معایب ایندکس ترکیبی

شاخص ها و مقیاس های اندازه گیری

معرفی شاخص های اندازه گیری و روش های تهیه آن ها موضوع این صفحه می باشد. قبل از مطالعه مطالب، ویدئوی زیر را ملاحظه نمایید که بخشی از بسته آموزشی مفاهیم پایه تحلیل آماری می باشد. برای دریافت آموزشهای ویدئویی SPSS به محصولات و بسته آموزشی spss در وب سایت دیگر این شرکت آماری مراجعه نمایید.

0- فیلم تشریح مقیاس های اندازه گیری (سطوح سنجش) متغیرها

در ویدئوی زیر با انواع مقیاس های اندازه گیری آشنا خواهید شد:

1- مقیاس اندازه گیری چیست؟

آنچه در هر مطالعه مورد توجه قرار می گیرد، اندازه گیری ویژگی ها یا صفات اشخاص و اشیا است بوسیله اعداد یا نمرات نسبت داده شده.

مثلا وقتی برای سنجش نگرش مردم نسبت به مجموعه های تلویزیونی از پرسشنامه استفاده می کنیم، برای تعیین نمره ی هر شخص عدد یا اعدادی را در نظر می گیریم. بسته به اینکه چه چیزی و چگونه اندازه گیری می نماییم اعدا د به دست آمده ویژگی های متفاوتی خواهند داشت.این معایب ایندکس ترکیبی ویژگیهای متفاوت اعداد را مقیاس های اندازه گیری می نمامیم.

2- انواع مقیاس های اندازه گیری

مقیاس های اندازه گیری را در چهار سطح می توان اندازه گیری کرد:

2-1- مقیاس اسمی

اندازه گیری اسمی مستلزم جای دادن اشیا یا افراد در طبقاتی است که از نظر کیفی با هم متفاوت هستند.

یک مثال ساده در این مورد متغیر جنسیت است. در سطح اندازه گیری اسمی استفاده از اعداد تنها به منظور مشخص کردن طبقات می باشد و هیچ رابطه ای که با اعمال ریاضی مطابقت کند بین آن ها وجود ندارد. اعداد به کار رفته در یک مقیاس اسمی معرف مقدار مطلق یا نسبی هیچ ویژگی نیستند.

2-2- مقیاس ترتیبی

مقیاس های ترتیبی برای ما امکان رتبه بندی ترتیب سطوح متغیر مورد بررسی را فراهم می آورد.

برای مثال چهارویژگی داشتن روابط عمومی قوی، تجربه کافی، تحصیلات مرتبط و کارکردن به صورت مستقل، را در نظر می گیریم و از پاسخگویان می خواهیم این صفات را برحسب درجه اهمیت آن ها از 1 تا 5 رتبه بندی کنند. به این ترتیب تفاوت ارجحیت هر مقوله از دید پاسخگو تعین می شود.

با این حال یکی از مشکلات مقیاس ترتیبی آن است که هرچند محقق می تواند تفاوت های مورد نظر را برحسب بزرگتر- کوچکتر بودن، بهتر-بدتر بودن و غیره رتبه کند ولی قادر نیست فاصله ی این تفاوت ها را بدست آورد. به عبارت دیگر مقادیر حاصل در مقیاس ترتیبی فاقد معنای کمی و عددی هستند. علت این امر آن است که در مقیاس ترتیبی هیچ مبدأی وجود ندارد تا ارزش ها نسبت به آن سنجیده شوند.

2-3- مقیاس فاصله ای

ویژگی عمده ی مقیاس فاصله ای آن است که به ارزش های آن نمره های عددی تعلق می گیرد. این مقیاس علاوه بر آن که اطلاعات مربوط به مقیاس های طبقه ای و ترتیبی را در بر دارد، اطلاعات اضافی در مورد تفاوت ها به دست می دهد.

برای مثال دو دمای 30 و 40 درجه در نظر بگیرید. این دو دما با یکدیگر تفاوت دارند، دمای 40 بیشتر از 30 است و همچنین دقیقا 10 درجه تفاوت وجود دارد. به این ترتیب در این مقیاس می توان روشهای آماری مختلف مانند محاسبه میانگین، واریانس، همبستگی و.. را انجام داد.

لازم به ذکر است که این مقیاس از نقطه ی صفر مطلق شروع نمی شود ولی می توان برای آن صفر قراردادی برگزید. به طور مثال اگر سه نفر در یک آزمون روانشناسی نمرات 30 و 15گرفته باشند نمی توان گفت نمره 30 معرف دو برابر بودن دانش فرد نسبت به فرد با نمره 15 است.

2-4- مقیاس نسبتی

این مقیاس نه تنها دارای تمام ویژگی های مقیاس های ذکر شده است بلکه دارای مبدأ مطلق یا صفر حقیقی نیز می باشد و بنابراین امکان محاسبه نسبت های مختلف از لحاظ صفت مورد نظر در این مقیاس وجود دارد.

متغیرهایی مانند سن، نرخ مرگ و میر، وزن، قد افراد، جمعیت و … از این دست هستند.کلیه ی اعمال آماری و ریاضی را می توان بر روی این مقیاس انجام داد.

مطالب فوق بخشخی از بسته آموزشی مفاهیم پایه و تعاریف اصطلاحات تحلیل آماری (آموزش ویدئویی) بود. اگر مایلید این اموزش ویدئویی را دریافت نمایید به لینک زیر در سایت دیگر مجموعه اطمینان شرق مراجعه نمایید:

برای روشن شد تمایز بین مقیاس های مختلف اندازه گیری فرض کنید می خواهیم نظر بینندگان تلویزیونی را درباره مجموعه های ایرانی بپرسیم. نوع سؤالاتی که براساس مقیاس های معین طرح می شود مانند زیر است :

اسمی : کدامیک از مجموعه های تلویزیونی را تماشا می کنید؟

ترتیبی : مجموعه های تلویزیونی مورد توجه شما تا چه حد منعکس کننده واقعیت های زندگی است؟

خیلی زیاد زیاد متوسط کم بسیار کم

فاصله ای : بهره هوشی مجموعه تلویزیونی مورد علاقه خود را حدس بزنید؟

نسبتی : هفته ای چند ساعت مجموعه ی تلویزیونی تماشا می کنید؟

4- روش تهیه مقیاس ها

4-1- طیف لیکرت

طیف لیکرت یک مقیاس فاصله ای است (در صورتی که کد کذاری گردد) که از آن می توان برای سنجش توانایی، حساسیت، عقیده و باور، رضایت، ارزش ها و همچنین نگرش افراد به مسائل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، مذهبی و … استفاده کرد. مراحل تهیه مقیاس لیکرت عبارتست از:

• 1- ابتدا تعداد زیادی گویه مربوط به موضوع مورد نظر جمع آوری می شوند.
• 2- این گویه ها به تعدادی پاسخگو داده می شوند تا میزان موافقت یا مخالفت خود را روی یک مقیاس 5 درجه ای از کاملا موافق تا کاملا مخالف مشخص کنند. البته این مقیاس دارای 7 درجه نیز می تواند باشد.
• 3- محاسبه نمره کلی برای هر پاسخگو با جمع کردن نمرات بدست آمده برای هر گویه و با توجه به مثبت یا منفی بودن سؤال انجام می شود.
• 4- در هر مقیاس محقق به تناسب اهداف و فرضیه های تحقیق خودممکن است حدود 20 تا 30 گویه را تهیه کند. وی بایستی به تحلیل گویه ها بپردازد یعنی ارزش عددی پاسخگو در هر گویه باید با مجموع ارزش های عددی به دست آمده از کل گویه ها در مقیاس مقایسه شود. گویه هایی که با نمره ی کل همبستگی پایین یا منفی دارند باید حذف شوند، زیرا آن ها آنچه را که نمره کل اندازه می گیرد نمی سنجند.

4-2- مقیاس تراکمی یا مقیاس گاتمن

این مقیاس که توسط لوئیس گاتمن و همکاران او در دوران جنگ جهانی دوم و در جریان مطالعه بر روی سربازان آمریکایی ساخته شد، شامل مجموعه ای از گویه ها برای سنجش نگرش هایی است که یک بعدی هستند.

سعی گاتمن بر این بود که مقیاسی بسازد که در آن پاسخ به هر گویه را بتوان از روی جمع نمرات به دست آمده از کل مقیاس تعین کرد. چند نمونه از گویه هایی که طبق مقیاس گاتمن تهیه شده اند عبارتند از : نمایش برنامه های خشونت آمیز در تلویزیون برای جامعه مضر است، به کودکان نباید اجازه تماشای برنامه های خشونت آمیز داده شود، مدیران شبکه های تلویزیونی نباید اجازه پخش برنامه های خشونت آمیز را بدهند، دولت باید نمایش برنامه های خشونت آمیز را ممنوع کند.

به این ترتیب تعداد گویه هایی که شخص با آن موافق است نمره کل شخص را در مقیاس گاتمن تشکیل می دهد. در این مقیاس با در اختیار داشتن امتیاز کل هر پاسخگو می توان نگرش او را پیش بینی کرد. این مقیاس در علوم سیاسی، جامعه شناسی، پژوهش های افکارسنجی و مردم شناسی مورد استفاده قرار می گیرد.

4-3- مقیاس افتراق معنایی

مقیاس افتراق معنایی ابزاری برای سنجش معنای مفاهیم است که توسط آزگود و دستیارانش طراحی شده است (آزگود، سوسیو تانبنام،1957). پاسخ دهندگان مفاهیمی مانند اشخاص، اشیا، رفتارها، ایده ها و… را در قالب یک مجموعه صفات دوقطبی با استفاده از مقیاس های 7 نقطه ای رتبه بندی می کنند. به عنوان مثال برای رفتاری چون مصرف سیگار مجموعه صفات ، خوب – – – – – – – بد ، قوی – – – – — – ضعیف ، فعال – – – – – – معایب ایندکس ترکیبی – منفعل ، اندازه گیری می شوند.

پژوهش در مورد افتراق معنایی نشان می دهد که به طور واقعی هر موضوعی را می توان با استفاده از چنین روشی اندازه گیری کرد. مانند رتبه بندی مواد خاص (نوشیدنی ها)، مکان ها (مراکز دانشجویی)، افراد (حسابداران)، ایده ها (کاهش مالیات) و رفتارها (استفاده از وسایط حمل و نقل عمومی).

بسیاری از پژوهش ها نشان می دهند که مفاهیم به طور کلی در سه بعد اساسی با یکدیگر مرتبط هستند، بعد ارزشیابی یعنی صفاتی چون خوب- بد، مهربان- خشن، بعد فعالیت مانند فعال- منفعل، سریع- آهسته و بعد قدرت همچون ضعیف- قوی، بزرگ- کوچک.

منبع : پایه های پژوهش در علوم رفتاری، نوشته پل سی کازبی ترجمه دکتر حجت الله فراهانی و دکتر حمیدرضا

شاخص توده بدنی BMI چگونه محاسبه می شود؟

شاخص توده بدنی یا BMI از تقسیم وزن (کیلوگرم) به مربع قد (متر) به دست می آید. BMI به صورت مستقیم میزان چربی های بدن را اندازه گیری نمی کند بلکه میزان بافت چربی بدن را در مقایسه با بافت های استخوان و عضله به دست می دهد. نتیجه آن مشخص می کند که فرد چاق، دارای اضافه وزن، نرمال و یا بسیار لاغر می باشد. به طور کلی، از آنجایی که شاخص توده بدنی BMI از سایر روش های محاسبه وزن مناسب آسان تر و موثرتر است، تقریبا در همه دنیا به عنوان اساس اندازه گیری توده بدنی استفاده می شود. فرمول محاسبه توده چربی بدن به شرح زیر است.

به عنوان مثال باتوجه به این فرمول، وزن مناسب برای قد ۱۶۳ بین ۵۳ تا ۶۳ کیلوگرم می باشد.

آیا بالا بودن BMI می تواند برای سلامتی خطرناک باشد؟

بالا بودن BMI بدن ممکن است نشانه ی بالا بودن میزان چربی های موجود در بدن باشد. اما قادر به محاسبه اضافه وزن و یا سلامت فرد نخواهد بود.

برای بررسی اینکه آیا بالا بودن BMI می تواند سلامت فرد را تهدید کند یا خیر باید به پزشک مراجعه کرد. پزشک پس از آزمایشات و ارزیابی میزان فعالیت های فیزیکی، تغذیه و پیشینه خانوادگی در نهایت میزان اضافه وزن و خطر آن را به شما اعلام خواهد کرد.

شاخص توده بدنی BMI مناسب در بزرگسالان

طبق گفته سازمان سلامت جهانی (WHO) شاخص توده بدنی مناسب برای بزرگسالان بین ۱۸.۵ تا ۲۴.۵ تعیین شده است.

افرادی که از BMI 25 تا ۲۹.۹ برخوردار هستند دارای اضافه وزن بوده وافرادی که BMI آنها بالاتر از ۳۰ باشد، جزء افراد چاق به حساب می آیند. افرادی که دارای BMI 40 به بالا هستند، از چاقی مفرط رنج می برند. شاخص توده بدنی خانمها و آقایان به همین صورت محاسبه شده و هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند. علاوه بر این سن فرد نیز در این اندازه گیری هیچ تاثیری نخواهد داشت.

حدود ۱.۵ میلیون از جمعیت بزرگسالان بالای ۲۰ سال (حدود ۳۴ درصد از جمعیت بزرگسالان جهان) از چاقی و اضافه وزن رنج می برند. انتظار می رود که این جمعیت تا سال ۲۰۳۰ به ۳ میلیون نفر برسد.

شاخص توده بدنی BMI مناسب در کودکان و نوجوانان

در کودکان و نوجوانان شاخص توده بدنی مناسب بستگی به سن و جنسیت آنها دارد و طبیعی است که در سنین مختلف، کودکان شاخص توده بدنی متفاوتی داشته باشند. پزشکان و متخصصان نمی توانند به درستی کودکان را بر اساس شاخص توده بدنی دسته بندی کنند زیرا:

• BMI آنها با هر ماه رشد تغییر می کند.
• نوع بدن دختران و پسران با یکدیگر متفاوت است.
• BMI با رشد قد کودکان تغییر خواهد کرد.

به طور کلی محاسبه BMI کودکان و نوجوانان به همان روش بزرگسالان محاسبه می شود با این تفاوت که تفسیر عدد نهایی آن با توجه به جدول BMI که بر اساس جنسیت و سن طراحی شده است، قرار می گیرد. سپس مشخص می شود که آیا میزان چاقی در کودکان یک عامل خطر محسوب می شود یا خیر؟

معایب شاخص توده بدنی BMI

البته اگر شاخص توده بدنی BMI شما نشان دهد که مبتلا به چاقی یا اضافه وزن هستید، لزوما به معنای چاق بودنتان نیست. به عنوان مثال، BMI نمی تواند تشخیص دهد که شما به علت عادات غیر صحیح مثل رژیم های غذایی غیر استاندارد یا مصرف مواد غیر قانونی لاغر هستید. علاوه بر این BMI قادر به تفکیک فرد عضله ای، که تمام مدت در باشگاه عضله سازی می کند با فردی که وزنش به علت پرخوری و کم فعالیتی بالا است، نخواهد بود. BMI ممکن است هر دو نفر آنها را به علت یکی بودن وزن و قدشان در دسته چاق قرار دهد. از این رو BMI میلیون ها نفر را در گروه چاق طبقه بندی می کند، در حالی که ممکن است اکثر آنها چاق نباشند.

از آنجایی که BMI شاخصی بر اساس قد و وزن است و قادر به پیش بینی ترکیب بدنی معایب ایندکس ترکیبی فرد که شامل مواردی مانند استخوان بندی می باشد، نمی توان به طور قطع به آن استناد کرد.

شاخص بهرهوری جزئی عوامل تولید، روشهای غیرمستقیم محاسبه شاخص، روشهای مستقیم محاسبه شاخص

ارتقای بهرهوری بر پدیدههای اصلی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جامعه مانند کاهش تورم، افزایش سطح رفاه عمومی، افزایش سطح اشتغال و توان رقابت سیاسی و … تأثیرات وسیعی دارد. در حال حاضر تقریباً تمامی کشورهای توسعهیافته و بسیاری از کشورهای در حال توسعه موفق، سرمایهگذاری زیادی را در جهت ارتقای بهرهوری در سطوح ملی، منطقهای، بخشی، مؤسسات، سازمانها و حتی افراد انجام داده و رشد و توسعه روزافزون خود را مرهون توجه و نگرش صحیح به این مسئله میدانند (عبداللهنژاد، ۱۳۹۰).
شاخصهای بهرهوری
به طور کلی، شاخصهای بهرهوری به دو دسته کلی شاخصهای بهرهوری جزئی و کلی عوامل تولید تقسیمبندی میشوند. در شاخصهای بهرهوری جزئی به ارتباط ستاده با یک نهاده توجه میشود، در حالیکه در شاخصهای بهرهوری کلی عوامل تولید ارتباط ستاده با کل نهادهها بررسی میشود. در این باره، ابتدا شاخصهای بهرهوری جزئی را که سادهتر است معرفی کرده، و سپس شاخصهای بهرهوری کلی عوامل تولید را تجزیه و تحلیل میکنیم.
شاخص بهرهوری جزئی عوامل تولید
این شاخصها که از دیرباز مورد استفاده محققان قرار گرفته بیشتر از نوع ساده ارزش افزوده در واحد کار (یا واحد ساعت) و یا واحد سرمایه بوده است که به آن شاخص بهرهوری نیروی کار و سرمایه میگویند. به طور کلی، شاخصهای بهرهوری جزئی از تقسیم ارزش افزوده بر مقدار یک نهاده معین به دست میآید. همچنین برای خارج کردن اثر تورم لازم است ارزش افزوده به قیمت ثابت سال پایه مورد استفاده قرار گیرد. شاخصهای بهرهوری جزئی عوامل تولید، همراه با قیمت عوامل، در توضیح تغییرات در هزینه کار و سرمایه در واحد تولید اهمیت خاصی دارند. به عبارت دیگر، این شاخصها در نشان دادن صرفهجوییهایی که به مرور زمان در هر یک از عوامل در واحد تولید حاصل میگردد مفید هستند.
اما به هر حال، این نسبتهای بهرهوری، بهرهوری تک تک عوامل تولید را معین نمیکنند و از سوی دیگر بهرهوری کلی عوامل تولید را نیز نشان نمیدهند. به عنوان مثال افزایش بهرهوری نیروی کار دو چیز را مشخص مینماید:
اول، صرفهجویی که برای هر واحد تولید در ساعات کار و یا تعداد کارگران به علت افزایش بهرهوری کلی عوامل تولید حاصل شده است.
دوم، جانشینی کالای سرمایهای (ماشین آلات) به جای کار کارگران که این جانشینی میتواند معلول سه عامل باشد:
۱- تغییر در قیمتهای نسبی عوامل تولید
۲- تغییر در ترکیب تولید کالاها و افزایش سهم تولید کالاهای سرمایهبر
۳- تغییر در تکنولوژی (فناوری) مورد استفاده در جهت استفاده از تکنیکهای سرمایهبر
بنابراین، میتوان نتیجه گرفت که تغییرات در شاخص بهرهوری جزئی عوامل تولید نمیتواند تماماً تغییر در کارایی آن عامل به حساب آید. این تغییر در بهرهوری کل عوامل تولید است که برآیند تغییر در کارایی تمامی عوامل تولید را در بر دارد (عبداللهنژاد، ۱۳۹۰).
شاخص بهرهوری کل عوامل تولید
بهرهوری کلی عوامل تولید از نسبت ستاده بر کل نهادهها به دست میآید. برای اندازهگیری این نسبت روشهای متفاوتی وجود دارد. یکی از این روشها که معروف به روش مستقیم محاسبه بهرهوری کل معایب ایندکس ترکیبی عوامل تولید است، بدون استفاده صریح از تابع تولید اقدام به برآورد شاخص TFP مینماید. در این روشها، به دلیل اینکه واحدهای اندازهگیری نهادههای به کار رفته در فرایند تولید متفاوت هستند (نظیر نیروی کار و سرمایه)، با استفاده از تکنیکهای خاصی عمل جمعسازی نهادهها را انجام میدهند و یک شاخص از کل نهادهها میسازند. دومین روش که مبتنی بر استفاده صریح از تابع تولید است، با در نظر گرفتن فرم تابعی معین و با انجام عملیات ریاضی بر روی تابع تولید به برآورد شاخص TFP میپردازد.
روشهای مستقیم محاسبه شاخصTFP
در این روش مشکل اصلی، جمعکردن انواع مختلف نهادههاست که واحدهای اندازهگیری متفاوتی دارند (نظیر نیروی کار و سرمایه). یکی از این روشها که کندریک آن را پیشنهاد کرده مبتنی بر میانگین وزنی کار و سرمایه است. کندریک از یک تابع تولید ضمنی برای تخمین تغییرات در بهرهوری استفاده نمود. شاخص بهرهوری کل عوامل تولید او به صورت زیر تعریف میشود:
(۲-۲)
که در آن بهرهوری کلی عوامل تولید، ارزش افزوده واقعی (به قیمت ثابت)، ارزش موجودی سرمایه به قیمت ثابت، تعداد نیروی کار یا نفر ساعت، سهم عامل سرمایه در ارزش افزوده و سهم عامل کار در ارزش افزوده است. در الگوی کندریک از فروض همگنی تابع تولید و قضیه اولر استفاده شده است. اگر فرض همگنی خطی یا بازدهی ثابت نسبت به مقیاس به کار گرفته شود خواهد بود و تنها نیاز به برآورد پارامتر خواهد بود.
دومین روش مستقیم محاسبه بهرهوری کل عوامل، استفاده از شاخص دیویژیا برای جمعیسازی نهادههاست. در این روش شاخص بهرهوری کل عوامل به صورت زیر تعریف میشود:
(۲-۳)
اگر فرض همگنی خطی یا بازدهی ثابت نسبت به مقیاس به کار گرفته شود پس خواهد شد. در شرایط رقابت کامل که به هر عامل به اندازه بهرهوری نهایی آن پرداخت میشود، و بیانگر کششهای تولیدی نسبت به سرمایه و کار نیز هستند. بنابراین در شرایطی که اطلاعات آماری در خصوص سهمهای عوامل از تولید وجود ندارد میتوان از کششهای تولیدی کار و سرمایه در برآورد بهرهوری کل عوامل استفاده نمود (دانشمند، ۱۳۹۰).
روشهای غیرمستقیم محاسبه شاخصTFP

ترس و طمع در بورس (آموزش شاخص ترس و طمع)

ترس و طمع در بورس برای کلیه سرمایه گذارن اعم از سرمایه گذاران حرفه ای و مبتدی وجود دارد. معمولا بسیاری از سرمایه گذاران نمی توانند بر احساسات خود غلبه کنند. از این رو بسیاری از تصمیمات تحلیل گران بورس بر اساس همین احساسات است.

شاخص ترس و طمع در بورس که به طور اختصاری با حروف FGI، نمایش داده می شود، برای نشان دادن و نمایش این احساسات در قالب اعداد است. در واقع نمایان شدن احساسات فعالین بازار بورس، خود شاخصی دیگر می شود در دستان معامله­ گران تا بر اساس ترس و طمع در بورس روند بازار را با تحلیل احساسات، پیش بینی کنند.

پیشنهاد ویژه ثروت آفرین : محصول فیلتر پول هوشمند

شاخص ترس و طمع در بورس چیست؟

اینکه ما شاخص­ هایی در اختیار داشته باشیم تا به وسیله آنها احساسات حاکم بر بازار و وضعیت روحی معامله گران را بشناسیم، ما را نسبت به روند فعلی بازار و نیز احتمالاتی که در جریان ­های بازار امکان وقوع دارد، آگاه می کند. یکی از این شاخص ­ها، شاخص ترس و طمع در بورس است. این شاخص که نوعی از شاخص خلاف­گرا نیز به حساب می­ آید، به ویژه در دنیای رمز ­ارزها (مانند بیت­کوین) مورد استفاده قرار می ­گیرد و تحلیل مناسبی از روند بازار مالی در اختیار سرمایه گذاران می­ گذارد.

شاخص خلاف­گرا به شاخص ­هایی گفته می­‌شود که حرکت سرمایه گذاران در خلاف جهت بازار را نشان می ­دهد. به این معنا که ترس شدید سرمایه گذاران و معامله­ گران، قیمت­ها را کاهش می ­دهد و در همین حال طمع آنان باعث رشد و افزایش قیمت­ها می‌شود.

شاخص ترس و طمعِ (FGI)، احساسات ترس و طمع سرمایه گذاران را به صورت روزانه، هفتگی، ماهانه و سالانه اندازه گیری می­کند. ترس زیاد می­تواند قیمت سهام را خیلی پایین بیاورد. در حالی که حرص و طمع می­تواند قیمت ها را خیلی بالا ببرد. این شاخص می­تواند به عنوان ابزاری برای سرمایه گذاری، مناسب باشد.

تصویر زیر نموداری از شاخص ترس و طمع در طی یک سال است. صفر در محور عمودی نشانگر “ترس شدید” است و 100 در محور افقی، “طمع شدید” را نشان می­ دهد.

پیشنهاد می کنم مقاله آموزش کار با اندیکاتور ATR را مطالعه کنید

نکته:

بررسی نمودارهای شاخص ترس و طمع، نشان می ­دهد هرگاه شاخص روند نزولی دارد و قله ­های نمودار، شیبی رو به پایین دارد، معامله­ گران احساس ترس بسیار بیشتری نسبت به ریزش قیمت دارند. چیزی که باعث محافظه­ کاری بیشتر معامله­ گران و خروج سرمایه از بازار بورس می ­شود. می­بینید که در این جا احساسات از تحلیل تکنیکال پیشی می­ گیرد. پس آشنایی با این شاخص به نوعی در وضعیت تحلیل تکنیکال کلی بازار اثر می­ گذارد.

این شاخص نشان دهنده تاثیر وضعیت روانی گروه­ های مردمی بر ترس یا تشنج در معاملات بازار است. اگر کسی سهامی را به قیمتی پایین ­تر از ارزش واقعی سهام به ویژه در حجمی بالا بفروشد، ترس نهایتا باعث خروج از بازار و کاهش مداوم قیمت می ­شود و بالا رفتن قیمت، سرمایه گذاران را ترغیب به ورود می­کند که افزایش را در پی دارد.

همه این­ها در حالی است که هیچ رویدادی با اهمیت واقعی، رخ نداده است. از این روی، یک چنین رخدادی در بازار بورس، می­ تواند همه را دچار گمانه­زنی کند. یعنی هیچ سهامی ارزش ذاتی خود را حفظ نمی ­کند؛ بلکه همگی بر اساس سود آتی، لحاظ می ­شوند. این نکته ­ای است که در استفاده از تحلیل تکنیکال بر اساس شاخص ترس و طمع در بورس باید لحاظ کرد و به خاطر سپرد.

پیشنهاد می کنم مقاله استراتژی مدیریت ریسک در معاملات بورس را مطالعه کنید

7 عامل مختلف برای به ثمر رساندن احساسات سرمایه گذاران

هفت عامل مختلف را برای ارزیابی احساسات سرمایه گذاران (ترس و طمع) در مقیاس صفر تا 100 که به ترتیب از ترس شدید تا حرص شدید را در برمی‌­گیرد در ادامه گفته می شود:

• عرضه سهام: حجم سهام در بازار بورس اوراق بهادار تا کجا پیشرفت کرده یا کاهش یافته است؟
• تکانه بازار بورس: شاخص S&P 500، چه مقدار بالاتر یا کمتر از میانگین 125 روز گذشته ­اش است؟
• طلب اوراق قرضه پرریسک (پر بهره ولی کم اعتبار) (Junk Bond): آیا سرمایه گذاران، استراتژی­ هایی با ریسک بالاتر را دنبال می­ کنند؟
• سرمایه گذاران اوراق قرضه: آیا سرمایه گذاران اوراق قرضه به سمت خرید سهام اشتیاق دارند؟
• قدرت قیمت سهام: تعداد سهام­ ها با قله­ های 52 هفته، نسبت به دره ­های یکساله چه قدر است؟
• نوسانات بازار بورس: بررسی شاخص نوسانات ارزی بازار بورسبه طور متمرکز بر میانگین متحرک 50 روزه
• قراردادهای اختیار خرید و فروش: تا چه اندازه حرص و طمع در بازار بورس، سرمایه گذاران را بر آن می­ دارد تا قراردادهای اختیار فروش را نسبت به قراردادهای اختیار خرید، عقب بیاندازند.

قراردادهای اختیار خرید به سرمایه گذاران این اجازه را می ­دهد که سهام­ با یک قیمت توافق شده در یک تاریخ مشخص و یا قبل از آن، بفروشند. در حالیکه قراردادهای اختیار فروش، سهام را به همان شیوه، خریداری می ­کند. خریدار در قرارداد اختیار خرید، بر اساس یک تحلیل تکنیکال و با امید افزایش قیمت اقدام به خرید می­ کند و فروشنده در قرارداد اختیار فروش با پیش ­بینی ­ای بر اساس تحلیل تکنیکال که قیمت در آینده کاهش پیدا خواهد کرد، این قرارداد را پیش می ­برد.

پیشنهاد می کنم مقاله کاربردی آموزش الگوهای کندل استیک در تحلیل تکنیکال را مطالعه فرمایید.

بایدها و نبایدها در استفاده از شاخص ترس و طمع در بورس

در صورت استفاده صحیح، می­توان از شاخص ترس و طمع در بورس، به عنوان راهنمای سرمایه گذاری­ های سودآور و پر بازده استفاده کرد. در اینجا برخی از بایدها و نبایدهایی که هنگام استفاده از شاخص FGI باید بدان توجه داشته باشید، آورده ­ایم تا بتوانید از آنها در معاملات بازار بورس و نیز بررسی تحلیل تکنیکال بازار، استفاده نمایید.

بایدها:

• از شاخص ترس و طمع استفاده کنید تا بهترین زمان ورود به بازار را معین کنید.
• زمان ورود خود به سرمایه گذاری را در زمان افت شاخص به سمت ترس تعیین کنید.
• مراقب شرکت هایی باشید که کم­تر از ارزش واقعی­ نشان داده می ­شوند.

نبایدها:

• از شاخص ترس و طمع برای تعیین سود کوتاه مدت استفاده کنید.
• زمانی سرمایه گذاری کنید که طمع بالا باشد.
• قبل از اینکه سودی کسب کنید، سهام را به سرعت واگذار کنید.

پیشنهاد می کنم مقاله آموزش فیلتر نویسی در سایت دیده بان بورس را مطالعه کنید

منابع جمع ­آوری داده برای شاخص ترس و طمع در بورس

• نوسانات (25%): نوسانات لحظه‌ای و بیش از حد در بازار بورس می‌بایست مورد بررسی قرار گیرد. افزایش غیر معمول نوسانات، نشانه‌­ی اشباع شدن بازار از ترس است.
• قدرت بازار / حجم (25%): میزان و قدرت حجم در بازار باید مورد اندازه گیری قرار گیرد. اگر در روز و در بازاری صعودی حجم بالایی معامله شود، به این معناست که بازار وارد فاز حرص و طمع شده است.
• رسانه­‌های اجتماعی: تعداد پست­های منتشر شده با هشتگ‌­های مختلف و سرعت دریافت بازخوردها در یک بازه زمانی مشخص، از مولفه‌­های این عامل هستند. اگر بازخوردها نرخی غیرمعمول و بسیار زیاد داشته باشد، منجر به حریص شدن رفتار بازار می­‌گردد.
• نظرسنجی­‌ها (15%): با نظرسنجی هفتگی از سرمایه گذاران درباره ارزیابی­ از بازار، می­‌توان نمودی کلی از احساسات سرمایه گذاران به دست آورد.
• تسلط (10%): استقبال کلی بازار از یک سهم، اقبال آن نماد از کل بازار را بیان می‌­کند. وقتی سهامی استقبال بیشتری نسبت به سهم‌های دیگر در بورس داشته باشد، به پناهگاهی امن تبدیل می­شود. اما اگر استقابل نسبت به آن سهم کاهش یابد، معامله­‌گران با سرمایه گذاری بر روی سهم­‌های پر خطر، تلاش می­‌کنند در حرکت صعودی بعدی، کسب سود کنند. در واقع افزایش علاقه عمومی به یک سهم، سبب ایجاد رفتاری حریصانه (صعودی) نسبت به آن سهم بخصوص می‌شود.
• روندها (6%): با جستجوهای مختلف در موتورهای جست­­جو مانند گوگل و بررسی تغییر حجم سهم مورد نظر می­‌توان بازخوردی نسبت به روندهای احساسی و ترس و طمع در بازار بدست آورد. به عنوان مثال اگر میزان جست­و­جوی یک عبارت با مضمون منفی درباره یک سهام خاص و در طی یک بازه زمانی، رشد داشته باشد، یعنی بازار نسبت به آن سهام ترس دارد.

پیشنهاد می کنم مقاله مراحل ساخت استراتژی معاملاتی در بورس ایران را مطالعه کنید

تحلیل تکنیکال در ترکیب با شاخص ترس و طمع در بورس

شاخص ترس و طمع می‌­تواند همانند یک اندیکاتور عمل کند. این شاخص نواحی اشباع خرید و اشباع فروش را مانند اندیکاتور RSI، نشان می­‌دهد. همچنین این شاخص می‌­تواند با تحلیل روند بازار، نقاط مناسب برای ورود و خروج در بازار بورس را مشخص نماید.

پیشنهاد می کنم مقاله کاربردی آموزش کار با اندیکاتور فیبوناچی در بورس را مطالعه نمایید

درک شاخص ترس و طمع در بورس

برخی افراد این معایب ایندکس ترکیبی شاخص را به عنوان یک ابزار سرمایه گذاری دقیق رد می‌­کنند زیرا به جای استراتژی خرید و نگهداری، به استراتژی زمان بندی بازار پایبند هستند.

اگرچه بهتر است سرمایه گذاران باید از تلاش برای تعیین زمان‌بندی بازار جهت به دست آوردن سودهای کوتاه مدت اجتناب کنند، اما شاخص ترس و طمع، می‌تواند در تصمیم گیری در مورد زمان ورود به بازار مفید باشد. برای انجام دادن این کار، لازم است شما زمان ورود خود به سرمایه گذاری را هنگامی لحاظ کنید که وضعیت شاخص به سمت ترس متمایل می­‌شود.

پیشنهاد می کنم حتما مقاله پول هوشمند در بورس چیست؟ را مطالعه نمایید

وارن بافت شخصی است که به طوری مشخص اظهار کرده است که دوست ندارد فقط در هنگام پایین آمدن سهام خرید کند، بلکه عنوان کرده است که تمایل دار سهام را در پایین‌­ترین حدش خریداری کند. وی گفته است: “بهترین چیزی که می­‌تواند برای ما اتفاق بیافتد این است که یک شرکت بزرگ به طور موقت دچار مشکل شود… ولی ما قصد داریم سهام آنها را وقتی روی تخت جراحی هستند، خریداری کنیم.”

شاخص ترس و طمع در بورس زمانی که ترس در اوج خود باشد، تبدیل به یک هشدار می‌­شود و اضطراب غیرمنطقی موجب اقدامات غیرمعقول در سرمایه گذاران می­‌شود.

نکته: اگر از شاخص ترس و طمع در بورس استفاده می­‌کنید، مراقب جریان­‌های شدید ترس باشید و هنگامی که ترس ضربه می‌زند، مراقب شرکت­‌هایی باشید که کم­تر از ارزش واقعیشان خرید و فروش می شوند. به این ترتیب، می­‌توانید برخی از فرصت­‌هایی که برای یک سرمایه گذاری بزرگ پنهان است، کشف کنید. البته به شرط آنکه مدتی طولانی سهام را نگاه دارید.

پیشنهاد می کنم فیلترهای کاربردی بورس شامل بیش از 700 فیلتر کاربردی در سایت دیده بان بازار را مشاهده نمایید

امور مالیه رفتاری و شاخص ترس و طمع در بورس

اگرچه بنظر می­رسد شاخص ترس و طمع در بورس (FGI) یک معیار سرمایه گذاری سرگرم کننده باشد، اما یک مورد قوی برای شایستگی و در خور بودن آن، وجود دارد. به عنوان مثال، یک تحقیق جذاب را در نظر بگیرید که در زمینه‌­های مربوط به امور مالیه رفتاری شناخته شده است. مثلا برخی دانشمندان، اینکه موش­ها چند بار میله‌­ای را به امید گرفتن پاداشی فشار می­‌دهند، به عنوان پایه و مقیاسی برای اندازه گیری ترس و طمع انسان، مورد مطالعه قرار داده­‌اند.

پیشنهاد می کنم مقاله مهم­ترین دلیل زیان در بورس چیست؟ را مطالعه کنید

نقطه عطف واقعی برای امور مالیه رفتاری در سال 1979 به وقوع پیوست. هنگامی که روانشناسانی به نام دانیل کانمن و آموس تورسکی “نظریه چشم انداز” را بوجود آوردند. این نظریه توضیح می­‌دهد چگونه یک فرد می­‌تواند هم ریسک پذیر باشد و هم ریسک ناپذیر. بسته به اینکه آیا آن تصمیم به احتمال زیاد منجر به سود می­شود و یا ضرر. از آنجا که ما به طور کلی ترجیح می‌دهیم از ضرر جلوگیری کنیم برای دوری از ضرر، زمانی که سود و منفعتی را تشخیص دهیم، ریسک بیشتری را خواهیم پذیرفت. این رفتار زمانی غلبه می‌­یابد که شاخص ترس و طمع در بورس به سمت ترس متمایل شود.

از مهم‌­ترین مزایای شاخص ترس و طمع در بورس، کمک آن به درک وضعیت بازارهای پیچیده است. زیرا این شاخص چیزی را در اختیار شما قرار می­‌دهد که تا حد بسیار زیادی غیر قابل اندازه گیری است.

پیشنهاد می‌کنم حتما مقاله استراتژی گپ و اسکالپ در بورس (Gap & Scalp) را بخوانید

معایب شاخص ترس و طمع

1- اصلی­‌ترین ضعف شاخص ترس و طمع، نداشتن اطلاعات واحد و جمع­‌آوری داده­‌ها از منابع اطلاعاتی مختلف است.

2- مورد بعدی ساده نبودن درک این شاخص و در نتیجه بکارگیری آن در روند بازار بورس است.

3- دیگر آنکه همه ترس­‌ها و طمع­‌ها در این شاخص گنجانده نشده است. برای مثال ترس از جا ماندن Fear of Missing Out (ترس از دست دادن فرصت) که به طور اختصار به آن FOMO می­‌گویند و از مولفه­‌های بسیار موثر بر بازار بورس است و تحرکات زیادی در آن ایجاد می­‌کند.

پیشنهاد ویژه ثروت آفرین : محصول فیلتر طلایی بورس

صحبت پایانی

شاخص ترس و طمع در بورس یکی از شاخص‌های مهم در بازار بورس می باشد. به کمک این شاخص می‌توان زمان ورود و خروج به سهم را تا حد بسیار زیادی تشخیص داد.

زمانی که ترس بر بازار غلبه می کند و این ترس مدت زیادی طول می کشد و بسیاری از سرمایه گذاران بازار بورس از ترس بوجود آمده سهم‌های خود را می فروشند زمان خرید سهم می باشد. همچنین زمانیکه در یک رشد طولانی سرمایه گذاران جدیدی وارد بازار می شوند و طمع سود بیشتر بازار را فرا می‌گیرد زمان خروج از بازار بورس و فروش سهم خریداری شده است و اینگونه با شاخص ترس و طمع در بورس می‌توان وضعیت سهم مورد نظر در بازار بورس را پیش بینی کرد.

این مقاله در خصوص ترس و طمع در بورس می تواند کمک زیادی برای افراد مبتدی و حرفه ای باشد. امیدواریم بتوانید از این تکنیک بطور صحیحی در معاملات خود استفاده کنید و احساسات سرمایه گذاران در بازارهای مالی را به درستی بسنجید. خوشحال می شویم نظر خود را در خصوص مقاله ترس و طمع در بورس که در ثروت آفرین منتشر معایب ایندکس ترکیبی شده است را در بخش نظرات بنویسید.

آموزش اندیکاتور RSI یا Relative Strength Index

قبل از هر چیز ابتدا به پرکاربردترین انواع اندیکاتورها اشاره می کنیم:

1. استوکاستیک (ADX) : سرعت حرکت قیمت را نشان می دهد.
2. RSI
3. ART : نشان دهنده قدرت و یا ضعف سیگنال میباشد. عدد ۲۵ بعنوان روند ضعیف در این اندیکاتور شناخته شده معایب ایندکس ترکیبی است.
4. SAR
5. باند بولینگر: سنجش نوسانات
6. ابر ایچی موکو

اندیکاتور RSI چیست؟

اندیکاتور RSI یا اندیکاتور قدرت نسبی یکی از پرکاربردترین اندیکاتورها در میان سرمایه گذاران می باشد همچنین جهت انجام هر نوع بررسی از محاسبات پیچیده ریاضی بهره برداری می کند.

فرمول محاسبه RSI :

RSI= 100 – ( ۱۰۰ / ۱+RS)

میانگین سود ÷ RS = میانگین ضرر

دسته بندی اندیکاتورها :

1. دامنه نوسان محدود یا اوسیلاتور
2. دامنه نوسان نامحدود

اندیکاتور آر اس آی جز خانواده اوسیلاتورها است. نوسان ها در این اندیکاتور بین ۰ تا ۱۰۰ و نقاط مهم بین ۳۰ تا ۷۰ است که نشان دهنده اشباع خرید و فروش می باشد. زمانی که نمودار روی عدد ۵۰ قرار گرفت هیچگونه معامله انجام ندهید چون خرید و فروش در سطح یکسانی قرار دارند همچنین اگر سیگنال ها به زیر عدد ۳۰ رسیدند مانند یک اخطار برای شما می باشد و حالت واگرایی رخ می دهد. برای انجام تحلیل و بررسی دقیقتر، بصورت پیشفرض بر روی عدد ۱۴ تنظیم شده است. اگر قصد انجام معاملات کوتاه مدت را دارد بهتر است RSI را در بازه زمانی کوتاهی در نظر بگیرید زیرا این عمل باعث بالا رفتن حساسیتش به قیمت ها می شود و یکی از معایب در بازه زمانی کوتاه بالا رفتن خطای خروجی سیگنال ها است. تنها کاربرد این اندیکاتور مشخص نمودن خرید در زمان هایی که RSI به شدت پایین است معایب ایندکس ترکیبی و یا فروش در زمان هایی که RSI به شدت بالاست نیست زیرا برخی اوقات این شاخص در محدوده میانی نوسان می‌کند و در این زمان بهتر است که توجه خود را به محدوده وسط نوسانگر یعنی حدود ۴۰ تا ۶۰ جلب کنید.

باید این نکنه مهم را بدانید که اگر دانش و اطلاعات کافی در زمینه بورس را داشته باشید می توانید چندین اندیکاتور را باهم ترکیب کنید و نتیجه عالی تری را داشته باشید. بطور مثال اگر اندیکاتورهای RSI و باند بولینگر و ADX را باهم ترکیب کنید می توانید به طور همزمان میزان و نوع حرکت را همراه با نوع روند و نوسانات را در کنار هم مشاهده کرد.