بازار جبرانی چیست؟

آقای احمدی روز شنبه در قرارداد آتی زعفران نگین دی دو موقعیت خرید با قیمت ۱۳۰۰۰ تومان اخذ می‌کند. پس از اخذ موقعیت خرید، بازار با صف فروش مواجه می‌شود. سود و زیان آقای احمدی در پایان روز اول با مفروضات زیر به این شرح خواهد بود:

بازار جبرانی چیست؟

یکی از اتفاقات ناخوشایند در بازار آتی، کال مارجین شدن معامله‌گران است. در واقع اگر معامله‌گری در این بازار بیش از ۳۰ درصد زیان کند، وضعیت حساب وی به اصطلاح کال مارجین می‌شود و باید طی مهلتی که کارگزار مشخص می‌کند، اقدام به خروج از وضعیت کال مارجین کند. در این مقاله به بررسی آخرین مهلت کال مارجین ها در بازار آتی می‌پردازیم. گفتنی است که این مهلت، طبق مفاد دستورالعمل اجرایی معاملات قراردادهای آتی در شرکت بورس کالای ایران ( سهامی عام) مشخص می‌شود.

در ادامه عناوین زیر را مشاهده خواهید کرد:

O آخرین مهلت کال مارجین ها در بازار آتی چه زمانی است؟

O کارگزاری چگونه مهلت کال مارجین را تعیین می‌کند؟

O مثال تعیین آخرین مهلت کال مارجین ها در بازار آتی

آخرین مهلت کال مارجین ها در بازار آتی چه زمانی است؟

بنا به دستورالعمل بورس کالا، آخرین مهلت کال مارجین‌ها جهت واریز وجه جبرانی یا بستن موقعیت‌های مازاد، بستگی به شرایط بازار و میزان ریسک معامله‌گران دارد. به همین دلیل، دستورالعمل بورس کالا در چند ماده به این موضوع پرداخته است. در ماده (۳۲ تبصره ۱) حداکثر زمان برای واریز وجه یا بستن موقعیت‌های مازاد، یک ساعت پس از شروع جلسه معاملاتی روز کاری بعد اعلام شده اما در راستای مدیریت ریسک معامله‌گران، در ماده‌های (۳۵ مکرر و ۳۵ مکرر۱) تعیین مهلت خروج از وضعیت کال مارجین به عهده کارگزار قرار داده شده است.

کارگزاری چگونه آخرین مهلت کال مارجین را تعیین می‌کند؟

طبق ماده مذکور، لازم نیست کارگزار حتی تا پایان جلسه معاملاتی صبر و سپس اخطاریه کال مارجین را برای معامله‌گر ارسال کند. در واقع طی هر جلسه معاملاتی کارگزار می‌تواند پس از به روز رسانی حساب‌ها و کال مارجین شدن وضعیت حساب، اخطاریه کال مارجین را برای معامله‌گران بفرستد و بنا به صلاحدید خود، مهلتی را برای واریز وجه جبرانی تعیین کند.

طبق دستورالعمل اجرایی معاملات قراردادهای آتی در شرکت بورس کالای ایران ( سهامی عام) ماده (۳۲) تبصره (۱): «وجه تضمین جبرانی، حداکثر تا یک ساعت پس از شروع جلسه معاملاتی روز کاری بعد باید پرداخت شود.»

ماده ۳۵ مکرر: بورس و کارگزاران می‌توانند در راستای مدیریت ریسک مشتریان در طی روز و به صورت مستمر، بر اساس قیمت تسویه لحظه‌ای اعلامی در مشخصات قرارداد، عملیات به روز رسانی موجودی محاسبه‌شده مشتریان را به شرح زیر انجام دهند:

در مورد موقعیت‌های تعهدی منتقل‌شده از روز قبل، تفاوت ارزش دارایی تعهدشده در «قرارداد آتی» را بر حسب تفاوت قیمت تسویه لحظه‌ای با قیمت تسویه روز معاملاتی قبل محاسبه و به موجودی محاسبه‌شده مشتریان منظور می‌کند.

در مورد موقعیت‌های تعهدی ایجادشده در روز جاری، تفاوت ارزش قرارداد با ارزش دارایی تعهدشده به «قیمت تسویه لحظه‌ای» محاسبه و به موجودی محاسبه‌شده مشتریان منظور می‌شود.

در صورتی که پس از انجام عملیات بندهای فوق «موجودی محاسبه‌شده مشتری» از سطح «حداقل وجه تضمین» کمتر شود، «اخطاریه افزایش وجه تضمین» به تشخیص اتاق پایاپای یا کارگزار، حسب مورد صادر و مراتب به مشتری اعلام می‌شود.

ماده ۳۵ مکرر ۱ – مشتری موظف است در صورت درخواست کارگزار، در مهلت زمانی اعلام‌شده، نسبت به واریز مابه‌التفاوت «موجودی محاسبه‌شده مشتری» تا سطح مجموع «وجه تضمین اولیه» و تضامین نقدی موضوع ماده ۱۳ مکرر به حساب عملیاتی خود اقدام کند. در صورتی که «مشتری» بازار جبرانی چیست؟ تا پایان مهلت زمان اعلامی کارگزار نسبت به واریز وجه مذکور و اصلاح موجودی حساب خود اقدام نکند، کارگزار می‌تواند برای بستن آن دسته از «موقعیت‌های تعهدی باز» مشتری که تعهدات وجه تضمین آن‌ها ایفا نشده است، اقدام کند.

بر اساس مفاد دستورالعمل اجرایی معاملات آتی، حداکثر مهلت واریز وجه جبرانی یا بستن موقعیت‌های مازاد در شرایط نرمال، یک ساعت پس از شروع جلسه کاری بعدی است. همچنین کارگزار می‌تواند طبق مفاد ماده (۳۵ مکرر۱) حداکثر مهلت تعیین‌شده را در راستای مدیریت ریسک معامله‌گران کمتر کند.

مثال تعیین آخرین مهلت کال مارجین ها در بازار آتی

آقای احمدی روز شنبه در قرارداد آتی زعفران نگین دی دو موقعیت خرید با قیمت ۱۳۰۰۰ تومان اخذ می‌کند. پس از اخذ موقعیت خرید، بازار با صف فروش مواجه می‌شود. سود و زیان آقای احمدی در پایان روز اول با مفروضات زیر به این شرح خواهد بود:

الف- قیمت تسویه: ۱۲۵۰۰ تومان

ب- وجه تضمین قرارداد آتی زعفران نگین: ۳۰۰۰۰۰ تومان

ج- حداقل وجه تضمین = ۲۱۰۰۰۰

سود و زیان روز اول= (قیمت تسویه – قیمت معاملات انجام شده)×اندازه قرارداد×تعداد موقعیت باز

زیان= (۱۳۰۰۰-۱۲۵۰۰)×۱۰۰×۲= ۱۰۰۰۰۰

آقای احمدی ۲ موقعیت خرید در قرارداد آتی زعفران نگین دی اخذ کرده و بنابراین، ۶۰۰ هزار تومان (۳۰۰۰۰۰×۲=۶۰۰۰۰۰) به عنوان وجه تضمین در حساب خود داشته است. با توجه به حداقل وجه تضمین ۲۱۰ هزار تومانی، اگر موجودی حساب آقای احمدی کمتر از ۴۲۰ هزار تومان شود حساب وی کال مارجین خواهد شد. پس از برداشت ۱۰۰ هزار تومان زیان از حساب اقای احمدی در پایان روز شنبه موجودی حساب وی به ۵۰۰ هزار تومان می‌رسد. در واقع وضعیت حساب آقای احمدی ات ریسک (At Risk) می‌شود.

فرض کنید در روز یکشنبه بازار آتی با صف فروش سنگین آغاز به کار کند. به این ترتیب در به روز رسانی نیم ساعت ابتدایی بازار، حساب آقای احمدی بر اساس قیمت تسویه ۱۱۸۵۰ (۱۲۵۰۰×۰۵/۰) تومان تسویه شود. در این شرایط، راس ساعت ۱۱ روز یکشنبه، موجودی حساب اقای احمدی برابر با ۳۷۰ هزار تومان (۱۳۰۰۰۰-۵۰۰۰۰۰=۳۷۰۰۰۰) می‌شود.

زیان = (قیمت تسویه روز قبل – قیمت تسویه ساعت ۱۱) ×اندازه قرارداد×تعداد موقعیت باز

زیان= (۱۲۵۰۰-۱۱۸۵۰)×۱۰۰×۲= ۱۳۰۰۰۰

از آن جایی که موجودی حساب آقای احمدی طی جلسه معاملاتی روز یکشنبه از حداقل وجه تضمین لازم (۴۲۰ هزار تومان) کمتر می‌شود، لذا وضعیت حساب وی کال مارجین می‌شود. در این شرایط کارگزار در راستای مدیریت ریسک اقای احمدی، طبق ماده ۳۵ مکرر دستورالعمل می‌تواند اخطاریه افزایش وجه تضمین را برای اقای احمدی ارسال و مهلتی را برای واریز وجه تضمین جبرانی به او اعلام کند. این مهلت می‌تواند یک ربع پس از ارسال اخطاریه بازار جبرانی چیست؟ افزایش وجه تضمین یا بنا به صلاحدید کارگزاری بیشتر (روز کاری بعد تا قبل از ساعت ۱۱) باشد. اگر معامله گر ظرف مهلت تعیین‌شده وجه تضمین جبرانی را واریز ننماید کارگزار می‌تواند موقعیت وی را در بازار با قیمت سرخط ببندد.

همچنین کارگزار می‌تواند تا اتمام جلسه معاملاتی صبر کند و پس از تسویه حساب نهایی، در صورت کال مارجین شدن وضعیت حساب آقای احمدی، مهلتی را برای واریز وجه جبرانی به اقای احمدی اعلام کند. این مهلت حداکثر تا ساعت ۱۱ روز کاری بعد خواهد بود. لازم به ذکر است کارگزار طبق ماده (۳۵ مکرر ۱) می تواند به طور مثال، تا ساعت ۱۰:۰۰ روز کاری بعد (دوشنبه) به آقای احمدی، مهلت واریز وجه جبرانی بدهد. اگر آقای احمدی تا ظرف مهلت تعیین‌شده وجه مورد نیاز را به حساب در اختیار بورس خود واریز نکند، کارگزار می‌تواند راس ساعت ۱۰:۰۰ برای بستن موقعیت مورد نیاز وی به قیمت سرخط اقدام به ثبت سفارش فروش کند.

سخن آخر

مهمترین نکات را درباره آخرین مهلت کال مارجین ها در بازار آتی بررسی کردیم. با توجه به تسویه حساب روزانه در بازار آتی و وجود اهرم مالی، در این بازار احتمال زیان‌های حتی ۵۰ درصدی (همچنین احتمال سودهای ۵۰ درصدی) در یک روز وجود دارد. به همین دلیل، لازم است معامله‌گران آتی کالا برای داشتن کنترل بیشتر بر پورتفوی خود، همواره وضعیت حساب خود را تحت نظر داشته باشند. با استفاده از قابلیت «پیش بینی وضعیت» که در مطلب « چگونه از کال مارجین شدن معاملات آتی کالا در امان بمانیم؟ » توضیح داده شد، معامله‌گران می‌توانند مدیریت بهتری بر وضعیت حساب و پورتفوی خود داشته باشند. با این حال اگر معامله‌گری کال مارجین شد، پیشنهاد می‌کنیم قبل از اتمام مهلت اعلام‌شده از سوی کارگزاری، با توجه به قیمت‌های مد نظر خود، برای واریز وجه جبرانی یا بستن موقعیت‌های مازاد اقدام کند.

اخذ وجوهی تحت عنوان هزینه طرحهای جبرانی ناشی ازافت آب ،تجویز نگردیده است وآئین نامه مشارکت بخش صنعت وخدمات درتامین هزینه های جایگزینی مصوب هیات مدیره سازمان آب منطقه ای تهران دراین زمینه خلاف قانون بوده وابطال میشود

رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری
نظرباینکه درقانون توزیع عادلانه آب مصوبه 22/12/61 مجلس شورای اسلامی وآئین نامه اجرائی فصل دوم قانون مذکورمصوب 18/7/63 هیات وزیران اخذ وجوهی تحت عنوان هزینه طرحهایی جبرانی ناشی از افت آب تجویز ومقررنگردیده است ، بازار جبرانی چیست؟ علیهذا آن قسم ازآیین نامه مشارکت بخش صنعت وخدمات درتامین هزینه های جایگزینی منابع آب مصوب نهصد وچهلمین جلسه مورخ 24/12/70 هیات مدیره سازمان آب منطقه ای تهران که مبنی براخذ پانزده میلیون ریال به ازاء یک لیترآب درثانیه ( پنجاه مترمکعب درشبانه روز ) علاوه برنصب کنتور وآب بهای مربوطه از صاحبان چاههای واقع در مناطق سه گانه مندرج درگزارش 411 638 مورخ 24/12/70 معاونت بهره برداری سازمان مذکور میباشد ، خارج از حیطه اختیارات هیات مذکور ومغایربا قانون تشخیص و مستندا" بماده 25 قانون دیوان عدالت اداری حکم برابطال آن صادرواعلام میشود .
رئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری اسماعیل فردوسی پور

شماره ه : 72/196 مورخ 8/12/1374
مرجع رسیدگی : هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی : مصطفی مشهدی میقانی
موضوع شکایت وخواسته : لغو آئین نامه مشارکت بخش صنعت وخدمات درتامین هزینه های جایگزینی صنایع آب
مقدمه : شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشته است هیات مدیره سازمان آب منطقه ای تهران درنهصد وچهلمین جلسه مورخ 24/12/70 خود گزارش شماره 411/638 24/12/70 معاونت بهره برداری نواحی تابعه راتحت عنوان آیین نامه مشارکت بخش صنعت وخدمات درتامین هزینه های جایگزینی منابع آب مطرح وتصویب می نماید تااز چاههای واقع درمناطق سه گانه مندرج درگزارش مذکور برای منطقه اراک به ازاء یک لیتر آب درثانیه ( 50 مترمکعب درشبانه روز ) مبلغ پانزده میلیون ریال تعرفه اخذ شود که این تعرفه علاوه بر نصب کنتور وآب بهاء مربوطه است که باصاحبان چاه محاسبه واخذ میگردد ، البته بهانه اخذ این تعرفه وتصویب نامه نیز آن بوده است که ( . بعضی از مناطق سهام آب چاه بانضمام اراضی تحت شرب مورد معامله قرارمیگیرد . ) مطابق مقررات قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران وسایرقوانین موضوعه اظهارات مسئولان مملکتی اخذ هرگونه عوارض ، خودیاری ، مالیات وامثال آن از مردم توسط سازمانهای دولتی واصولا" هرنوع افزایش نرخ خدمات احتیاج به مصوبه مجلس شورای اسلامی دارد تا شورای نگهبان آنرا تائیدآنرا تائید کند ودرعین حال اصولا" چاه مربوط به اینجانب محفوره در سال 1344 است ، وتاریخ ممنوعه بودن منطقه 1348 میباشد واصولا" آئین نامه کذائی بافرض صحت عطف بماسبق نمی شود وقابل تسری به چاههای حفرشده سنوات ماضیه 30 ساله نیست . علیهذا آئین نامه مذکور مخالف قوانین مملکتی واساسی است ولغو آئین نامه مذکوررابلحاظ غیرقانونی بودن وعطف بماسبق شدن آن دارد مدیرکل امورآب استان مرکزی درپاسخ بشکایت مذکور طی نامه شماره 3221428مورخ 4/12/72 اعلام داشته اند مبلغ اخذ شده از متقاضی واحد هیچگونه ازشرایط مذکور دردادخواست بعنوان عوارض مالیات وامثالهم نمی باشد . بلکه هزینه طرحهای جبرانی ناشی از افت آب مطرح واخذ میگردد بعلاوه شاکی قبل ازصدورپروانه پرداخت هزنه جبرانی راتقبل وپرداخت نموده ست ، لذا شکایت نامبرده بی اساس وتقاضای رد آنرا دارد ، دلایل بشرح زیر باستحضار میرساند: 1 قانونگذاردراصل 45 قانون اساسی ماده یک وتبصره ماده 3 وماده 4 قانون توزیع عادلانه آب ازمصالح عامه گفتگو بمیان آورده است از وحدت ملاک اصل 45 قانون اساسی ومواد فوق الدکر مسجل میگردد که آب از انفال ومشترکات عمومی است ودر اختیار حکومت اسلامی است که حکومت اسلامی این وظیفه را به دولت ودولت هم به تبع آن این وظیفه خطیررابعهده وزارت نیرو محول نموده است ، تشخیص مصلحت عمومی درارتباط بامسائل آب بعهده وزارت نیرو است 2 آیین نامه اجرائی فصل دوم قانون توزیع عادلانه آب مصوب هیات وزیران 18/7/63 نیز درارتباط بامسائل مربوط به ممنوعیت منطقه موادی راپیش بینی نموده است که هدف اساسی آن حفظ مصلحت عامه دراستفاده صحیح واصولی از این منبع حیاتبخش است بطوری که منجر به خشک شده سفره ودرنهایت نابودی حیات نگردد. 3 باتوجه بموارد فوق چنانچه چاهی قبل ازتصویب قانون توزیع عادلانه آب حفرشده باشد چنانچه حفرچاه درزمان ممنوعیت باشد باتوجه بموارد فوق هیچگونه شک وشبهه ای دراین که مضر به مصالح عمومی میباشد باقی نمی ماند ومیتوان چنین استدلال کرد که اینگونه چاهها اساسا" میبایستی پرو مسلوب المنفعه گردد ودولت هیچگونه تعهدی مبنی برصدور پروانه در خصوص اینگونه چاهها ندارد مگر اینکه بتوان ازطریقی ضرروارد بمصالح عمومی رابرطرف ساخت وبرهمین اساس واستدلال بخشنامه های وزارت نیرو درخصوص اخذ هزینه های جبرانی تدوین گردیده است از جمله بخشنامه 200/18458 10/9/71 رامیتوان نام برد .4 ادامه فعالیت چاهها حفرشده قبل ازقانون ودرمنطقه ممنوعه با نظرکارشناسان اصلح هنگامی میسراست که جبران ضرروارده آن هم بااخذ هزینه بمنظور اجرای طرحهای جبرانی امکان پذیر باشد. هیات عمومی دیوان عدالت اداری درتاریخ فوق بریاست حجه الاسلام والمسلمین اسماعییل فردوسی پور وباحضورروسای شعب دیوان تشکیل وپس از بحث وبررسی وانجام مشاوره بااکثریت آراء بشرح آتی مبادرت بصدور رای می نماید .

بازار جبرانی چیست؟

در مطلب قبلی “ کال مارجین چیست؟ ” به توضیح وضعیت‌های مختلف حساب عملیاتی معامله گران بازار آتی، به ویژه وضعیت کال مارجین پرداخته شد. در آن مطلب، ضمن تشریح وضعیت حساب عملیاتی، نحوه خروج معامله گران از وضعیت کال مارجین به صورت تیتروار بیان گردید. در این مطلب قصد داریم با ذکر مثال‌های ساده و کاربردی، راه‌های خروج از وضعیت کال مارجین را شرح دهیم.

همان‌طور که قبلا اشاره شد، افرادی که مارجین کال می‌شوند از سه طریق می‌توانند، از وضعیت کال مارجین خارج شوند.

۱ – واریز وجه
۲- بستن موقعیت‌های باز
۳- ترکیب واریز بخشی از وجه مورد نیاز و بستن تعداد موقعیت باز

وقتی معامله‌گری کال مارجین می‌شود، جهت خروج از وضعیت کال مارجین، طی مهلتی که کارگزاری به وی داده است، می‌بایست از طریق یکی از راه‌های فوق، اقدام به خروج از وضعیت کال مارجین کند. حال سؤالی که مطرح می‌شود این است که چگونه میزان وجه لازم و یا تعداد موقعیت لازم برای بستن و خروج از وضعیت کال مارجین را محاسبه کنیم.

چه میزان وجه، برای خروج از وضعیت مارجین کال لازم است؟

فردی که مارجین کال می‌شود، موجودی حسابش به کمتر از حداقل وجه تضمین (۷۰ درصد وجه تضمین اولیه) رسیده است. وی باید موجودی حساب عملیاتی خود را به ازای هر موقعیت، به وجه تضمین اولیه برساند.

آقای احمدی ۴ موقعیت خرید در سررسید نگین اردیبهشت دارد. موجودی حساب عملیاتی او برابر با ۵۰۰ هزار تومان است. با فرض وجه تضمین ۲۰۰ هزار تومانی، میزان وجهی که باید به حسابش واریز کند تا از کال مارجین خارج شود را، محاسبه نمایید.
وجه تضمین اولیه: ۲۰۰۰۰۰
حداقل وجه تضمین: ۷۰% وجه تضمین اولیه = وجه تضمین اولیه * ۷/۰ = ۱۴۰۰۰۰
وجه تضمین اولیه برای ۴ موقعیت: ۴*۲۰۰۰۰۰= ۸۰۰۰۰۰
حداقل وجه تضمین برای ۴ موقعیت: ۴*۱۴۰۰۰۰= ۵۶۰۰۰۰

با توجه به اینکه موجودی حساب آقای احمدی ۵۰۰ هزار تومان است (از حداقل وجه تضمین۵۶۰ هزار تومانی کمتر است) لذا وضعیت حساب وی کال مارجین است. در این شرایط وی می‌بایست موجودی حساب خود را تا ۴ وجه تضمین اولیه تکمیل نماید.

وجه تضمین اولیه برای ۴ موقعیت، ۸۰۰ هزار تومان است. در واقع آقای احمدی ۳۰۰ هزار تومان می‌بایست به حساب خود واریز نماید تا موجودی حساب وی به ۸۰۰ هزار تومان برسد و از وضعیت کال مارجین خارج شود.

موجودی مورد نیاز برای خروج از کال مارجین = وجه تضمین اولیه برای تعداد موقعیت‌های باز – موجودی حساب عملیاتی

چنانچه آقای احمدی تنها ۶۰ هزار تومان به حساب عملیاتی خود واریز می‌کرد (یا هر مقداری کمتر از ۳۰۰ هزار تومان) حساب وی از وضعیت کال مارجین خارج نمی‌شد. در واقع اگر فرد کال مارجین حتی یک ریال کمتر از مبلغ مورد نیاز برای رسیدنِ موجودی حساب به وجه تضمین اولیه واریز نماید وضعیت حساب وی ات ریسک سه ستاره (At Risk***) خواهد بود که به معنای مارجین ماندن وضعیت حساب است.

نکته: فرد کال مارجین، می‌بایست به ازای هر قرارداد به میزان یک وجه تضمین اولیه (کامل) در حساب عملیاتی خود داشته باشد. افزایش موجودی تا حداقل وجه تضمین، برای خروج از وضعیت مارجین کال، کافی نیست.

برای خروج از وضعیت مارجین کال چه تعداد موقعیت می‌بایست بسته شود؟

اگر فرد کال مارجین شده، نخواهد و یا نتواند، وجه لازم برای خروج از وضعیت کال مارجین را تا مهلت تعیین‌شده توسط کارگزاری، واریز نماید، می‌بایست به تعداد لازم، موقعیت‌های خود را ببندد. به نحوی که به ازای هر موقعیت باز، یک وجه تضمین اولیه ( نه حداقل وجه تضمین) در حساب وی موجودی باشد.
در مثال فوق، اگر آقای احمدی نخواهد، حساب خود را شارژ نماید می‌بایست بخشی از موقعیت‌های خود را ببندد.

تعداد موقعیتی که فرد کال مارجین می‌تواند نگه دارد= موجودی حساب / وجه تضمین اولیه

تعداد موقعیتی که آقای احمدی می‌تواند نگه دارد= ۵۰۰۰۰۰/۲۰۰۰۰۰= ۲.۵

با توجه به اینکه حاصل تقسیم موجودی حساب بر وجه تضمین اولیه، عددی اعشاری است، جز صحیح عدد فوق تعداد موقعیتی است که فرد کال مارجین با توجه به موجودی حساب خود می‌تواند نگه دارد.

پس آقای احمدی از ۴ موقعیت بازی که دارد، بازار جبرانی چیست؟ با توجه به موجودی حسابش تنها ۲ موقعیت می‌تواند نگه دارد و ۲ موقعیت دیگر را باید در مهلت تعیین‌شده توسط کارگزار ببندد.

نکته: فردکال مارجین، می‌بایست به ازای هر قرارداد به میزان یک وجه تضمین اولیه (کامل) در حساب عملیاتی خود داشته باشد. بستن تعداد موقعیت‌های باز، تا رسیدن موجودی حساب به حداقل وجه تضمین، برای خروج از وضعیت مارجین کال، کافی نیست.

افراد کال مارجین می‌توانند برای خروج از وضعیت کال مارجین، ترکیبی از روش اول و دوم را در پیش بگیرند.

در مثال فوق، آقای احمدی، بر اساس روش اول باید ۳۰۰ هزار تومان واریز نماید و بر اساس روش دوم می‌بایست دو موقعیت ببندد. او می‌تواند یکی از موقعیت‌های خود را ببندد و مبلغ باقیمانده تا وجه تضمین اولیه ۳ موقعیت، را واریز نماید.

وجه تضمین اولیه برای ۳ موقعیت = ۲۰۰۰۰۰*۳= ۶۰۰۰۰۰

اگر آقای احمدی ۱ موقعیت ببندد، باید برای ۳ موقعیت باقیمانده، ۶۰۰ هزار تومان موجودی داشته باشد. با توجه به موجودی حساب فعلی (۵۰۰ هزار تومان) وی می‌بایست ۱۰۰ هزار تومان به حساب عملیاتی خود واریز کند تا از وضعیت کال مارجین خارج شود.

نکته: وقتی اختلاف موجودی حساب تا وجه تضمین کامل اندک است، معامله گران روش واریز وجه را انتخاب می‌کنند.

گر معامله‌گر کال شده، هیچ یک از اقدامات فوق جهت خروج از وضعیت کال مارجین را انجام ندهد چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر فرد کال شده، طی مهلت تعیین‌شده توسط کارگزاری، اقدامی انجام ندهد و یا اقدام وی جهت خروج از وضعیت کال مارجین کافی نباشد، کارگزار موظف است به تعداد لازم از موقعیت‌های وی را ببندد.
در این شرایط، کارگزاری با محاسبه تعداد موقعیتی که هر معامله‌گر با توجه به موجودی حسابش می‌تواند نگه دارد، اقدام به بستن موقعیت‌های اضافه با قیمت سرخط تابلو می‌کند.

نکته: طبق دستورالعمل بورس کالا، کارگزار موظف به بستن موقعیت‌های فرد کال مارجین شده طی مهلت تعیین‌شده از سوی بورس است.
در واقع کارگزار جهت بستن موقعیت‌های فرد کال شده، خود اقدام به ثبت سفارش در سیستم معاملاتی می‌نماید. هنگامی که سفارش کارگزار برای فرد، منجر به معامله شود، فرد کال شده از وضعیت کال مارجین خارج می‌شود. اما اگر کارگزار با وجود ثبت سفارش، به دلیل وجود صف، نتواند موقعیت فرد کال شده را ببندد، سفارش تا پایان جلسه معاملاتی در سیستم باقی می‌ماند.

اگر تا پایان جلسه معاملاتی سفارش منجر به معامله گردد، فرد از وضعیت کال مارجین خارج می‌شود، در غیر این صورت فرد کال شده همچنان کال مارجین باقی می‌ماند. در این شرایط، که پس از اتمام جلسه معاملاتی همچنان فرد، کال مارجین است می‌بایست، طبق دستورالعمل بورس کالا، بازار جبرانی تشکیل شود. در بازار جبرانی، دوره‌های معاملاتی آنقدر ادامه می‌یابد تا موقعیت‌های اضافی فرد، جهت خروج از وضعیت کال مارجین بسته شود.

جزئیات آموزش‌های جبرانی دوره متوسطه اعلام شد

فارس نوشت: معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش به تشریح جزئیات آموزش‌های جبرانی دوره متوسطه پرداخت و گفت: برنامه آموزش جبرانی از دهم تیر آغاز شده است و تا پایان مرداد ادامه دارد.

محمدمهدی کاظمی معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش درباره برنامه آموزش جبرانی تابستانی، اظهار کرد: برنامه آموزش جبرانی از دهم تیرماه آغاز شده است و تا پایان مرداد ادامه دارد و بعد از آن، دانش‌آموزان ارزشیابی می‌شوند یعنی امتحانات برگزار می‌شود.

وی با بیان اینکه در آیین‌نامه دو گروه از دانش‌آموزان می‌توانند در این دوره شرکت کنند، افزود: گروه اول، دانش‌آموزانی هستند که در دروسی حد نصاب را کسب نکردند و به اصطلاح افتاده‌اند که باید در شهریور امتحان دهند.

کاظمی اضافه کرد: گروه دوم، دانش‌آموزانی هستند که نصاب را کسب کردند اما شورای مدرسه تشخیص داده است که هنوز لازم است در بحث یادگیری، یک دوره آموزشی را داشته باشد تا یادگیری تثبیت شود.

وی تصریح کرد: برای اینکه برای گروه دوم جهت شرکت در این دوره‌ها انگیزه ایجاد شود، مصوبه‌ای از شورای عالی آموزش و پرورش گرفتیم که بر اساس آن، اگر دانش‌آموزان گروه دوم در امتحانات شهریور شرکت کنند و نمره‌شان از نمره خرداد که قبولی بوده است بالاتر باشد، نمره بالاتر جایگزین نمره قبلی شود.

* آموزش‌های جبرانی ویژه دانش‌آموزان پایه هفتم تا یازدهم است

معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه آموزش‌های جبرانی ویژه دانش‌آموزان پایه هفتم تا یازدهم است، تصریح کرد: این دوره آموزشی در مدارس دولتی، رایگان است.

وی در پاسخ به این پرسش که «آیا شرکت در این دوره‌ها برای دو گروه اول و دوم اجباری است؟» افزود: گروه اول که دانش‌آموزانی هستند که در یک یا چند درس نمره قبولی نگرفتند پس لازم است در این دوره‌ها شرکت کنند برای گروه دوم، یک فرصت است که از این فرصت ایجاد شده می‌توانند استفاده کنند.

کاظمی با بیان اینکه آموزش‌ها در ۴ درس است، گفت: انتخاب درس‌ها در اختیار اداره‌کل آموزش و پرورش استان است که توسط مدرسه و منطقه انجام می‌شود و متناسب با رشته‌هاست؛ البته بیشترین افت مربوط به دروس علوم و ریاضی بوده است.

Call Margin چیست؟

کال مارجین یا (Call Margin ) یا فراخوانی اعتبار : وجه تضمین اولیه وجهی که به عنوان ضامن در انجام تعهدات از دو طرف قرارداد دریافت و در حساب کارگزاری مسدود می‌شود. (این مبلغ حدود ۲۰ درصد مبلغ قرارداد است) چنانچه مشتری در جایگاه معاملاتی خود کسب سود کند سود مربوط به حساب واریز می‌شود […]

کال مارجین یا (Call Margin ) یا فراخوانی اعتبار : وجه تضمین اولیه وجهی که به عنوان ضامن در انجام تعهدات از دو طرف قرارداد دریافت و در حساب کارگزاری مسدود می‌شود. (این مبلغ حدود 20 درصد مبلغ قرارداد است) چنانچه مشتری در جایگاه معاملاتی خود کسب سود کند سود مربوط به حساب واریز می‌شود که قابل برداشت است. چنانچه مشتری با زیان روبه‌رو شود مبلغ زیان تا زمانی که به سطح حداقل وجه تضمینی برسد از حساب کسر می‌شود.

پس از کال مارجین شدن چه می شود؟

پس از رسیدن حساب به حداقل وجه تضمین(60 درصد وجه تضمین اولیه) مشتری اخطار کسری موجودی می‌گیرد و به اصطلاح Call Margin و باید اقدام به شارژ حساب تا سطح وجه تضمین اولیه کند یا موقعیت باز خود را ببندد. در غیر اینصورت با اعلام به مشتری کارگزار اقدام به بستن موقعیت باز مشتری در بازار عادی می‌کند. در صورتی که کارگزارنتواند موقعیت باز مشتری را در ساعات عادی بازار (9-12:30 ) ببندد (به علت نبود سفارش در طرف مقابل)بازار جبرانی تشکیل می‌شود. در بازار جبرانی در دوره زمانی اول دامنه نوسان دو برابر شده و در صورتی که باز هم در طرف مقابل سفارشی وجود نداشت در دوره زمانی دوم، سه برابر و در صورت عدم انجام معامله در دوره زمانی سوم محدودیت دامنه نوسان حذف می‌شود.