پاسارگاد
روز یکشنبه، شاخص بازار ارز 8 تومان افزایش قیمت را تجربه کرد و به بهای 3 هزار و 755 تومان رسید. این افزایش، پس از دو کاهش متوالی رخ داد و شاخص ارزی را به میانه محدوده 3 هزار و 750 تومان برد. به گفته فعالان، بالا بودن ارزش دلار در کشورهای همسایه نسبت به بازار داخلی مهمترین عاملی بود که زمینه رشد را فراهم کرد. روز یکشنبه، از یکسو نرخ حواله درهم بالا رفت و از سوی دیگر، ارزش دلار اثر همسایه بر بازار ارز در مناطق سلیمانیه عراق و هرات افغانستان بالاتر از بازار تهران قرار گرفت. به این ترتیب، آثار افزایشی بازارهای کشورهای همسایه به بازار داخلی سرایت کرد و تحرکات معامله‌گران اعتباری را بالا برد.
در کنار این، عده دیگری از معامله‌گران باور داشتند، زمانی که این ارز به محدوده 3 هزار و 740 تومان نزدیک شد، خریدها در بازار بالا رفت. در واقع آنها باور دارند، کاهش قیمت تا نزدیکی ابتدای محدوده 3هزار و 740 تومان معمولا با اصلاح قیمت مواجه می‌شود. همسو اثر همسایه بر بازار ارز با رشد قیمت دلار، روز یکشنبه سکه تمام بهار آزادی نیز در مسیر افزایشی قرار گرفت و با 4 هزار تومان رشد به قیمت یک میلیون و 225 هزار تومان رسید. به گفته فعالان، انتظارات برای شروع افزایشی اونس در بازارهای جهانی دیگر عاملی بود که در کنار رشد بهای دلار سکه بازان را در موقعیت خرید قرار داد. این دومین رشد متوالی سکه بود. سکه در اولین روز هفته نیز 5 هزار تومان افزایش را ثبت کرده و به قیمت یک میلیون و 221 هزار تومان رسیده بود. به گفته فعالان، باید دید روند اونس در روز دوشنبه انتظارات افزایشی معامله‌گران سکه را برآورده خواهد کرد یا با روندی متفاوت با انتظارات، روند قیمت سکه را نیز تغییر خواهد داد.
رشد بدون معامله
در دومین روز هفته، دلار بدون معامله نقدی خاصی وارد سطح 3 هزار و 750 تومان شد. روز یکشنبه، شاخص بازار ارز معاملات خود را با قیمت 3 هزار و 755 تومان آغاز کرد که افزایشی 8 تومانی نسبت به قیمت بسته شده روز شنبه داشت. به گفته فعالان، شروع افزایشی دلار بیش از هر موضوعی ناشی از تحرکات معامله‌گران آتی در ساعات انتهایی روز شنبه و در معاملات پشت خطی بود. به این ترتیب، اثر تحرکات این دسته به ابتدای روز دوم هفته منتقل شد و قیمت بدون معامله خاصی در روز یکشنبه وارد سطح 3 هزار و 750 تومان شد.
به گفته فعالان، بالا بودن ارزش دلار در کشورهای همسایه از جمله هرات افغانستان و امارات موجب شد که انتظارات معامله‌گران فردایی افزایشی شود و سعی کنند با تحرکات خود قیمت را با بازارهای همسایه هماهنگ کنند. پس از رشد ابتدای روز، هیجان معامله‌گران بالاتر رفت و قیمت در مقطعی حتی به محدوده 3 هزار و 760 تومان نزدیک شد ولی توان رشد بیشتر را از خود نشان نداد و با پایین آمدن از سقف روزانه به قیمت ابتدای روز بازگشت. برخی فعالان اعتقاد داشتند، دلار با عبور از سطح 3 هزار و 750 تومان موجب افزایش انتظارات افزایشی معامله‌گران فنی شد. در این شرایط، این دسته باور دارند در صورتی که این ارز در این سطح باقی بماند، با افزایش خریدها مواجه خواهد شد. رشد روز یکشنبه دلار در حالی رخ داد که عرضه بازارساز همچنان در سطح نسبتا مناسبی قرار داشت. در مقاطعی از روز یکشنبه، بازیگران بازارساز با نرخ 3 هزار و 739 تومان اقدام به عرضه ارز کردند. با وجود عرضه، انتظارات افزایشی ناشی از بازارهای همسایه به اندازه‌ای قوی بود که اثر عرضه بازارساز را نادیده گرفت.
اثر درهم
به گفته فعالان، روز یکشنبه، نرخ حواله درهم کمی افزایش یافت تا از این سو نیز قیمت دلار تحریک شود. قیمت دلار در بازار داخلی و نرخ حواله درهم با یکدیگر رابطه مستقیمی دارند و افزایش یکی به طور معمول منجر به رشد دیگری می‌شود. در دومین روز هفته، نرخ حواله درهم با 2 تومان افزایش به قیمت هزار و 36 تومان رسید. با رشد نرخ حواله درهم، انتظارات افزایشی نیز در بازار داخلی بالاتر رفت. این در حالی بود که پیش از این بالا رفتن ارزش دلار در منطقه هرات افغانستان و سلیمانیه عراق زمینه‌های بالا رفتن انتظارات افزایشی را فراهم کرده بود.
به این ترتیب، می‌توان گفت متغیرهای بیرونی موجب شدند تقاضا در بازار داخلی افزایش پیدا کند و قیمت را از سطح 3 هزار و 750 تومان عبور دهند. البته توجه به این نکته ضروری است که بیشتر تحرکات در بازار داخلی مربوط به معامله‌گران اعتباری بود. با این وجود، در حالی قیمت دلار در روز یکشنبه بالا رفت که میزان نوسانات آن محدود باقی ماند. دلار که روز یکشنبه معاملات خود را با قیمت 3هزار و 755 تومان آغاز کرده بود در نهایت تنها تا نقطه 3 هزار و 758 تومان بالا رفت و در انتهای روز بار دیگر روی نقطه شروع معاملات ایستاد. در واقع، دامنه نوسانات در روز یکشنبه نیز بسیار محدود و مانند روزهای پیشین بود. یکی از علل اصلی نوسانات محدود دلار احتیاط معامله‌گران نقدی بود که در شرایط فعلی ترجیح داده‌اند، خریدهای خود را به پس انتخابات ریاست‌جمهوری انتقال دهند. این در حالی است که گروه دیگری، عرضه متناسب بازارساز را عامل مدیریت نوسانات دانستند.
بازار ارز و طلا
به گزارش شهر بورس، نرخ فروش دلار در صرافی‌های بانکی درساعت ۱۳ و ۴۵ دقیقه امروز (شنبه) ۲۴ هزار و ۹۰۰ تومان اعلام شد. قیمت فروش یورو نیز با کاهش یک هزار و ۲۰۰ تومانی نسبت به قیمت‌های پایانی روز کاری گذشته به ۳۰ هزار و ۵۵۰ تومان رسید. امروز قیمت خرید هر دلار ۲۴
آرامش پشت درهای بازار ارز و طلا
به گزارش شهر بورس، از روز چهارشنبه هفته گذشته با تغییر مؤلفه‌های تأثیرگذار بر بازار ارز و طلا، به‌نظر می‌رسد ورق در این بازارها برگشته است. درحالی که سفته‌بازان روی افزایش خشونت‌ها در امریکا و مقاومت ترامپ در برابر پیروزی بایدن و همچنین احتمال افزایش تنش‌های سیاسی در منطقه حساب باز کرده بودند و انتظار
تأثیر اتفاقات سیاسی غرب بر نرخ ارز/ منتظر افت قیمت دلار باشیم؟
به گزارش شهر بورس، با افزایش احتمال پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، نرخ دلار در ایران از 14 آبان روند کاهشی به خود گرفت و حتی تا کانال 22 هزار تومان نیز ریزش کرد. در ادامه، با وجود افزایش نسبی نرخ ارز، قیمت هر دلار در بازار آزاد تا کانال 25 هزار
خواب زمستانه بازارهای مالی / کدام بازار بازدهی منفی داشت؟
به گزارش شهر بورس، در سومین هفته زمستان از میان چهار بازار مالی دو بازار سودده و دو بازار زیانده بودند. سکه پرچمدار لیست بازدهی‌ها شد و بورس بیشترین بازدهی منفی را بر جای گذاشت. سکه هر سکه بهارآزادی پایان هفته گذشته ۱۱ میلیون و ۳۹۸ هزار ۹۰۰ تومان قیمت داشت. اما اواسط هفته حتی
واکنش بازارها به کودتای ترامپ
به گزارش شهر بورس، یکی از سناریوهای پیش روی بازار طلا تنش و مشاجره درباره نتیجه انتخابات آمریکا بود در این سناریو قیمت طلا افزایشی بود. بامداد امروز چنین اتفاقی رخ داد اما طلا نتوانست صعود چشم گیری داشته باشد. در آمریکا آشوب سیاسی در حال رخ دادن است که برخی آن را «کودتای ترامپ»
دلار به کانال ۲۵ هزار تومان بازگشت
به گزارش شهر بورس، دلار که از صبح روز گذشته در بازار آزاد روند افزایشی در پیش گرفته و پس از چند هفته پا به کانال ۲۶ هزار تومانی گذاشته بود، ساعاتی پیش بار دیگر به کانال ۲۵ هزار تومانی بازگشت. روز سه‌شنبه، اسکناس آمریکایی ۲۰۰ تومان رشد کرد و به بهای ۲۶ هزار و
پیامدهای خسارت‌بار ارز ۱۷۵۰۰ تومانی
به گزارش شهر بورس، دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ نرخ تسعیر ارز را ۱۱۵۰۰ تومان درنظر گرفته است. با این حال، کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی این نرخ را به ۱۷۵۰۰ تومان افزایش داده است. با توجه به اثرپذیری شدید اقتصاد کشور از نوسانات نرخ ارز چنین تصمیمی پیامدهای احتمالی زیادی در بر خواهد
تاثیر تصمیم جدید مجلس بر بازار ارز / دلار گران می‌شود یا ارزان؟
به گزارش شهر بورس، پس از حدود سه سال بحث و گمانه زنی، به نظر می‌رسد این بار مجلس کمر بسته تا ارز ۴۲۰۰ تومانی را به روزهای پایانی خود نزدیک کند. لایحه بودجه سال آینده در حال حاضر در کمیسیون تلفیق مجلس در حال بررسی است و مجلسی‌ها تاکید دارند که چند نرخی شدن
اطاعت دلار تهران از هرات؟/ اثر نرخ ارز در همسایه شرقی بر بازار ایران بررسی شد
به گزارش پایگاه خبری شهر بورس، معمولا در زمان تحریم‌ها و کمبود منابع ارزی، تامین ارز از کشورهای همسایه شدت می‌گیرد. یکی از بازارهای محبوب، هرات است. انتقال دلار از هرات به مشهد و نرخ ارزی که در آن تعیین می‌شود، سیگنال مهمی برای بازار تهران به حساب می‌آید. البته بازار سلیمانیه عراق نیز چنین
به گزارش پایگاه خبری شهر بورس، معمولا در زمان تحریم‌ها و کمبود منابع ارزی، تامین ارز از کشورهای همسایه شدت می‌گیرد. یکی از بازارهای محبوب، هرات است. انتقال دلار از هرات به مشهد و نرخ ارزی که در آن تعیین می‌شود، سیگنال مهمی برای بازار تهران به حساب می‌آید. البته بازار سلیمانیه عراق نیز چنین خصوصیتی دارد، اما به نظر در شرایط فعلی، بخشی از تامین ارز اسکناس به بازار هرات راه پیدا کرده و این بازار از سلیمانیه دارای اهمیت بیشتری شده است. حتی بازار هرات در شرایط فعلی، از نگاه برخی معامله‌گران از بازار دوبی و نرخ درهم نیز اهمیت بیشتری یافته است. با اینکه بازار هرات از عمق بالایی برخوردار نیست، اما تقاضای اسکناسی که در آن بازار تهیه می‌شود و محدودیت دخالت بازارساز، به اهمیت آن افزوده است.
نرخ هرات معمولا پایین‌تر از نرخ تهران است، اما آنچه اهمیت دارد روندی است که هر روز صبح هرات آغاز می‌کند. امروز هرات روند نسبتا خنثی‌ای را آغاز کرد و در محدوده 26,730 تومان قدم زد. دلار اثر همسایه بر بازار ارز در تهران نیز تا این لحظه در محدوده 27,300 تومان قرار دارد. احتمالا سیگنال‌های اولیه از حرکت امروز را باید هرات صادر کند؛ فعلا در هرات تصمیمی برای حرکت گرفته نشده است. شکست 26,700 تومان رو به پایین، می‌تواند فرمان کاهش را به تهران مخابره کند.
پیشبینی روند دلار
در مورد روندی که دلار در پیش دارد، اختلاف‌نظرها جدی است. برخی روند کاهشی، دسته‌ای روند رنج و برخی هم همچنان نوسان شدید را پیشروی بازار می‌بینند. دسته سوم معتقدند با توجه به تضعیف سمت عرضه بازار، ورود نرخ به کانال 27 هزار تومان، و وجود رسیک سیاسی انتخابات آمریکا، بازار همچنان با نوسان بالا حرکت خواهد کرد. از نظر این گروه، ریسک سیاسی ماشه نیز جدی است و می‌تواند محل تنازع جدید ایران و آمریکا باشد و سمت عرضه ارز را بیش از پیش تضعیف کند.
براساس گزارش اقتصادنیوز، در مقابل دسته دوم که قائل به بازار رنج در روزهای آتی هستند، بر این باورند که بازار تا نزدیکی انتخابات آمریکا باثبات باقی می‌ماند. چرا که از نظر آنها تا مشخص نشدن پیشبینی بازار از انتخاب ترامپ یا بایدن، بسیاری از معامله‌گران صبوری پیشه کنند. از نظر آنها خرید و فروش در این بازه زمانی از ریسک بالایی برخوردار است.
اما دسته اول که معتقد به نزول نرخ در بازار هستند، یک خبر بنیادی شگفتی‌آور را پیشبینی می‌کنند. آنها باور دارند که اقدامات اخیر ترامپ، صرفا برای انتخابات و ایجاد خط ارتباطی با تهران برای آغاز گفتگوها است. چنین خبری می‌تواند فروشنده‌های ارز را در مدت کوتاهی به صف کند. در کنار آنها، برخی از تحلیلگران تکنیکال نیز دلار را در سقف کانال تاریخی می‌بینند و در انتظار کاهش فوری و یکباره در بازار هستند. آنها ریزش بازار ارز را در آینده نزدیک نوید می‌دهند.
حاتم‌بخشی عجیب ایران اثر همسایه بر بازار ارز به کشورهای همسایه
این روزها اخبار متعددی در خصوص افزایش قیمت کالاهای اساسی در کشورهای همسایه همچون افغانستان، کردستان عراق و پاکستان به گوش می‌رسد که احتمالاً متأثر از افزایش قیمت‌های جهانی است.
به گزارش صدای بورس، این روزها اخبار متعددی در خصوص افزایش قیمت کالاهای اساسی در کشورهای همسایه همچون افغانستان، کردستان عراق و پاکستان به گوش می‌رسد که احتمالاً متأثر از افزایش قیمت‌های جهانی و همچنین اصلاح یارانه کالاهای اساسی در ایران بوده است.
ضرورت حذف ارز ترجیحی از اثر همسایه بر بازار ارز اقتصاد کشور در طول ۳ سال اخیر به طور مکرر از سوی کارشناسان اقتصادی مختلف شنیده شده و حتی برخی اقدامات مربوط به آن، از دولت گذشته کلید خورده بود؛ کاهش فهرست ۲۵ قلم کالایی مشمول ارز ترجیحی به ۷ قلم در طول این مدت حکایت از آغاز روند اصلاحی این سیاست ارزی دارد.
«دارو و تجهیزات پزشکی»، «گندم»، «ذرت»، «کنجاله»، «روغن خام» و «دانه‌های روغنی» اقلامی هستند که برای واردات آنها تا پایان سال گذشته ارز ۴۲۰۰ تومانی اختصاص پیدا می‌کرد. اما دولت سیزدهم با آغاز سال جدید اعلام کرد که بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۱، ارز ترجیحی از ابتدای زنجیره تأمین کالاهای اساسی حذف شده و یارانه پرداختی مستقیماً به حساب مردم واریز خواهد شد.
چرا دولت و مجلس به حذف ارز ترجیحی اصرار دارند؟
همان طور که گفته شد، بخش قابل توجهی از کارشناسان و فعالان اقتصادی کشور، در طول ۴ سال اخیر خواهان پایان تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی بودند. به عقیده این افراد «تشدید قاچاق معکوس کالاهای اساسی»، «عدم رفع تعهد ارزی (عدم واردات کالا به کشور با وجود دریافت ارز با قیمت پایین‌تر)»، «توزیع خارج از شبکه» و «رانت صادراتی» از جمله مفاسد اصلی ارز ترجیحی محسوب می‌شود.
مسئله بعدی به فساد داخلی در توزیع یارانه کالاهای اساسی مربوط می‌شود. دستگیری یکی از معاونان وزیر صمت دولت گذشته به اتهام رانت ارز ۴۲۰۰ تومانی روغن، توسط نهادهای امنیتی به بخشی از فساد داخلی در این حوزه اشاره دارد. این مقام مسئول؛ ارز ۴۲۰۰ تومانی مربوط به واردات روغن را در اختیار یکی از شرکت‌های خصوصی قرار داد و این شرکت نیز با تخلف علاوه بر عدم واردات، بخشی از ذخایر راهبردی روغن کشور را نیز به صورت غیرقانونی به فروش رساند.
همچنین در سال گذشته دیوان محاسبات در گزارش تفریغ بودجه خود تصریح کرده است که ۱۲ درصد از ارز تخصیصی به اقلام اساسی با انحراف مواجه بوده است.
ارز ۴۲۰۰ تومانی، حاتم‌بخشی عجیب ایران به کشورهای همسایه
آمارها حکایت از این داردکه تا به امروز بیش از ۷۰ میلیارد دلار ارز دولتی برای واردات اقلام اساسی و دارو تخصیص داده شده است، اما هنوز هیچ یک از نهادهای نظارتی به طور صریح عنوان نکرده‌اند که چه میزان از این رقم اولاً؛ صرف واردات کالاهای اساسی شده است و ثانیاً؛ چه میزان از این یارانه دولتی به طور مستقیم به دست مصرف‌کننده نهایی داخل ایران رسیده است؟
از سوی دیگر بنا بر گفته عباس آرگون، نایب رئیس کمیسیون بازار و سرمایه اتاق بازرگانی تهران، ۱۵ میلیون نفر از جمعیت کشورهای همسایه از یارانه کالاهای اساسی ایران بهره می‌بردند.
براساس اظهار نظر مسئولان، قیمت تمام شده آرد برای دولت حدود ۱۷ هزار تومان است، به عبارتی قیمت هر کیسه ۵۰ کیلویی آرد حدود ۷۵۰ هزار تومان خواهد شد؛ این درحالی است که دولت آرد را به صورت یارانه‌ای با قیمت هر کیسه ۳۸ هزار تومان در اختیار نانوا قرار می‌دهد، به عبارت دیگر دولت ۱۶ هزار تومان یارانه به این محصول پرداخت می‌کند. از طرفی در سال ۱۴۰۰ حدود ۳۵۰ هزار تن آرد از کشور خارج شده است با این تفاسیر ۵۷۰ میلیارد تومان از یارانه آرد ایرانیان به کشورهای دیگر قاچاق می‌شود.
افزایش قیمت کالاهای اساسی در کشورهای همسایه همچون امارات، افغانستان و پاکستان و کمبود اقلامی چون روغن و آرد در شهرهای مختلف اقلیم کردستان پس از اجرای طرح اصلاح یارانه‌ها، شاهد دیگری بر این ادعا است که بخش اعظمی از یارانه دولت در قالب ارز ترجیحی در طول ۴ سال اخیر، در اختیار کشورهای همسایه قرار میگرفته است.
البته افزایش قیمت جهانی مواد غذایی تحت تأثیر جنگ اوکراین و روسیه و بحران غذایی اصلی‌ترین عامل افزایش قیمت محسوب می‌شود؛ با این وجود کمیابی مواد غذایی نظیر روغن و آرد در کشورهای همسایه، پس از حذف ارز ترجیحی حکایت از این دارد که قاچاق کالاهای ذکر شده تحت افزایش قیمت در ایران کاهش یاقته، به بیان دیگر آزادسازی قیمت‌ها در ایران تأثیر مستقیم در کمبود و افزایش قیمت مواد غذایی در این کشورها داشته است.
دست کارخانجات ماکارانی و شیرینی‌پزی در جیب مردم
موضوع دیگر رانت صادراتی تعداد انگشت شمار از اثر همسایه بر بازار ارز اصناف و کارخانجات کشور مربوط بوده که که مواد اولیه خود را از محل این ارز تأمین می‌کردند با این وجود این بنگاه‌ها با صادرات محصول نهایی خود توانستند سودهای دلاری عجیبی را نصیب خود کنند در حالی که این یارانه صرفاً برای مصرف‌کننده نهایی ایرانی طراحی شده بود.
در زمینه رانت گندم، کارخانه‌های ماکارونی و شیرینی و شکلات و قنادی‌ها، آرد موردنیاز خود را با یارانه ۴۲۰۰ تومانی به‌صورت سهمیه‌ای دریافت می‌کردند که بخشی از تولیدات وارد بازار داخلی و بخش عظیم دیگری از این تولیدات با قیمت‌های جهانی صادر می‌شد.
در این رابطه محمدرضا مرتضوی، رئیس کانون انجمن‌های صنایع غذایی گفت: «کارخانه‌های ماکارونی سالانه ۳۰۰ هزار تن ماکارونی صادر می‌کردند که همگی از آردهای یارانه‌ای درست شده بودند. بخش صنعت آرد اثر همسایه بر بازار ارز یارانه‌دار را می‌گرفت و هم با آن صادرات انجام می‌داد و هم محصول خود را از جمله بیسکوئیت و انواع شیرینی را به قیمت‌های گران‌تری در داخل می‌فروخت.»
پیش از این نیز بنگاه‌های مرتبط با تولید شیرینی تا قبل از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی شکر، از رانت بزرگ صادراتی برخوردار بودند. بهمن دانایی، دبیر کارخانجات تولیدکننده قند و شکر در همین باره گفته بود: «اگر مجموع قند و شکر مصرفی خانوار را ۲۴ کیلوگرم در نظر بگیریم سهم هر نفر ۶ کیلوگرم در سال می‌شود بنابراین نیاز کشور به مصرف مستقیم شکر بین ۴۸۰ تا ۵۰۰ هزار تن است اما در دوران تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به شکر، ۲.۲ میلیون تن شکر به کشور وارد می‌شد که ۱.۷ میلیون تن آن در صنوف و صنایع مصرف می‌شود که عمده آن نیز از کشور صادر می‌شد و در این میان ۱۰۰ تا ۱۵۰ نفر از رانت ایجاد شده نفع می‌برند نه مردم و مصرف‌کنندگان نهایی.»
محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز میزان تخصیص ارز ترجیحی به مصرف‌کننده نهایی را یک چهارم از مجموع کل ارز ۴۲۰۰ اختصاص داده شده کشور عنوان کرده بود.
چرا ارز ۴۲۰۰ در کنترل قیمت‌ها ناموفق بود؟
با وجود آنکه ارز ۴۲۰۰ تومانی در مقاطعی توانست قیمت اجناس را کنترل کند اما شواهد بیانگر آن است که در دوران تخصیص ارز ترجیحی برای واردات کالاهای اساسی، کالاهایی نظیر «گوشت سفید و قرمز»، «چای»، «کره» و «شکر» بارها با کمبود و افزایش قیمت مواجه بوده است.
به طور مثال کره در فروردین ماه سال ۱۳۹۷ ارز ترجیحی به نرخ ۳ هزار و ۳۸۳ تومان قیمت‌گذاری شد اما این کالا تا قبل از حذف ارز ترجیحی آن، یعنی تا مرداد ۱۳۹۹ به نرخ ۵ هزار و ۴۵۲ تومان رسید.
این بدان معنا است که با وجود استمرار اعطای ارز دولتی در طی این مدت، نرخ این کالا ۱.۶ برابر رشد داشت. اما خوشبختانه بعد از حذف ارز ۴,۲۰۰ تومان برای کره وارداتی شرکت‌های داخلی در زمینه تولید این محصول حرکت کردند که ثمره آن کاهش میزان واردات کشور از ۵۰ هزار تن در سال ۱۳۹۸ به حدود ۱۰ تن در پایان سال ۱۳۹۹ بود.
این قضیه برای ارز دولتی تخصیصی به چای نیز رخ داد و این کالا با وجود اعطای ارز دولتی در طی ۱۷ ماه، رشد بیش از ۲ برابری را تجربه کرد. دولت از فروردین ۱۳۹۷ تا بهمن ۱۳۹۸ جهت واردات چای ارز ۴۲۰۰ تومانی تخصیص داد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که قیمت چای وارداتی در بازار در فروردین ۱۳۹۷ حدود ۲۱ هزار و ۹۵۸ تومان بوده است و با وجود عدم تغییر در نرخ ارز ترجیحی این محصول در بهمن ماه ۱۳۹۸ به سطح قیمتی ۵۸ هزار و ۳۸۲ تومان رسید.
همچنین گرانی، کمبود و تشکیل صف‌های طویل خرید گوشت سفید و قرمز نیز در مقاطع زمانی که ارز ترجیحی به واردات نهاده‌های دامی استمرار داشته به شکل مستمر در بازار مشاهده می‌شد.
به گزارش مهر، با این تفاسیر تیم اقتصادی دولت سیزدهم به مانند دیگر کارشناسان این حوزه پس از بررسی شواهد موجود، شیوه تخصیص ارز ترجیحی به منظور واردات کالاهای اساسی را ناکارآمد دانست. آنچه مشخص است پرداخت یارانه مستقیم به مردم هر چند ممکن است قیمت کالاهای اساسی را افزایش دهد اما در مجموع، موجب افزایش قدرت خرید دهک‌های پایینی و کاهش فساد خواهد شد.
خبرگزاری موج
عضو مجمع نمایندگان استان تهران در گفتگو با خبرگزاری موج مطرح کرد؛
آرد قبل از حذف ارز ترجیحی به کشورهای همسایه قاچاق می شد/ انحراف ارز ترجیحی در دولت قبل
حجت الاسلام سید اثر همسایه بر بازار ارز رضا تقوی درباره دلایل انحراف ارز ترجیحی گفت: این سیاست باعث شد که عده ای این ارز را دریافت و به جای واردات مواد اصلی اقدام به واردات اقلامی که اصلا مورد نیاز کشور نبود، مانند لوازم آرایش کنند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری موج، نماینده مردم تهران، شمیرانات، ری، اسلامشهر و پردیس در مجلس درباره تاثیر تخصیص ارز ترجیحی بر معیشت مردم گفت: ارز 4200 در سال 97 برای استفاده مردم از اقلام معیشتی با قیمت مناسب و افزایش قدرت خرید مردم اجرا شد. این سیاست در همه جای دنیا اجرا می شود، اما در ایران از مسیر خود خارج شد و در نهایت در دولت جدید حذف شد.
حجت الاسلام سید رضا تقوی ،عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با اثر همسایه بر بازار ارز خبرنگار اقتصادی خبرگزاری موج ادامه داد: همیشه دولت ها برای اقشار آسیب پذیر امکاناتی را در نظر می‌گیرند که در نتیجه تکانه های قیمتی بازار دچار مشکل نشوند. در جامعه ما هم از جهات مختلف مشکلات اقتصادی وجود دارد و تحریم هم به این مسئله اضافه شده و معیشت مردم را نشانه گرفته است.
او افزود: دولت قبل تصمیم گرفت کالاهای اساسی را با ارز ترجیحی وارد کنند تا به این وسیله کالاهای اساسی با قیمت مناسب تری برای اقشار آسیب پذیر فراهم شود تا مورد حمایت قرار بگیرند.
دلایل انحراف ارز ترجیحی
وی با بیان اینکه متاسفانه طرح خوبی بود اما از مسیر اصلی خود خارج شد، بیان کرد: مهمترین ایراد این طرح این بود که این ارز به وارد کننده در نظر گرفته اثر همسایه بر بازار ارز می شد، به عنوان مثال به وارد کننده نهاده های دامی پرداخت می شد تا برای خوراک دام وطیور مورد استفاده قرار گیرد. دلیل این واردات این بود که ما برای تولید نهاده در کشور با مشکلات زیادی مواجه ایم که این ارز هر چند در اختیار واردکننده قرار گرفت اما با مشکلات و کارشکنی های زیادی مواجه شد.
بیشتر بخوانید؛
نماینده مردم تهران، شمیرانات، ری، اسلامشهر و پردیس در مجلس در ادامه توضیح داد: این سیاست باعث شد که عده ای این ارز را دریافت و به جای واردات مواد اصلی اقدام به واردات اقلامی که اصلا مورد نیاز کشور نبود، مانند لوازم آرایش کنند. یعنی این افرد به نام مردم ارز را گرفتند و کالایی هم وارد نکردند و در نهایت مشکلات اثر همسایه بر بازار ارز زیادی برای مردم و کشور ایجاد شد، در نهایت دولت جدید به دلیل جلوگیری از این اتفاقات تصمیم به حذف این ارز از فضای اقتصادی کشور گرفت تا ان را به صورت یارانه نقدی در اختیار مردم یعنی صاحبان اصلی آن پرداخت کرد.
حجت لاسلام تقوی ادامه داد: با اجرای این طرح یعنی حذف ارز ترجیحی، تولید کننده خود اقدام به تولید کرده و ما به تفاوت تولید آزاد و تولید حمایتی را دولت پرداخت می کند. در زمان دولت روحانی پیشنهاد حذف ارز ترجیحی را دادیم ولی مورد قبول قرار نگرفت. حتی در مجلس نیز تلاش‌های انجام شد و به سرانجام نرسید؛ دولت سیزدهم در حال حاضر با حذف ارز ترجیحی در حال انجام یک جراحی اقتصادی بزرگ است.
اثر روانی حذف ارز ترجیحی
وی در ادامه گفت: حذف ارز ترجیحی فضای روانی برای کشور ایجاد کرده و بسیاری از کالاها با تورم عرضه می شوند، اما باید بدانیم که این جراحی اقتصادی و به ثمر نشستن آن نیازمند طی یک پروسه زمانی است. دولت با این تصمیم روش پرداخت یارانه را تغییر داده و به جای پرداخت یارانه به ابتدای زنجیره یعنی وارد کننده و تولید کننده این یارانه را به صورت نقدی به مردم یعنی انتهای زنجیره پرداخت می کند. حمایت دولت از مردم در واقع همچنان ادامه دارد ،ولی به واردکننده پرداخت نمی شود، بلکه به حساب خود مردم یعنی مصرف‌کنندگان واریز می شود.
عضو مجمع نمایندگان استان تهران افزود: به عنوان مثال، در زمانی که ارز ترجیحی پرداخت می‌شد، قیمت هر کیسه آرد اثر همسایه بر بازار ارز نانوایی ها ۳۷ هزار تومان بود ولی این آرد را در لب مرز به صورت قاچاق به کشور های همسایه و با قیمت ۷۰۰ هزار تومان به بالا به فروش می رساندند. بخش اعظم کالاهایی که با ارز ترجیحی به کشور وارد می شد به صورت قاچاق معکوس به کشورهای همسایه صادرات می شد و به دست مصرف کننده واقعی در داخل کشور نمی رسید. رئیس جمهور ما رئیس جمهور ۸۰ میلیون جمعیت نیست، بلکه رئیس‌جمهور ۲۰۰ میلیون جمعیت است به این دلیل که وقتی به بازار کشورهای همسایه مثل عراق افغانستان و پاکستان سری بزنیم متوجه می شویم که تمام اجناس ما مثل ماکارونی، روغن، برنج و دارو در بازار این کشورها وجود دارد!
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس یازدهم گفت: راهی که اقتصاددانان پیش پای دولت گذاشته اند و دولت نیز به آن رضایت داده این است که ارز ترجیحی به جای اینکه به وارد کننده پرداخت شود به حساب مردم واریز شود. پرداخت ارز ترجیحی به شیوه قبل درست نبوده و هم‌اکنون این راه تغییر کرده و باید همگی در این مسیر به اجرای درست آن کمک کنیم هم اکنون نظر کارشناسان این است که یارانه به انتهای زنجیره یعنی مردم پرداخت شود زیرا در شیوه قبل این یارانه به سر سفره مردم نمی رسید.
دیدگاه شما