قراردادهای هوشمند

قرارداد هوشمند

NFT چیست؟ مقرون به صرفه ساختن توکن های غیرقابل تعویض

NFT ها در حال اصلاح فضای رمزنگاری شده به شیوه ای بی سابقه هستند و به طور جدی خود را…

اینجکتیو پروتکل (Injective Protocol) چیست؟ اهداف و آینده INJ

پروژه اینجکتیو پروتکل (Injective Protocol) یک ایده انقلابی است که هدف آن ایجاد مبادلات ارزی کاملاً غیرمتمرکز و شبکه های…

بررسی Rarible و توکن RARI؛ بازار نسل بعدی و خرید و فروش NFT

در کنار پروتکل‌های حوزه دیفای، شبکه‌های فعال در زمینه NFT مورد توجه بازار قرار گرفته و شاهد توسعه این حوزه…

بررسی فاندامنتال Waykichain : بستر توسعه بلاک چین برای dApps

Waykichain یک پروژه جالب توسعه بلاکچین است که برای یک سال گذشته زیر رادار پیشرفت چشمگیری داشته است. تقریباً مانند Etheruem و…

قرارداد های هوشمند: پشت صحنه!

یکی از “killer applications” فناوری بلاکچین ، قرارداد های هوشمند است. قراردادهای هوشمند اساساً قراردادهای عادی هستند که براساس شرایط…

حکم شرعی قراردادهای هوشمند

قراردادهای هوشمند (Smart contract) روی بستر بلاک چین پیاده سازی می شوند و هدف آن ها رفع یک سری از مشکلاتی…

سلام این بخش سایت های در حال پرداخت هستند. اما همه دارای ریس.

سلام دوستانیکه تجربه پرورش عقرب دارند بیان مشکلات و تجربه ها.

سلام ایا در حال حاضر سایتی هستش ک معتبر باشه و سود مطمئن بده.

سلام اطلاعی نداریم متاسفانه.

سلام وقت بخیر. مدیریت محترم لطفا نظرتون رو درباره ساییت های.

مایک نووگراتز: ما مطمئناً شاهد افزایش پذیرش در کریپتو هستیم

Axie Infinity چیست؟ بازی مبتنی بر NFT با اکسی اینفینیتی

پک کلیک Pack Click سایت کلیکی برای کسب درآمد آسان

بیگ اینکام به عنوان رسانه تخصصی حوزه ارزهای دیجیتال فعالیت خود را از زمستان 1398 آغاز کرد.

بیگ اینکام مسئولیت خود را آشنایی عموم با فناوری هایی نظیر رمز ارز، بیت کوین و بلاک چین می داند. هم چنین ما به عنوان مشاور سرمایه گذاری در ابتدای راه فعالیت های مورد نظر را تجزیه و تحلیل میکنیم. این طرح نشان دهنده ی دورنمایی از وضعیت عموم و آشنایی آن ها در این زمینه می باشد.

لازم به ذکر است فعالیت و سرمایه گذاری در این حوزه به عهده خود کاربر می باشد، زیرا فعالیت در زمینه سرمایه گذاری ارزهای دیجیتال دارای ریسک می باشد.

همه چیز در مورد قراردادهای هوشمند؛ از پیاده‌سازی تا مزایا و محدودیت‌ها

فناوری برای سهولت کار انسان و خودکارسازی فرایندهای دستی پدید آمده است. قرارداد هوشمند یکی از مزایای فناوری بلاک‌چین در زمینه قراردادهاست که متخصصان آن را به عنوان آینده قراردادهای سنتی مطرح کرده‌اند. هدف آن خودکارسازی اجرای قراردادها بدون هیچ‌­گونه دخالت انسانی است. اگرچه استفاده از فناوری بلاک‌چین به شدت افزایش یافته است، اما هنوز هم برای افرادی که از نظر فنی مهارت ندارند موضوعی پیچیده به حساب می‌آید. این مقاله بر توضیح اینکه قراردادهای هوشمند چیست، چگونه اجرا می‌شوند و چه تاثیری بر دنیای پرشتاب امروزی دارند تمرکز کرده است.

قرارداد هوشمند چیست؟

قرارداد هوشمند یک برنامه کامپیوتری است که روی شبکه بلاک‌چین قرار دارد و اجرا می‌­شود. هر قرارداد هوشمند شامل کدی است که شرایط از پیش تعیین‌شده‌ای را مشخص می‌کند که در صورت تحقق آن، خروجی را فراخوانی می‌کند. با اجرای یک شبکه بلاک‌چین غیرمتمرکز به‌ جای سرور متمرکز، یک قرارداد هوشمند به چندین طرف اجازه می‌دهد به یک نتیجه مشترک به روشی دقیق، سریع و نفوذناپذیر (غیرقابل دستکاری) دست یابند.

شبکه غیرمتمرکز به معنای شبکه‌ای است که در آن داده‌ها روی چندین گره یا Node (رایانه) به‌ صورت توزیع‌شده ذخیره می‌شوند. هر گره در شبکه به‌ عنوان یک مرجع جداگانه با قدرت تصمیم‌­گیری مستقل در مورد نحوه تعامل با سایر سیستم‌ها عمل می‌کند. این شبکه‌ها همچنین قدرت پردازش و بار کاری را بین سرورهای متصل توزیع می‌کنند.

به‌ عنوان‌ مثال فرض کنید یک مشتری می‌خواهد از یک فروشنده آنلاین لباس خریداری کند اما می‌ترسد به فروشنده ناشناس به شکل آنلاین پرداخت کند، همچنین فروشنده نیز نمی‌تواند به او اعتماد کند و قبل از دریافت پول محصول را برای او ارسال کند. این مشکل با استفاده از قرارداد هوشمند قابل‌حل است. قرارداد هوشمند یک برنامه رایانه‌ای است که زمانی اجرا می‌شود که مجموعه‌ای از شروط از پیش تعریف‌شده که در قرارداد تعریف شده‌ا­ند به وقوع بپیوندند. این قرارداد، هوشمند است زیرا نرم‌افزار پس از برآورده شدن شرایط به طور خودکار اجرا می‌شود.

قرارداد هوشمند چگونه کار می‌کند؟

قراردادهای هوشمند به‌ صورت دنباله‌­ای از عبارات ساده «اگر/ وقتی/ آن‌گاه» (if /when/ then) که درون کدهای روی بلاک‌چین، با زبان برنامه‌نویسی Solidity نوشته شده‌اند، کار می‌کنند. هر گره در شبکه بلاک‌چین، تراکنش‌ها را بررسی می‌کند تا ببیند آیا همه طرفین شروط از پیش تعیین‌شده را برآورده می‌کنند یا خیر؛ تا زمانی که شروط قرارداد برآورده شود همه طرفین، قرارداد را حفظ خواهند کرد. اگر شبکه تایید کند که همه شرایط درست است، قرارداد به طور خودکار بدون هیچ واسطه‌ای اجرا می‌شود و در صورت عدم انجام تعهد، مبلغ به طرفین قرارداد پس داده می‌شود.

نحوه اجرای قرارداد هوشمند

• مرحله برنامه‌نویسی: منطق توافق (مدت، قوانین و شرایط) توسط همه طرفین تعیین می‌شود. زمانی که شرایط و ضوابط مشخص شد، روی پلتفرم بلاک‌چین کدگذاری می‌شود. قرارداد به بخشی از بلاک‌چین عمومی تبدیل شده و برای همه طرفین قابل‌مشاهده است و طرفین به تایید قرارداد دسترسی دارند.

• آغاز رویداد: شرایط و ضوابط رمزگذاری‌شده و ذخیره‌شده در شبکه بلاک‌چین، رویدادهای محرک (آغازگر) قرارداد هستند. زمانی که این شروط از پیش تعیین‌شده مدون در قرارداد از سوی همه طرفین قرارداد محقق شود یا مهلت قرارداد به پایان برسد، قرارداد راه‌اندازی و به طور خودکار اجرا می‌شود.

• اجرا: هنگام اجرا، شرایط کدگذاری‌شده در قرارداد به طور خودکار مقادیر را بین طرف‌های مربوطه منتقل می‌کند یا بسته به تکمیل یا عدم تکمیل کار از پیش تعیین‌شده، مبالغ را بازپرداخت می‌کند.

• توافق: پس از تکمیل قرارداد، انتقال ارزش بین طرفین در دفتر کل بلاک‌چین ثبت می‌شود. همه گره‌های بلاک‌چین (رایانه‌­ها) دفتر کل خود را به‌روز می‌کنند تا وضعیت به‌روزشده قرارداد را نشان دهند. این سوابق تاییدشده قابل تغییر نیستند.

برخی از برترین پلتفرم‌های بلاک‌چین که قراردادهای هوشمند روی آن­ها میزبانی می‌شوند عبارت‌اند از: اتریوم، BNB و کاردانو.

چرا قراردادهای هوشمند مهم هستند؟

• دقت و کارایی: یکی از الزامات اصلی قراردادهای هوشمند، ثبت کلیه شرایط و ضوابط و تاریخ‌ها با جزئیات دقیق است. این عنصر ضروری است زیرا یک جاافتادگی می‌تواند منجر به خطاهای تراکنش شود؛ بنابراین، قراردادهای خودکار سعی می‌کنند از مشکلاتی که با پر کردن دستی انبوهی از فرم‌ها همراه است، اجتناب کنند. کارایی، نتیجه جانبی دقت و سرعت است.

• سرعت پردازش: از آنجا که قراردادهای هوشمند دیجیتالی هستند، هیچ کاغذبازی‌ای در این فرایند وجود ندارد و تعهدات بلافاصله انجام می‌شوند. همچنین هیچ شخص ثالثی برای انجام یا تسویه تراکنش درگیر نمی‌شود.

• قابلیت اطمینان: قراردادهای هوشمند تغییرناپذیرند، به این معنی که پس از ایجاد آن­ها، هرگز نمی‌توان دستکاری‌شان کرد. سوابق تراکنش‌ها برای همه شرکت‌کنندگان قابل مشاهده است. از این‌ رو، نیازی به این سوال نیست که آیا اطلاعات برای منافع شخصی تغییر داده شده‌اند یا خیر.

• امنیت: در بلاک‌چین تراکنش‌ها رمزگذاری می‌شوند که هک کردن آن­ها را بسیار دشوار می‌کند. علاوه بر این، هر رکورد به بلاک‌های داده قبلی و بعدی در یک دفتر کل توزیع‌شده متصل است، بنابراین هکرها باید کل زنجیره را تغییر دهند تا بتوانند یک رکورد واحد را تغییر دهند.

• کارایی هزینه: قراردادهای هوشمند نیاز به واسطه‌ها برای انجام تراکنش یا تکمیل اسناد برای تسویه قرارداد را حذف می‌کنند. این کار هزینه‌های تخصصی و عملیاتی مرتبط با آن را نیز حذف می‌کند.

کاربرد قراردادهای هوشمند

قراردادهای هوشمند در صنایع مختلف از خدمات مالی گرفته تا بیمه و خدمات درمانی کاربرد دارند. در اینجا چند نمونه از قراردادهای هوشمند در زندگی واقعی آورده شده است.

• سیستم رأی‌گیری: یک سیستم رأی‌گیری متمرکز، در مورد ردیابی آرا با مشکلات متعددی از جمله دستکاری هویت رأی‌دهندگان، دستکاری در شمارش و تصمیم‌گیری مغرضانه مواجه است. قرارداد هوشمند برای از بین بردن چنین تخلفاتی معرفی شده است. با بستن قرارداد هوشمند می‌توان یک هویت دیجیتالی منحصربه‌فرد برای همه رأی‌دهندگان ایجاد کرد. همه آرا در شبکه بلاک‌چین ثبت می‌شوند و به طور خودکار بدون هیچ‌­گونه دخالت شخص ثالث یا وابستگی به فرایند دستی شمارش می‌شوند. هر رأی‌دهنده‌ای در دفترکل ثبت می‌شود و اطلاعات آن قابل تغییر نیست. سوابق به طور شفاف در شبکه عمومی برای ممیزی و تایید در دسترس است.
• بیمه: یکی از پرکاربردترین موارد قراردادهای هوشمند در صنعت بیمه است. این یک واقعیت است که بیشترین اختلافات در بخش بیمه اتفاق می‌افتد. قراردادهای هوشمند عمدتاً برای شروع خودکارسازی پذیره‌نویسی، ادعاهای مطرح‌شده و پرداخت استفاده خواهند شد. تاثیر آن­ها بر این فرایندها می‌تواند قابل‌توجه باشد، به‌ ویژه زمانی که آن­ها در ارتباط با واسطه‌ای شخص ثالث و هوش مصنوعی استفاده می‌شوند. به طور خاص، اتوماسیون منجر به راندمان بالاتر می‌شود زیرا سرعت رسیدگی به ادعاها افزایش می‌یابد، در حالی‌ که هزینه‌ها و خطاهای انسانی احتمالی مرتبط با پردازش دستی احتمالاً کاهش می‌یابد.
• سرمایه‌گذاری جمعی یا Crowdfunding (تامین مالی جمعی): سرمایه‌گذاری جمعی متعارف شامل نقش مهم واسطه‌های شخص ثالث برای جمع‌آوری وجوه از سرمایه‌گذاران و انتقال آن­ها به تیم محصول پروژه است. قرارداد هوشمند نیاز به واسطه‌ها را از بین می‌برد زیرا این یک فرایند کاملاً خودکار است.

قراردادهای هوشمند با خودکارسازی پرداخت‌ها و حصول اطمینان از پرداخت مطالبات طبق شرایط قرارداد، اعتماد بین طرفین را افزایش می‌دهد، زیرا از یک سو، ادعاهای معتبر به طور خودکار پردازش و پرداخت می‌شوند و از سوی دیگر، فناوری با قرارداد هوشمند می‌تواند تحقیقات هدفمند را تسهیل کند و این امر امکان شناسایی و رد ادعاهای تقلبی را آسان‌تر می‌کند.

یک قرارداد هوشمند را می‌توان به‌ گونه‌ای برنامه‌ریزی کرد که تمام وجوه دریافتی را تا رسیدن به یک هدف خاص نگه دارد. سرمایه‌گذاران پروژه می‌توانند وجوه خود را به قرارداد هوشمند انتقال دهند. اگر پروژه به طور کامل تامین مالی شود، قرارداد به طور خودکار وجوه را به خالق پروژه منتقل می‌کند و اگر پروژه نتواند اهداف را برآورده کند، وجوه به طور خودکار به سرمایه‌گذاران بازخواهد گشت.

محدودیت‌های قرارداد هوشمند

در حالی که استفاده از قراردادهای هوشمند مزایای متعددی دارد اما شامل موانع و محدودیت‌هایی نیز می‌شود، برخی از موانع و محدودیت‌های مرتبط با قراردادهای هوشمند به شرح زیر است:

• سرعت و مقیاس‌پذیری: قراردادهای هوشمند روی پلتفرم‌های بلاک‌چین مانند اتریوم مستقر می‌شوند؛ بنابراین سرعت اجرای تراکنش به بلاک‌چین بستگی دارد. به‌ عنوان‌ مثال، اتریوم در هر ثانیه ۱۳ تراکنش انجام می‌دهد. این میزان به‌ شدت تعداد تراکنش‌هایی را که شبکه می‌تواند در هر ثانیه پردازش کند محدود می‌سازد.

• تغییرناپذیری: قراردادهای هوشمند غیرقابل دستکاری هستند؛ به این معنی که اگر مشکلی در قرارداد پیش بیاید، رفع آن دشوار یا غیرممکن قراردادهای هوشمند است.

• چالش‌های فنی: حسابرسی یک قرارداد هوشمند مستلزم مهارت فنی است که در سرمایه‌گذاران معمولی و کاربران نهایی کم است. این فقدان دانش منجر به سرمایه‌گذاری بدون فکر می‌شود که ممکن است باعث انعقاد قراردادهای هوشمند ناامن شود و به هکرها اجازه دهد میلیون‌ها دلار را سرقت کنند.

• مسائل قانونی:قراردادهای هوشمند قراردادهای هوشمند به دلیل ماهیت خود، برای حذف واسطه‌ها معرفی شدند. اگر یک قرارداد همان‌طور که قرار است کار کند، کاربران مجبور نیستند برای تسویه‌حساب به دادگاه مراجعه کنند. اما در صورت بروز اختلاف، این قراردادها از نظر قانونی در همه کشورها قابل‌ پیگیری نیستند.

قراردادهای هوشمند زمانی مفیدند که ما خواهان قراردادهای هوشمند تعهدات قطعی هستیم و هیچ ابهامی در مفاد قرارداد وجود ندارد. در حال حاضر افراد، سیستم‌های قراردادی را می‌خواهند که برای انطباق با هرگونه تغییر در قرارداد انعطاف‌پذیر باشد و از ویژگی‌های اجرای سریع، فرایند خودکار و امنیت تضمین‌شده بهره‌مند باشد. اگرچه قراردادهای هوشمند در جنبه‌های بسیاری صحیح هستند، اما برخی از آن­ها تحت محدودیت‌های فنی شبکه بلاک‌چین قرار می‌گیرند.

مردم در سرتاسر جهان از چشم‌اندازی که قراردادهای هوشمند برای تسهیل فرایند معاملات در اختیارشان قرار می‌دهد هیجان‌زده هستند. در حالی که کارشناسان بلاک‌چین ادعا می‌کنند قراردادهای هوشمند راهی به‌ سوی آینده است و مسائل حقوقی و عملی زیادی وجود دارد که باید بررسی شود.

قراردادهای هوشمند در پلتفرم ترون (Tron) | بیدارز

زمان پیدایش قراردادهای هوشمند قبل از معرفی تکنولوژی بلاکچین بوده است. این مفهوم اولین بار توسط یک متخصص رمزنگاری به نام Nik Szabo در مقاله‌ای در سال 1994 مطرح شد و پس از آن مفهوم قرارداد هوشمند به طور گسترده در شبکه بلاکچین مورد استفاده قرار گرفت.

قراردادهای هوشمند را می­توان به عنوان قراردادهای دیجیتالی تفسیر کرد که دستوری مشتمل بر یک سری کد است. برنامه آن به صورت خودکار زمانی اجرا می­شود که دو طرف قرارداد، شرایط آن را مشاهده کرده باشند. این قراردادها با استفاده از شبکه ترون TVM با EVM در مراحل اولیه منطبق خواهد شد.

هر فرد قراردادهای هوشمند می‌تواند بدون یادگیری زبان برنامه نویسی جدید، قراردادهای هوشمند را توسعه داده، دیباگ و کامپایل کند.

زمانی که قرارداد هوشمند ترون نوشته و در Tron MainNet بارگذاری گردید، قرارداد در مجموعی متشکل از 127 نماینده عالی اجرا می­شود. این قرارداد برنامه نویس پسند سختی‌های تحقیق و توسعه را کاهش داده، هزینه‎­های آموزش را حذف کرده و در همین حین ماشین‌های مجازی را از محیط سیستم بیرونی جدا سازی میکند.

قراردادهای هوشمند مانند ربات در ماشین مجازی عمل می‌کنند. زمانی که پیام‌ها یا تراکنش‌هایی دریافت می­شود، به صورت خودکار کدهای مربوطه را اجرا کرده و مانده‌ها یا اطلاعات آدرس­های مرتبط را به‌روزرسانی می‌نماید.

نودها در سراسر شبکه تمام تراکنش‌ها را ضبط می‌کنند، بنابراین تراکنش‌ها اجرا شده و نتایج کاملا مشابهی را برای همه تولید خواهند کرد؛ در نتیجه امکان جعل از بین خواهد رفت. در نهایت بد نیست که بدانید اجرای قراردادهای هوشمند سوختی از نوع توکن مصرف می‌کند که ارزش آن با توکن های مذکور سنجیده می­شود.

قراردادهای هوشمند چیست؟

قراردادهای هوشمند که به صورت کد روی یک بلاک چین تعبیه شده‌اند، پروتکل‌های تراکنش دیجیتالی هستند که در صورت رعایت قوانین از پیش تعریف‌شده، قراردادها را تأیید، کنترل و اجرا می‌کنند. برخلاف قراردادهای سنتی (فیزیکی)، این قراردادها بین طرفین ناشناس اتفاق می‌افتد و به طور خودکار و بدون دخالت شخص ثالث اجرا می‌شوند.

• تعاریف کلیدی
• تاریخچه قراردادهای هوشمند
• روند اجرای قرارداد های هوشمند:
• مثال:
• برای درک بهتر مفهوم، اجازه دهید به مثال های زیر توجه کنیم:
• قراردادهای هوشمند در امور مالی
• آیا قراردادهای هوشمند برگشت پذیر هستند؟
• انواع قراردادهای هوشمند
• 3- قراردادهای منطقی کاربردی
• سوالات متداول

اقتصاد آنلاین – حسین عسکری؛ قراردادهای هوشمند سه جزء اصلی دارند: امضاکنندگان (طرفین)، موضوع قرارداد و شرایط قرارداد. طرفین درگیر باید شرایط قرارداد (مجموعه ای از قوانین و مجازات ها) را برای یک معامله موفق رعایت کنند. علاوه بر رفع نیاز به واسطه، اجرای توافقات، قراردادهای هوشمند بسیار مقرون به صرفه و ایمن هستند.

به غیر از این، شبکه بلاک چین به دلیل ماهیت غیرمتمرکز خود، تضمین می کند که تراکنش ها شفاف، قابل ردیابی و برگشت ناپذیر باقی می مانند.

تعاریف کلیدی

تعریف قراردادهای هوشمند به پروتکل‌های تراکنش دیجیتالی اشاره دارد که از بلاک چین برای اجرای خودکار توافق استفاده می‌کنند و در عین حال هیچ شخص ثالثی در این قرارداد حضور ندارد.

شرایط قرارداد در کدهای کامپیوتری نوشته شده است که شامل قوانین و مجازات هایی است که طرفین قبل از وارد کردن آن باید با آنها موافقت کنند.

تراکنش ها از این طریق، تغییرناپذیر و شفاف هستند و طرف های درگیر را قادر می سازند تا در صورت نیاز و در صورت نیاز، داده ها را حسابرسی و اعتبار سنجی کنند.

سه دسته از این قراردادها وجود دارد: قراردادهای حقوقی هوشمند، سازمان های مستقل غیرمتمرکز، و قراردادهای منطقی کاربردی.

چون قراردادهای هوشمند برگشت ناپذیر هستند، توسعه‌دهندگان می‌توانند در صورت لزوم، راه‌های غیرمستقیم را برای به‌روزرسانی کدها یا بندهای شرایط توافق اتخاذ کنند.

تاریخچه قراردادهای هوشمند

یک قرارداد سنتی (فیزیکی) شامل دو یا چند طرف مانند افراد، نهادها و دولت ها می شود. آنها با شرایط و ضوابط قرارداد برای انجام معاملات از طریق شخص ثالث موافقت می کنند.

این شخص ثالث می تواند یک وکیل، یک سازمان دولتی یا هر نهاد دیگری باشد که برای رسیدگی به مراحل و اجرای قرارداد وجود دارد.

این امر نه تنها بر هزینه های حسابرسی و اجرایی می افزاید، بلکه خطر زیان ناشی از تقلب را نیز افزایش می دهد.

در سال 1994، دانشمند کامپیوتر و رمزنگار آمریکایی، نیک سابو، اصطلاح "قراردادهای هوشمند" را در حالی که تلاش می کرد شرایط یک قرارداد را با استفاده از پروتکل های تراکنش کامپیوتری و یک دفتر کل توزیع شده اجرا کند، ابداع کرد.

قراردادهای هوشمند یا خوداجرا، برنامه‌های رایانه‌ای هستند که بر روی یک بلاک چین ایجاد می‌شوند و زمانی که طرفین مجموعه‌ای از شرایط از پیش تعیین‌شده را برآورده می‌کنند، تراکنش‌ها را تسهیل می‌کنند.

همچنین نیازی نیست که طرفین برای تایید و اجرای قرارداد به واسطه متکی باشند.

روند اجرای قرارداد های هوشمند:

دو طرف (خریدار و فروشنده) علاقه مند به خرید و فروش یک دارایی هستند.

این دو طرف یک قرارداد هوشمند، یک قرارداد کاملا دیجیتالی و خوداجرا، با شرایط یا بندهای آن به صورت کدهایی در یک شبکه بلاک چین غیرمتمرکز، منعقد می‌کنند.

این کدها شرایط قرارداد را مشخص می کنند که هر دو طرف باید با آن موافقت کنند تا قرارداد به طور خودکار اجرا شود. معامله زمانی اتفاق می افتد که طرفین این شرایط و قوانین را رعایت کنند.

پلت فرم قراردادهای هوشمند شفافیت کامل و امنیت بالا را ارائه می دهد. همچنین، دستکاری داده ها را محدود می کند و به دو طرف اجازه می دهد تا تراکنش را ردیابی کنند. با این حال، هویت طرف‌های درگیر محرمانه است.

مثال:

نمونه های قراردادهای هوشمند در صنایعی مانند حقوق مالکیت، مالکیت معنوی، بانکداری و بیمه، خدمات حقوقی، دولت الکترونیک، تامین مالی جمعی رایج است و.

برای درک بهتر مفهوم، اجازه دهید به مثال های زیر توجه کنیم:

گروهی از سرمایه گذاران پیشنهاد می کنند تا یک ایده پروژه تجاری را از تیم ABC خریداری کنند.

هر دو قرارداد هوشمندی را معین می‌کنند که شرایط را کدگذاری می‌کند و مجموعه‌ای از قوانین و مجازات‌های پیرامون آن را فهرست می‌کند.

اگر ایده پروژه بر اساس کدها، معتبر به نظر برسد، بلاک چین پول را به ABC منتقل می کند.

از سوی دیگر، اگر ایده پروژه طبق شرایط قرارداد، رضایت بخش به نظر نرسد، بلاک چین پول را به سرمایه گذاران باز می گرداند.

در این مثال، قرارداد اطلاعات تراکنش را ذخیره و اعتبارسنجی می‌کند و تنها در صورتی قرارداد را اجرا می‌کند که رویداد مربوطه آغاز شود.

مثال عملی دیگر زمانی است که خریدار موافقت می کند برای تحویل برخی کالاها در تاریخ مشخصی به فروشنده پول بدهد.

این قرارداد قوانینی را برای مبلغ پرداختی و تحویل کالا در یک تاریخ خاص مشخص می کند. با این حال، اگر هر یک از طرفین به تعهدات خود عمل نکند، بلاک چین تراکنش را نگه می دارد.

قراردادهای هوشمند در امور مالی

در امور مالی، این قراردادها می توانند به ساده سازی و سرعت بخشیدن به خدمات مالی مختلف کمک کنند. به عنوان مثال، شرکت های بیمه می توانند از آنها برای ایجاد قراردادهای رسمی و تسویه خسارت استفاده کنند.

به همین ترتیب، بازارهای سهام می تواند قوانین معاملات اوراق بهادار را در این قراردادها برای انتشار اوراق قرضه برای معاملات مطابق مقررات تعریف کند. به همین ترتیب، بانک ها می توانند این قراردادها را برای پردازش وام های سندیکایی مستقر کنند.

آیا قراردادهای هوشمند برگشت پذیر هستند؟

قراردادهای هوشمند یا بلاک چین از این نظر که انطباق بین دو طرف را تضمین می کنند منحصر به فرد هستند. تغییر ناپذیری یکی از قابل توجه ترین ویژگی های یک قرارداد خوداجرا است.

این بدان معناست که پس از برنامه ریزی روی بلاک چین،

تغییر یا دستکاری کدها، قوانین و حتی تراکنش ها غیرممکن است.

از آنجایی که اینها برنامه های رایانه ای هستند، اجرای خودکار توافق طبق کدها (شرایط قرارداد) و قوانین تعریف شده انجام می شود. با این حال، اگر هنوز نیاز به به روز رسانی این کدها و شرایط باشد،چند راه غیرمستقیم وجود دارد که ممکن است کمک کند:

یک قرارداد واسطه ایجاد کنید که حاوی جزئیات معامله، مانند آدرس، قرارداد موجود باشد. بنابراین، هر معامله ای که با استفاده از قرارداد واسطه انجام شود به قرارداد فعال هدایت می شود.

یک نسخه جدید قرارداد را برنامه ریزی کنید و تمام کدها، شرایط و داده های تراکنش قرارداد موجود را در آن وارد کنید.

کد منطقی قرارداد موجود را در یک کتابخانه ذخیره کنید و از آن برای یادآوری شرایط، قوانین و داده های تراکنش قرارداد فعال استفاده کنید.

انواع قراردادهای هوشمند

بر اساس کاربرد آنها، سه نوع قرارداد خوداجرایی وجود دارد:

1- قراردادهای حقوقی هوشمند

این قراردادها از نظر قانونی قابل اجرا هستند و طرفین را ملزم به انجام تعهدات قراردادی خود می کند. عدم انجام این کار ممکن است منجر به اقدامات قانونی شدید علیه آنها شود.

2- سازمانهای مستقل غیرمتمرکز

اینها جوامع بلاک چینی هستند که به قوانین خاصی که در قراردادهای بلاک چین کدگذاری شده و با مکانیسم های حاکمیتی ترکیب شده اند، ملزم هستند. از این رو، هر اقدامی قراردادهای هوشمند که توسط اعضای جامعه انجام شود با یک کد اجباری جایگزین می شود.

3- قراردادهای منطقی کاربردی

این قراردادها حاوی یک کد مبتنی بر برنامه هستند که با سایر قراردادهای بلاک چین همگام باقی می ماند که امکان برقراری ارتباط بین دستگاه های مختلف، مانند ادغام اینترنت اشیاء با فناوری بلاک چین را فراهم می کند.

سوالات متداول

منظور از قراردادهای هوشمند چیست؟

قراردادهای هوشمند یا خوداجرا، نسخه دیجیتالی قراردادهای سنتی (فیزیکی) هستند که در آن دو طرف بدون نیاز به شخص ثالث، توافقی را امضا می کنند. این قراردادها زمانی که طرفین درگیر در یک تراکنش مالی، شرایط و قوانین قرارداد را رعایت کنند، خوداجرایی می شوند.

بلاک چین قرارداد هوشمند چیست؟

بلاک چین قرارداد هوشمند پلتفرمی است که پروتکل های تراکنش دیجیتالی بر روی آن تعبیه شده است. شرایط قرارداد را کدگذاری می کند و مجموعه ای از قوانین از پیش تعیین شده را در مورد قرارداد مشخص می کند. شبکه بلاک چین تراکنش شفاف، ایمن و تغییرناپذیر را حفظ می کند.

آیا قرارداد هوشمند قانونی است؟

از آنجایی که همه توافق‌ها باید کتبی باشند تا از نظر قانونی قابل اجرا در نظر گرفته شوند، قراردادهای هوشمند یا خوداجرا بر اساس قوانین قرارداد در حوزه‌های قضایی مختلف،معتبر خواهند بود.

در قراردادهای حقوقی هوشمند، قرارداد شرایط خود را مشخص می کند و طرفین درگیر موظفند به آنها احترام بگذارند، در غیر این صورت باید آماده رویارویی با مراجع قانونی باشند.

قرارداد هوشمند چیست؟

اگر تاحدودی با دنیای بلاکچین و ارزهای دیجیتال آشنایی دارید، احتمالا عبارت قرارداد هوشمند به گوش‌تان خورده است. وقتی با چنین عبارتی روبرو شویم، قاعدتا سوالاتی ذهن ما را درگیر می‌کند:

اصلا قرارداد هوشمند چیست؟ از کجا آمده؟ چه کاری انجام می‌دهد؟ چه فایده‌هایی دارد؟ و شاید هزاران سوال دیگر. اگر کنجکاو هستید تا از رمز و راز آن سردربیاورید، با ما همراه شوید و این مطلب را تا انتها دنبال کنید.

تاریخچه قرارداد هوشمند و تعریف آن

اولین بار قرارداد هوشمند توسط نیک سابو (Nick Szabo) در دهه‌ی 1990 میلادی شرح داده شد. در آن زمان او قرارداد هوشمند را به عنوان ابزاری تعریف کرده بود که از طریق ترکیب پروتکل‌ها با رابط‌های کاربری، شبکه‌های کامپیوتری را ایمن می‌سازد. سابو از توانمندی‌های بالقوه‌ی قرارداد هوشمند در بخش‌های مختلف که توافق‌های قراردادی مانند سیستم‌های اعتباری، فرایند پرداخت و مدیریت حقوق محتوا را شامل می‌شدند، صحبت کرد.

در دنیای ارزهای رمزنگاری شده، قرارداد هوشمند را به عنوان برنامه‌ی کاربردی که روی بلاکچین پیاده‌سازی می‌شود، تعریف و تبیین می‌کنیم. معمولاً این قراردادهای هوشمند توسط مجموعه‌ای از قوانین خاص اداره می‌شوند. این قوانین توسط کدهای برنامه‌نویسی از پیش تعیین می‌شوند و در همه‌ی گره‌ها (نودها) کپی شده و پیاده‌سازی می‌شوند.

در اصل، قراردادهای هوشمند بلاکچین امکان ایجاد پروتکل‌های بدون مجوز را فراهم می‌کنند. این به آن معناست که دو شخص یا گروه بدون این که یک‌دیگر را بشناسند و اعتبارسنجی انجام دهند، می‌توانند به وسیله‌ی بلاکچین با هم تعهداتی ببندند. آن‌ها می‌توانند این اطمینان را داشته باشند که اگر شرایط محقق نشود، قرارداد اجرا نمی‌شود. علاوه بر همه‌ی این موارد، استفاده از قرارداد هوشمند به علت حذف واسطه، از بسیاری از هزینه‌ها می‌کاهد. این قراردادها ابتدا همیشه توسط بیت کوین استفاده می‌شدند، اما با این حال هم‌بنیان‌گذار و سازنده‌ی اتریوم، ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) باعث محبوبیت و فراگیر شدن آن شد. البته لازم به ذکر است که هر بلاکچین، روش متفاوتی از قراردادهای هوشمند را پیاده‌سازی می‌کند.

قراردادهای هوشمند چگونه کار می‌کنند؟

به زبان ساده‌تر واقعیت این است که قراردادهای هوشمند همانند یک برنامه‌ی قطعی کار می‌کنند که یک وظیفه‌ی ویژه را فقط در صورتی که شرایط خاصی فراهم شود، اجرا می‌کنند. به همین علت یک سیستم قرارداد هوشمند از یک سری کدهای شرطی پیروی می‌کند. اما با وجود اصطلاح رایج آن، قراردادهای هوشمند، نه حقوقی هستند و نه هوشمند. آن‌ها فقط یک سری رشته کد هستند که روی یک سیستم توزیعی به نام بلاکچین اجرا می‌شوند.

قراردادهای هوشمند در شبکه‌ی اتریوم وظیفه‌ی مدیریت و اجرای عملیات‌های روی بلاکچین که به هنگام تعامل کاربران (آدرس‌ها) انجام می‌شوند، را دارند. هر آدرسی که یک قرارداد هوشمند نباشد، حساب خارجی (EOA) خوانده می‌شود. بنابراین قراردادهای هوشمند از طریق کدهای کامپیوتری و حساب‌های خارجی (EOAها) توسط کاربران کنترل می‌شوند.

اساساً قراردادهای هوشمند اتریوم از یک کد قراردادی و 2 کلید عمومی تشکیل می‌شوند. اولین کلید عمومی آن، توسط شخصی که قرارداد را ایجاد کرده فراهم می‌شود. کلید عمومی دیگر نمایان‌گر خود قرارداد هوشمند است که به عنوان یک شناسه‌ی دیجیتال عمل می‌کند و برای هر قرارداد هوشمند منحصر به فرد است. استقرار هر قرارداد هوشمند توسط یک معامله در بلاکچین انجام می‌شود و فقط در صورتی امکان فعال شدن آن‌ها وجود دارد که توسط EOA (و یا توسط سایر قراردادهای هوشمند) فراخوانده شوند. با این حال همیشه اولین بار توسط یک EOA (کاربر) انجام می‌پذیرد.

ویژگی‌های اصلی قراردادهای هوشمند کدامند؟

یک قرارداد هوشمند اتریوم غالباً این ویژگی‌ها را دارد:

توزیعی: قراردادهای هوشمند توسط تمامی گره‌های (نودهای) شبکه‌ اتریوم تکثیر و توزیع می‌شوند. این یکی از تفاوت‌های عمده‌ در مقایسه با دیگر راه‌حل‌های مبتنی بر سیستم‌های متمرکز است.

قطعی: قرارداد‌های هوشمند هر زمان که الزامات آن‌ها به طور حتمی فراهم شود، تنها عملیاتی که برای آن‌ها تعریف شده را انجام می‌دهند. هم‌چنین خروجی آن‌ها همیشه یکی است، تفاوتی ندارد که چه کسی آن را اجرا می‌کند.

خودکار: قراردادهای هوشمند می‌توانند به صورت اتوماتیک تمام وظایف خود را مانند یک برنامه‌ی خودکار انجام دهند. با این حال در بسیاری از موارد اگر یک قرارداد هوشمند فعال نشود تا مدت زیادی غیرفعال باقی می‌ماند.

تغییرناپذیر: قرارداد هوشمند پس از استقرار نمی‌تواند تغییر کند. فقط در صورتی که از قبل برای آن‌ کدی تعریف شده باشد، می‌تواند حذف شود. بنابراین می‌توانیم این را بگوییم که قراردادهای هوشمند کدهای ضد جعل فراهم می‌کنند.

قابل تنظیم: قراردادهای هوشمند قبل از مستقر شدن می‌توانند به راه‌های مختلفی کدگذاری شوند. پس آن‌ها می‌توانند برای بسیاری از برنامه‌های کاربردی غیرمتمرکز (DApps) مورد استفاده قرار گیرند.

بدون مجوز: دو شخص و یا گروهی از افراد می‌توانند بدون نیاز به اعتبارسنجی و شناخت یک‌دیگر توسط قرارداد هوشمند با هم تعامل داشته باشند. علاوه بر آن فناوری بلاکچین این اطمینان را می‌دهد که داده‌ها معتبر و صحیح هستند.

وضوح: از آن‌جایی که قراردادهای هوشمند مبتنی بر بلاکچین عمومی هستند، کد منبع آن‌ها نه تنها تغییرناپذیر است، بلکه برای دیگران نیز قابل مشاهده است.

آیا می توان قرارداد هوشمند را تغییر داد یا حذف کرد؟

پس از این که قرارداد هوشمند مستقر شد، اضافه کردن عملکردهای جدید به آن غیرممکن است. با این حال اگر سازنده‌ی آن تابعی به نام خودتخریبی را در کد آن لحاظ کند، در آینده کاربر قادر خواهد بود تا قرارداد را حذف و جایگزین کند. برعکس، اگر تابع در کد وارد نشده باشد، کاربر قادر به حذف قرارداد نخواهد بود.

نکته‌ی قابل توجه این است که قراردادهای هوشمند مشهوری هم وجود دارند که قابلیت به‌روزرسانی دارند و توسعه‌دهندگان نیز انعطاف‌پذیری بیش‌تری در این قراردادها دارند تا در نوع تغییرناپذیر آن. برای ایجاد این قراردادها راه‌های زیادی وجود دارد که هر کدام از آن‌ها از پیچیدگی‌های مختلفی برخوردارند.

به عنوان مثال، تصور کنید یک قرارداد هوشمند را به چندین قرارداد کوچک‌تر تقسیم کنیم. برخی از آن‌ها به عنوان نوع تغییرناپذیر کدنویسی شده‌اند و برخی دیگر قابلیت حذف شدن دارند. این به آن معنی است که برخی از قسمت‌های کد می‌توانند حذف شوند و این در حالی است که برخی دیگر به همان حال خود باقی می‌مانند.

فواید و موارد استفاده‌ی قراردادهای هوشمند کدامند؟

قراردادهای هوشمند به عنوان کدهای قابل برنامه نویسی، قابل تنظیم‌اند و در بسیاری از موارد دیگر می‌توانند طوری طراحی شوند تا خدمات و را‌ه‌حل‌های جدید ارائه دهند. این قراردادها هم‌چنین می‌توانند به عنوان برنامه‌های خودکار و غیرمتمرکز اجرا شوند و با توجه به این که از وضوح بسیار بالایی برخوردارند و از هزینه‌ها‌ می‌کاهند، بسته به نوع پیاده‌سازی‌شان می‌توانند اثرگذاری بیش‌تری داشته باشند و هزینه‌های اداری را تا حد زیادی کاهش دهند.

قراردادهای هوشمند خصوصا در شرایطی که بحث انتقال و یا مبادله وجوه بین دو یا چند نفر وجود داشته باشد نیز مناسب و کاربردی است. این نوع از قراردادها علاوه بر این موارد استفاده، کاربردهای دیگری نیز در زمینه‌های مختلف دارند که برخی از آن‌ها عبارتند از: سیستم‌های رای‌گیری، کیف پول‌های رمزنگاری شده، صرافی‌های غیرمتمرکز، بازی‌ها و اپلیکیشن‌های موبایل و غیره. لازم به ذکر قراردادهای هوشمند است که به کمک بلاکچین می‌توان در بخش‌های مختلف مانند حوزه‌ سلامت، زنجیره‌ی تامین، خیریه، دولت و امورمالی غیرمتمرکز (DeFi) نیز از قراردادهای هوشمند استفاده کرد.

قراردادهای هوشمند چه محدودیت‌هایی دارند؟

قراردادهای هوشمند از کدهای کامپیوتری که توسط انسان‌ها نوشته شده است، تشکیل می‌شوند. این باعث می‌شود که نقاط آسیب‌پذیر آن، در کدهایی که خطا دارند بیش‌تر دیده شود. در بهترین حالت این کدها باید توسط برنامه‌نویسان حرفه‌ای دنیا نوشته شوند، مخصوصاً اگر پای اطلاعات مهم و مبالغ کلان در میان باشد.

علاوه بر آن برخی بر این باورند که بسیاری از سیستم‌های متمرکز نیز می‌توانند کاربردهای قراردادهای هوشمند را پیاده‌سازی کنند. تفاوت اصلی آن‌ها این است که قراردادهای هوشمند روی یک شبکه‌ی همتابه‌ همتای توزیعی اجرا می‌شوند، نه یک سرور متمرکز. از آن جا که قراردادهای هوشمند مبتنی بر سیستم بلاکچین هستند، تمایل دارند که تغییرناپذیر باشند و یا بسیار سخت تغییر کنند. ویژگی تغییرناپذیری قراردادهای هوشمند در برخی موقعیت‌ها می‌تواند عالی باشد و در برخی موارد نیز حتی می‌تواند برعکس عمل کند.

به عنوان مثال، زمانی که یک سازمان غیرمتمرکز خودکار به نام «The DAO» در سال 2016 هک شد، میلیون‌ها اتر (ETH) به علت نقص‌های موجود در کد قرارداد هوشمند آن دزدیده شد. توسعه‌دهندگان نمی‌توانستند کد را اصلاح کنند، فقط به این علت که قرارداد هوشمند آن‌ها تغییرناپذیر بود. این موضوع به هارد فورک ختم شد که منجر به ظهور زنجیره‌ی اتریوم دوم شد. به بیان ساده، این موضوع منجر به ایجاد یک زنجیره‌ای شد که به وسیله‌ی آن هک را باز می‌گرداند و مبالغ را نیز به صاحبان به‌حق خود برگشت می‌دهد (این بخشی از بلاکچین فعلی اتریوم است). زنجیره‌ی دیگر این تصمیم را گرفت که در مورد هک دخالتی نکند با این تفکر که مسائلی که در بلاکچین اتفاق می‌افتند، نباید تغییر کنند (این زنجیره امروزه اتریوم کلاسیک نام دارد).

موضوع حائز اهمیت این است که بدانید مشکل از بلاکچین اتریوم نبود. در واقع این مشکل فقط به دلیل اجرای قرارداد هوشمند معیوب رخ داده بود.

یکی دیگر از محدودیت‌های قراردادهای هوشمند، به این برمی‌گردد که وضعیت قانونی بودن آن هنوز نامشخص است. به عنوان مثال در اغلب قراردادها لازم است که هر دو طرف قرارداد به درستی شناسایی شده و بیش‌تر از 18 سال سن داشته باشند. نام مستعاری که توسط فناوری بلاکچین ارائه می‌شود و ترکیب آن با عدم وجود واسطه، ممکن است شرایط را دشوارتر کند. با این که راه‌حل‌های بالقوه‌ای برای این امر وجود دارد اما اجرای قانونی قراردادهای هوشمند بسیار چالش برانگیز است؛ خصوصا زمانی که از شبکه‌های توزیعی و بدون مرز صحبت می‌کنیم.

چه انتقاداتی به قراردادهای هوشمند وارد است؟

بسیاری از طرفداران بلاکچین قراردادهای هوشمند را به عنوان راه‌حلی تلقی می‌کنند که به زودی جایگزین بخش عظیمی از سیستم‌های اداری و کاغذبازی‌های آن می‌شود. امکان به حقیقت پیوستن این موضوع وجود دارد اما می‌توان گفت که احتمال به سرعت همه‌گیر شدن آن پایین است و به زمان بیش‌تری نیاز دارد.

مطمئناً قرارداد هوشمند یک فناوری بی‌نظیر است. اما به خاطر ویژگی‌هایی که دارد، یعنی قطعی بودن، توزیعی، وضوح و تا حدی تغییرناپذیر بودن، در برخی از موقعیت‌ها کم‌تر می‌تواند مخاطبین را ترغیب به استفاده از آن کند. اساساً انتقادهای زیادی به این که قراردادهای هوشمند راه‌حل مناسبی برای بسیاری از مشکلات دنیای واقعی نیستند، وارد است. در حقیقت بسیاری از سازمان‌ها بهتر است از همان سیستم‌های سنتی و پیشین خود استفاده کنند. زیرا که سرورهای متمرکز در مقایسه‌ با قراردادهای هوشمند، ارزان‌تر و آسان‌تر برای نگه‌داری هستند و سرعت بالایی در ایجاد ارتباطات بین شبکه‌ای دارند.

جمع‌بندی

شکی نیست که قراردادهای هوشمند تحول بزرگی در دنیای ارزهای رمزنگاری شده محسوب می‌شوند و انقلابی در فناوری بلاکچین به پا کرده‌اند. اگر چه ممکن است که کاربران به طور مستقیم با قراردادهای هوشمند تعامل نداشته باشند، اما این‌ها به احتمال زیاد باعث ایجاد طیف گسترده‌ای از برنامه‌های کاربردی در آینده، اعم از خدمات مالی تا مدیریت زنجیره تأمین خواهند شد. نظر شما در رابطه با قراردادهای هوشمند چیست؟ برای ما بنویسید.