندل قیمتی عددی بین ۰ تا ۱۰۰ را نمایش می دهد. این که این اندیکاتور از چه فرمول های ریاضی ساخته شده است می تواند کمی حوصله سربر و غیر ضروری باشد. از این رو از توضیح این فرمول ها خودداری می کنیم.

Rsi اندیکاتوری است که بر اساس قدرت خرید یا فروش طراحی شده است. قدرت خرید مفهومی است که نشان می دهد خریداران در حال ایجاد فشار خرید هستند و به نوعی تقاضا در حال افزایش است. در این حالت می توان منتظر صعود قیمت ها بود. از طرف دیگر قدرت فروش نیز مفهومی کاملا عکس دارد. در واقع قدرت فروش نشان دهنده پیشی گرفتن عرضه از تقاضا است. در این حالت انتظار داریم که قیمت ها کاهشی شود.

بنابراین rsi نمودار و چارتی است که نسبت این قدرت ها به یک دیگر را نشان می دهد. هر چه چارت به سمت عدد ۱۰۰ حرکت کنند نشان دهنده بالا بودن قدرت خرید و هرچه به سمت صفر حرکت کند نشان دهنده قدرت فروش است.

قبل از این که بخواهیم به ادامه موضوع بپردازیم به این نکته توجه داشته باشید که تمامی اندیکاتورها که اسیلاتور هایی مانند rsi جزو آن ها هستند، سایه سایه ی قیمت ها محسوب می شوند. یعنی نه تنها شما برای آینده نمی توانید روی اندیکاتورها حساب کنید، بلکه برای تحلیل آخرین کندل نیز اندیکاتورها نمی توانند تحلیل مناسبی برای شما داشته باشند. اندیکاتورها تنها برای تحلیل رفتار گذشته سهم و شناخت روند حرکتی آن ها به کار می آیند. این مسئله ای است که باید در مورد rsi نیز به آن توجه ویژه ای داشته باشید.

اگر درباره بازارگردان در بورس اطلاعاتی ندارید حتما این مقاله را بخوانید

بالای ۸۰ و پایین ۲۰ در فیلتر rsi

همانطور که در عنوان این مقاله نیز کاملا مشخص است اعداد خاصی در rsi بیشتر مورد توجه قرار دارند. به طور کلی اعداد بالای ۷۰ درصد و اعداد پایین ۳۰ درصد در rsi معنی و مفهوم مهمی برای معامله گران دارد. این اعداد هر چه به ۱۰۰ یا صفر نزدیک تر می شوند اهمیت بالاتری پیدا می کنند، اما چرا؟

بیایید دوباره به مفهوم rsi نگاه کنیم. rsi بر اساس قدرت خرید و فروش در بازار طراحی شده است. قدرت خرید وقتی از حد ۷۰ درصد و قدرت فروش وقتی از حد ۳۰ درصد رد می شود عملا این مفهوم را همراه خود دارد که خریداران یا فروشندگان قدرت بیش از اندازه گرفته اند و به نوعی خط قرمز را رد کرده اند.

در کلام ساده تر فیلتر rsi به خوبی نشان می دهد که کدام سهم ها از حالت تعادل خارج شده اند و در آن ها قدرت خریدار یا فروشنده بیش از حد شده است. اما پیدا کردن این سهم ها به چه کار می آید؟ روی بهتر سوال این است که بپرسیم فهم این موضوع که یک سهم دارای قدرت خریدار یا فروشنده بیش از اندازه دارد چیست؟

برای پاسخ به این سوال باید به چند نکته مهم در ادامه اشاره کنیم. در واقع ما در rsi بالای ۷۰ و پایین ۳۰ عملا شاهد اشباع خرید یا اشباع فروش هستیم. اشباع خرید یا فروش بدین معنی است که معامله گران به صورت افراطی در حال افزایش قدرت خرید یا فروش هستند. زمانی که این افراط رخ بدهد عملا فیلتر rsi نشان می دهد که احتمال برگشت روند وجود دارد.

در کلام ساده تر اگر بخواهیم بگوییم، فیلتر rsi بالای ۷۰ یا پایین ۳۰ نشان می دهد که احتمال تغییر روند سهم وجود دارد. این احتمالا در اعداد بالای ۸۰ و پایین ۲۰ بیشتر می شود. از این رو بسیاری برای اطمینان بیشتر به دنبال فیلتر rsi بالای ۸۰ و پایین ۲۰ هستند.
اما سوال مهم دیگر این است که چرا در اشباع خرید یا فروش احتمال تغییر روند وجود دارد؟ در ادامه سعی می کنیم به این سوال پاسخ دهیم.(در ادامه توصیه میکنم مقاله فیلتر بورس را هم مطالعه نمایید)

یک روند هیچگاه برای ابد پایدار نیست!

مهمترین و شاید ساده ترین مفهومی که می تواند در درک اشباع خرید و فروش به ما کمک کند، پایدار نبودن یک روند تا ابد است. در واقع اولین درسی که تمامی مدرسان حوزه بورس و سرمایه به آن تاکید بسیاری دارند این است که یک روند صعودی، نزولی یا حتی رنج نمی تواند تا ابد ادامه دار باشد. هر چقدر از عمر یک روند می گذرد، گرچه اعتبار بیشتری پیدا می کند اما کم کم ناپایدارتر می شود و احتمال تغییر روند پیدا می کند.

فیلتر rsi در سایت tsetmc با استفاده از معادلات مختلف مشخص می کند که یک روند از کدام نقطه شروع به ناپایداری می کند و احتمال تغییر روند در آن بیشتر می شود. این نقاط در rsi با اعداد ۳۰ و ۷۰ مشخص شده است. هر چه rsi به صفر یا صد نزدیک تر شود ناپایداری چارت و احتمال تغییر روند بیشتر می شود.

نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که فیلتر rsi تنها ناپایداری چارت را مشخص می کند و از ادامه روند آن اطلاع دقیقی در اختیار معامله گر قرار نمی دهد. ممکن است این تغییر روند تنها یک اصلاح جزئی باشد و یا این که این تغییر روند به طور کلی یک حرکت سقوطی یا صعودی جدید باشد. بنابراین تنها نباید به rsi اعتماد کرد. استفاده از خطوط روند در اسیلاتور و در خود نمودار قیمتی می تواند بسیاری از حقایق را مشخص کند.

همچنین در نظر داشته باشید که فیلتر rsi در روند های رنج بهترین سیگنال های خرید یا فروش را مشخص می کند. در روند صعودی تنها می توان به اشباع خرید ( اعداد بالای ۷۰ ) و در روند نزولی تنها می توان به سیگنال خرید ( اعداد پایین ۳۰ ) اعتماد کرد.

نقض شدن واگرایی (Failed Divergence)

آیا تمام واگرایی‌ها الزاما منجر به بازگشت روند می‌شوند؟ مسلما جواب خیر است. واگرایی نیز مانند سایر مباحث دیگر تحلیل تکنیکال از صحت و اعتبار قطعی و صددرصد برخوردار نیست، بلکه ممکن است در برخی مواقع شاهد خطای واگرایی و عدم عملکرد صحیح آن باشیم. اما چقدر باید صبر کنیم تا از کارکرد صحیح و مناسب واگرایی مطمئن شویم؟ مدت زمان عمر و اعتبار واگرایی تا کی است؟ در ادامه به پاسخ این پرسش خواهیم پرداخت.

هر واگرایی عمر محدود و مشخصی دارد که اگر نتواند در این مدت به درستی عمل نموده و جهت روند را معکوس نماید، کارایی خودش را بطور کامل از دست خواهد داد و اصطلاحا «نقض» می‌گردد.

به عنوان مثال در تصویر زیر واگرایی منفی را بر روی نمودار سهام شرکت کاشی و سرامیک سینا(کساوه) مشاهده می‌کنید. اگر واگرایی تشکیل شده بر روی قله‌های مکدی به درستی عمل نماید، شاهد ریزش قیمت و نزول به زیر کف 1240 تومان خواهیم بود. اما این واگرایی فرصت محدودی برای معکوس نمودن جهت روند خواهد داشت.

برای پیدا کردن مدت زمان عمر و اعتبار واگرایی باید ابتدا خط واصل قله‌های مکدی را در همان راستا امتداد بدهیم. این خط اصطلاحا خط روند واگرایی نامیده می‌شود. مادامی که اندیکاتور پایین‌تر از این خط قرار داشته باشد، واگرایی کماکان معتبر بوده و هنوز احتمال بازگشت روند وجود خواهد داشت. اما اگر جهت حرکت مکدی معکوس بشود، و علامت جبری آن مجددا مثبت گشته، و با خط روند واگرایی تلاقی نماید، شاهد شکست واگرایی و نقض شدن آن خواهیم بود. در این صورت نه تنها روند نمودار نزولی نخواهد شد، بلکه با شتاب فزاینده به سمت بالا حرکت خواهد نمود وحتی احتمالا سقف 1530 تومان را نیز به سمت بالا خواهد شکست. بنابراین شکسته شدن خط روند واگرایی منجر به معکوس شدن نقش آن خواهد شد.

در تصویر زیر نمونه‌ای از شکست واگرایی در RSI واگرایی را بر روی نمودار زوج ارز دلارآمریکا به فرانک سویس ملاحظه می‌نمایید. شکسته شدن خط روند واگرایی منجر به صدور سیگنال قدرتمند صعودی گشته است که نتیجته آن شکسته شدن سقف قبلی نمودار بوده است.

نکته بسیار مهم در نقض شدن واگرایی این است که نقطه شکست واگرایی باید دقیقا در همان محدوده جبری رخ بدهد که قبلا واگرایی در آنجا رخ داده است. به عنوان مثال در تصویر فوق، با توجه به این که واگرایی بر روی قله‌های مکدی و در ناحیه جبری مثبت رخ داده است، پس نقطه شکست واگرایی نیز باید در همین محدوده، یعنی در محدوده‌ای که علامت جبری مکدی مثبت است، قرار بگیرد، و اگر این تلاقی بفرض در زیر خط صفر رخ می‌داد فاقد اعتبار می‌بود. ویا بطور مشابه در یک روند نزولی، که واگرایی بر روی دره‌های مکدی رخ می‌دهد، نقطه شکست واگرایی نیز باید الزاما در محدوده منفی اندیکاتور قرار داشته باشد.

تمام نکاتی که در خصوص واگرایی بر روی اندیکاتور مکدی گفته شد عینا درمورد سایر اندیکاتورها نیز صادق می‌باشد. اندیکاتورهای دیگر نیز می‌توانند انواع مشابهی از واگرایی‌های مثبت و منفی را تولید نموده و به نمایش بگذارند. علاقمندان می‌توانند این مقوله را در پیوست‌های این کتاب ویا در سایر مراجع دیگر تکنیکال، مفصلا مورد مطالعه قرار دهند. به عنوان مثال در تصویر زیر اندیکاتور RSI را مشاهده می‌کنید که واگرایی منفی را بر روی قله‌های متوالی به نمایش گذاشته است. سپس با نقض شدن این واگرایی، نقش آن معکوس گشته و تبدیل به سیگنال همسو با روند گشته و نتیجتا حرکت صعودی قدرتمندی را رقم زده است.

شناسایی سینگال فروش با استفاده از اندیکاتور RSI

اندیکاتور RSI از اندیکاتورهای محبوب و بسیار پرکاربرد در تحلیل تکنیکال است.

تحلیل تکنیکال در همه بازارهای مالی کاربرد دارد.

در ادامه توضیح می‌دهیم چگونه اندیکاتور RSI می‌تواند در تشخیص زمان مناسب فروش یک دارایی (ارز دیجیتال و…) به شما کمک کند.

واگرایی‌های نزولی و شرایط بیش‌خرید در اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (relative strength index) واگرایی در RSI یا به‌اختصار اندیکاتور RSI سیگنال‌هایی هستند که معامله‌گرها به‌هنگام بستن موقعیت معاملاتی خود مورد بررسی قرار می‌دهند.

مطلب مرتبط: واگرایی چیست؟

هر معامله تنها هنگامی سودآور است که هم خرید و هم فروش آن در زمان و نقطه مناسب انجام شود. در بسیاری موارد، معامله‌گرها خیلی زود معامله را می‌بندند و سود قابل‌ملاحظه‌ای را از دست می‌دهند یا پس از تغییر روند، در معامله باقی می‌مانند و سود کسب‌شده را بر باد می‌دهند یا حتی متضرر می‌شوند.

معاملات باید براساس روند انجام شوند.

با این حال، معامله‌گر باید مراقب سیگنال‌ها و هشدارهای بازگشت روند نیز باشد.

اگر معامله‌گرها بتوانند این سیگنال‌های هشداردهنده را شناسایی کنند، می‌توانند از خطر خرید در اوج و فروش در کف (که بسیاری از معامله‌گرها تجربه می‌کنند) اجتناب کنند.

یکی از ابزاری که می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا روند معکوس را تشخیص دهند، شاخص قدرت نسبی یا همان اندیکاتور RSI است.

مبانی اندیکاتور RSI

اندیکاتور RSI در واقع یک اسیلاتور (نوسان‌ساز) مومنتوم است که میزان تغییرات اخیر قیمت را در بازه 0 تا 100 اندازه‌گیری می‌کند.

شاخص قدرت نسبی به‌طور کلی برای تشخیص سطح بیش‌خرید و بیش‌فروش دارایی استفاده می‌شود.

زمانی یک دارایی بیش‌خرید می‌شود که در کوتاه‌مدت یا بلندمدت، بیش از ارزش ذاتی خود خریداری شده باشد؛ بیش‌خرید از اولین سیگنال‌های اصلاح دارایی به شمار می‌رود.

به همین ترتیب، بیش‌فروش نیز به‌معنای فروش بیش‌ازحد یک دارایی با قیمتی کمتر از ارزش ذاتی آن است. در این صورت، دارایی احتمالاً در آستانه جهشی صعودی قرار گرفته است.

اگر شاخص قدرت نسبی در بازه‌ای بین 50 تا 100 قرار گرفته باشد، از بازار صعودی و خریداران حمایت می‌کند و از سویی دیگر، اگر اندیکاتور RSI عددی بین 0 تا 50 را نشان دهد، بازار در مسیر نزولی پیش خواهد رفت. سطح 50 در این شاخص نسبتاً خنثی تلقی می‌شود و نشان‌دهنده تعادل بین فروشندگان و خریداران بازار است.

در تنظیمات پیش‌فرض اکثر نرم افزارهای تحلیل نمودار، عددی بالای 70 به‌عنوان بیش‌خرید و سطوح زیر 30 به عنوان بیش‌فروش معرفی می‌شوند. با این حال، اگر معامله‌گران فقط از این مقادیر به عنوان راهنمای خرید یا فروش استفاده کنند، احتمالاً در بازار نزولی خیلی زود خرید می‌کنند و در مراحل اولیه بازار صعودی دارایی خود را می‌فروشند.

درواقع، شیوه تحلیل و تفسیر اندیکاتور RSI است که می‌تواند معامله‌گر را متضرر کند یا سود او را به حداکثر برساند. برای درک بهتر مبانی این شاخص، چند نمونه را مرور می‌کنیم.

نمودار یک‌روزه بایننس کوین-تتر. منبع: TradingView

همانطور که در نمودار بالا نشان داده شده است، بایننس کوین در فوریه سال جاری (اواسط زمستان 99)، رکوردشکن شد و روند صعودی جدیدی را آغاز کرد. هنگامی‌که قیمت این کوین 52 دلار ارزیابی می‌شد، شاخص قدرت نسبی به بالاتر از 70 رسید و سیگنال بیش‌خرید ارائه داد. اگر معامله‌گرها در این مرحله اقدام به فروش می‌کردند، بخش عمده‌ای از سود آینده بازار بایننس کوین را از دست می‌دادند.

به یاد داشته باشید که وقتی کوینی با عبور از سطوح مهم مقاومت، روندی صعودی آغاز می‌کند (به‌عنوان مثال، عبور از رکورد پیشین)، احتمال اینکه شاخص قدرت نسبی نقطه بیش‌خرید را نشان دهد، بسیار زیاد است؛ زیرا، در این نقطه، معامله‌گرهای حرفه‌ای شروع روند صعودی جدید را تشخیص می‌دهد و بدون انتظار برای افت جزئی قیمت، اقدام به خرید می‌کنند.

با توجه به خرید مداوم این افراد، شاخص قدرت نسبی برای مدت‌زمان قابل‌توجهی در وضعیت بیش‌خرید قرار می‌گیرد. بنابراین، در این حالت، معامله‌گرها نباید صرفاً به‌علت عبور اندیکاتور RSI از سطح 70 از موقعیت خود خارج شوند.

شناسایی شرایط بیش‌خرید

نمودار یک‌روزه بایننس کوین-تتر. منبع: TradingView

اگر اندیکاتور RSI در اوایل ایجاد روند صعودی به بالاتر از 85 برسد، بهتر است جانب احتیاط را رعایت کنید.

نمودار جفت‌ارز بایننس کوین-تتر نشان می‌دهد که در 19 فوریه (1 اسفند 99) هنگامی که قیمت به بالاترین سطح خود در 348.70 دلار رسید، شاخص قدرت نسبی از مرز 95 نیز عبور کرد.

فقط چهار روز پس از درنوردیدن این سطح، بایننس کوین با سقوطی 46 درصدی به 186 دلار رسید. در طول دوره‌های جنون خرید، پیش‌بینی صعود دشوار است، از این رو اگر شاخص قدرت نسبی عددی بیش از 85 را نشان می‌دهد، معامله‌گرها باید در پی محافظت از سود خود باشند.

در 12 آوریل (23 فروردین)، شاخص قدرت نسبی این کوین دوباره به بالای 85 رسید و رکوردشکن شد. این امر نشان می‌دهد که معامله‌گرها باید به‌هنگام خواندن عدد 85 شاخص قدرت نسبی در بازارهای صعودی، بیشتر گوش‌به‌زنگ باشند.

نکته دیگری که باید به آن توجه داشت این است که از فوریه تا اواسط ماه مه (بهمن 99 تا اردیبهشت 1400)، شاخص قدرت نسبی هرگز وارد محدوده بیش‌فروش نشد.

طی بازار صعودی، شاخص قدرت نسبی معمولاً بین اعداد 40 تا 50 نوسان می‌کند. در صورت کاهش قیمت در این سطوح، معامله‌گرها باید محتاط باشند و سایر سیگنال‌های بازار را برای اتخاذ موقعیت لانگ (خرید) دنبال کنند.

نمودار یک‌روزه بیت کوین-تتر. منبع: TradingView

همانطور که در نمودار بالا نشان داده شده است، بیت کوین روند صعودی خود را در اکتبر 2020 (مهر 99) آغاز کرد. توجه کنید که چگونه طی چند روز اول شروع بازار صعودی، اندیکاتور RSI از 70 بالاتر رفت و در آن محدوده باقی ماند.

با این حال، شاخص قدرت نسبی در این مدت به منطقه بیش‌خرید افراطی، یعنی بالاتر از 85، نرسید.

فتح سطح 85 شاخص قدرت نسبی در ژانویه اتفاق افتاد و معامله‌گرانی که در این مدت اقدام به فروش کردند، توانستند در اوج قیمت آن زمان و پیش از افت قیمت بیت کوین، سود کسب کنند. با اصلاح قیمت، شاخص قدرت نسبی از سطح بیش‌خرید به سطح 40 سقوط کرد تا این بار فرصتی برای خرید به معامله‌گران ارائه دهد.

نمودار یک‌روزه اتریوم-تتر. منبع: TradingView

اتریوم نیز در ماه نوامبر سال 2020 (آبان 99) روند صعودی خود را آغاز کرد اما شاخص قدرت نسبی در محدوده بیش‌خرید باقی نماند. تازه در اوایل ماه ژانویه (دی‌ماه) بود که این شاخص از مرز 85 عبور کرد و معامله‌گرهایی که در این محدوده اقدام به فروش کردند، از سود ادامه مسیر بازماندند. بنابراین، نباید فراموش کنیم که هیچ اندیکاتور یا استراتژی واحدی وجود ندارد که در هر شرایطی کار کند.

با این همه، معامله‌گرها با رسیدن شاخص قدرت نسبی به سطح 40، دو فرصت خرید دیگر نیز پیدا کردند. این مسئله به آنها فرصت می‌داد تا دوباره وارد بازار شوند و از بقیه بازار صعودی کسب سود کنند.

شاخص قدرت نسبی در تاریخ 11 مه (21 اردیبهشت) تا 83.46 افزایش یافت تا فقط اندکی از سطح مهم 85 پایین‌تر باشد؛ بزرگ‌ترین آلت کوین بازار رمزارز در نهایت در 12 مه به بیشترین حد خود رسید و سپس، مسیری نزولی پیش گرفت. این امر نشان می‌دهد که معامله‌گرها به‌هنگام نزدیک‌شدن قیمت به سطح 85 باید محتاط عمل کنند.

واگرایی‌های نزولی

شاخص قدرت نسبی یک اسیلاتور مومنتوم است؛ بنابراین، با افزایش قیمت، شاخص قدرت نسبی نیز افزایش می‌یابد. با این حال، در برخی موارد، شاخص قدرت نسبی از عملکرد قیمت فاصله می‌گیرد. در چنین شرایطی، وقتی قیمت افزایش می‌یابد، شاخص قدرت نسبی نمی‌تواند به‌دنبال آن حرکت کند.

این پدیده واگرایی منفی یا نزولی (negative/bearish divergence) نامیده می‌شود. این سیگنال هشداردهنده نشان می‌دهد که مومنتوم و احساسات صعودی بازار احتمالاً در حال تضعیف است.

نمودار یک‌روزه بیت کوین-تتر. منبع: TradingView

نمودار فوق مثال خوبی از واگرایی منفی است که درنهایت، منجر به سقوطی شدیدی شده است.

در 8 ژانویه (19 دی 99) که بیت کوین با رکوردشکنی به 41,950 دلار دست یافته بود، شاخص قدرت نسبی نیز از 89 بالاتر رفت. با این حال، بیت کوین همچنان سقف‌های بالاتر ایجاد کرد و شاخص قدرت نسبی سقف‌هایی پایین‌تر ساخت. این واگرایی نشانه نزول مومنتوم صعودی بازار بود.

وقتی واگرایی منفی ایجاد می‌شود، معامله‌گرها باید محتاط باشند و منتظر عکس‌العمل نزولی قیمت پیش از فروش بمانند. در این حالت، پایین‌رفتن زیر میانگین متحرک ساده 50 روزه یا زیر سطح 45 در شاخص قدرت نسبی نشان می‌داد که روند احتمالاً مسیر خود را طی کرده است.

نمودار یک‌روزه بایننس کوین-تتر. منبع: TradingView

هنگامی که بایننس کوین به اوج قیمت خود در 348.70 دلار رسید، شاخص قدرت نسبی از سطح 95 بالاتر رفت. از آنجا، قیمت به روند صعودی خود ادامه داد، اما شاخص قدرت نسبی با ایجاد سقف‌های پایین‌تر، یک واگرایی منفی شکل داد.

در این حالت، معامله‌گرها این هشدار را دریافت می‌کنند که مومنتوم صعودی در حال تضعیف است و این آلت کوین ممکن است روند خود را تغییر بدهد. به‌هنگام کاهش سطح شاخص قدرت نسبی به زیر 45 یا هنگامی‌که قیمت از میانگین متحرک نمایی 20 روزه پایین‌تر رفت و نتوانست دوباره بازگشت داشته باشد، معامله‌گرها می‌توانستند موقعیت‌های خود را بفروشند.

نمودار یک‌روزه پولکادات-تتر. منبع: TradingView

نمودار یک‌روزه پولکادات مثال خوبی است که در آن واگرایی منفی منجر به سقوط شدید می‌شود.

با این حال، در این مورد، شاخص قدرت نسبی سیگنال فروش نمی‌دهد. بنابراین، در یاد داشته باشید که هرگز نباید فقط به یک اندیکاتور اعتماد کنید. پایین‌رفتن از میانگین‌های متحرک سیگنالی بود که نشان می‌داد روند در حال تغییر است و معامله‌گرها می‌توانستند در نقطه‌ای اقدام به فروش کنند که شاخص قدرت نسبی نشان می‌داد مومنتوم بازار دچار ضعف شده است.

اهمیت ویژه تشخیص واگرایی‌ها در تحلیل اندیکاتور RSI

شاخص قدرت نسبی اندیکاتور مهمی است که می‌تواند نشان‌گر پایان بازاری صعودی باشد. هرگاه این شاخص در منطقه بیش‌خرید قرار بگیرد و واگرایی منفی ایجاد شود، معامله‌گرها می‌توانند پیش از تغییر مسیر روند، ذخیره سود کنند.

هنگامی‌که اندیکاتور RSI و میانگین‌های متحرک سیگنالی مبنی بر ازدست‌رفتن مومنتوم ارائه می‌کنند، معامله‌گرها باید به‌جای تلاش برای یافتن بالاترین سطح قیمت، به فکر فروش باشند.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت می‌توانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید:

اندیکاتور RSI چیست + نحوه سیگنال گیری از آن

اندیکاتور RSI یا Relative Strength Index یکی از مباحث پرکاربرد در زمینه تحلیل تکنیکال به شمار می رود. امروز قصد داریم با بررسی مختصر این اندیکاتور، نحوه سیگنال گیری و استراتژی های مربوط به آن را نیز به شما آموزش دهیم.

اندیکاتور RSI چیست؟

اندیکاتور RSI یا همان شاخص قدرت نسبی و یک اندیکاتور حرکتی (Momentum) است که در تحلیل تکنیکال استفاده می شود. این شاخص برای ارزیابی شرایط اشباع فروش (Oversold) یا اشباع خرید (Overbought) در قیمت یک سهام یا دارایی، میزان تحرکات قیمتی اخیر آن را اندازه گیری می کند. اندیکاتور RSI در بین سطوح 0 تا 100 نوسان دارد، به همین دلیل در شاخه اسیلاتورها (Oscillator) گنجانده می شود. در ادامه مطلب بیشتر بر روی نحوه سیگنال گیری و استراتژی های مربوط به اندیکاتور RSI تمرکز خواهیم کرد.

شناسایی وضعیت اشباع فروش و اشباع خرید

اندیکاتور RSI یکی از محبوب ترین شاخص های شناسایی فرصت های خرید یا فروش سهام و دارایی به شمار می رود. البته به خاطر داشته باشید که برای سرمایه گذاری در بازارهای مالی نظیر بورس و فارکس، استفاده از یک اندیکاتور به تنهایی کافی نخواهد بود.

این ابزار در واقع شتاب و جهت تحرکات قیمتی را اندازه گیری می کند، محور افقی اندیکاتور RSI نشان دهنده زمان و محور عمودی بازه عددی بین 0 تا 100 را نشان می دهد. عدد بالای 50 به معنی صعودی بودن روند حرکتی بازار و عدد زیر 50 نشانگر نزولی بودن آن خواهد بود.

قاعده کلی در RSI این است که اگر عدد شاخص از 70 بالاتر برود، در واقع اشباع خرید اتفاق می افتد و سیگنال فروش از این اندیکاتور دریافت می شود. به عبارت دیگر به تریدر نشان می دهد که قیمت قبلا یکبار در یک دوره زمانی نسبتا محدود افزایش چشمگیری داشته است و در واقع بیش از اندازه از آن سهم یا جفت ارز خرید شده است. بنابراین به صورت موقتی کاهش خواهد یافت.

برعکس این فرآیند زمانی اتفاق می افتد که عدد شاخص کمتر از 30 شود که نشان دهنده اشباع فروش می باشد و سیگنال خرید را می توانیم از آن برداشت کنیم. در این حالت قیمت دارایی یا سهام به شدت کاهش پیدا کرده و احتمال افزایش موقتی آن نیز در آینده بیشتر خواهد بود.

همانطور که در تصویر بالا مشاهده می کنید، دایره های قرمز در واقع نشان دهنده شرایطی است که اندیکاتور سیگنال فروش را ارسال کرده و دایره های سبز رنگ نیز معرف سیگنال های خرید هستند. در حقیقت هر تریدری که سهام خود را در نقاط سبز رنگ خریداری کرده و در نقاط قرمز رنگ به فروش رسانده باشد، سود بسیار خوبی را در این معامله کسب کرده است.

علاوه بر این شما می توانید RSI را به عنوان اندیکاتور روند نیز مورد استفاده قرار دهید. به طور کلی اگر مقدار RSI از 50 بیشتر باشد، روند صعودی و اگر میزان RSI کمتر از 50 باشد، روند نزولی خواهد بود.

همانطور که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم، شما نمی توانید با استفاده از یک اندیکاتور، زمان خرید و فروش دارایی خود را تعیین کنید. برای جزییات بیشتر به نمودار زیر دقت کنید:

اگر تریدر بر اساس سیگنال های فروش موجود در نمودار بالا اقدام به فروش سهام خود کند، عملاً سود چندانی کسب نخواهد کرد. در تصویر بالا کاملا مشخص است که اگر سهام روند قدرتمندی را از خود نشان دهد، اندیکاتور RSI سیگنال مناسبی را ارسال نخواهد کرد. در شرایطی که روند به شدت صعودی باشد، تریدر باید با دقت فراوان سیگنال های فروش را بررسی کند. البته در حالتی که روند به شدت نزولی باشد نیز نباید به محض مشاهده سیگنال خرید، سهام مربوطه را خریداری کرد و باید از اندیکاتورهای دیگر نیز برای اطمینان استفاده کرد.

استفاده از اندیکاتور RSI در بازارهای یک طرفه، روندهای نزولی و صعودی

در این بخش ما سه روش مختلف استفاده از RSI در استراتژی معاملاتی شخصی را به شما معرفی خواهیم کرد. در قسمت های قبلی مقاله خاطر نشان کردیم که اعتبار اندیکاتور RSI به شدت به فاز بازار یا سهام بستگی دارد که ما آن را به 3 بخش زیر تقسیم بندی کرده ایم:

• تراز قیمتی در یک کانال جانبی (Sideway) یا همان منطقه تحکیم (Consolidation Zone) قرار دارد.
• تراز قیمتی دارای یک واگرایی در RSI روند صعودی کاملا واضح است.
• تراز قیمتی حاوی یک روند نزولی کاملا واضح است.

روند خنثی یا جانبی :

در این روش استراتژی خرید و فروش سنتی مورد تایید است به گونه ای که اگر میزان RSI کم تر از 30 باشد، تریدر خرید را انجام داده و در صورتی که اندیکاتور بیشتر از 70 را نشان دهد اقدام به فروش سهام مربوطه خواهد کرد.

برای مثال در تصویر بالا مشخص است که تراز قیمتی سهام در یک کانال قیمتی بسیار گسترده بین 11.50 تا 7 دلار نوسان داشته و تراز قیمتی با هربار نزدیک شدن به این ارقام دچار افزایش یا کاهش شدیدی شده است؛ اندیکاتور RSI در این حالت سیگنال درستی را به تریدر ارائه می دهد.

روند صعودی :

استفاده کلاسیک از اندیکاتور RSI در سهامی با روند صعودی پرقدرت خیلی موفقیت آمیز نخواهد بود. روند صعودی قیمت سهام (خط سبز رنگ) در نمودار زیر به راحتی قابل مشاهده است.

مادامی که روند در حالت صعودی قرار دارد، بهتر است که سیگنال های فروش مربوط به اندیکاتور RSI نادیده گرفته شوند. در چنین شرایطی می توانید در زمان افت قیمت موقت روند صعودی، سهام خود را انتخاب کنید؛ خوشبختانه برای این کار می توان از اندیکاتور RSI استفاده کرد. ما در نمودار زیر سیگنال های فروش را حذف کرده و فقط مواقعی که RSI زیر سطح 50 آمده است را مشخص کرده ایم.

هنگامی که RSI در یک روند صعودی زیر 50 باشد، خرید سهام در نهایت سود خوبی را برای تریدر به ارمغان می آورد و امکان افزایش فرصت های معاملاتی در یک سهام را نیز در اختیار وی قرار خواهد داد.

روند نزولی :

در شرایطی که قیمت سهام در یک روند نزولی به طور موقت بهبود یابد، شما می توانید اندیکاتور RSI را به منظور خرید و فروش آن سهام مورد استفاده قرار دهید. ما در نمودار زیر یک روند نزولی (خط قرمز) که دچار تغییر تراز قیمتی می شود را مشخص کرده ایم. اندیکاتور RSI در این نمودار در برخی اوقات به صورت خنثی (رنگ خاکستری) است اما هیچ وقت به شکل مثبت (رنگ سبز) در نمی آید.

در این نقاط از نمودار وقتی که شاخص RSI از عدد 50 بالاتر رود، تریدرها متوجه سیگنال فروش خواهند شد. البته سیگنال دوم اشتباه است که منجر به ضرر بسیار ناچیزی می شود. علاوه بر این، نشانه های دیگری در این نمودار وجود دارند که نشان دهنده روند قیمتی معکوس قبل از آخرین سیگنال فروش RSI خواهند بود.

واگرایی سیگنال های RSI

واگرایی (Divergence) یکی دیگر از تکنیک های استفاده از اندیکاتور RSI به شمار می رود. در حقیقت تریدرها معمولاً از واگرایی بین اندیکاتور RSI و نمودار قیمتی سهام مورد نظر برای شناسایی نقاط تغییر روند استفاده می کنند. این تکنیک در واقع یکی از روش های فوق العاده استفاده از اندیکاتور RSI محسوب می شود که امکان شناسایی تغییرات روند را در اختیار تریدرها قرار می دهد.

واگرایی RSI چیست؟

به طور کلی شکل و حرکت نمودار RSI با نمودار قیمتی مشابه می باشد. یعنی اگر نمودار خود را از حالت کندل به لاین چارت تبدیل کنید، کف ها و سقف ها و حرکتی مشابه آن را در RSI می توانید مشاهده کنید. واگرایی به معنی این است که بین تحولات قیمتی موجود در نمودار اصلی و حرکات اندیکاتور RSI تفاوت هایی وجود داشته باشد. واگرایی همچنین به دو دسته مثبت و منفی تقسیم بندی شده است.

واگرایی مثبت

واگرایی مثبت زمانی اتفاق می افتد که نمودار قیمتی کف پایین تر (Lower Bottom) را نشان داده اما اندیکاتور RSI کف قیمتی بالاتری را نشان می دهد. این موضوع در حقیقت نشان دهنده این است که قدرت و سرعت روند نزولی کاهش پیدا کرده و در نتیجه تراز قیمتی به صورت موقت با افزایش روبرو خواهد شد.

همانطور که در تصویر بالا مشاهده می کنید بعد از ایجاد کف دوم و شکل گیری این واگرایی، روند نزولی قیمت به یک روند صعودی تبدیل شده است.

واگرایی منفی

واگرایی منفی نیز در شرایطی رخ می دهد که کف قیمت در اندیکاتور RSI قابل مشاهده بوده اما نمودار قیمتی همچنان به افزایش خود ادامه دهد. این موضوع نشان می دهد که شتاب و قدرت روند صعودی کاهش یافته و احتمال بهبود (موقت) قیمت ها نیز وجود خواهد داشت.

نمودار بالا نشان می دهد که تراز قیمتی پس از رسیدن به نقطه اوج با سرعت بسیار زیادی کاهش یافته است. بنابراین اندیکاتور RSI به زیر 50 رفته است. از آنجایی که این روند رو به افزایش است، بنابراین شرایط خاصی (اندیکاتور RSI کمتر از 50 در روند صعودی) به وجود می آید که تریدرها با استناد به آن می توانند بعد از دو کندل آخر مجددا وارد پوزیشن فروش طولانی مدت شوند.